MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen davada.... Asliye Hukuk Mahkemesi’nce verilen 03/06/2014 tarih ve 2013/825-2014/294 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi.... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkili şirket ile davalı arasında 12.01.2007 tarihinde yetkili satıcılık sözleşmesinin imzalandığını, daha sonra taraflar arasındaki ilişkinin acentelik ilişkisine dönüştüğünü, bu ilişkinin davalı tarafından 2011 yılında eylemli olarak sona erdirildiğini, davalının 2008 ve 2009 yıllarında yapılan satışları eksik gösterdiğini, bu şekilde müvekkilinin komisyon alacağının tamamını ödemediğini, ayrıca müvekkilinin yarattığı pazar payı nedeniyle davalının önemli ölçüde gelir elde ettiğini, bu nedenle müvekkilinin portföy tazminatın da hak kazandığını ileri sürerek, 1.276.531,91 TL komisyon alacağı ile 50.000 TL portföy tazminatının faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, müvekkilinin yerleşim yerinin Samsun olduğu gibi taraflar arasındaki sözleşmede de Samsun mahkemelerinin yetkili kılındığını, bu nedenle yetkisiz mahkemede dava açıldığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre, taraflar arasındaki sözleşmede yetkili mahkemenin.... mahkemeleri olduğunun hüküm altına alındığı, 6100 sayılı HMK"nun yürürlüğe girdiği tarihten önce aktedilmiş olan sözleşmede kararlaştırılan mahkemenin yetkisinin kesin olmadığı, bu durumda davanın hem taraflarca sözleşmede kararlaştırılan yer mahkemesinde hem de genel yetkili mahkemelerde açılabileceği, davalı şirketin şirket merkezinin....."da bulunduğu, taraflar arasındaki sözleşmenin ifa yerinin de davacı tarafın iddiasının aksine ...olduğu gerekçesiyle dava dilekçesinin yetki yönünden reddine karar verilmiştir.
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Dava, tek satıcılık ve acentelik sözleşmelerine dayalı komisyon alacağı ile portföy tazminatının tahsili istemine ilişkin olup yukarıda yapılan özetten de anlaşılacağı üzere davacı taraf, davalı ile arasında tek satıcılık sözleşmesi imzalandığını, ilişkinin bir süre bu nitelikte devam ettikten sonra fiilen acentelik ilişkisine dönüştüğünü ileri sürmüş, mahkemece de 6100 sayılı HMK"nun yürürlük tarihinden önce düzenlenen sözleşmede yetkili olarak gösterilen mahkemenin yetkisinin kesin olmadığı, genel hükümlere göre ise Samsun mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle dava dilekçesinin yetki yönünden reddine karar verilmiştir.
01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı HMK’nun 448. maddesinde, bu Kanun hükümlerinin tamamlanmış işlemleri etkilememek kaydıyla derhal uygulanacağı düzenlenmiş olup anılan Kanun"un yürürlüğe girmesinden önce düzenlenen sözleşmeler nedeniyle açılan davalardaki yetki şartları da 6100 sayılı HMK’na göre değerlendirilmelidir.
Bu durumda, 6100 sayılı HMK’nun 17. maddesi gereğince, taraflarca bu Kanun"un yürürlüğe girdiği tarihten önce olsa dahi yetki sözleşmesi yapılmış olması ve davanın da anılan Kanun"un yürürlük tarihinden sonra açılması halinde aksi kararlaştırılmadıkça dava sadece sözleşme ile belirlenen yerde açılabilecektir.
6100 sayılı HMK"nun 6. maddesinde genel yetkili mahkemenin, davalı gerçek ve tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi olduğu düzenlendikten sonra devamı maddelerinde özel yetki hallerine yer verilmiş ve bu kapsamda, sözleşmeden doğan davalarda, sözleşmenin ifa yerinin de yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır. Gerek mülga 818 sayılı BK"nun 73. maddesinde, gerekse de daha sonra yürürlüğe giren 6098 sayılı BK"nun 89. maddesinde, aksine bir anlaşma olmadığı sürece para borçlarında ifa yerinin, alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yeri olduğu düzenlenmiştir.
Yapılan açıklamalar çerçevesinde somut olaya dönüldüğünde, davacı hem taraflar arasında yazılı olarak düzenlenmiş tek satıcılık sözleşmesine, hem de daha sonraki acentelik ilişkisine yönelik taleplerde bulunmuştur. Öncelikle, taraflar arasındaki tek satıcılık sözleşmesinde Samsun mahkemelerinin yetkili olduğu düzenlendiğinden ve dava tarihinde yürürlükte bulunan 6100 sayılı HMK"nun 17. maddesi uyarınca dava sadece sözleşme ile belirlenen yerde açılabileceğinden, tek satıcılık sözleşmesine dayalı dava yönünden yetkili mahkeme... mahkemeleridir. Acentelik ilişkine gelince, yukarıda değinildiği üzere para borçlarında yetkili mahkeme, alacaklının ödeme zamanındaki yerleşim yeri olup, davacının yerleşim yeri de İstanbul"da bulunduğundan bu ilişkiye dayalı dava bakımından da ... mahkemesinin yetkili olduğu söylenemez. Bu itibarla, mahkemece açıklanan nedenlerle dava dilekçesinin yetki yönünden reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçelerle yetkisizlik kararı verilmesi yanlış olmuş ise de sonucu itibariyle doğru olan kararın, 1086 sayılı HUMK"nın 438/son maddesi gereğince değişik bu gerekçe ile onanmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile sonucu itibariyle doğru olan hükmün gerekçesi değiştirilerek ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye 2,50 TL temyiz ilam harcının temyiz edenden alınmasına, 16/01/2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.