MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi


Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili,10.05.2014 Tarihinde ... yönünde seyrederken dönülmez yerden dönerek kazaya neden olan davalılardan ... Motor Tic. A.Ş."nin ruhsat sahibi olduğu, ..."nın sevk idaresindeki ... plaka numaralı aracın Radar yönünden seyir halinde gelen ... ... idaresindeki ... plaka numaralı araca çarptığını, çarpma sonucu ... ..."un idaresindeki ... plakalı aracın direksiyon hakimiyetini kaybederek savrulması ve yolun sağ tarafından park halinde bulunan müvekkili ..."a ait ... plaka numaralı araca çarpması sonucunda maddi hasarlı trafik kazası meydana geldiğini, çarpma sonucunda müvekkiline ait araçtaki değer kaybının ... şirketince karşılanmadığından davalılardan talep etme zorunluluğu doğduğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 2.000,00 TL"nin davalılardan alınıp müvekkiline verilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ...Ş. vekili, Müvekkili şirket ile dava dışı ... Medikal San. ve Tic. Ltd. Şti. ve ... Tıbbi Cihazlar San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında 11.04.2013 tarihinde 36 ay süreliğine Motorlu Kara Nakil Araçları Kiralama Sözleşmesi imzalanmış olduğunu, 2918 Sayılı ..."nın 3. ve 85. maddesindeki tanımlama içeriğine göre, müvekkili şirketi ile dava dışı ... Medikal San. ve Tic. Ltd. Şti. ve ... Tıbbi Cihazlar San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında yapılan sözleşme uyarınca müvekkili şirketin işleten sıfatının olmadığını, müvekkili ile dava konusu kazaya karışan araç kiracıları arasında uzun süreli araç kiralama ilişkisinin olduğunu, kira bedelleri fatura karşılığında ödenmekte olduğu ve söz konusu faturalar tarafların ticari defterlerine kayıtlı olduğu, bu nedenle işletenlik sıfatının bulunmadığı, ayrıca davalının tam kusurlu olduğunun ve değer kaybının da bu kazadan meydana geldiğinin ispatlanması gerektiği,davacının ... ile kasko şirketinden davacıya ödenen bedellerin hükmedilecek tazminattan düşürülmesi gerektiği, husumet itirazları dikkate alınarak, müvekkili şirket açısından davanın reddine, haksız olarak açılmış bulunan davanın reddine, yargılama harç ve giderleri ile vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ...Ş. Vekili,0.05.2014 tarihinde maddi hasarlı trafik kazasına karıştığı belirtilen ... plakalı aracın, 28.05.2013 / 28.05.2014 süreli ve 410130077000088 numaralı Zorunlu Mali Sorumluluk (Trafik) ... Poliçesi ile ... Motor Tic. A.Ş. adına müvekkili şirket nezdinde sigortalı olduğunu, kabul anlamına gelmemek kaydıyla, müvekkili şirketin talep edilen tazminattan sorumlu olduğu düşünülse de, davalı müvekkili ... şirketinin bu sorumluluğunun kusur oranında ve poliçe limiti ile sınırlı sorumluluk olduğunu, bu nedenle kusur oranlarının tespitinden sonra araçta meydana gelen değer kaybının tespitinin gerekli olduğunu belirterek, davanın reddine, aksi halde belirttikleri şekilde hesaplama yapılarak hüküm tesis edilmesine, kaza tarihinden itibaren faiz talebinin müvekkili ... şirketi yönünden reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ..."nın dava dilekçesine cevap vermediği görülmüştür.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kabulüne, davacı için 5.000,00 TL tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, karar verilmiş; hüküm, davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava, trafik kazasından kaynaklanan nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
2918 sayılı ... hükümlerine göre, trafik kaydı "işleten"i kesin olarak gösteren bir karine değilse de, onun kim olduğunu belirleyen güçlü bir kanıt niteliğindedir. Ancak, trafik kaydına rağmen işletenliğin 3. kişi üzerinde bulunmasını engelleyen bir yasa hükmü yoktur. Aynı yasanın 3. maddesinde, "İşleten: Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya uzun süreli kiralama, ariyet veya rehin gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak, ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır." şeklinde tanımlanmıştır. Aynı kanunun 85. maddesinde ise, "Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen bilet ile işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar." hükmüne yer verilmiştir. Bu yasal düzenleme karşısında, kazaya karışan araçların meydana getirdikleri zararlardan araç sahiplerinin hukuken sorumlu olacağı ilkesi benimsenmiş ise de, araç malikleri tarafından herhangi bir sebeple yararlanılması için bir başka kimseye devredilmesi halinde(kısa bir süre için kiralanmaması kaydıyla)artık üzerindeki fiili hakimiyeti kalmaması ve bu sebeple ekonomik yönden de bir yararlanma olanağının kalktığı durumlarda, o aracı kaza sırasında fiili hakimiyeti altında bulunduran ve ondan iktisaden yararlanan kimsenin işleten sıfatıyla meydana gelen zarardan sorumlu tutulması gerekir. Bunun sonucu olarak da, araç maliki sorumlu tutulmamalıdır. Gerek doktrinde, gerekse ..."ın uygulamalarında, kiracının işleten sıfatının belirlenmesinde, kira sözleşmesinin uzun süreli olması, araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma unsurlarının birlikte bulunması gerekmektedir.
Somut olayda, kaza tarihi 10/05/2014 olup 11/04/2013 tarihli adi yazılı sözleşmeye göre davalı ...Ş.’nin davaya konu kazaya karışan maliki olduğu araç, dava dışı ... Medikal San. ve Tic. Ltd. Şti. ve ... Tıbbi Cihazlar San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne kiraya verilmiş, davalı ...Ş. tarafından dosyaya araç kira bedellerine ait fatura, araç teslim belgesi dosyaya sunulmuştur.
O halde mahkemece yapılacak iş; yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler de göz önünde bulundurularak, bahsi geçen adi yazılı sözleşmeye göre davalı araç maliki ... Motor Tic. A.Ş. aracı dava dışı ... Medikal San. ve Tic. Ltd. Şti. ve ... Tıbbi Cihazlar San. ve Tic. Ltd. Şti tahsis ettiğine göre, taraflar arasında tanzim edilen adi yazılı sözleşmenin uzun süreli ve 3. kişileri bağlayacak güçte bir sözleşme olup olmadığı, sözleşme süresinin bitiminden önce sözleşmenin feshedilip edilmediği, araç üzerinde fiili hakimiyet ve ekonomik yararlanma olup olmadığı, sözleşmenin ve kira bedelinin maliye ve vergi Dairelerine bildirilip bildirilmediği,gerektiğinde işleten ve kiracının ticari defter ve kayıtları üzerinde bilirkişi marifetiyle inceleme yaptırılmak suretiyle kira sözleşmesinin, fatura, ruhsat ve cari hesap hareketleri gibi yan delillerle desteklenip desteklenmediği, sözleşme içeriğine göre davalı ...Ş.’nin işletenlik sıfatının devam edip etmediği hususları tartışılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
2-Bozma neden ve şekline göre davalı ...Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ...Ş."ne geri verilmesine 10/05/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.