MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -

Davacı vekili, müvekkiline ait çöp kamyonu müvekkili şirket çalışanı yönetiminde çöp toplarken kamyondaki diğer müvekkili şirket çalışanı işçinin yere düşerek vefat etmesi sebebiyle, ölenin hak sahipleri tarafından iş mahkemesinde açılan tazminat davasında aldırılan bilirkişi raporuna göre müvekkilinin %40 oranında, ...’nın %20 oranında, dava dışı sürücü işçinin %20 oranında, müteveffa işçinin %20 oranında kusurlu olduğunı, müteveffanın eşi ... için 13.952,39 TL, oğlu İsmail için 6.276,13 TL, kızı ... için 2.439,37 TL maddi tazminat ile eşi ... için 40.000 TL, oğlu İsmail için 15.000 TL ve kızı ... için 15.000 TL, kızı ... için 15.000 TL, oğlu ... için 15.000 TL manevi tazminatın hüküm altına alındığını, ayrıca verilen karar ile 10.760,07 TL nispi vekalet ücreti, 6.580 TL karar harcı, 62,87 TL ile 207,68 TL yargılama gideri ve 44,00 TL harç giderinin müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verildiğini, karar sebebiyle hak sahipleri tarafından başlatılan takipler nedeniyle müvekkili tarafından 3. İcra Müdürlüğünün 2009/4922 sayılı takip dosyasına 28/06/2011 tarihinde 132.650,00 TL, 17/11/2012 tarihinde 17.457,79 TL ve ... 3. İcra Müdürlüğünün 2009/4923 sayılı takip dosyasına 29/06/2011 tarihinde 43.500 TL, 18/01/2012 tarihinde 5.854,33 TL olmak üzere toplam 206.042,22 TL ödendiğini, ayrıca 6.580,10 TL karar harcını 07/09/2009 tarihinde ... Vergi Dairesine ödemiş olduğunu, davalı ... %20 oranında kusurlu bulunduğundan, müvekkilince toplamda ödenen 206.042,22 TL’nin %20 oranına tekabül eden 41.208,44 TL’den sorumlu olduğunu, davalı ... ... Sigorta A.Ş.’nin ise manevi tazminat dışında kalan ve müvekkilinin ... 3.İcra Müdürlüğünün 2009/4923 esas sayılı dosyasına ödediği toplam miktar ile bakiye harç tutarı olan 6.580,10 TL’nin toplamı 55.934,43 TL’nin tamamından sorumlu olduğunu, yine ... 3. İcra Müdürlüğünün 2009/4922 esas sayılı takip dosyasına ödenen miktarların %20’sine tekabül eden 26.530,00 TL’nin 28/06/2011 tarihinden, 3.491,55 TL’nin 17/01/2012 tarihinden itibaren, ... 3. İcra Müdürlüğünün 2009/4923 esas sayılı takip dosyasına ödenen ve %20"sine tekabül eden 8.700,00 TL’nin 29/06/2011 tarihinden ve 1.170,86 TL’nin 18/01/2012 tarihinden itibaren ve ödenen 6.580 TL yargı harcının %20’sine tekabül eden 1.316,02 TL’nin 07/09/2009 tarihinden itibaren olmak üzere toplam 41.208,44 TL’nin yasal faizi ile davalı ...’ndan rücuen tahsilini; ayrıca müvekkili tarafından manevi tazminat dışındaki ... 3. İcra Müdürlüğü’nün 2009/4923 esas sayılı dosyasına ödenen 43.500,00 TL’nin 29/06/2011 tarihinden, 5.854,33 TL’nin 18/01/2012 tarihinden, 6.580,10 TL harç miktarının 07/09/2009 tarihinden itibaren olmak üzere toplam 55.934,43 TL’nin reeskont faizi ile birlikte davalı ...Ş.’den rücuen tahsilini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, müvekkil ile davacı arasındaki iç ilişki dikkate alındığında, meydana gelen kaza sebebiyle yaptığı ödemelerin davacı tarafından müvekkiline rücu edilemeyeceğini, kaza sebebiyle yapılan yargılamada iş hukuku ilkeleri gereği müvekkilinin üst işveren olarak sorumlu tutulduğunu, bu durumun da karar gerekçesinde açıklandığını, davacının kaza tarihinde Belediye mücavir alanı içinde çöp toplama işini sürdüren yüklenici olduğunu, davacının müvekkiline rücu hakkının bulunup bulunmadığının taraflar arasında yapılan sözleşme hükümlerine göre tayin ve tespit edilmesi gerektiğini, taraflar arasında yapılan sözleşme hükümlerine göre tayin ve tespit edilmesi gerektiğini, taraflar arasında imzalanan 01/05/2006-31/12/2008 tarihlerini kapsayan Hizmet Alımları Tip Sözleşmesi’nin 23. maddesinde yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları, ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici kaideleri ve genel şartnamenin 6. bölümünde belirtilen 40. maddede, yüklenicinin önlemler almasına rağmen olabilecek kazalarda yüklenicinin işçi ve personelinden kazaya uğrayanların tedavilerine ilişkin giderlerle, kendilerine ödenecek tazminat yükleniciye ait olduğunu, işçi ve personelin iş başında veya işe bağlı nedenlerle ölenlerin defin giderleri ile ailelerine ödenecek tazminatın tümünün yüklenici tarafından karşılanacağını hükmünü içerdiğini, bu nedenle davacının ilama göre yaptığı ödemeleri müvekkiline rücu hakkı bulunmadığını, kararda belirtilen müteselsiliyet hükmünün tazminat alacakları hakkında geçerli olduğunu, davacı ile müvekkili arasında geçerli olmadığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Davalı ...Ş. vekili, poliçe teminatının 57.500,00 TL olduğunu, sorumluluklarının teminat limiti ve sigortalının kusuru oranında olduğunu, iş davasında sigortalı araç sürücüsünün %20 oranında kusurlu bulunduğunu, meydana gelen kaza ile ilgili olarak müvekkiline ihbarda bulunulmadığından temerrüde düşülmediğini, aynı olayla ilgili olarak SGK tarafından müvekkili aleyhine açılmış ... 11. İş Mahkemesinin 2009/527 esas sayılı dosyasının bulunduğunu, bu dava ile de SGK tarafından müvekkilinden 36.184,00 TL talep edildiğini beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, açılan davanın kısmen kabulü ile, davacının davalı Gruopama Sigorta A.Ş"den Zorunlu Mali Mesuliyet Sigorta Poliçesi ile sınırlı olarak 23.214,17 TL nin tahsilde tekerrür olmamak kaydıyla diğer davalı ... Başkanlığından 41.135,34 TL nin davacı tarafından icra dosyalarına yapılan en son ödeme tarihi olan 18/01/2012 tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş; hüküm davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1- Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde, özellikle oluşa uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen maddi tazminata ilişkin hesaplamanın davalı ...Ş. bakımından hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına göre, davacı vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Dava, iş kazasından kaynaklanan işçinin ölümü nedeniyle yüklenici şirket tarafından ölen işçinin mirasçılarına ilamlı icra kanalıyla yapılan ödemelerin idare ve zorunlu trafik sigortacısından rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Davacı şirket ile davalı ... arasında ihale sonucunda çöplerin toplanması ve diğer işlere dair 01.05.2006-31.12.2008 tarihlerini kapsayan hizmet alımları tip sözleşmesi ve teknik şartname bulunmaktadır. Davacı şirket yüklenici, davalı ... ise idaredir. Davaya konu 14.9.2007 tarihli iş kazası bu sözleşme hükümleri yerine getirilirken meydana gelmiştir. İş kazasında ölen işçinin mirasçıları ... 8. İş Mahkemesi’nde 2007/351 Esas, 2009/288 karar sayılı davası ile işbu davacı yüklenici şirketle işbu davalı idare belediyeye karşı destekten yoksun kalma ve manevi tazminat talepli dava açmıştır. İş davasında iş sağlığı ve güvenliği uzmanları (kontrol müh, mak. müh, maden müh.) heyetinden aldırılan bilirkişi raporunda iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı çerçevesinde davalı yüklenici şirket %40 oranında, davalı ... %20 oranında, dava dışı sürücü işçi %20 oranında, müteveffa işçi %20 oranında kusurlu bulunmuş, mahkemece davalı ... bakımından dava takip edilmediğinden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş, davalı yüklenici şirket bakımından muris işçinin %20 oranındaki kusuru düşülerek dava kısmen kabul edilmiş, tüm tarafların temyizi üzerine sair itirazlar reddedilerek Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’nin 2011/9632 Esas, 2011/8084 Karar sayılı ilamıyla davalı ... bakımından karar verilmesine yer olmadığına yerine davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerektiğinden bahisle hükmün düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
Davacı yüklenici işbu davada iş kazası nedeniyle ölen işçinin mirasçılarına ilamlı icra kanalıyla yaptığı ödemeyi idarenin %20 kusuru oranında davalı idareden ve davalı zorunlu trafik sigortacısından talep etmiştir. Davalı idare (belediye) cevap dilekçesinde, davacı yükleniciyle aralarındaki sözleşmenin 23. maddesinde yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumluluklarının, ilgili mevzuatın bu konuyu düzenleyen emredici hükümleri ve genel şartnamenin 6. bölümünde belirlendiğini, yüklenicinin bunları aynen uygulamakla yükümlü olduğunu, teknik şartnamenin 40. maddesinde, yüklenicinin önlemler almasına rağmen olabilecek kazalarda, yüklenicinin işçi ve personelinden kazaya uğrayanların tedavilerine ilişkin giderlerle, kendilerine ödenecek tazminatın yükleniciye ait olduğunu, ayrıca işçi ve personelden iş başında veya işe bağlı nedenlerle ölenlerin defin giderleri ile ailelerine ödenecek tazminatın tümünün
yüklenici tarafından karşılanacağı hükmünü içerdiğini, zarardan davacının sorumlu olduğunu iddia etmiştir. Dosya içerisinde yer alan sözleşme ve şartname fotokopisinde de davalı idarece belirtilen hükümlerin yer aldığı görülmüştür. Mahkemece iş davasında alınan kusur bilirkişi raporuna itibar edilerek davalı ... %20 kusuru oranında tazminattan sorumlu tutulmuş, davacı yüklenici ile davalı idare (belediye) arasındaki sorumluluğa ilişkin sözleşme ve şartnamenin ilgili hükümleri hiç tartışılmadan karar verilmiştir. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz. Bu durumda mahkemece davalı belediyenin savunmaları üzerinde durularak davacı yüklenici ile davalı idare (belediye) arasındaki ilgili sözleşme ve şartname hükümleri doğrultusunda sorumlulukları tartışılarak sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin gözetilmemesi doğru görülmemiştir.
3- Kabule göre de; davacı yüklenici şirket kendisine ait kamyonla sözleşme gereği davalı idarenin çöp toplama işini yaparken meydana gelen iş kazası nedeniyle açılan iş davası sonucu aleyhine hükmedilen tazminat miktarını asıl ve ferileriyle birlikte icra dosyalarına kısım kısım ödemiş, davalı idare davacının zararı ödediği tarihlerde temerrüde düşmüştür. Davacı her bir ödeme için ödeme tarihlerinden itibaren faiz talep ettiği halde, mahkemece tazminatın tümüne son ödeme tarihinden itibaren faize hükmedilmesi doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının ve (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ve davalı ..."na geri verilmesine 5.7.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.