17. Hukuk Dairesi 2015/3230 E. , 2017/9218 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacı vekili, harca esas değeri 26.000 TL göstererek, sigortalı müvekkiline ait ve davalıya zorunlu trafik sigortalı olan aracın 16/02/2010 tarihinde küçük yayaya çarpması sonucu yaya murisin ölümüne neden olduğunu, murisin ölümü nedeniyle anne ve babası tarafından müvekkili ve sürücü aleyhine ... 9. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2010/580 E. sayılı dosyası ile destekten yoksun kalma ve manevi tazminat talepli dava açıldığını, davanın davalı ... şirketine ihbar edildiğini, davanın kısmen kabul edilmesi sonucu müvekkili aleyhine başlatılan ilamlı ... takibi sonucu müvekkilinin ... dosyasına haciz tehditi altında 20.6.2013 tarihinde destekten yoksun kalma tazminatıyla ilgili olarak asıl ve ferileriyle birlikte 26.000 TL ödediğini, manevi tazminatla ilgili olarak asıl ve ferileriyle birlikte dava dışı ihtiyari mali mesuliyet sigortacısı ... Anonim ... ...nin ... dosyasına 60.723,74 TL ödeme yaptığını, davalının ödeme yapmayacağını bildirdiğini beyanla, ödenen meblağın davalıdan rücuen tahsili için davalı aleyhine başlatılan takibe davalının haksız itirazının iptali ile takibin devamını, %20 ... inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, küçük murisin anne ve babası tarafından müvekkiline karşı açılmış talepleri ve konuları aynı olan ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2010/249 E., 2011/410 K. sayılı dosyası bulunduğunu, dosyanın kesinleştiğini, hükmedilen tazminat miktarının müvekkili tarafından ibraname karşılığında davacının alacaklısı olan kişilere ödendiğini,
davacı tarafından ödendiği ileri sürülen alacağın müvekkili şirket tarafından aynı alacaklıya ... poliçe limitleri dahilinde takip tarihinden önce ödenerek borcun kapatıldığını, bu nedenle davanın öncelikle derdestlik nedeniyle reddi gerektiğini, yine ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2010/249 E, 2011/410 K sayılı ilamı kesinleşmiş ve infaz edilmiş olmakla kesin hüküm teşkil ettiğini, davacı aleyhine haksız takip nedeniyle %20 ... inkar tazminatına hükmedilmesi gerektiğini beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne, davalı borçlunun ... ... Müdürlüğü"nün 2013/8151 E sayılı ... takibine yaptığı itirazın İİK 67 maddesi gereğince kısmen iptali ile ... takibinin 23.154,34 TL asıl alacak üzerinden devamına, fazlaya ilişkin istemin reddine, davalı itirazında haksız olduğundan 23.154,34 TL üzerinden hesaplanan %20 oranındaki ... inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, her ne kadar davalı kötü niyet tazminatı talep etmiş ise de davacının ... takibinde kötü niyetli olduğu ispatlanamadığından davalının kötü niyet tazminatı isteminin reddine karar verilmiş; hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava sigortalı tarafından ödenen tazminatın zorunlu trafik ... poliçesi nedeniyle sigortacısından rücuen tahsili için başlatılan takibe itirazın iptali istemine ilişkindir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “İşletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”; 85/1 maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”; 85/son maddesinde ise, “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı
kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1. maddesinde de, “Sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu ... limitlerine kadar temin eder.” şeklinde ifade edilmiştir.
Davaya konu trafik kazasında davacının sigortalısı ve maliki olduğu aracın küçük yaya murise çarpması sonucu muris vefat etmiştir. Küçük yaya murisin anne ve babası tarafından ilk olarak 18/08/2010 tarihinde ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2010/249 Esas, 2011/410 Karar sayılı dosyası ile işbu davalı zorunlu trafik ... şirketi ....(Eski Unvanı:... ... A.Ş.) aleyhine destekten yoksun kalma tazminatı talepli dava açılmış, mahkemece alınan ve davacı anne ile baba tarafından açıkça itiraz edilmeyen 15.6.2011 tarihli hesap bilirkişi raporunda zarar davacı baba ... için 12.826,66 TL, davacı anne ... için 14.544,65 TL olarak hesaplanmış, davacı anne ve baba tarafından fazlaya dair haklar saklı tutulup bilirkişi raporundaki meblağlara göre dava ıslah edilmiş, mahkemece 5.12.2011 tarihinde davanın kabulü ile, davacı baba ... için 12.826,66 TL, davacı anne ... için 14.544,65 TL olarak toplam 27.370 TL maddi tazminata hükmedilmiş, hüküm temyiz edilmeden 18/02/2012 tarihinde kesinleşmiştir. İlamın davacılar tarafından icraya konulması üzerine davalı ....(Eski Unvanı:... ... A.Ş.) 17.2.2012 tarihinde ... 1. ... Müdürlüğü’nün 2012/1113 Esas sayılı ... dosyasına asıl ve ferileriyle birlikte toplam 40.012 TL ödendiğini ve ibraname alındığını savunmuş olup, ilgili ... dosyası dosya içerisinde bulunmamakta ise de, ödeme miktarı ve tarihi ... 9. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2010/508 Esas, 2013/207 Karar sayılı davasındaki aynı davacıların da kabulündedir.
Küçük yaya murisin anne ve babası tarafından 1.12.2010 tarihinde ise ... 9. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2010/508 Esas, 2013/207 Karar sayılı dosyası ile işbu davacı araç maliki ... A.Ş. ile sürücü ... aleyhine manevi tazminat ve destekten yoksun kalma tazminatı talepli dava açılmış, dava işbu davalı ....’ye 15.4.2011 tarihinde ihbar edilmiş, ihbar olunan .... tarafından 13.5.2011 tarihinde ihbara cevap verilerek murisin anne ve babası tarafından kendilerine de dava açıldığı, davaların birleştirilmesi gerektiği beyan edilmiştir. Mahkemece hükme esas alınan 6.12.2012 tarihli hesap bilirkişi raporunda, ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2010/249 Esas, 2011/410 Karar sayılı dosyasında hükmedilen ve o davanın davalısı .... tarafından ... 1. ... Müdürlüğü’nün 2012/1113 Esas sayılı ... dosyasına ödenen asıl alacak miktarı 17.2.2012 ödeme gününden itibaren güncellenip toplam zarardan tenzil edilerek, bakiye zarar davacı baba ... için 8.161,86 TL, davacı anne ... için maddi hata yapılarak 13.336,17 TL olarak hesaplanmış, davacı anne ve baba tarafından dava ıslah edilmiş, mahkemece 28.3.2013 tarihinde davanın kısmen kabulü ile, davacı baba ... için 8.161,86 TL, davacı anne ... için 6.936,53 TL olarak toplam 15.098,39 TL maddi tazminata hükmedilmiş, hüküm temyiz edilmeden 3.6.2013 tarihinde kesinleşmiştir. İlamın icraya konulması üzerine davalı (işbu davada davacı) ...A.Ş. tarafından ... 1. ... Müdürlüğü’nün 2013/3925 Esas sayılı ... dosyasına 20.6.2013 tarihinde asıl alacak ve ferileriyle birlikte toplam 26.000 TL ödenmiş, işbu davada ise ... A.Ş. tarafından ödenen bedelin kendi zorunlu trafik ... şirketi olan ....’den rücuen tahsili için ... ... Müdürlüğü"nün 2013/8151 Esas sayılı dosyası ile başlatılan takibe itirazın iptali talep edilmiş, mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk davada mahkemece tek hesap bilirkişi raporu aldırılmış, davacılar tarafından rapora açıkça itiraz edilmemiş, ıslahla fazlaya dair haklar saklı tutulsa da bilirkişi raporuna göre davanın kabulü talep edilmiş, mahkemece davanın bilirkişi raporuna göre kabulüne karar verilmiş ve davalı ....’nin de aleyhine hükmedilen tazminatı ... dosyasına ödemesiyle borcu sona ermiştir. Davacılar ... şirketi aleyhine dava açtıktan sonra, malik ve sürücü aleyhine de ayrı dava açmış, ikinci davada yeniden tazminat hesabı yapılmış, bu kez daha ... çıkan tazminattan ilk davada hükmedilip ödenen tazminat güncellenip mahsup edilmiş, mahkemece bakiye tazminata hükmedilmiştir. Esasen somut olayda davacılar ... şirketine tazminat davası açtıktan sonra malik ve sürücü aleyhine de ikinci bir tazminat davası açabilir ise de (ilk davada açıkça itiraz etmedikleri bilirkişi raporunda belirlenen miktarı geçmemek ve tahsilde tekerrüre yol açmamak kaydıyla), ikinci davadaki yargılama sırasında ilk davadaki hüküm kesinleşmiş ve ilk davada kabulüne karar verilen tazminat tutarının tamamı ... şirketince ödenmiştir. Hal böyleyken ikinci davanın reddedilmesi gerektiği halde, kısmen kabul edilen ikinci davayı davalı sigortalı... A.Ş. temyiz etmemiş, kendi aleyhine durum yaratmış, ikinci ilam sonrası kendisi de ödeme yaparak mükerrer ödeme oluşmasına neden olmuştur. Bu durumda mahkemece işbu davada davalı ... şirketinin ilk ilamda hükmedilen miktar dışındaki kısımdan sorumlu olamayacağı gözetilmeksizin davanın reddi yerine kısmen kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3-Karar başlığında dava tarihinin doğru yazılmaması mahallinde düzeltilmesi mümkün maddi hata olarak değerlendirilmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentde açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 17.10.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.