MAHKEMESİ : ... Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacılar vekili, davalı borçlu Hacı aleyhine icra takibi yaptıklarını, borcu karşılayacak malı bulunamadığını ileri sürerek borçlunun, dava konusu taşıtlardan bir kısmını diğer davalıya verdiği vekaletname ile dava dışı 3. kişilere devrine ilişkin tasarrufların ayrıca sahibi olduğu motosiklet ile otomobil ve taşınmazlarını, davalı ... ile anlaşmalı boşanıp anlaşma gereği ödemek zorunda olduğu tazminat ve nafaka borcunu da ödemeyerek anılan taşınır ve taşınmazların icra yoluyla davalı ... tarafından satın alınmasına ilişkin tasarrufların iptalini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... ve davalı ... vekili davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, taşınmazların cebri icra sonucu satışından davalı ... tarafından satın alınmasına ilişkin tasarrufların iptaline ve davaya konu araçlardan bir kısmının satış tarihindeki kasko bedellerinin davalı ...’dan alınarak davacılara ödenmesine karar verilmiş hüküm davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Bir davada öne sürülen maddi olguların hukuki nitelemesini yapmak, uygulanacak yasa maddelerini bulmak ve uygulamak hâkimin doğrudan görevidir. (HUMK m.76) Dava dilekçesinde, davacı, açıkça davanın 277 vd maddelerine ilişkin olduğunu belirtmemiş ise de, bir alacağının
bulunduğunu, alacağını tahsil için takip başlattığını ve alacağının tahsilini sağlamak için davayı açtığını beyan etmiş ve bazı tasarruflar için de bedel isteğini belirtmiştir. Açıkça belirtilmese de iddianın ileri sürülüş biçimi ve dayanılan maddi vakıalar karsısında, davacının yazılı isteminin içinde ve özünde, İİK 277 vd maddeleri içeriğinin yer aldığının kabulü gerekir. Bu itibarla dosya içinde açıklanan maddi ve hukuki olgulara göre dava 277 vd. maddelerine dayalı tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, borçlunun mal beyanında, taşınır veya taşınmaz malının bulunmadığını açıklamasına, borcu ödeyecek durumda olmadığını vurgulamasına ve icra dosyası kapsamına göre borçlunun aciz halinin anlaşılmasına ayrıca davalı ...’nın 3.kişi durumunda bulunduğu tasarruflarda borçlu Hacı’nın eşi olması nedeniyle İİY"nın 278/1 maddesinde bu derece akrabalar arasında yapılan tasarrufların bağışlama hükmünde sayıldığının ve iptale tabi olduğunun öngörülmesine, buna ilaveten Havva’nın borçlu olan kocası Hacı’nın alacaklılarından mal kaçırmak ya da alacaklılarını ızrar kastı ile hareket ettiğini bilebilecek kişilerden olması nedeniyle de tasarrufun iptali gerekeceğine (İİY. 280/II), İİK’nın 283/2 maddesine göre iptal davası, üçüncü şahsın elinden çıkarmış olduğu mallar yerine geçen değere taalluk ediyorsa, bu değerler nispetinde üçüncü şahısların nakden tazmine (davacının alacağından fazla olmamak üzere) mahkum edilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve kararda yazılı gerekçelere göre davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava konusu ... plakalı traktörün borçlu Hacı’ya vekaleten davalı ... tarafından dava dışı ...’a onun tarafından dava dışı Asım Türktaş ve bu davalı tarafından da dava dışı ... ’e satıldığı anlaşılmaktadır.
İİK’nun 282. maddesi hükmü gereğince tasarrufun iptali davalarda, davalı olarak borçlu ve borçlu ile hukuki muamelede bulunan kişiler arasında mecburi dava arkadaşlığı vardır. Somut olayda 3. kişi konumundaki Duran ve onun traktörü devrettiği Asım ve son malik Levent davada taraf gösterilmemiştir.
Taraf teşkili davanın görülebilme koşullarından olup, re"sen nazara alınması gerekir. Ayrıca taraf teşkili sağlanmadığı sürece işin esasına girme olanağı da yoktur.
Açıklanan nedenle ... traktöre ilişkin tasarrufun tarafı Duran’a dava dilekçesi tebliğ edilmeli davacı taraftan İİK’nın 283/2 maddesinde belirtilen bedele dönüşme talebinin olup olmadığı sorulmalı ve gerektiğinde adı geçen dava dışı Asım ve dava dışı Levent de davaya dahil edilmeli bildirdikleri takdirde delilleri toplanmalıdır. Mahkemece bu yönlerin göz ardı edilmiş olması doğru değildir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının reddine, (2) nolu bentte yazılı nedenlerle davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile ... traktör satışı ile ilgili tasarruf yönünden hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ...’e geri verilmesine 18/01/2010 tarihinde oybirliği ile karar verildi.