MAHKEMESİ : ... ..FİKRÎ VE SINAÎ HAKLAR HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 17/02/2015
NUMARASI : 2012/111-2015/36


Taraflar arasında görülen davada ... ..Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi’nce verilen 17/02/2015 tarih ve 2012/111-2015/36 sayılı kararın duruşmalı olarak incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenmiş olup, duruşma için belirlenen 24/05/2016 günü hazır bulunan davacı vekili Av. ... ..., davalı ... ... vekili Av. ... ... , davalı ... Tv ...... İşletmeciliği A.Ş. vekili Av. ... ... ... dinlenildikten sonra duruşmalı işlerin yoğunluğu ve süre darlığından ötürü işin incelenerek karara bağlanması ileriye bırakıldı. Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlenildikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe, layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:
Davacı vekili, müvekkilinin "... ..." isimli dizinin yapımcısı olması sebebiyle bağlantılı hak sahibi olduğu gibi dizinin yönetmeni, senaristi, oyuncuları, müzik yapımcıları ile imzaladığı sözleşmeler uyarınca da tüm mali hakların sahibi olduğunu, .-..."ın internet sitesinde yapılan reklamda müvekkilinin dizisine ait karakterlerin-tiplemelerin kullanıldığını, davalıların karşılık ödemeksizin ve müvekkilinden izin almaksızın müvekkilinin üzerilerinde hak sahibi olduğu tiplemeleri kullanarak haksız kazanç elde etmeye çalıştıklarını ileri sürerek, tecavüzün durdurulmasını, FSEK"nun 68. maddesi uyarınca müvekkili ile davalılar arasında sözleşme yapılması halinde istenebilecek bedel de nazara alınarak ihlal nedeniyle hesaplanacak emsal bedelin üç katı davalılardan müştereken ve müteselsilen talep edildiğinden şimdilik 100.000,00 TL."lik kısmının karar altına alınmasını ve hükmün ilanını talep ve dava etmiştir.
Davalı ... Tv ...... İşletmeciliği A.Ş. vekili, söz konusu kullanım ile ilgili olarak dizinin oyuncuları tarafından da tazminat davası açıldığını, davacının ibraz ettiği sözleşmelerde tipleme ve karakterlere ilişkin hiçbir düzenlemeye yer verilmediğini, .-... ...unda yer alan ... Tv HD kanalında yer alan tv programları üzerinde müvekkili şirketin de komşu haklara sahip olduğunu, bu nedenle dava konusu kullanımın hukuka uygun olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı ... ... vekili, müvekkili ile diğer davalı arasında “Üye İş Yeri Sözleşmesi” imzalandığını, bu sözleşmeye göre ... ...Bankası adı, world, worldcard gibi ibarelerin, reklam faaliyetleri sırasında diğer davalı tarafından kullanılabilmesi için izin verildiğini, davaya konu reklamın .-..."ın internet sitesinde yayınlanan bir reklam olduğunu, müvekkilinin bilgisi ve onayı olmadığını, müvekkili tarafından ne internet sitesinde, ne de diğer mecralarda yayınlanarak umuma arz edilmediğini savunarak, davanın husumetten ve esastan reddini istemiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamına göre, ... ... isimli dizinin tanıtımı için filmin ana cast oyuncularının dizideki karakterlerini canlandırır afiş niteliğindeki görselinin eser niteliğinde olduğu, bu fotoğraf karesinin davalı ... ...Bankası reklamlarında davalı ... Tv ...... tarafından HD televizyon yayınında reklamda kullanıldığı, bu kullanımın FSEK"nun 35. maddesinde belirtilen iktibas serbestisi kapsamında olmadığı, davacıdan kullanım için izin alınmadığı gibi bedel de ödenmediği, ilk bilirkişi raporunda dava konusu kullanımın rayiç bedelinin 16.000,00 TL olduğu, ikinci bilirkişi raporunda rayiç bedelin 25.000,00-50.000,00 TL arasında olduğu bildirilmiş ise de filmin ticari değeri, eserin niteliği ve mahkemece görülmekte olan davalarda eserin diğer reklamlarda kullanımına ilişkin yapılan inceleme sonucu düzenlenen raporlar ve oluşan kanaat ile bu dosyadaki somut kullanım ve sunulan deliller nazara alındığında kadri maruf rayiç bedelin 100.000,00 TL olacağı, davacının mali hak sahibi olduğu eserin izinsiz ve bedel ödenmeksizin kullanımı sebebiyle FSEK"nun 68. maddesi gereğince üç kat talebi mevcut ise de müddeabbih ıslah edilmeyip 100.000,00 TL talep edildiği nazara alındığında makul görülen 100.000,00 TL tazminat üzerinden davanın kabulüne, 01/03/2012 tarihinden itibaren işletilecek avans faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline dava tarihinden önceki tecavüzün men"ine ilişkin talebin reddine, ancak muhtemel tecavüzün ref"ine karar verilmiştir.
Kararı, taraf vekilleri temyiz etmiştir.
1-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davacı vekilinin ve davalı ... TV ...... İşletmeciliği A.Ş. vekilinin aşağıdaki (3) nolu bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Dava, FSEK"nundan kaynaklanan hakların ihlali nedeniyle tazminat istemine ilişkindir. Yukarıda yapılan özetten de anlaşılacağı üzere davacının hak sahibi olduğu dava konusu dizinin tanıtımı için ana cast oyuncularının dizideki karakterlerini canlandırır afiş niteliğindeki görselin davalı .-..."ın internet sitesinde yayınlanan reklamda kullanıldığı, aynı reklamda “... ...World” ibaresi ve davalı ... ...Bankası AŞ"nin reklam ve tanıtımlarında kullandığı “Vadaa” isimli karakterin yer aldığı uyuşmazlık konusu değildir. Mahkemece, eser niteliğindeki dava konusu görselin davalı ... ...Bankası AŞ reklamlarında ve davalı ... TV ...... tarafından HD televizyon yayını reklamında kullanıldığı, bu kullanımın FSEK"nun 35. maddesinde belirtilen iktibas serbestisi kapsamında olmadığı gerekçesiyle davalı bankanın da sorumluluğuna hükmedilmiş ise de dava konusu reklamının yayınlandığı internet sitesi davalı ... Tv ...... İşletmeciliği A.Ş."nin resmi internet sitesi olup anılan sitede yayınlanan reklamın hazırlanmasında ve sitede yayınında davalı ... ...Bankası AŞ"nin dahili olduğu somut delillerle kanıtlanmış değildir. Davalı banka vekili yargılamanın başından itibaren diğer davalı ... TV ...... İşletmeciliği A.Ş.ile müvekkili arasında üye işyeri sözleşmesi akdedildiğini, dava konusu reklamın hazırlanması ve yayınında müvekkilinin bir eylemi bulunmadığını, sitenin ve sorumlusunun diğer davalı olduğunu savunmuştur. Bu durumda mahkemece davalı ... ...Bankası AŞ yönünden 5846 sayılı Kanunda tanımlanan tecavüz fiillerinin somut uyuşmazlıkta gerçekleşmediği nazara alınmadan yanılgılı değerlendirme ile davalı bankanın da sorumluluğuna karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın davalı banka yararına bozulması gerekmiştir.
3-6100 sayılı HMK’nın 266 ve devamı(Mülga 1086 sayılı HUK’nun 275 ve devamı) maddeleri uyarınca mahkeme, çözümü hukuk dışında, özel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde, tarafların talebi üzerine yahut kendiliğinden, bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verebilir. Hakim, bilirkişinin oy ve görüşünü diğer kanıtlarla birlikte serbestçe değerlendirir. Mahkeme, gerçeğin ortaya çıkması için gerekli görürse, yeni görevlendirebileceği bilirkişi aracılığıyla, tekrar inceleme de yaptırabilir.
Somut olayda mahkemece uyuşmazlığın çözümü bakımından bilirkişi incelemesi yaptırılmış olup, birinci bilirkişi kurulu dava konusu reklamın içerisinde kullanılan eserin kullanımı ile ilgili rayiç bedelin 16.000,00 TL olduğu yönünde görüş bildirmiş, taraf vekillerinin itirazı üzerine alınan ikinci raporda ise rayiç bedelin 25.000,00 TL ile 50.000,00 TL arasında olabileceği açıklanmıştır. Bu durumda mahkemece, bilirkişi raporları arasındaki çelişkinin giderilmesi için yeni bir bilirkişi kurulundan dosyada mevcut raporları irdeleyen ve tarafların bu raporlara yapmış oldukları itirazları da karşılayan gerekçeli ve denetime elverişli yeni bir rapor alınarak ortaya çıkacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekir. Hakimin bir kere bilirkişiye gittikten sonra bundan dönerek uyuşmazlığın çözümünün hakimlik mesleğinin gerektirdiği hukuki ve mesleki bilgi ile çözümlenebileceği kabul edilemez. Kaldı ki, somut uyuşmazlığın çözümü de bilirkişinin rey ve mütaalasına başvurulmasını zorunlu kılar niteliktedir. Mahkemece de uyuşmazlığın çözümünün bilirkişi incelemesini gerektirdiği kabul edilen somut olayda bilirkişi incelemesi yaptırılmasına rağmen alınan raporlara itibar edilmeyerek ve raporlar arasındaki çelişki giderilmeden resen belirlenen rakama hükmedilmesi doğru görülmediği gibi dava konusu dizinin oyuncuları tarafından açıldığı beyan edilen dava dosyalarıda celp edilip incelenerek dosyaların birleştirilerek görülmesi gerekip gerekmeyeceği hususununda değerlendirilmemiş olması doğru görülmemiş, kararın bu nedenlerle davacı vekili ve davalı ... TV ...... İşletmeciliği A.Ş yararına bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin ve davalı ... TV ...... İşletmeciliği A.Ş. vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı banka vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davalı banka yararına BOZULMASINA, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekili ve davalı ... TV ...... İşletmeciliği A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın davacı ve davalı ... TV ...... İşletmeciliği A.Ş. yararına BOZULMASINA, takdir olunan 1.350,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalılara verilmesine yine takdir olunan 1.350,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalı ... Tv ...... İşletmeciliği A.Ş"den alınıp davacıya verilmesine, ödedikleri temyiz peşin harcın istekleri halinde temyiz edenlere iadesine, 26/05/2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.