Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : İşe iade

YARGITAY İLAMI
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
İş sözleşmesinin geçerli neden olmaksızın feshedildiğini belirtilen davacı işçi feshin geçersizliğine ve işe iadesi ile işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süre ücretine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı işveren ise, davacının asıl işveren ... Devlet Hastanesi"nin işçisi sayılması ve tüm tazminat taleplerinin ... Devlet Hastanesi"ne yöneltilmesi gerektiğini, davacının 19.06.2012 tarihinde 20.00-08.00 nöbetinde kanuna, kurallara aykırı olarak amirlerine bilgi vermeden raporlu ve çalışmaması gerektiği halde işe gelerek arkadaşının yerine nöbet tutmaya çalıştığı tespit edilerek iş akdinin derhal feshedildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece feshin geçersiz olduğu belirtilerek davanın kabulüne karar verilmiş, ancak hüküm fıkrasında işe iadenin maddi sonuçları olan işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süre ücretine hükmedilmemiştir.
4857 sayılı İş Kanununun 21. maddesi uyarınca, mahkemece feshin geçersizliğine karar verildiğinde, işçinin başvurusu üzerine işveren tarafından bir ay içinde işe başlatılmaz ise, işçiye ödenmek üzere en az 4, en çok 8 aylık ücreti tutarında tazminatın belirlenmesi gerekir. Dairemizin yerleşik uygulaması gereği, iş güvencesi niteliğindeki bu tazminat işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmelidir. Maddenin alt ve üst sınırları aşılamaz. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun 25. maddesindeki sendikal nedenle yapılan fesihlerdir. Bu maddede sendikal neden halinde takdir edilecek tazminatın işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirleneceği açıklanmıştır. Dairemizin uygulaması bu yöndedir.
Ayrıca feshin geçersizliği istemi tespit niteliğinde olduğundan, boşta geçen süre için ücret ve diğer hakların miktar belirtilmeksizin, hüküm altına alınması ve ödenmesi gerektiğinin tespiti ile yetinilmesi gerekir.
Tespit davalarında yalnızca tespit hükmü verilir, eda hükmü verilemez.
Dosya içeriğine göre mahkemece, kısa kararda, "davanın kabulü ile davacının ...nin ... Devlet Hastanesindeki işyerindeki işine iadesine" şeklinde karar verildiği ancak hüküm fıkrasında işe iadenin maddi sonuçları olan işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süre ücreti yönünden hüküm kurulmadığı, gerekçeli kararda ise bu hususun sehven eklenmediği belirtilip gerekçede davacının 8 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatı, en çok 4 aya kadar boşta geçen süre ücreti belirlenmesine denilmesine rağmen hüküm fıkrasında kısa karara uygun şekilde sadece, "Davanın Kabulü ile davacının ...."nin ... Devlet Hastanesindeki işyerindeki işine iadesine" şeklinde hüküm kurulduğu görülmüştür.
Yukarıdaki açıklamalarla birlikte işe iade davalarında, feshin geçersiz olduğu tespit edildikten sonra gerçek ve hukuki işveren kimse onun bünyesinde işe iadesine karar verilmelidir. Işverenin, ihale gibi nedenlerle belirli süre ile organizasyonunu oluşturduğu işyerinden -somut olayda ... Devlet Hastanesinden- sürenin sona ermesi üzerine ayrılmak zorunda kalacağı ve o yerdeki organizasyonunun böylece ortadan kalkacağı açıktır. Organizasyonunun süre bitimi ya da benzeri nedenle sona ermesinden sonra kararın infazında o yerde davalı işverenin organizasyonu bulunmayacağından infazda tereddüt oluşacaktır. Bu nedenle feshin geçersizliği tespit edildikten sonra yapılması gereken davacı işçinin, hukuken ve fiilen işvereni olan davalı şirkete işe iadesine şeklinde karar vermek olmalıdır.
Hal böyle olunca öncelikle mahkemenin kısa kararda ve gerekçeli kararda feshin geçersizliğini tespit edip davacının işe iadesine karar verildikten sonra işe iadenin maddi sonuçları olup resen dikkate alınması gereken işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süre ücretine hükmedilmemesi, daha sonra ise davacının davalı şirket bünyesinde işe iadesine şeklinde yetinilmesi gerekirken infazda tereddüt oluşturacak şekilde dava dışı ... Devlet Hastanesindeki işyerindeki işine iadesine şeklinde hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Davacının, yaklaşık 6-7 yıl kadar kıdemi bulunması ve fesih nedeni dikkate alındığında işe başlatmama tazminatının 5 aylık ücreti tutarında tespiti dosya içeriğine uygun düşecektir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, 4857 sayılı İş Yasasının 20/3. maddesi uyarınca mahkeme kararı bozulup ortadan kaldırılmış ve Dairemizce aşağıdaki şekilde karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Mahkemenin kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3-Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 5 (beş) aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4-Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5- Alınması gereken 29,20 TL peşin harçtan yatırılan 21,15 TL harcın mahsubu ile bakiye 8,05 TL harcın davalıdan alınarak Hazine"ye gelir kaydına,
6-Davacının yapmış olduğu 174,10 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT"ne göre 1.800,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Artan gider ve delil avansının ilgilisine iadesine,
9-Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde davacıya iadesine, 21/03/2016 gününde oybirliği ile KESİN olarak karar verildi.