BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/205 Esas 2019/947 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/244 Esas
KARAR NO : 2019/918
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımlı))
DAVA TARİHİ: 28/02/2017
KARAR TARİHİ: 26/09/2019
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımlı)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; İnşaat işleri ile uğraşan müvekkilinin davalı firmadan inşaat malzemeleri satın almak suretiyle ------- yılından beri ticaret yaptığını, müvekkilinin her zaman ön ödeme yapıp parça parça mal aldığını, yine bu şekilde müvekkilinin davalı şirkete toplamda---------TL lik çek verdiğini, çek ayrıntılarının ise; -------------- Şubesine ait ---------- keşide tarihli -------- TL bedelli, -------------- keşide tarihli --------- TL bedelli,---------- keşide tarihli --------TL bedelli, --------- keşide tarihli ---------- TL bedelli, -----------Şubesine ait ---------- keşide tarihli ------- TL bedelli,--------- keşide tarihli --------TL bedelli, -------- keşide tarihli --------TL bedelli olduğunu, davalının, bu ödemelere istinaden --------TL lik malzemeyi müvekkiline gönderdiğini, kalan ------TL' lik tutar için mal göndermediğini, yapılan görüşmelerde davalının, iflas ettiğini bildirdiğini ve işyeri ziyaretinde de dükkanın bomboş olduğunun müvekkili tarafından görüldüğünü, verilen mal fazlası çeklerin iadesi istenmesine rağmen çeklerin de iade edilmediğini, yapılan görüşmelerden bir sonuç alınamadığını, çekin günü geldiğinde veya gününden önce yada ciro ettiği cirantaların çeki tahsil için bankaya ibraz etmesi halinde, müvekkilinin olmayan bir borcu ödemesi ve mağduriyeti anlamına geldiğini beyan ederek, davanın kabulü ile, ------- Şubesine ait ------- keşide tarihli ------- TL bedelli, -------- Şubesine ait -------- keşide tarihli ------ TL bedelli ve aynı bankanın -------- keşide tarihli -------- TL bedelli (kalan ------- TL bakiye için) çeklerin iptali ile davalıya borcu olmadığının tespit edilmesine, çekler üzerine ihtiyati Tedbir kararı verilmesini, dava konusu yapılan çeklerin icra tehdidi altında davalıya ödenmesi halinde 2004 sayılı Î.İ.K. 72/6 maddesi gereği davaya istirdat davası olarak devam edilerek davalı tarafa yapılan ödemelerin ödeme tarihlerinden itibaren başlayacak yasal faiz ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmesini, Yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA : Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı tarafın iddia ettiği hususların tümü kötü niyetli ve mesnetsiz iddialar olduğunu, davacı tarafın, müvekkiline olan borcundan dolayı müvekkiline çek keşide ettiğini, davacının önceden ön ödeme yapıp parça parça mal aldığı iddiasının, hem ticari teamüle hem kanunun bir tacirde aramış olduğu "basiret" vasfına ve hem de hayatın olağan seyrine aykırı olduğunu, müvekkili hakkında bu iddia ve verilen çeklerin iptalini istemenin müvekkilini zora sokacak iddia ve talepler olduğunu, tedbir taleplerine itiraz ettiklerini beyan ederek, haksız ve dayanaksız davanın reddine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
İNCELEME GEREKÇE:
Dava, niteliği itibariyle menfi tespit istemine ilişkindir.
Davacı, aralarındaki ticari ilişki kapsamında davalıya toplamda ----------TL tutarında çekler verdiğini, bu çeklere istinaden davalının --------TL değerindeki malzemeyi gönderdiğini, ancak kalan ---------TL'lik bölüm için mal göndermediğini, bu nedenle bu miktar yönünden menfi tespit talebinde bulunduğunu beyan etmiştir. Davalı ise, aradaki ticari ilişkiyi kabul etmekle birlikte çeklerin davacının kendisine olan borcundan dolayı keşide edilerek verildiğini, çeklerin ön ödeme aracı olmasının ticari teamüle aykırı olduğunu, davacının kötü niyetli olduğunu savunmuştur.
Tarafların tacir olması nedeniyle taraf defter ve belgeleri üzerinde bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiş, davacının defterlerini sunduğu, davalının ise yapılan ihtarata rağmen defterlerini sunmadığı görülmüştür. İncelenen davacı defterleri uyarınca; davacı defterlerinin noter açılış tasdiklerinin yaptırıldığı, ancak kapanış tasdiklerinin yaptırılmamış olduğu, bu haliyle defterlerin sahibi lehine delil olma niteliğini taşımadığı, incelenen davacı kayıtları ile davalıya verilen toplamda-------------TL tutarında çeklerin ödemesinin kayıtlı olduğu davacının cari alacak hesabında davalıdan -----------TL alacaklı görüldüğü anlaşılmıştır.
Davacı, davalıya vermiş olduğu çekler karşılığında kendisine eksik mal gönderildiği iddiasına dayanarak menfi tespit istemli olarak bu davayı açmıştır. Davalı defterlerinin ibraz edilmemiş olması nedeniyle, sadece davacı tarafa ait kayıtlar incelenebilmiş, yukarıda açıklandığı üzere davacı defterlerinin usulüne uygun olarak tutulmadığı ve sahibi lehine delil vasfı taşımadığı görülmüştür. Davacının sunduğu ve toplanan deliller uyarınca davacının davalıya toplamda--------TL tutarında çek vermiş olduğu görülmüş ise de; davacının "Davalının kendisine eksik mal gönderdiği" yönündeki (çekin ödeme aracı olması ve davacının ön ödeme aracı olarak verdiği yönündeki iddiasının ispat yükü davacıda olmakla) iddiasını somut delillerle ispatlayamadığı anlaşıldığından davanın reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM :
1-Davanın reddine,
2-Alınması gereken 44,40-TL harcın davacı tarafından peşin yatırılan 849,13-TL peşin harçtan mahsubu ile, bakiye 804,73-TL'nin davacıya iadesine,
3-Davacının yaptığı harç ve masrafların üzerinde bırakılmasına,
4-Davalı taraf gider yapmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
5-Davalı lehine AAÜT uyarınca taktir olunan 5.819,38-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan ancak sarf olunmayan gider avansı olduğu takdirde karar kesinleştiğinde taraflara iadesine,
Gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki haftalık süre içinde istinaf yolu açık olmak üzere davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.26/09/2019