MAHKEMESİ:İş Mahkemesi

TÜRK MİLLETİ ADINA
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 30/07/1987-31/12/2008 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Sosyal Güvenlik Kurumu ve Uğurlu Mücevherat San ve Tic. Ltd. Şti. vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının 30.07.1987-31.12.2008 tarihleri arasında davalı işverene ait iş yerinde en son 1300 Lira ücretle çalıştığının ve 12.06.1995 tarihine kadar davalı Kuruma eksik bildirilen hizmetinin tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtayın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.Aynı şekilde 506 sayılı Yasanın 77. maddesinde prime esas gerçek ücretin esas alınması koşuldur. Gerçek ücretin işçinin yaşı, kıdemi, mesleki durumu dikkate alınarak, emsal işi yapan işçilerin aldığı ücret göz önünde tutularak belirlenmesi gerektiği Yargıtay"ın yerleşmiş görüşlerindendir. Somut olayda, davacının işyerinde nitelikli bir işçi olarak çalıştığını ileri sürmesi ve tanıkların bilezik ustası olarak çalıştığını beyan etmeleri karşısında nitelikli ve tecrübeli bir işçinin, yaptığı işin özelliğine göre asgari ücret almasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu açıktır. Bu durumun belirlenmesi halinde, işveren tarafından asgari ücret üzerinden düzenlenen belgelerin aksinin kanıtlanamayacağı düşünülemez. Ne var ki davacının ilk kez davalı işyerinde çalışmaya başladığının anlaşılması karşısında hizmetinin başladığı ilk günden itibaren usta sıfatı ile çalıştığının kabulü de hatalıdır.
Yapılacak iş, bilezik ustası olarak çalışan bir işçinin hizmetinin kaçıncı yılında usta olarak çalışabileceğini araştırmak, ne kadar zamanda ustalaşılabileceğini ve kalfa olarak çalışılan dönemi belirlemek bu bakımdan ihtilaflı dönemde davalı işverenin bordrolarında kayıtlı diğer işçilerin beyanına başvurmak, komşu işyeri çalışanlarının beyanlarını almak, işverenin yaptığı bildirimler ile çalışan işçilerin niteliklerini de karşılaştırarak, işverenin çalıştırdığı işçilerin kıdem ve pozisyonuna göre gerçek ücreti üzerinden bildirilip bildirilmediği üzerinde durmak, işverenin aynı pozisyondaki işçilere ödediği ücretlerin gerçeğe uygun olup olmadığını değerlendirmek, bu bildirimlerin gerçeğe uygun olduğunun belirlenmesi halinde, bu ücretleri esas almak, aksi takdirde benzer işi yapan işyerlerinden, ilgili meslek odasından, Türkiye İstatistik Enstitüsü"nden emsal ücret araştırması yaparak ve konusunda uzman bir bilirkişiden ücret tespiti ile ilgili yukarıda yapılan açıklamaları da göz önünde bulunduran bir rapor alarak sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalı işvrene adesine, 18.02.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.