MAHKEMESİ: Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi


TÜRK MİLLETİ ADINA
KARAR
A)Davacı İstemi: Davacı vekili davacının 07/04/1994 tarihli ziraat oda kaydı esas alınarak 01/01/1995 - 13/04/2011 tarihleri arasında Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
B)Davalı Cevabı: Davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı : "Davacının çiftçilik başlangıç tarihi, 13/05/1957 tarihinde yayımlanan 6964 sayılı Ziraat Odaları ve Ziraat Odaları Birliği Kanunu ve bu kanunda değişiklik yapılmasına dair 09/06/2004 yayım tarihli ve 5184 sayılı kanunla değiştirilen 35. maddesinde odalara re’sen kayıt başlıklı maddesi gereği davacının, 07/04/1994 tarihi çiftçilik kaydının başlangıcı kabul edilip ziraat odası üyeliğine başlangıç tarihinin bu tarih olduğu” gerekçesiyle
"1-Davanın KABULÜ ile; Murazanın Men"ni ile kurum işleminin İPTALİNE, davacı ..."ın (İdarece daha önce tescili yapılan süreler haricinde) 01/01/1995 - 13/04/2011 tarihleri arasında tarım Bağ-kur sigortalı olduğunun TESPİTİNE" karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu ; Davalı Kurum vekili; 6552 sayılı Yasa"ya göre fer"i müdahil konumunda bulunduğundan yargılama gideri vekalet ücretinden sorumlu tutulamayacağını, usul ve yasaya aykırı kararın bozulmasına karar verilmesini istemiştir.
D)Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı : "Somut olayda, davacının teslim ettiği üründen ... Yaprak Tütün San. ve Tic A.Ş. tarafından 20/04/1994 yılında 254,34 TL tevkifat yapıldığı, ... Yaprak Tütün San. ve Tic A.Ş. tarafından Nisan 2006, Nisan 2007 Şubat 2008, Mart 2009 ve Mart 2010 yıllarına ait Bağ-Kur çiftçi primleri tevkifatının 28/03/1996 tarihli tevkifat muafiyet belgesi nedeniyle yapılamadığı, diğer yıllarda ise kaydının bulunmadığı, davalı Kurum tarafından davacının, 01/05/1994 - 31/12/1994 tarihleri ile 13/04/2011 - 16/02/2012 tarihleri arası tescilinin yapıldığı anlaşılmaktadır.Yukarıda belirtilen açıklamalar ışığında, davacının 1994 yılına ilişkin sunduğu müstahsil makbuzuna göre tarımsal faaliyetinin bu yıl içinde sürdüğü, Nisan 2006, Nisan 2007, Şubat 2008, Mart 2009 ve Mart 2010 yıllarına ait Bağ-Kur çiftçi primleri tevkifatının 28/03/1996 tarihli tevkifat muafiyet belgesi nedeniyle yapılamadığı, 1995 yılından 01/05/2006 tarihinine kadar tescil için müracaatının veya tescil iradesi yerine geçen prim ödemesinin veya prim tevkifatının bulunmadığı anlaşılmakla, 01/05/2006 - 13/04/2011 tarihleri arasındaki dönemde Tarım Bağ-Kur sigortalılığına ilişkin talebinin kabulü yerinde ise de, 01/01/1995 tarihinden 01/05/2006 tarihine kadar olan dönemde Tarım Bağ-Kur sigortalılığının tespitine ilişkin talebin reddi gerektiğinin gözetilmemiş olması usul ve yasaya aykırı olup, zorunlu hasım konumunda davalı olarak davada yer alan Kurumun fer"i müdahil konumunda olamayacağının kabulü ile, istinaf kanun yoluna başvuran davalı SGK Başkanlığı vekilinin itirazlarının kısmen yerinde olduğu, yargılamada eksiklik bulunmamakla birlikte, kanunun olaya uygulanmasında hata edildiği, ancak bu hatanın giderilmesinin yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediği dikkate alınarak; HMK 353/1-b.2 maddesi uyarınca belirlenen aykırılık düzeltilerek yeniden esas hakkında karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki hüküm fıkrası oluşturulmuştur.
HÜKÜM: 1-) Davalı SGK Başkanlığı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüyle; Sındırgı Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi"nin 08/11/2016 tarih, 2016/57 Esas ve 2016/232 Karar sayılı kararının Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 353/1-b.2 maddesi uyarınca KALDIRILMASINA;
2- ) Davanın KISMEN KABULÜNE,
Davacının çekişmesiz bulunan 01/05/1994 - 31/12/1994 ve 13/04/2011 - 16/02/2012 tarihleri arası döneme ek olarak, 01/05/2006-13/04/2011 tarihleri arası dönemde de TARIM BAĞ-KUR SİGORTALISI OLDUĞUNUN TESPİTİNE, fazlaya ilişkin istemin reddine,
3-) Davalı Kurum harçtan bağışık olduğundan, harç alınmasına yer olmadığına, dava açılırken yatırılan peşin harcın, karar kesinleştiğinde ve isteği halinde davacıya iadesine,
4-) 1.980,00 TL vekalet ücretinin, davalıdan alınarak, davacıya verilmesine,
5-) 1.980,00 TL vekalet ücretinin, davacıdan alınarak, davalıya verilmesine,
6-) Davacı tarafça karşılanan harç dışında 63,50 TL yargılama giderinin davanın kabul ve red oranına göre takdiren 31,75 TL"sinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına, davalı Kurum tarafından ilk derece yargılaması ve istinaf kanun yolu yargılama aşamasında yargılama gideri yapılmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına,
7-) HMK 333. maddesi uyarınca taraflarca yatırılan gider avanslarının kullanılmayan kısımlarının karar kesinleştiğinde, yatıranlara iadesine,
E)Temyiz: Davalı vekili; Davanın kısmen kabulü cihetine gidilmiş olmasının usul ve yasaya aykırı olduğunu ve BAM kararının bozulmasını talep etmiştir.
Davacı vekili;
-Davacı dosyadaki belgelere göre bir-iki yıl hariç ekim ve dikim yapmıştır.
-Tarımsal faaliyetine sürekli devam etmiştir.
-Davalı kurum tarafından idari olarak kabul edildikten 5 yıl sonra, 2014 yılında çıkan bir yasa gerekçe gösterilerek müvekkilimin tescilinin iptali yasalara açıkça aykırıdır. Müvekkilim 1994 yılından itibaren resmi kayıtlı olarak tütün ta rımı ile uğraştığı halde ve her yıl ziraat odasına üyelik aidatı kesildiği halde ziraat odasına üyelik kaydı yapılmamış tır.İlk kez ziraat odasına üyelik aidatının kesildiği 1994 yılından itibaren üyelik için ... Ziraat Odasına müracat etmiş ve ... Ziraat odası Başkanlığı da müvekkilimin bu haklı talebini, Türkiye Ziraat Odaları Birliğinin 2011/40 sayılı genelgesi ve diğer yasal düzenlemeler gereğince meclis kararı ile 07/04/1994 tarihinden itibaren ziraat odası üyelik kaydı kabul edilmiştir.
-Kanunların geriye yürümeyeceğini de belirterek BAM kararının bozularak ilk derece mahkemesi kararının onanmasını talep etmiştir.
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davacının tüm temyiz itirazlarının reddine; kurum temyizine gelince;
2- Dava, davacının 01/01/1995 - 13/04/2011 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, 01/01/1995 - 13/04/2011 tarihleri arasında tarım-bağkur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesince karar usul ve yasaya uygun bulunmayarak kaldırılmış ve davanın 01/05/2006-13/04/2011 tarihleri arasında kısmen kabulüne karar verilmiştir.Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının 26/04/2005 tarihinde ziraat odasına üye olduğu daha sonra 07/04/1994 tarihli müstahsil makbuzunda ziraat odası kesintisi yapıldığından tescilinin 07/04/1994 tarihine çekilmesine karar verildiği, davacının başvurusu üzerine 13/04/2011 tarihinde tarım bağkur tescilinin yapıldığı, kurum tarafından ziraat oda kaydının geri çekilmesi de gerekçe gösterilerek 01/05/1994-31/12/1994 ve 13/04/2011 - 16/02/2012 tarihleri arası tarım bağkur sigortalılığının kabul edildiği, davacının Bağ-Kur Balıkesir İl Müdürlüğü 28/03/1996 düzenlenme tarihli tevkifat muafiyet belgesi aldığı, ...Yaprak Tütün San. ve Tic A.Ş. tarafından Nisan 2006, Nisan 2007, Şubat 2008, Mart 2009 ve Mart 2010 yıllarına ait Bağ-Kur çiftçi primleri tevkifatının 28/03/1996 tarihli tevkifat muafiyet belgesi nedeniyle yapılamadığı anlaşılmaktadır.
Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş kararları; Kurumun prim alacaklarını Bakanlar Kurulu kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi halinde, Bağ-Kur’un prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi, yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil yükümlülüğüne aykırılık teşkil ettiğinden, prim tevkifatının yapıldığı tarihi izleyen aybaşından itibaren sigortalı olarak kabulü gerektiği yönündedir.
İlk prim kesintisini izleyen yıllarda prim kesintisi veya ürün tesliminin gerçekleştiğinin belirlendiği durumlarda, bu yıllar için de tespit kararı verilmesi gerekmektedir.
Tarım Bağ-Kur sigortalılığının temel koşulu 2926 sayılı Yasanın 2/1 ve 3/b maddelerinde belirtildiği gibi, tarımsal faaliyette bulunmaktır. Prim tevkifatına dayalı tespit davasında, salt ziraat odası ve kooperatif kaydı gibi belgelerin bulunması, davanın kabulü için yeterli değildir. Tarımsal faaliyetin sürdüğünün, faaliyete ilişkin olarak hangi tarımsal ürünlerin üretildiği, nereye satıldığı veya teslim edildiği gibi hususlar da somutlaştırılarak belirlenmelidir. Prim tevkifatı ve ürün tesliminin, iki yıla kadar olan süre dışında süreklilik arzettiği hallerde de, tarımsal faaliyetin sürekli olduğu kabul edilebilir. Somut olayda davacının 1995 yılından 2006 yılına kadar tescil için müracaatının veya tescil iradesi yerine geçen prim ödemesinin veya prim tevkifatının bulunmadığı 2006 yılından itibaren 2011 yılına kadar ürün teslimi var ise de Bağ-Kur Balıkesir İl Müdürlüğü 28/03/1996 düzenlenme tarihli Tevkifat Muafiyet Belgesi gereği prim tevkifatı bulunmadığından davanın reddi yerine kısmen kabulü hatalıdır. O halde yukarıda açıklanan hususlarda dikkate alınarak karar verilmesi gerekirken davalı kurumun istinaf başvurusu sonucu davanın kısmen kabulü yönünde yeniden hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olduğundan temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASI gerekmiştir.
G)Sonuç :Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 25/02/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.