15. Hukuk Dairesi 2020/1753 E. , 2021/2075 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki asıl ve birleşen 2011/129 sayılı alacak davası, birleşen 2011/615 Esas sayılı itirazın iptali davasında yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın esastan reddine yönelik verilen hüküm asıl ve birleşen 2011/615 E. sayılı davada davalı birleşen 2011/129 sayılı davada davacı .... Şti. ve asıl ve birleşen 2011/129 sayılı davada davalı ... Mermer Sis. İnş. San. ve Tic.Ltd.Şti. vekilince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde asıl davada davalı birleşen davada davacı vekili Av. ... geldi. Tebligata rağmen diğer taraftan gelen olmadığından onların yokluğunda duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatın sözlü açıklaması dinlenildikten ve temyiz dilekçelerinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
K A R A R -
Uyuşmazlık eser sözleşmesinden kaynaklanmakta olup asıl davada taşeron 9 ve 10 no.lu hakediş bedelleri ile ilk 8 hakedişten depozito olarak kesilen bedelin tahsilini, birleşen ...7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2011/615 Esas sayılı davasında 1 ila 8 no.lu hakedişlerden ödenmeyen kısımlar için başlattıklara takibe yapılan itirazın iptali ve takibin devamını, birleşen ...4. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2011/129 Esas sayılı davasında yüklenici, idare tarafından irat keydedilen teminatın, sözleşmenin 5. maddesi uyarınca kesilen gecikme cezasının ve taşeronun işçileri için ödenen bedelin tahsili ile eksik işlerin 3. kişiye daha fazla bedelle yaptırılması nedeni ile uğranılan zararın tazminini talep etmiş, mahkemece asıl ve birleşen birleşen ... 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2011/615 Esas sayılı davanın kısmen kabulüne, birleşen ...4. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2011/129 Esas sayılı davanın reddine dair verilen kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi’nce davalı birleşen dosya davacısı yüklenici vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacı birleşen dosya davalısı taşeron vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen ... 7. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2011/615 Esas sayılı davasının işlemiş faiz ile birlikte kısmen kabulüne ve birleşen ... 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2011/129 Esas sayılı davanın reddine dair verilen karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve HMK 355. maddedeki kamu düzenine aykırılık halleri resen gözetilmek üzere istinaf incelemesinin, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı kuralına uygun biçimde inceleme yapılıp karar verilmiş ve verilen kararda bir isabetsizlik görülmemiş olmasına göre davacı birleşen dosya davalısı taşeron vekilinin tüm, davalı birleşen dosya davacısı yüklenici vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Yüklenici tarafından açılan birleşen ... 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2011/129 Esas sayılı davada, davacı sözleşmenin 5. ve 15. maddesi gereği, iş sahibince irat kaydedilen 4.539.116,52 EURO teminattan davalı taşeronun da sorumlu olduğundan bahisle fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak 5.000,00 Euro’sunun, eksik bırakılan işlerin 3. kişiye yaptırılması nedeni ile fazladan ödenen bedelden fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak 2.500,00 Euro’sunun, 92.000,00 Euro’luk gecikme cezasının şimdilik 1.500,00 Eruo’sunun ve davalı taşeronun işçileri için yapılan 11.741,00 Euro’luk harcamadan şimdilik 1.000,00 Euro’sunun tahsilini talep etmiştir. Mahkemece, davacının 3. kişiye yaptırdığı imalat bedellerinin davalı hakedişine yansıtılmadığı ve idare tarafından irat kaydedilen teminat ve idare tarafından kesilen 92.000 Euro gecikme cezasında davacı taşeronun sorumluluğunun ispatlanmadığı belirtilerek davacının herhangi bir alacağı olmadığından taleplerin reddine karar verilmiştir. Tüm dosya kapsamı değerlendirildiğinde; mahkemece alınan 03.05.2015 tarihli raporda, yüklenicinin dava tarihinden önce taşerona dava konusu sözleşme kapsamında defterine kayıtlı 126.100,05 Euro belgeli ödeme yaptığı ve bu tutarın içerisinde birleşen ... 4. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2011/129 Esas sayılı davasında talep edilen 11.741,00 Euro’luk işçiler için ödenen her türlü gider de olduğu, davacı yüklenici tarafından alınan rapor ile bu ödemenin taşeron adına yapıldığı ve yüklenicinin 11.741,00 Euro taşerondan alacaklı olduğu ispatlanmıştır. Bu ödemenin mahkemece birleşen ... 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2011/615 Esas sayılı dosyasında kabul edilerek taşeron alacağından mahsup edilmesine rağmen birleşen davada yüklenicinin herhangi bir alacağı bulunmadığı belirtilerek bu kalemin reddine karar verilmesi hatalı olmuştur.Ayrıca davacı dava dilekçesinde; eksik bırakılan işlerin 3. kişiye daha yüksek bedele yaptırıldığından bahisle 2.500,00 Euro’nun tahsilini talep etmiştir. 6100 sayılı HMK"nın 33. maddesi gereğince hakim Türk Hukukunu re"sen uygulayacağından maddi vakıaları ileri sürüp kanıtlamak taraflara, hukuki nitelendirme hakime ait olup bu talep eksik işler için daha yüksek bedel ödenmesi nedeni ile uğranılan zararın tazmini istemine yöneliktir. Davacının iş bedelinin ödendiği ve bu iş kalemi yapılmadığından iş bedelinin iadesine dair bir talebi de bulunmamaktadır. Açıklanan nedenle bedelin davalının hakedişine yansımadığından talebin reddine karar verilmesi doğru olmamıştır.Yine, mahkeme gerekçesinde talep edilen gecikme cezasının idare tarafından davacı yükleniciye kesildiği ve kesilen cezanın davalı taşerondan kaynaklı olduğu ispatlanamadığından talebin reddine karar verilmiş olsa da dosya kapsamında bulunan 30.03.2009 tarihli yazıdan bu cezasın idarece davacı yükleniciye kesilen bir ceza olmadığı, davacı tarafından dava konusu sözleşmenin 5. maddesi uyarınca kesilen bir ceza olduğu anlaşılmaktadır. Açıklanan nedenle hatalı değerlendirme ile talebin reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur. bu durumda mahkemece yapılacak iş; 11.741,00 Euro’luk işçiler için ödenen her türlü gidere yönelik alacak talebi birleşen ... 7. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2011/615 Esas sayılı dosyasında kabul edilerek taşeron alacağından mahsup edildiğinden bu talebe yönelik karar verilmesine yer olmadığına dair hüküm kurmak ve 6100 sayılı HMK"nın 331/1 maddesi uyarınca bu kalem yönünden yargılama giderlerini değerlendirmek, gecikme cezasının dava konusu sözleşmenin 5. maddesi uyarınca yüklenici tarafından gecikme nedeni ile kesildiği de dikkate alınarak talep edilip edilemeyeceği ve eksik işlerin 3. kişiye daha fazla fiyata yaptırılması nedeni ile davacının zararı olup olmadığı ve varsa talep edip edemeyeceği değerlendirilerek usulüne uygun bir karar vermekten ibarettir.
Açıklanan nedenlerle hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamış kararın bozulması uygun bulunmuştur.SONUÇ:Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davacı birleşen dosya davalısı taşeron vekilinin tüm, davalı birleşen dosya davacısı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile hükmün birleşen ... 4. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2011/129 Esas sayılı dosyası bakımından davalı birleşen dosya davacısı yararına BOZULMASINA, aşağıda yazılı harcın asıl davada davacı birleşen davada davalı ... Ltd.Şti."nden alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde ...İnşaat Ltd. Şti"ne iadesine, Yargıtay duruşmasında vekille temsil olunan birleşen davada davalı birleşen davada davacı .... Şti. Yararına takdir olunan 3.050,00 TL duruşma vekalet ücretinin asıl davada davacı birleşen dosya davalısından alınarak Yargıtay duruşmasında vekille temsil olunan davalı birleşen dosya davacısına verilmesine, 6100 sayılı HMK 373. madde hükümleri gözetilerek dosyanın Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesi"ne, karardan bir örneğinin ise ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 29.04.2021 gününde oy birliğiyle karar verildi.