BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 12. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/34 Esas 2019/1045 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
12. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/34 Esas
KARAR NO : 2019/1045

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Taşınır Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 11/01/2018
KARAR TARİHİ : 11/11/2019

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Taşınır Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ :
DAVA :Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili şirket ile...A.Ş arasında ...Noterliği'nce farklı tarihlerde 4 adet finansal kiralama sözleşmesi akdedildiğini, davalıların finansal kiralama sözleşmelerini müşterek borçlu müteselsil kefil olarak imzaladıklarını, finansal kiracı ...A.Ş'nin iflas etmesi üzerine finansal kiralama sözleşmelerinin feshedildiğini, Ankara Batı İcra Hukuk Mahkemesi kararı ile söszleşmelere konu makinelerin satıldığını, KDV hariç satış bedeli olan 1.308.474,58 TL firmanın borcundan mahsup edildiğini, böylece 3 adet noterlikteki sözleşmeden kaynaklı borçların tasfiye edildiğini, ancak satış bedeli ... Noterliği'nin 05.09.2011 tarih ve ...yevmiye numaralı finansal kiralama sözleşmesinden kaynaklı borçların tasfiyesine yetmediğini, bunun üzerine davalı borçlulara ... Noterliğinin 15.08.2017 tarih ve... yevmiye numaralı ihtarnamenin keşide edildiğini, müvekkili şirket alacağının ödenmesinin ihtar edildiğini, ihtarnameye rağmen müvekkili şirkete herhangi bir ödeme yapılmadığını, bu nedenle İstanbul ... İcra Müdürlüğü'nün... esas sayılı dosyası ile ilamsız takip yapıldığını, ancak icra takibine borçluların itiraz ettiğini ve takibin durduğunu, açıklanan nedenlerle; müvekkili şirketin takip tarihi itibariyle 4.331.402,00 TL alacağının tahsilini teminen İstanbul ...İcra Müdürlüğü ... esas sayılı dosyasına yapılan itirazın iptali ile takibin devamına, itiraz edilen miktarın %20'sinden az olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılara yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

CEVAP :Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle: davacı ...Ş. tarafından başlatılmış olan ilamsız icra takibinde, İstanbul ...İcra Müdürlüğü tarafından ... Esas sayılı dosyadan gönderilen Örnek No:7 Ödeme Emri 08.09.2017 tarihinde müvekkiline tebliğ edildiğini, yapılan itiraz sonucunda işbu icra işleminin İstanbul ... İcra Müdürlüğü tarafından durdurulduğunu, davacı tarafça müvekkilinden talep edilen 4.331.402 YTL bedelli borcun yasal dayanaktan uzak ve gerçeklikle bağdaşmadığını, davacı şirkete karşı müvekkilinin bu meblağlarda bir borcunun bulunmadığını, Finansal Kiralama Sözleşmelerinin konularının ise Makarna Üretim Makinesi ve Makarna üretimi ile ilgili demirbaşlar olduğunu, ... Noterliği’nin 05/09/2011 tarih ve ... yevmiye numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi incelendiğinde sözleşmeye konu makinenin 1.337.926,88 Amerikan Doları tutarında olduğunu, işbu finansal kiralama sözleşmesine konu makine ve diğer demirbaşların ... A.Ş.’nin iflas etmesi neticesinde Ankara Batı İcra Hukuk Mahkemesi kararı ile satıldığını, Finansal Kiralama Sözleşmesine konu makine ve demirbaşların şirket iflas tarihi 26.12.2013 ile 17.06.2017 tarihi arasında ...A.Ş. fabrikasında bekletildiğini ve sadece KDV hariç 1.308.474,58 Yeni Türk Lirası tutarı ile satıldığını, açıkça görüldüğü üzere makinenin Finansal Kiralama Sözleşmesi’nde yer alan gerçek değeri ile icra dairesi satış değeri arasında büyük bir farkın bulunduğunu, ... Noterliği’nin 05/09/2011 tarih ve ... yevmiye numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi’ne konu makinenin gerçekleşen maliyetinin ... Noterliği'nin 25/11/2011 tarih ve ... yevmiye numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi Bildirimi uyarınca 1.253.785 Amerikan Doları tutarında olduğunu, Türkiye Cumhuriyeti Merkez bankası kayıtları incelendiğinde ise 05/09/2011 tarihinde Amerikan Doları kuru satış fiyatı 1.7630 Yeni Türk Lirası olduğunu, dolayısıyla yapılan hesap neticesinde ilgili Finansal Kiralama Sözleşmesi’ne konu makinenin tutarı 05/09/2011 tarihinde 2.210.422,96 Yeni Türk Lirası olduğunu, ancak davacı taraf işbu davada müvekkillerinden 4.331.402 Yeni Türk Lirası talep ettiğini, davacı tarafın iddia etmiş olduğu rakamlar ilgili sözleşme ve ilgili tarihteki döviz kurları gerçeklikten uzak şekilde ve hukuka aykırı biçimde hesaplandığını, ... A.Ş. şirket yetkililerince Finansal Kiralama Sözleşmesi borcuna istinaden 290.000 Yeni Türk Lirası tutarında ek bir ödeme daha yapıldığını, açıklanan nedenlerle; davacı firmanın iddia edilen rakamlarının yasal dayanaktan yoksun ve gerçeklikten uzak olması dolayısıyla davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.

DELİLLER VE GEREKÇE :
Mahkememizde açılan dava: İİK.nun 67 maddesi gereğince itirazın iptali davasıdır.
Dava konusu ihtilaf; taraflar arasında imzalanan Finansal Kiralama sözleşmesinden kaynaklanan alacağın tahsili için başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptaline ilişkindir.
Dosyamıza getirtilen İstanbul ... İcra Müdürlüğünün ... Esas sayılı takip dosyasının incelenmesinde; davacı tarafından davalı aleyhine toplam 1.255.297-USD karşılığı 4.331.402,00-TL üzerinden icra takibi yapıldığı, davalının itirazı üzerine takibin durduğu, itirazın süresinde ve usulüne uygun yapıldığı, buna göre davanın, İİK.67 maddesinde yazılı 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmıştır.
Mahkememizce tarafların iddia savunma, sözleşme hükümleri, ödemeler, temerrüd ve faiz, kefalet ve limitler denetlenmek suretiyle bilirkişi raporu alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişi 06/11/2018 tarihli kök raporunda özetle, "
1-Davacı tarafın dava konusu döneme ait ticari defterlerinin acılıs tasdiklerinin yasal süresi içinde usulüne uygun olarak yapılmış olduğu, faturalarla kayıtların uyumlu olduğu, davacı defterlerinin sahipleri lehine delil olma özelliğinin haiz olduğu,
2-Dava konusu 1... n.olu finansal kiralama sözleşmesinden kaynaklı alacağın ödenmemesi olduğu,
3-Davacının muaccel hale gelmiş faturalandırılan ve muaccel hale gelmiş faturalandırılmayan alacağının 1.091.024,75 USD olduğu ve bu alacağın 758.214,58 USD'lik kısmının virman ve ödeme kayıtları ile kapatıldığı,
4-Takibe konu olan davacı ...Ş. tarafından davalı şirket adına yürütülen cari hesap, muavin defterleri ...n.olu ...A.Ş müşteri hesabında ;25.09.20I7 gün 461,28 USD ödemeyi alacak kaydedilerek, 332.810,17 USD bakiyesi ile kayıtlı olduğu,
5-Davacı taraf defter ve kayıtları ve cari hesap ekstresine göre ise ;Muavin defterlere son kayıt tarihi olan 01/01/20I8 tarihi dikkate alınarak davacı tarafın davalı taraftan 332.810,17 USD kayıtlı alacağı bulunduğu,
6-Davacı icra takip tarihinde 656.955,00 USD alacağına işlenmiş faiziyle birlikte talep ettiği, ancak davacının defter ve muavin dökümlerinde alacağının 332.810,17 USD olduğu alacağın varlığına karar verilmesi halinde bu alacağı işlemiş faizi ile birlikte ödenebileceği," hususlarında görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Rapora karşı tarafların sunmuş olduğu itirazlar değerlendirilmek ve aynı zamanda davanın itirazın iptali davası da olduğu gözetilmek suretiyle takipte talep edilmiş olan faiz ve oranı, sözleşmede incelenmek suretiyle ek rapor alınmasına karar verilmiştir. Bilirkişi 15/02/2019 tarihli 1.ek raporunda özetle;
"Kök rapora eksik ibraz edilen 324.144,88 USD borç bakiyeli... Hesap Kodlu Muavin Defter Dökümünün de incelendiği bu hesapla birlikte davacı alacağının 656.955 USD olduğu,
Davacı icra takip tarihinde alacağına işlenmiş faiziyle birlikte talep ettiği, davacının alacağının varlığına karar verilmesi halinde bu alacağı,
Muaccel Hale Gelmiş FInansal Kiralama Kaynaklı Alacağı 656.954,81
%15 Temerrüt Faizi Anapara Üzerinde Kısmi Ödeme Tarihleri de Dikkate Alınarak Yapılan Hesaplama %15 440.175,49
ihtar Tarihi İtibari İle (17.08.2017+3 Gün) 20.08.2017 Toplam Alacak 1.097.130,30 USD işlemiş faiz istenebileceği" yönünde ek görüş ve kanaatini bildirmiştir.
Bu kez mahkememizce, davacı ile dava dışı ...A.Ş.arasında sözleşmelerden hangisinden ne kadarlık tahsilat yapıldığı, hesap kat miktarı ile takip miktarı dikkate alınarak ve 290.000,00 TL'lik dosyada bulunan davalı tarafından sunulan ödeme dekontu da dikkate alınmak suretiyle detaylı gerekçeli, her iki tarafın itirazı kendi içerisinde kendi adı ve sıra numarası altında tek tek değerlendirilerek yine açılan davanın itirazın iptali davası olduğu dikkate alınarak faiz yönünden değerlendirilmesine, ve takip sonrası davadan önce ödeme varsa BK.100.madde gereğince hesaplama yapılması yönünde 2.kez ek inceleme kararı oluşturulmuştur. Bilirkişi 25/09/2019 tarihli 2.ek raporunda özetle;
"Davacı ve davalı itirazları değerlendirilmiş olup davacının defter ve kayıtları yardımcı muavin defter dökümleri incelenerek 9073 ödeme planına ait taksit tutarının iki ayrı hesapta takip edildiği, toplam alacak tutarının 656.954,81 USD olduğu ve bu tutarının defter kayıtlarında doğrulandığı,
Davalının 290,000 TL tutarındaki ödemesinin başkaca ödeme planlarından kaynaklı ve dava konusu ödeme planından kaynaklı alacaklardan 17.03.2014 tarihinde mahsuplaştırmalar yapıldığı,
Davacı faize olan itiraz doğrultusunda icra takibinde %15 oranında faiz talebi ve fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak koşulu ile %40 oranında faiz talebi doğrultusunda iki hesap yapıldığı takdir ve değerlemesinin mahkemeye bırakıldığı,
656.955 USD kira
1.597.201 USD kira alacağına İşlemiş yıllık %40 temerrüt faizi
2.254.156 USD alacağı hesaplanmıştır.
656.955,00 USD kira
440,175,00 USD kira alacağına işlemiş yıllık %15 temerrüt faizi
1.097.130,30 USD alacağı hesaplanmıştır." hususlarında görüş ve kaanatini bildirmiştir.
Dava dilekçesi, cevap dilekçesi, icra dosyası, alınan bilirkişi raporu, sözleşmeler ve tüm dosya kapsamınca davacının davasının kabulüne karar verilmiştir.
Davacının dava dışı bilahare iflas eden ...A.Ş ile akdetmiş olduğu finansal kiralama sözleşmesine, davalıların müteselsil kefil olarak yer aldıkları, davacının dava dışı kiracısına ilişkin yapmış olduğu tasfiye sonucunda satılan kiralananlara rağmen davacının kiracıdan olan alacağının karşılanamamış olduğu, buna göre de sözleşmenin müteselsil kefilleri olan davalılara dava açabileceği ve yapılan icra takibinde talep edilen miktar yönünden alınan bilirkişi raporu dikkate alınarak davacının iddiasının subuta erdiğine ve davasının kabulü gerektiğine, davalı tarafın makine üzerinde yaklaşık 300.000 Euro değerinde asıl borçlu tarafından yapıldığı iddia edilen iyileştirme bulunduğu, bu miktarın dikkate alınmadığı iddia edilmiş ise de; davacı tarafça tasfiye sürecinde makinenin tüm aksamları ile birlikte satıldığı, makinenin bir bütün olarak varsa üzerindeki iyileştirmelerle birlikte satıldığı ve satış bedeli içerisinde iddia edildiği gibi varsa iyileştirmenin de bu bedelin içinde olduğu, fiyatın buna göre oluştuğuna kanaat getirilmiş ve davalı tarafça da varsa davacı uhdesinde kalan herhangi bir iyileştirme veya parçanın da ispat edilemediği, bu nedenle de davalı tarafın bu yöndeki savunmalarına itibar edilmemiştir.
Davalı tarafça ödeme iddialarına ilişkin yapılan incelemelerde ödemelerin tamamının takipten önce olduğu ve davacı tarafça bu ödeme miktarları mahsup edilmek suretiyle takip açıldığı, buna göre de B.K. 100.maddesi uygulamasının da gerekmediğine karar verilmiştir.
İhtar tarihi olan 15.08.2017 tarihi itibariyle ana paranın 656.955 USD, ihtar tarihi ile takip tarihi arasında 16.558,87 USD temerrüt faizi ve sözleşmede kararlaştırılan %40 temerrüt faizi oranı dikkate alındığında ihtarnamede talep edilebilecek temerrüt faizinin 1.576.529 USD olacağı, toplam alacağın ise 2.250.042,87 USD olacağı, davacı tarafın ise toplam talep edebileceği 1.593.087,87 USD'den daha düşük, yaklaşık 1/3'ü oranında 598.342 USD talep ettiği, buna göre de bu hesap dikkate alındığında davalının savunmalarına itibar edilemeyeceğine kanaat getirilmiştir.
Davacı tarafın kira alacağı anlaşmaya binaen kararlaştırılan miktar olup, bilirkişinin içinde faiz var bahsi ile ayrıştırma yaparak yaptığı hesaplama doğru kabul edilmemiştir. 6361 sayılı yasanın 31.maddesindeki "kiralayan, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüte düşen kiracıya verdiği 30 günlük süre içinde de bu bedelin ödenmemesi halinde sözleşmeyi feshedebilir" şeklindeki hüküm uyarınca davacı tarafça sözleşmenin usulüne uygun olarak feshedilmiş olduğu ve kiracı tarafça kiralama bedellerinin ödenmediği sabit olduğundan, 6361 sayılı yasanın 33.maddesindeki "sözleşmenin kiralayan tarafından feshi ile 30.maddenin 2.fıkrası uyarınca kiracı tarafından feshi hallerinde, kiracı malı iade ile yükümlüdür. İade edilen malın 3.kişilere satılması halinde sözleşmede aksi bir def kararlaştırılmadıkça satış bedelinin, vadesi gelmemiş finansal kiralama bedelleri ile varsa kiralayanın bunu aşan zararı toplamından düşük olması durumunda aradaki fark kiracı tarafından kiralayana ödenir." şeklindeki düzenleme uyarınca kiralananın satılmış olmasına rağmen davacının alacaklarının karşılanmamış olduğu, buna göre de taraflar arasındaki sözleşme hükümlerinin de ayrıca uygulanması gerektiğine ve taraflar arasındaki sözleşmenin 15.maddesindeki "Ödeme planında belirtilen kiralama bedelleri, tarih, adet ve tutar olarak aynen ödeme planına uygun bir hükümde kiracı tarafından vakıfa ödenecektir." şeklindeki düzenleme ile sözleşmenin 25.a maddesindeki "Kiracı, işbu sözleşme ek 2 de yer alan ödeme planında belirtilen kiralama bedellerinin, iş bu sözleşme madde 15 hükümlerine uygun olarak ödemekte temerrüte düştüğü takdirde, kısmen veya tamamen ödenmeyen kira bedeli vadesi, temerrüt halinin başlangıç tarihi kabul edilmek suretiyle, temerrüte düştüğü her bir münferit borcu itibariyle, temerrüte düştüğü tarihte ...Bankası ... Müdürlüğü tarafından uygulanan en yüksek kredi faiz oranına 25 puan ilave edilerek ve 1 yıl 365 gün kabul edilerek hesaplanacak temerrüt faizini Vakıfa ödemeyi taahhüt eder" şeklindeki hüküm de dikkate alındığında, ihtara rağmen kiracı tarafından ödemenin yapılmadığı, sözleşmenin feshedildiği ve kiracının temerrüt halinde olduğu sabit olduğundan, sözleşme hükmü gereği dosyaya getirtilen Vakıfbank'â ait %15 faizin üzerine 25 puan eklenmek suretiyle %40 temerrüt faizine ulaşıldığı ve bu miktar üzerinden hesaplama yapılması gerektiği, buna göre de kiralanan makine için kararlaştırılan bedelin, sözleşmede kararlaştırılan vade farkını da kapsayacağı dikkate alınmış, bu nedenle bilirkişinin faize ilişkin değerlendirmesi hukuki değerlendirme olması ve hukuki değerlendirmenin de mahkememize ait olması nedeniyle bilirkişinin bu değerlendirmelerine itibar edilmemiştir. Neticeten, davacının takipteki miktar kadar kira ilişkisinin tasfiyesi sonunda açık kalan 656.955 USD kira alacağı ve %40 faiz işletilmesi imkanı varken davacı tarafça 1/3'üne denk gelecek şekilde talep edilen 598.342 USD alacağa işlemiş yıllık %15 temerrüt faizi ile birlikte toplam 1.255.297 USD alacaklı olduğu ve bu alacağa ilişkin davalı taraf itirazının yerinde olmadığı cihetiyle itirazın iptali ile takibin aynı şartlarla devamına karar vermek gerekmiştir.
Davalılar, kira sözleşmesinin müteselsil kefili konumunda olup, sözleşme maddeleri ve sözleşme konusu borcu bilebilecek durumda olduklarından alacağın aynı zamanda likit olduğu kabul edilerek, kabul edilen dava değeri 4.331.402,00 TL üzerinden takdiren %20 oranında hesaplanan 866.280,40 TL davacı lehine inkar tazminatına hükmetmek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM
1-Davacının davasının kabulü ile davalıların İstanbul ... İcra Müdürlüğü'nün ...esas sayılı dosyasındaki itirazlarının iptali ile takibin aynı şartlarla devamına,
2-Kabul edilen dava değeri 4.331.402,00 TL üzerinden takdiren %20 oranında hesaplanan 866.280,40TL inkar tazminatının davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
3-Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 295.878,07 TL karar harcından peşin alınan 52.312,51 TL'nin mahsubu ile geri kalan 243.564,56 TL bakiye harcın davalılardan tahsili ile hazineye gelir kaydedilmesine,
3-Davacının yaptığı 53.180,31 TL yargılama giderinin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı kendini vekille temsil ettirdiğinden lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereği 108.514,02 TL vekalet ücreti takdirine, bunun davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, HMK 345 maddesi uyarınca kararın taraflara tebliğ edildiği tarihten başlayarak iki hafta içinde HMK 342 maddesi gereğince düzenlenmiş dilekçe ile HMK 343 maddesi uyarınca mahkememize veya başka bir mahkemeye yapılacak başvuru ile HMK 341/1 maddesi uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yolu açık olarak davacı vekili ile davalı vekilinin yüzüne karşı oy birliği ile verilen karar açıkça okunup anlatıldı.

Başkan ...
E-imza
Üye ...
E-imza
Üye ...
E-imza
Katip ...
E-imza

HARÇ BEYANI / YARGILAMA GİDERİ /
295.878,07 TL İ.H 52.353,61 TL İlk masraf
52.312,51 TL P.H / 650,00 TL Bilirkişi ücreti
243.565,56 TL Bakiye harç 176,70 TL Tebligat gideri
53.180,31 TL