MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
Şikayetçi borçlu vekili, icra mahkemesine başvurusunda özetle; müvekkilinin... Gıda San. Tic. A.Ş. hisse senedi ilmuhaberlerinin bir kısmının sahibi olduğunu, ilmuhaberlerin hisse senedi yerine geçmek üzere anonim şirketlere ihraç edildiğinden taşınır malların haczi hakkındaki hükümlere göre haczedilmesi gerektiği, icra müdürlüğünce ilmuhaberlerin adı geçen şirkete ve... Ticaret Sicil Memurluğuna müzekkere yazılarak kayden haczedildiğini ileri sürerek İİK"nun 94. maddesi gereğince yapılan haciz işleminin iptalini talep ettiği, mahkemece, kaydi haczin Ticaret Sicil Müdürlüğüne yazılacak müzekkere ile yapılacağına dair herhangi bir düzenleme olmadığı gerekçesi ile şikayetin kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır.
İİK"nun 94/1. maddesinde açıkça; "...Anonim şirketlerde paylar için pay senedi veya pay ilmuhaberi çıkarılmamışsa, borçlunun şirketteki payı icra dairesi tarafından şirkete tebliğ olunarak haczedilir..." hükmü yer almaktadır.
Anonim şirkette, payın (hissenin) hisse senedine bağlanması zorunlu değildir. Eğer pay, hisse senedine (veya ilmuhabere) bağlanmazsa, çıplak pay olarak kalır. Hisse senedine (veya ilmuhabere) bağlanmamış (çıplak) pay da hisse senedi gibi her çeşit işlemin konusu yapılabilir, devredilebilir, rehnedilebilir, üzerinde intifa hakkı tanınabilir, haczedilebilir.
Anonim şirketlerde, paylar için pay senedi veya pay ilmuhaberi çıkartılmamışsa, borçlunun şirketteki (çıplak) payı, icra dairesi tarafından şirkete tebliğ olunarak haczedilir (İİK. m. 94/1 C.3). Buna göre, çıplak pay hissesinin haczine karar veren icra müdürü, bu hacizle ilgili muhafaza tedbiri almak için mahalline (anonim şirket merkezine) gitmek zorunda değildir. İcra müdürü, İİK. m. 94/l C.3 hükmüne göre, anonim şirkete bir ihbarname (bildiri) göndermekle de yetinebilir. Bu ihbarnamede (bildiride), borçlunun anonim şirketteki çıplak payının haczedildiği, bu haczin pay defterine işlenmesi, ilerde hisse senedi (veya ilmuhaber) çıkarılması halinde, borçlunun (çıplak) payına düşen hisse senetlerinin (veya ilmuhaberlerin) borçluya verilmeyip, icra dairesine (dosyasına) teslim edilmesi, borçluya çıplak payı ile ilgili bütün tebligatın bundan böyle icra dairesine yapılması ve borçlunun muvafakatinin alınması gereken bütün müşterek tasarruflar ve kararlar için, borçlu ortak yerine icra dairesinin muvafakatinin alınması gerektiği (anonim şirkete) ihbar edilir (bildirilir). Böylece, borçlunun, haczedilen çıplak payı üzerindeki tasarruf yetkisinin kısıtlanmış olduğu (İİK. m. 86. m. 94/1 C.6) anonim şirkete bildirilmiş ve buna aykırı davranışlara karşı gerekli muhafaza tedbirleri (İİK. m. 90) alınmış olur.
İcra dairesinin bu ihbarnamesini (haciz bildirisini) alan anonim şirket, çıplak payın haczedildiğini şirket pay defterine işlemek zorundadır; ancak, çıplak pay haczi, şirket pay defterine işlenmemiş olsa bile, haciz bildirisinin anonim şirkete tebliğ edildiği tarihte yapılmış sayılır. (İİK. m. 94/1 CA Prof. Dr. Baki Kuru, İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, 2004 baskı, s. 392, 393).
İİK"nun 88. maddesinin birinci fıkrasına göre ise, haczolunan paraları, banknotları, hamiline ait senetleri, poliçeler ve sair cirosu kabil senetlerle altın ve gümüş ve kıymetli şeyleri icra dairesi muhafaza eder. Bu fıkrada yazılan şeylere icra dairesi tarafından el konulması, bunların haczi için geçerlik şartıdır. Anonim şirket hisselerini temsil etmek üzere çıkarılan geçici pay senedi ilmuhaberlerinin, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu"nun 486/2, 490, 645, 647 ve 654. maddeleri uyarınca kıymetli evraktan sayılması nedeniyle, bu evrakın haczi için İİK"nun 88. maddesinin yukarıda belirtilen hükmü uyarınca, evraka fiilen el konulması zorunludur.
Somut olayda, borçlunun şirket nezdindeki hisseleri üzerine ihtiyati haciz konularak haczin şirket defterine işlenmesi amacıyla... Gıda...Ltd.Şti’ne müzekkere gönderildiği, söz konusu müzekkerenin adı geçen şirkete 14/12/2015 tarihinde tebliğ edildiği, ayrıca... Ticaret Sicil Müdürlüğüne da aynı konuda 15/12/2015 tarihli müzekkere yazıldığı görülmektedir.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve açıklamalar ışığında; adı geçen şirket tarafından, paylar için pay senedi veya pay ilmuhaberi çıkartılmamışsa, çıplak pay haczi, şirket pay defterine işlenmemiş olsa bile, haciz bildirisinin adı geçen şirkete tebliğ edildiği 14/12/2015 tarihte yapılmış sayılır.
O halde, mahkemece; uzman bilirkişi aracılığıyla adı geçen anonim şirketin resmi kayıt, defter ve belgeleri incelenmek suretiyle, haciz bildirisinin adı geçen şirkete tebliğ edildiği 14/12/2015 tarihi itibariyle pay senedi çıkarılıp çıkarılmadığı araştırılarak, sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde karar tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK"nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), bozma nedenine göre sair temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 23/10/2017 gününde oyçokluğuyla karar verildi.
Üye Dr. ..."in Karşı Oy Yazısı :
Şikayetçi borçlu vekili,... Gıda A.Ş. hisselerinin sahibi olduğunu, hisselere karşı ilmuhaber düzenlendiğini, hisse haczinin İİK"nun 88. maddesi hükmüne göre taşınır mal haczi gibi yapılması gerektiğini bu nedenle ilgili şirkete ve... Ticaret Siciline yazılın haciz müzekkerelerinin iptaline karar verilmesini talep etmiş, mahkemece, anonim şirket hisse haczinin ticaret siciline müzekkere yazılarak yapılamayacağı gerekçesi ile şikayetin kabulü ile... Ticaret Siciline yazılan müzekkerenin iptaline karar vermiş olup, hükmü alacaklı temyiz etmiştir.
İİK 94/1 hükmüne göre anonim şirketlerde paylar için hisse senedi veya pay ilmuhaberi çıkarılmamış ise borçlunun şirketteki payı icra dairesi tarafından şirkete tebliğ edilerek haczedilebilir. Bu haczin şirket pay defterine işlenmesi zorunludur; ancak haciz şirket pay defterine işlenmemiş olsa bile şirkete tebliğ tarihinde yapılmış sayılır. Haciz. icra dairesi tarafından tescil edilmek üzere ticaret siciline bildirilir.
Bu durumda haczedilen payların devri alacaklının haklarını ihlal ettiği oranda batıldır. Bu hükme göre anonim şirket hisse haczi için haczin üçüncü kişi anonim şirkete tebliği gerekmekte olup, ticaret siciline haciz müzekkeresi yazılarak şirket hissesi haczedilemez. Mahkemenin şirket hisselerine haciz konulması için ticaret siciline yazılan haciz müzekkeresinin iptaline karar vermesi usul ve yasaya uygun olup, alacaklının temyiz itirazlarının reddedilerek onama kararı verilmesi gerekirken icra mahkemesi şirkete tebliğ suretiyle şirket hisselerine konan haczin iptali yönünde temyiz talebinde bulunmadığı halde, alacaklının temyiz dilekçesi üzerine şirket hisse haczinin geçerli olup olmadığının incelenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekçesi ile bozulması yönündeki Dairemiz çoğunluk görüşüne katılamıyorum. 23/10/2017