BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 8. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/1184 Esas 2019/733 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
8. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2018/1184 Esas
KARAR NO: 2019/733

DAVA : MALIN İADESİ
DAVA TARİHİ: 10/12/2018
KARAR TARİHİ: 24/10/2019

Davacı vekili tarafından davalı aleyhine mahkememize açılan; "Malın İadesi" davasının yapılan yargılaması sonunda;
D A V A /
Davacı vekili tarafından sunulan 10/12/2018 harçlandırma tarihli dava dilekçesinde özetle: Taraflar arasında 6361 Sayılı Kanun çerçevesinde Finansal Kurumlar Birliğinde 23/11/2017 tarihinde... tescil numarası ile tescil edilen ... numaralı sözleşme numaralı Finansal Kiralama Sözleşmesi akdedildiği, 25/04/2018 tarihinde tescil edilen 24/04/2018 tarihli tadil sözleşmeleri uyarınca davalı sözleşme hükümlerine aykırı davrandığından davalı kiracıya ...Noterliği kanalıyla keşide edilen 13/08/2018 tarihli... yevmiye numaralı ihtarname ile 60 günlük yasal süre içerisinde borcun ödenmemesi halinde sözleşmenin feshedileceği, fesih süresinden itibaren ise 3 gün içerisinde sözleşme konusu malların teslimine ilişkin ihtarname çekildiği, davalının sözleşme hükümlerine uymaması neticesinde sözleşmenin feshedilmiş olması karşısında davalı tarafın sözleşmeye konu malları teslim etmemiş olması karşısında işbu davanın açılması zorunluluğunun hasıl olduğu belirtilerek; davalı tarafından iade edilmesi gereken sözleşme muhteviyatı makina ve ekipmanlarının müvekkili şirkete iadesine, muhakeme masrafları ve ücreti vekaletin karşı tarafa tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

S A V U N M A:
Davalı şirkete usulüne uygun olarak tebligat yapılmasına karşın cevap dilekçesi sunmamıştır.

G E R E K Ç E:
Dava, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring Ve Finansman Şirketleri Kanunu 18. vd. maddeleri ( Mülga 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunun 24 ve 25. Maddesi) hükümlerine dayalı olarak açılmış olup, finansal kiralama konusu malların davalı kiracıdan alınarak davacı kiralayana verilmesi istemine ilişkindir.
Dosyada mübrez bulunan davacı tarafından davalı şirkete ... Noterliği kanalıyla keşide edilen 13/08/2018 tarihli 23146 yevmiye numaralı ihtarname ile; Finansal Kurumlar Birliğinde 23/11/2017 tarih ve ... ile tescilli, ... numaralı sözleşme ve eki tadil sözleşmeleri ile kiralanan malların 60 günlük yasal süre içerisinde borcun ödenmemesi halinde sözleşmenin feshedileceği, fesih süresinden itibaren ise 3 gün içerisinde sözleşme konusu malların teslimine ilişkin ihtarname çekildiği, yine ... Noterliği nezdinde davacı tarafından davalıya keşide edilen 01/12/2017 tarihli ... yevmiye numaralı ihtarname ile finansal kiralama sözleşmesine konu ödeme planının ihtar edildiği anlaşılmıştır.
Finansal kiralama sözleşmesi sözleşme taraflarına tam borç yükleyen bir sözleşmedir. Bu kapsamda TBK 123 ve FFFK' nın 31. Maddeleri birlikte değerlendirilerek; kiralayanın, finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşen kiracıya ihtarname çekerek ifa için otuz günlük süre vermesi gerekir. Ancak, sözleşmede, süre sonunda mülkiyetin kiracıya geçeceği kararlaştırılmış ise, bu süre altmış günden az olamaz. Aynı zamanda bir yıl içinde kira bedellerinden üçünü veya üst üste ikisini zamanında ödemeyen kiracılarla yapılan finansal kiralama sözleşmesi kiralayan tarafından derhal feshedilebilir.
Finansal Kiralama konusu mal 6361 sayılı Kanun 12 ve 23. maddeleri (3226 sayılı Kanunun 17. maddesi) gereğince kiralayan şirketin mülkiyetindedir. 6361 sayılı Kanun 24/1.maddesi (mülga 3226 sayılı Kanun 13. maddesi) hükmü gereğince de kiracı, sözleşme süresince finansal kiralama konusu malın zilyedi olup, malı sözleşmede öngörülen şart ve hükümlere göre özenle kullanmak zorundadır. 6361 sayılı Kanun 30.maddesi sözleşmenin sona ermesi, 31.maddesi sözleşmenin ihlali (finansal kiralama bedelini ödemede temerrüde düşme), 32.maddesinde de sözleşmenin feshinin sonuçları düzenlenmiş; (mülga 3226 sayılı Yasa'nın 21.maddesine göre, sözleşme süresinin dolması, 22.maddesine göre sözleşmenin diğer sebeplerle sona ermesi ve 23.maddesi hükmüne göre de sözleşmenin ihlali hallerinde aynı yasanın 24 ve 25.mad. gereğince) ve 6361 sayılı Kanunun 33/1.maddesinde de sözleşmenin kiralayan tarafından feshi halinde (ve yine 30/2.maddede öngörülen “kiracının tasfiye sürecine girmesi gibi” hallere ilişkin olarak sözleşmenin kiracı tarafından feshi halinde de), kiracı finansal kiralama konusu mal yahut malları kiralayana geri vermek ve teslim etmekle yükümlüdür.
Davalı vekilince sunulan 24/04/2019 tarihli beyan dilekçesinde: konkordato projesi ile ödeneceği belirtilen ve konkordato nedeniyle şimdilik ödemesi yasaklanan borçların konkordato aşamalarında ödenecek olmasının yasal bir düzenlemeden kaynaklanan hakkın kullanılması olduğunun gözetilemeyeceğini, sözleşme konusu ekipmanları iadesi yönünde karar verilmesinin konkordato süreci göz önünde bulundurularak yerinde olmayacağı belirtilmiştir.
Konkordato sürecinin devam ettiği Bakırköy ... Asliye Ticaret Mahkemesinin ... Esas sayılı dosyası örneği getirtilmiş ve incelenmiştir.
Davalı tarafça yapılan bu itiraza ilişkin tartışmada; ne var ki, konkordato mühletinin verilmesi takip yapılmasının yanı sıra ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararlarının uygulanmasını da engellemektedir (İİY 294/1). Dikkat çekmekte fayda var ki, “takip yasağı” adından da anlaşılacağı üzere sadece “takip”ler bakımından geçerlidir. Buna karşılık, konkordato mühleti içinde kural olarak borçluya karşı dava açılabilir. Yinede ; davalı tarafça müteaddit defalarca yapılan ihtiyati haciz kararına ilişkin itirazlar da bu kapsamda değerlendirildiğinde anılan kanun maddesinde kanun koyucu ihtiyati tedbir/ihtiyati haciz kararının verilemeyeceğine değil, ihtiyati haciz kararının uygulanmamasına ilişkin emir buyurmuştur. Konkordato dosyasında komiserler tarafından verilen görüşe karşın, mahkemece, finansal kiralma konusu malları kapsayan bir tedbir kararı verilmemiştir. Keza davalı yanın konkordato talebinden önce finansal kiralama sözleşmesi davacı tarafından haklı olarak feshedilmiştir.
İşin özünde netice olarak, dosyaya sunulan deliller birlikte değerlendirildiğinde, davalı kiracının finansal kiralama sözleşmesinde belirtilen ödeme tablosu dahilinde kira bedelini ödemediği, davacı tarafça konkordato süreci öncesinde sözleşmenin haklı olarak feshedildiği saptanmıştır. 6361 sayılı Kanun 23/1.maddesi uyarınca finansal kiralama konusu malın mülkiyeti kiralayana aittir. Yine 6361 sayılı Kanun’un 33/1maddesi hükmüne nazaran da sözleşmenin kiralayan tarafından feshi halinde kiracı malı iade ile yükümlüdür. Davalı, finansal kiralama bedelini ödediğini, yahut ödememesi gerektiğini, bedelin istenebilir olmadığını, Türk Medeni Kanunun 6. maddesi ve HMK. 200 ve izleyen maddeleri hükümleri uyarınca yasal delillerle kanıtlayamadığından sözleşme hükümlerine göre malın aynen iadesi ile yükümlü olduğu sonucuna varılarak, davanın kabulüne ilişkin aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.

H Ü K Ü M / Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kabulu ile; sözleşme ve davaya konu malların (1 ADET... MODEL, ...PLAKALI, ...MARKA,... TİP, ... MOTOR SERİ NUMARALI, ... ŞASİ SERİ NUMARALI PALETLİ EKSKAVATÖR) davalıdan alınıp aynen davacı yana İADESİNE, infaz aşamasında gerekirse İİK 24. Maddenin UYGULANMASINA,
2-Alınması gereken 56.153,20 TL karar ve ilam harcından, davacı tarafından peşin olarak yatırılan 14.038,31 TL harç parasının mahsubu ile bakiye 42.114,89 TL' nin davalıdan alınarak HAZİNEYE İRAT KAYDINA, davacı tarafından peşin olarak yatırılan 14.038,31 TL' nin davalıdan alınıp davacıya ÖDENMESİNE,
3-Davacı tarafından yapılan 35,90 TL başvurma harcı parası, 28,00 TL tebligat gideri olmak üzere toplam; 63,90 TL' den ibaret yargılama masrafının davalıdan alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesap ve takdir edilen 46.831,40 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya ÖDENMESİNE,
5-HMK 120 maddesi uyarınca davacı tarafından yatırılan gider avansından arta kalan kısmın karar kesinleştiğinde davacı yana İADESİNE,
Dair, karar taraf vekillerinin yüzüne karşı HMK'nun 341/1 vd. maddeleri uyarınca gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize ya da mahkememize gönderilmek üzere başka yer mahkemesine istinaf dilekçesi sunulmak suretiyle, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.

Başkan ...

Üye ...

Üye ...

Katip ...