8. Hukuk Dairesi 2016/2177 E. , 2019/2851 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Muhdesatın Tespiti
Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü.
K A R A R
Davacılar vekili, dava konusu 483 ada 18 parsel ( eski 65 ada 29 parsel ) taşınmazda davacıların hissedar olduklarını, bu taşınmaz üzerinde bulunan 27 nolu 3 katlı binanın mülkiyetinin ...’e, 25 nolu 4 katlı binanın mülkiyetinin ise ...’a ait olduğunun tespitini talep etmiştir.
Davalı ... vekili; davalının dava konusu taşınmazı önceki malik ...’ten satın alırken üzerindeki binalarla satın aldığını, davalıların binalar konusunda tapu tahsis belgesine dayandıklarını yani şahsi hakka dayandıklarını davalının ise mülkiyet hakkına dayandığından bahisle davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Belediyesi vekili; davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; davanın kabulü ile 483 ada 18 parsel üzerindeki 3 katlı 27 nolu bina ve eklentilerinin mülkiyetinin davacılardan ...’e ait olduğunun tespitine, aynı yer 4 katlı 25 nolu bina ve eklentilerinin mülkiyetinin ise davacılardan ...’a ait olduğunun tespitine karar verilmiştir. Hüküm davalı ... vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
Dava; muhdesatın tespitine ilişkindir.
1.Davalı ... vekilinin aşağıdaki bendin dışında kalan sair temyiz itirazlarının dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre yerinde görülmemiştir.
2.Bir şeye malik olan kimse, o şeyin bütünleyici parçalarına da malik olur (4721 sayılı TMK mad. 684/1). Arazi üzerindeki mülkiyet, kullanılmasında yarar olduğu ölçüde, üstündeki hava ve altındaki arz katmanlarını kapsar. Bu mülkiyet kapsamına, yasal sınırlamalar saklı kalmak üzere yapılar, bitkiler ve kaynaklar da girer (TMK mad. 718). 22.12.1995 tarih ve 1/3 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararında da vurgulandığı gibi Eşya Hukukunda, muhdesattan, bir arazi üzerinde yapı ve tesisler ile bağ ve bahçe şeklinde dikilen ağaçları anlamak gerekir. Muhdesat, sahibine arazi mülkiyetinden ayrı, bağımsız bir mülkiyet veya sınırlı bir ayni hak bahşetmez. Muhdesat sahibinin hakkı, sadece şahsi bir haktır (TMK mad. 722, 724 ve 729). Taşınmaz üzerindeki bina, ağaç gibi bütünleyici parça niteliğindeki muhdesatların taşınmazın arzından ayrı bir mülkiyetinin varlığından söz edilemez. Açıklanan ilke ve esaslara göre, kural olarak muhdesatın arz malikinden başkasına aidiyetinin tespiti istenemez.
Ne var ki; çoğun içinde azda vardır kuralı gereğince, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetinin tespiti isteğinin, muhdesatı meydana getirenin tespitini de kapsadığı kabul edilmelidir. Muhdesatın mülkiyetinin aidiyeti isteğiyle açılan bu tür davalarda, güncel hukuki yararın mevcut olması ve iddianın kanıtlanması durumunda muhdesatın davacı tarafça meydana getirildiğinin veya aidiyetinin tespitine karar verilmesi gerekir.
Somut olayda; dosyanın içeriğine, toplanan delillere, tanık beyanlarına göre muhdesatların ayrı ayrı davacılar tarafından meydana getirildiği sabit olmuştur. Mahkemece muhdesatların davacılar tarafından meydana getirildiğinin veya aidiyetlerinin tespitine karar verilmesi gerekirken, muhdesatın mülkiyetinin aidiyetine karar verilmesi doğru değildir.
Ne var ki bu husus yeniden yargılamayı gerektirmediğinden temyiz edilen hükmün HUMK"un 438/7 maddesi uyarınca düzeltilerek onanması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 2. bentte açıklanan nedenlerle hükmün 2. paragrafında iki ayrı yerde geçen “mülkiyetinin ” ibaresinin tümden çıkarılmasına Yerel Mahkeme hükmünün 1086 sayılı HUMK"un 438/7. fıkrası gereğince DÜZELTİLMİŞ BU ŞEKLİ İLE ONANMASINA, davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının yukarıda 1. bentte açıklanan sebeplerle reddine, taraflarca HUMK"un 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, peşin harcın istek halinde temyiz edene iadesine, 18/03/2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.