8. Hukuk Dairesi 2013/23391 E. , 2014/7195 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : İstihkak
... Hizmetleri A.Ş. ile ... Çiftliği Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Tic. San. Ltd. Şti. ve müşterekleri aralarındaki istihkak iddiasının reddi davasının kabulüne dair Aydın 2. İcra Hukuk Mahkemesi"nden verilen 20.09.2013 gün ve 373/278 sayılı hükmün duruşma yapılması suretiyle Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili ile davalı ... Çiftliği Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Tic. San. Ltd. Şti. vekili taraflarından istenilmiştir. Dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 15.04.2014 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü temyiz eden davalı ... Çiftliği Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Tic. San. Ltd. Şti. sahibi ... bizzat, vekilleri Av. ..., Av. ... ve karşı taraftan davacı .... vekili Av. ... geldiler. Başka kimse gelmedi. Duruşmaya başlanarak temyiz isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan ve hazır bulunanların sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı alacaklı vekili, Aydın 2. İcra Müdürlüğü’nün 2012/17345 sayılı Takip dosyasında ... Süt Mamülleri Ltd. Şti."nin borçluya 09.06.2012’de sattığı ürünlerin karşılığında ileri tarihli çek aldığını, alacağın davacı tarafından temlik alınarak icra takibi başlatıldığını, dava konusu 13.11.2012 tarihli haczin ödeme emrinin de tebliğ edildiği, borçlunun faaliyet adresinde yapıldığını, takibe konu borcun 06.11.2012 tarihli çekten kaynaklanmış görünse de aslında alacağı devreden firmanın borçluya mal satması nedeni ile çok önceki bir tarihte, 15.06.2012’de keşide edilerek ileri tarihli düzenlendiğini, borcun doğum tarihinden sonra danışıklı iş yeri devri yapıldığını, hacizde borçluya ait çok sayıda evrakın ele geçtiğini, devralan üçüncü kişinin de işletmenin borçlarından sorumlu olduğunu belirterek davanın kabulü ile istihkak iddiasının reddine ve tazminata karar verilmesini istemiştir.
Davalı üçüncü kişi vekili, İİK’nun 99. maddesi uyarınca davacı alacaklının ispat yükü altında olduğunu, İİK’nun 280. maddesindeki yasal karinelerin istihkak davasında uygulanamayacağını, üçüncü kişinin takip borçlusuna ait 7.396.518,00.-TL değerinde emtiayı bedelini ödeyerek satın aldığını, muvazaalı devir yapılmadığını, borçlunun içinde bulunduğu mali durumu bilmediklerini, somut olayda davalı üçüncü kişinin İİK’nun 44. ve TBK’nun 202. maddesi kapsamında sorumlu olmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur.
Davalı borçlu, usulüne uygun davetiye tebliğine rağmen duruşmalara katılmadığı gibi cevap da vermemiştir.
Mahkemece toplanan delillere göre: icra takibine dayanak borcun doğum tarihinden sonra 01.11.2012 tarihli satış sözleşmesinin düzenlendiği, buna göre borçlunun aynı tarihli faturalar kapsamında 24 adet şubesini içindeki eşyalar ve patent hakları ile birlikte toplam 7.396.518,00.-TL bedel karşılığında üçüncü kişiye devrettiği, ödemelerin yapıldığı ve faturaların ticari kayıtlarda yer aldığı, yapılan işlemlerin alacaklıdan mal kaçırmaya yönelik işletme devri olarak kabulü gerektiği, TBK’nun 202. maddesi gereğince devralanın da işletmenin borçlarından sorumlu olduğu gerekçesi ile davalı üçüncü kişinin istihkak iddiasının reddine, tazminat talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı üçüncü kişi vekili ve tazminat talebinin reddi yönünden de davalı alacaklı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, alacaklı tarafından İİK’nun 99. vd. maddesi uyarınca “istihkak iddiasının reddi” davası olarak açılmıştır.
Dava konusu haciz, borçluya aitken üçüncü kişi şirkete borcun doğum tarihinden sonra devredilen iş yerinde yapılmıştır. Hacizde borçluya ait belgeler ele geçmiştir. İİK’nun 44. maddesindeki gereklerin yerine getirildiği iddia ve ispat edilememiştir. TBK’nun 202. maddesi gereğince üçüncü kişi devri alacaklıya karşı ileri süremeyecek ve işletmenin borçlarından iki yıl süre ile sorumlu olacaktır.
Somut olayda, İİK’nun 97/a maddesindeki mülkiyet karinesinin borçlu, dolayısıyla alacaklı yararına olduğunun kabulü gerekir. İcra Müdürü’nün sehven İİK’nun 99. maddesini uygulaması ispat yükünün yer değiştirmesi sonucunu doğurmayacaktır.
İİK’nun 97/13. maddesinde:”…Değişik fıkra: 09.11.1988 – 3494/11 md.) İstihkak davası üzerine takibin talikine karar verilip de neticede dava reddolunursa alacaklının alacağından bu dava dolayısıyla istifası geciken miktarın (Değişik ibare: 02.07.2012–6352 S.K./19.md.) yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere davacıdan tazminat alınmasına hükmolunur…” düzenlemesi yer almaktadır.
İİK’nun 97. maddesinin 3. ve 4. fıkralarındaki düzenlemeler dikkate alındığında, alacaklı yararına gecikme tazminatına hükmedilebilmesi için istihkak iddiasının reddinin yanı sıra teminat karşılığında takibin ertelenmesi ya da satışın durdurulması kararının da bulunması gerekir.
Somut olayda takibin ya da satışın durdurulması yönünde alınmış bir karar bulunmadığından gecikme tazminatına ilişkin yasal koşulların gerçekleştiği kabul edilemez.
Diğer yandan, dava alacaklı tarafından açıldığı için İİK’nun 99. maddesine göre yargılama süresince satış istenemeyecektir.
Ne var ki buradaki düzenlemede alacağın tahsilinde yasal bir gecikme söz konusu olacağı için, üçüncü kişiye satışın durması konusunda yükletilebilecek herhangi bir kusur bulunmamaktadır. Bu koşullarda alacaklı lehine, dolayısıyla üçüncü kişi aleyhine tazminata hükmedilmesi de İİK’nun 97/13. maddesi ile getirilen gecikme tazminatı ile ilgili düzenlemenin amacına aykırı düşecektir.
Mahkemece istihkak iddiasının reddinin yanı sıra alacaklı yararına tazminata hükmedilmesine yer olmadığına karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı üçüncü kişi vekilinin ve davacı alacaklı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz
itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun bulunan hükmün ONANMASINA, 766,00 TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan 2.200,67 TL"nin temyiz eden davacıdan ve davalı ... Çiftliği Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Tic. San. Ltd. Şti."den ayrı ayrı alınmasına, 15.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.