Danıştay 3. Daire 2018/1101 Esas 2020/5027 Karar Sayılı İlamı

T.C.
D A N I Ş T A Y
ÜÇÜNCÜ DAİRE
Esas No : 2018/1101
Karar No : 2020/5027

TEMYİZ EDEN (DAVACI) : … Elektronik Makina ve Kauçuk Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi

KARŞI TARAF (DAVALI) : … Vergi Dairesi Başkanlığı

VEKİLİ : Av. …

İSTEMİN KONUSU : ... Vergi Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararına yöneltilen istinaf başvurularına ilişkin … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararının temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.

YARGILAMA SÜRECİ :
Dava konusu istem: Davacı adına, belgelerini incelemeye ibraz etmemesi nedeniyle katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle 2013 yılının Şubat ila Kasım dönemleri için re'sen salınan katma değer vergisi ile tekerrür hükümleri uygulanmak suretiyle artırılarak kesilen üç kat vergi ziyaı cezasının kaldırılması istemine ilişkindir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: Mücbir sebep hali olmaksızın belgelerini incelemeye ibraz etmeyerek indirim hakkından yararlanmak için yasal koşullardan birini yerine getirmeyen davacı adına, katma değer vergisi indirimlerinin reddi suretiyle yapılan tarhiyatta hukuka aykırılık bulunmadığı gibi 27/06/2012 tarihinde tebliğ edilerek 07/08/2012 tarihinde uzlaşma sonucu kesinleşen vergi ziyaı cezasının tekerrüre esas alınabileceği, belgelerini incelemeye ibraz etmeyen davacı hakkında bu nedenle yapılan tarhiyata ilişkin matrah farkı, idarece başka bir inceleme ve araştırma yapılmaksızın, sadece vergi dairesine verilen beyannamelerde yer alan ödenecek katma değer vergisinin miktarını azaltıcı bir unsur olarak gösterilen indirimlerin tümünün reddilmesi suretiyle tespit edildiğinden vergi ziyaı cezasının bir kat olarak uygulanması gerektiği gerekçesiyle katma değer vergisi ve tekerrür nedeniyle artırılarak kesilen bir kat vergi ziyaı cezası yönünden dava reddedilmiş, vergi ziyaı cezasının bir katı aşan kısmı ise kaldırılmıştır.
Bölge İdare Mahkemesi kararının özeti: Davacı istinaf başvurusunun usul ve hukuka uygun olduğu sonucuna varılan Vergi Mahkemesi kararının katma değer vergisi ve tekerrür nedeniyle artırılarak kesilen bir kat vergi ziyaı cezası yönünden davanın reddine ilişkin hüküm fıkrasının kaldırılmasını sağlayacak nitelikte görülmediği, vergi ziyaı cezasına sebep olan fiilin defter ve belgelerin gizlenmesi niteliğinde olduğu, bu fiilin de 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 359. maddesinde yer alan fiilerden sayıldığı ve bu durumda da kesilecek vergi ziyaı cezasının üç kat olacağının kanunda açıkça düzenlendiği anlaşıldığından üç kat kesilen vergi ziyaı cezasında hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davacı istinaf başvurusu reddedilmiş, davalı idarenin istinaf başvurusu ise kabul edilerek Vergi Mahkemesi kararının vergi ziyaı cezasının bir katı aşan kısmının kaldırılmasına ilişkin hüküm fıkrası kaldırıldıktan sonra dava bu yönden de reddedilmiştir.

TEMYİZ EDENİN İDDİALARI : İnceleme esnasında vergi inceleme elemanına yasal defterlerin ibraz edildiği, alış faturalarının ise satıcı firmalardan tasdikli suretlerinin temin edilmesi suretiyle ibraz edilebileceği bildirilmesine karşın üç kat vergi ziyaı cezalı katma değer vergisi salındığı, Mahkemece istenilmesi halinde 2013 yılı defter ve belgelerinin sunulabileceği, aynı yılın Aralık dönemine ilişkin yapılan tarhiyata karşı açılan davada defterler ile satıcı firmalardan tasdikli suretleri temin edilen alış belgelerinin ibrazının sağlanması üzerine ... Vergi Mahkemesi tarafından tarhiyatın kaldırıldığı, ticari faaliyetleri sonucu yapılan ithalata ilişkin katma değer vergilerinin yetkili gümrük memurlarınca tahakkuk ettirilerek Maliye Bakanlığı tarafından banka yoluyla tahsil edilmesine rağmen yok sayıldığı, kaldı ki söz konusu yılda gerçekleştirilen ithalata ilişkin ödenen katma değer vergisinin, 2013 yılı indirilecek katma değer vergisi tutarının içerisindeki payının % 80’ine tekabül ettiği dolayısıyla yapılan tarhiyatın hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.

KARŞI TARAFIN SAVUNMASI: Savunma verilmemiştir.

DANIŞTAY TETKİK HÂKİMİ ...'IN DÜŞÜNCESİ : Temyiz isteminin kabulü ile Vergi Dava Dairesi kararının bozulması gerektiği düşünülmektedir.

TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Danıştay Üçüncü Dairesince, Tetkik Hâkiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:

İNCELEME VE GEREKÇE:
MADDİ OLAY :
Davacı hakkında düzenlenen vergi inceleme raporunda; 30/06/2015 tarihinde tebliğ edilen 29/06/2015 tarih ve AGB-A-1729/84-36 sayılı yazı ile davacıya on beş gün süre verilerek 2013 yılı defter ve belgelerinin ibrazının istenildiği, ancak verilen süre içerisinde herhangi bir mücbir sebep bildirilmeksizin yasal defterler ibraz edilmesine rağmen belgelerin ibraz edilmemesi nedeniyle tekerrür hükümleri uygulanarak dava konusu tarhiyatın yapıldığı anlaşılmaktadır.
İLGİLİ MEVZUAT:
2577 sayılı Danıştay Kanunu'nun 40. maddesinin 4. fıkrasında, İçtihatları Birleştirme Kurulu tarafından verilen kararlara, Danıştay daire ve kurulları ile idari mahkemeler ve idarenin uymak zorunda oldukları hüküm altına alınmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 3. maddesinin (b) bendinde, vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyetinin esas olduğu, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun 1. maddesinde, ticari faaliyet çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi tutulduğu, 20. maddesinde teslim ve hizmet işlemlerinin karşılığını teşkil eden bedelin katma değer vergisi matrahını oluşturduğu, 29. maddesinde, mükelleflerin, vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak, düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri, 34. maddesinin 1. bendinde ise yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait katma değer vergisinin alış faturası veya benzeri vesikalar üzerinde ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebileceği kurala bağlanmıştır.

HUKUKİ DEĞERLENDİRME:
25/07/2019 tarih ve 30842 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun E:2013/3, K:2019/1 sayılı kararında mücbir sebep olmaksızın defter ve belgelerini incelemeye yetkili olan inceleme elemanlarına ibraz etmeyen katma değer vergisi mükellefleri adına yapılan cezalı tarhiyatlara karşı açılan davalarda, davacılar tarafından, vergilendirme dönemine ilişkin yasal defterler ve belgelerin mahkemeye sunulabileceğinin ileri sürülmesi halinde, bu defter ve belgeler davacıdan istenilip, defterlerdeki kayıtlar incelenip bu kayıt ve belgeler hakkında davanın diğer tarafı olan vergi idaresinin görüşü ve saptamaları da alınarak yapılacak hukuki değerlendirmeye göre karar verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, davacı tarafından inceleme elemanına yasal defterlerin ibraz edildiği, satıcı firmalardan tasdikli suretleri temin edilen alış faturalarının ise dava dilekçesinde Mehkemeye ibraz edilebileceğinin belirtildiği anlaşılan olayda, Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun anılan kararı uyarınca, davacının belgelerinin re'sen araştırma ilkesi uyarınca istenmesi ve vergi dairesi müdürlüğüne gönderilerek, söz konusu defter ve belgeler üzerinde idarece inceleme yaptırılarak karar verilmesi gerekirken vergi mahkemesi kararına yöneltilen istinaf başvurularını yazılı gerekçeyle sonuçlandıran Vergi Dava Dairesi kararında hukuka uygunluk görülmemiştir.

KARAR SONUCU :
Açıklanan nedenlerle;
1. Temyiz isteminin kabulüne,
2. … Bölge İdare Mahkemesi ... Vergi Dava Dairesinin … tarih ve E:… K:… sayılı kararının BOZULMASINA,
3. Yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın ilgili Vergi Dava Dairesine gönderilmesine,
4. Yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 03/12/2020 tarihinde oybirliğiyle kesin olarak karar verildi.