Yargıtay 11. Hukuk Dairesi 2020/7335 Esas 2022/1080 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ (FİKRİ VE SINAİ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ SIFATIYLA)
BİRLEŞEN DAVA : TRABZON 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ'NİN 2015/85 ESAS


TÜRK MİLLETİ ADINA

Taraflar arasında görülen davada Trabzon 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce bozmaya uyularak verilen 12.03.2020 tarih ve 2019/473 E. - 2020/138 K. sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçeler, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, davacı şirketin İstanbul Ticaret Sicil Memurluğu nezdinde....... sicil numarası ile 05.06.1995 tarihli Ticaret Sicil Gazetesi'nde tescil ve ilan edilerek kurulduğunu, iştigal konusunun "Her çeşit ticari malların toptan ve perakende satıcılığı, büyük satış mağazalarının açılması ve işletilmesi” olduğunu, zincir marketçilikte öncü ve tanınmış bir marka haline geldiğini, ürünlerinin tüketiciler tarafından çok iyi bilindiğini ve tanındığını, davacı şirketin 2000/03474 sayılı “FİLE” ve 2009/66046 sayılı “FİLE” markalarının 29., 30., 35. sınıf mal ve hizmetler için, 2008/21134 sayılı “FİLE” markasının 02., 06., 08., 09., 10., 11., 12., 13., 14., 15., 16., 17., 18., 19., 21., 22., 23., 24., 25., 26., 27., 28., 33., 34., 36., 38., 39., 40., 41., 42., 44., 45. sınıf mal ve hizmetler için, 2008/64273 sayılı “FİLEM” markasının 29., 30., 31. ve 35. sınıf mal ve hizmetler için, 2008/14663 sayılı “BOLFİLE” markasının 03., 05., 16., 23., 24., 25., 27., 29., 30., 31., 32. ve 35. sınıf mal ve hizmetler için Türk Patent Enstitüsü nezdinde tescil edildiğini, davalı şirketin, davacının "FİLE" ibareli markasına tecavüz oluşturacak şekilde "FİLE MAR" ibaresini aynı sınıfta yer alan hizmetler için (mağazacılık hizmeti) kullandığını, davalı şirket kullanımında yer alan "MAR" hecesinin mağazanın kısaltması olarak sektörde yaygın olarak kullanıldığından markaya herhangi bir ayırt edicilik katmadığını, davalı markasının davacı markası ile ayırt edilemeyecek derecede benzer olduğunu, davacının marka hakkına tecavüz ve haksız rekabet yaratan bu kullanımının durdurulması için Beyoğlu 1. Noterliği'nin 16.06.2014 tarih 10185 yevmiye numaralı ihtarname keşide ettiğini, herhangi bir cevap verilmediğini, davalı yanın “FİLE MAR” ibaresini mağazacılık sektöründe kullanmasının davacı şirketin 35. sınıfta tescilli “FİLE” ibareli markası üzerindeki haklarını ihlal ettiğini ileri sürerek, asıl davada davalı eylemlerinin davacının marka hakkına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespitine, tecavüzün önlenmesine, sonuçların ortadan kaldırılmasına, davalının “FİLE”, “FİLE MAR” ibaresini içeren tabela, etiket, katalog, kartvizit ve sair emtia ve evraklarının toplatılmasına ve imhasına, hükmün gazetede ilanına, birleşen davada ise 556 sayılı KHK’nın 42. maddesi kapsamında davalı şirket adına kayıtlı 27.03.2012 tarih, 2012/28808 sayılı “FİLEMAR” marka tescil belgesinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, davalı şirketin 2011 yılında kendi adına markalarını tescil ettiğini, davacı şirketin TPMK nezdinde yaptığı itirazın nihai olarak YİDK tarafından reddedildiğini, iltibas yaratacak bir benzerliğin bulunmadığını, davacının, farklı anlamlara gelecek şekilde “FİLE” kelimesini kullanmak suretiyle kendi adına tescil ettirdiğini, iyi niyetli olmadığını, davalının kullandığı mananın, davacının kendi adına tescil ettirdiği şekillerle iltibasa yol açacak bir ihtivaya sahip olmadığını belirterek, asıl ve birleşen davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İlk derece mahkemesince, davalı adına 2012/28808 sayılı “FİLEMAR” markası ile davacı adına tescilli markalardan 2000/33474 “FİLE” ve 2008/64273 sayılı “FİLEM” markaları arasında seri marka biçiminde algılanma dahil karıştırılma ihtimaline yol açabilecek derecede benzerlik bulunduğunu, davalı markasının tescil edildiği tüm hizmetler bakımından hükümsüzlük koşullarının oluştuğu, KHK 9/1-b anlamında tecavüz bulunduğu ve TTK 54/2 ve 55/1 kapsamında kulanımın haksız rekabet olduğu gerekçesiyle asıl davanın kabulü ile davalının eylemlerinin davacının marka hakkına tecavüz ve haksız rekabet teşkil ettiğinin tespiti ve tecavüzün önlenmesine, davalının davacının markasına ve logosuna tecavüz teşkil eden "FİLE, FİLE MAR" ibaresini içeren tabela, etiket, katalog, kartvizit, ışıklı totem ve sair emtia ve evrakların toplatılmasına ve imhasına, birleşen davanın kabulü ile davalı şirket adına kayıtlı 27.03.2012 tarih ve 2012/28808 sayılı "FİLEMAR" marka tescil belgesinin hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine dair kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Samsun Bölge Adliye Mahkemesince, davalı vekilinin istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
Bu kararın davalı vekili tarafından temyizi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince kurulan karar Dairemizin 2018/4092 E. – 2019/5567 K. sayılı ve 18/09/2019 tarihli ilamıyla davalı yararına bozulmuştur.
İlk derece mahkemesince bozma ilamına uyularak yapılan yargılamada, 35/6. sınıf hizmetler bakımından piyasaya sunulacak mallar sayılmak suretiyle başvuru konusu yapılan mağazacılık hizmetinin, daha önceki tarihte 35/6. sınıfta mallar sayılmaksızın genel perakendecilik ve mağazacılık hizmetleri için tescil edilmiş bir marka ile aynı ya da benzer tür hizmetler olduğunun kabulü için yeterli olmadığı, tescilli önceki marka sahibinin, sonraki tarihli başvuru kapsamında sayılan malların kendisi tarafından da bu hizmet altında satışa sunulduğunu da kanıtlaması gerektiğinden birleşen davanın kısmen kabulüne, davalı adına tescillli "FİLEMAR" ibareli marka sınıfı 01-05 alt gruptaki hizmetler yönünden hükümsüzlüğüne, davalı adına tescillli "FİLEMAR" ibareli marka sınıfı 35/06 alt grupta yer alan perakendecilik ve mağazacılık hizmetlerine, davacının adına tescilli markalar kapsamında yer alan mallar ile davacının fiilen perakendecilik ve mağazacılığını yaptığı mallar ve bu mallarla sektörel ilişkilendirme yapılacak malların perakendecilik ve mağazacılık hizmetleri yönünden sınırlı olmak üzere hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, fazlaya ilişkin talebin reddine, asıl davada, her ne kadar davalı tarafın “FİLEMAR” ibaresini kullanmış olmasının, davacının marka hakkına tecavüz olarak değerlendirilmesi istenilmiş ise de, Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin yerleşik uygulaması (05/02/2018 tarih 2016/6790 -2018/731) haline geldiği üzere, olaya uygulanacak mülga 556 sayılı KHK döneminde kötü niyetli tescil olmadığı sürece tescile uygun şekilde kullanımın başkalarının marka hakkına tecavüz oluşturmayacağı gerekçesiyle asıl davanın reddine karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1-Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre, davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Asıl dava marka hakkına tecavüz ile haksız rekabetin tespiti, tecavüzün men’i ve ref’i, birleşen dava ise marka hükümsüzlük istemine ilişkindir. Bölge Adliye Mahkemesi’nce verilen karar Dairemizin 18/09/2019 tarih 2018/4092 Esas 2019/5567 Karar sayılı kararıyla bozulup, mahkemece bozmaya uyulduktan sonra yazılı gerekçe ile asıl davanın reddine, birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmişse de, Dairemizin bozma kararının 2. bendinde “Asıl dava marka hakkına tecavüz ile haksız rekabetin tespiti, tecavüzün men’i ve ref’i, birleşen dava ise marka hükümsüzlük istemine ilişkindir. Dairemiz’in yerleşik kararları uyarınca (23/01/2019 tarih 2017/3588 E. – 2019/642 K., 06/03/2018 tarih 2016/8877 - 2018/171) 35/6. sınıf hizmetler bakımından piyasaya sunulacak malları sayılmak suretiyle başvuru konusu yapılan mağazacılık hizmetinin, daha önceki tarihte 35/6. sınıfta mallar sayılmaksızın genel perakendecilik ve mağazacılık hizmetleri için tescil edilmiş bir marka ile aynı ya da benzer tür hizmetler olduğunun kabulü için yeterli olmayıp, tescilli önceki marka sahibinin, sonraki tarihi başvuru kapsamında sayılan malların kendisi tarafından da bu hizmet altında satışa sunulduğunu da kanıtlaması gerekir. Somut olayda mahkemece, davalı adına tescilli “FİLEMAR” ibareli markanın 35. sınıf 01-05 alt gruptaki hizmetler yönünden hükümsüzlüğüne karar verilmesi isabetli ise de, davacının kendi markalarındaki 35/06. sınıfta tescilli genel mağazacılık hizmetlerine dayanarak davalı adına tescilli tüm malların parekendecilik ve mağazacılık hizmetlerinde kullanılması ve tescil olunmasına karşı çıkamayacağı dikkate alındığında, davalı marka kapsamındaki 35/06 alt grupta yer alan parekendecilik ve mağazacılık hizmetlerine, davacının sadece adına tescilli markalar kapsamında yer alan mallar ile varsa davacının fiilen parekendecilik ve mağazacılığını yaptığı mallar ve bu mallarla sektörel ilişkilendirme yapılacak malların perakendeciliği ve mağazacılığı hizmetleri yönünden hükümsüzlük kararı verilmesi gerekirken, bu husus tartışılmaksızın doğrudan taraf markaların aynı ya da benzer tür hizmetlere ilişkin olduğunun kabulü ile tüm mallar yönünden markanın hükümsüzlüğüne, ve Bölge Adliye Mahkemesince de istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir.” denilmektedir.
Mahkemece bozmaya uyulduğuna göre davacının markasının 35. sınıfın 6. alt grubunda yer alan mal ve hizmetlerin, davalının markasının aynı sınıf aynı grupta yer alan mal ve hizmetler tek tek belirlenip, aynı mal ve hizmetler “Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için çeşitli malların bir araya getirilmesi hizmetleri. Satış hizmetleri yani, müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alabilmeleri için çeşitli malların bir araya getirilmesi hizmetleri. Elektronik satış hizmetleri yani, müşterilerin malları elektronik araçlarla görmeleri ve sipariş vererek satın alabilmeleri için çeşitli malların elektronik ortamda bir araya getirilmesi hizmetleri. Katalogla satış hizmetleri yani, müşterilerin malları görmeleri ve satın alabilmeleri için çeşitli malların bir katalog vasıtasıyla bir araya getirilmesi hizmetleri. Perakende satış mağazası hizmetleri yani, müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmeleri ve satın alabilmeleri için çeşitli malların bir araya getirilmesi hizmetleri” yönünden hükümsüzlük kararı verilmesi gerekirken, infazda tereddüt oluşturacak şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin tüm temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının davalı yararına BOZULMASINA, HMK'nın 373/1. maddesi uyarınca dava dosyasının İlk Derece Mahkemesi'ne gönderilmesine, aşağıda yazılı bakiye 52,60 TL temyiz ilam harcının temyiz eden asıl ve birleşen davada davacıdan alınmasına, ödediği peşin temyiz harcının isteği halinde temyiz eden davalıya iadesine, 14/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.