Mahkemesi :İş Mahkemesi
Dava Türü : Menfi Tespit, İstirdat

YARGITAY İLAMI

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:
Davacı, davalının işyerinde çalışırken ödenmeyen işçilik alacakları talepli İcra Müdürlüğünün 2014/482 Esas sayılı dosyalarında işçi alacakları istemli icra takibi açıldığını, süresi içinde takibe itiraz edilememesi nedeniyle icra tehdidi altında tahsil edilen 11.870,50 TL miktarınca borçlu bulunmadığının tespiti ile haksız yere tahsil edilen paranın geri alınmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, söz konusu icra takibinin itiraz edilmeksizin kesinleştiği, bu durumun borcu kabul anlamına geldiği, ilaveten süresi içinde takibe itiraz ederek takibi durdurma olanağı varken bu yolu kullanmayıp istirdat davası açmanın icra tehdidi altında ödeme anlamına gelmediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Borçlu, aslında borçlu olmadığı veya borçlu olmadığına inandığı bir borcu ödememek için, alacaklının takip yapmasını veya dava açmasını bekleyebilir. Bu durumda aleyhine başlatılan takibe itiraz edebilir. İtiraz üzerine takip duracağından, alacaklı bu itirazı bertaraf ettirmek için harekete geçtiğinde, alacaklının itirazın iptali veya kaldırılması talebi üzerine, borçlu bu konudaki savunmalarını genel mahkemede veya icra mahkemesinde ileri sürebilecektir.
Alacaklının takibe girişmesinden sonra, hatta takip kesinleştikten sonra da borçlunun, borçlu olmadığının tespitini mahkemeden istemesi mümkündür. (İİK, m. 72/3) Borçlu, belirtilen şekilde takipten önce veya sonra alacaklıya karşı bir menfi tespit davası açarak bu davayı kazanırsa, hakkındaki icra takibi iptal edilir ve borcu ödemekten kurtulur. Ancak, borçlu borcunu icra dairesine ödedikten sonra, artık menfi tespit davası açamayacaktır. Zira, borçlunun sırf borçlu olmadığının tespitinde, hukuki bir yararı yoktur. Bundan sonra, ödediği paranın geri alınması için bir dava açması söz konusu olur ki, bu da istirdat davasıdır. İİK"nun 72.maddesinde takibe itiraz etmeyen veya itirazın kaldırılmış olması yüzünden borçlu olmadığı bir parayı tamamen ödemek zorunda kalan şahsın, ödediği tarihten itibaren bir sene içinde, umumi hükümler dairesinde mahkemeye başvurarak paranın geriye alınmasını isteyebileceği bildirilmiştir. (Hakan Pekcanıtez, Oğuz Atalay, Meral S. Özkan, Muhammet Özekes, İcra ve İflas Hukuku, s.156-164)
Somut olayda, davacı borçlu olmadığı bir parayı ödemek zorunda kaldığını iddia etmiştir. Mahkemece yapılacak iş, tarafların delilerini toplayarak işin esasına girip bir karar vermek iken yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmiş olması hatalı olup karar bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde, davacıya iadesine 21.03.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.