BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/1436 Esas 2019/874 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2018/1436 Esas
KARAR NO : 2019/874


DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 28/11/2018
KARAR TARİHİ : 11/09/2019


Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı şirket arasında sözlü anlaşmalar yapıldığını, bu anlaşmalar neticesinde müvekkilinin, davalının fabrika ve deposundaki numuneler üzerinden seçtiği malların davalının belirlediği fiyatlar üzerinden satın alındığını ve uzun vadeli bağlantıları karşılayacak tutardaki çeklerin davalıya teslim edildiğini, malların davalı tarafından --------------- gönderildiğini, gönderilen-----------dışındaki malların daha önce müvekkilinin belirlediği kalitede olmadığını, daha düşük kalitede malların gönderildiğinin tespit edildiğini, bunun üzerine müvekkilinin mal alımını durdurduğunu, bedelsiz hale geldiği için de çek bedellerinin ödenmediğini, davalının bu çeklere karşılıksızdır işlemi yaptığını, bu konuda davalı hakkında ceza davası açıldığını, dava konusu çeklere karşılık davalı tarafından müvekkiline herhangi mal satılmadığını ve teslim alınmadığını belirterek ---------- şubesine ait ------- seri nolu, ----- tarihli, --- bedelli ------------ seri nolu, ------- tarihli,-----. bedelli, ----- seri nolu--------- tarihli,---------. bedelli olmak üzere 3 adet toplam 703.960,00 TL. bedelli çekler nedeniyle müvekkilinin davalıya borçlu olmadığının tespiti ve çeklerin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; öncelikle mahkememizin yetkisine itiraz etmiş, dava konusu çeklerin icra takibine konu edilmediğini, ikametgahının İnegöl olduğunu, bu yüzden yetkili mahkemenin de İnegöl Mahkemeleri olduğunu belirtmiş ayrıca davacı iddialarının haksız ve hukuka aykırı olduğunu, gönderilen malların davacı tarafça sipariş edildiğini ve sipariş formlarında malların kalite ve miktarının yazılı olduğunu, bu formların taraflarca imza altına alındığını, sipariş edilen malların müvekkili tarafından irsaliyeli faturalar ile birlikte davacıya gönderildiğini ve malların teslim alındığını, faturaların ödenmediğini ve davacı tarafından USD cinsinden verilen çeklerin karşılıksız çıktığını, davacının USD cinsinden çeklerin yenilenmesi talebinde bulunduğunu ve bu teklifin müvekkili tarafından kabul edildiğini, ibranamede taksitler USD cinsinden kararlaştırılmış olmakla birlikte davacının talebiyle o günkü dolar kuru esas alınarak çeklerin Türk Lirası üzerinden keşide edilerek müvekilline verildiğini, ibranamede belirtilen çeklerden 11 adetinin ödenmediğini, dava konusu çeklerin davacının borcuna karşılık daha önce verdiği ancak ödeyemediği çeklere karşılık verilmiş çekler olduğunu, malların teslim alınmadığı iddiasının asılsız olduğunu, aksi durumda davacının malları teslim almadığını ve çeklerin avans çeki olarak verildiğini ispatlaması gerektiğini, müvekkili tarafından davacıya gönderilen irsaliyeli faturalara davacı tarafça itiraz edilmediğini, fatura içeriklerinin davacı tarafça kabul edildiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Dava, hukuki niteliği itibari ile; icra takibinden önce açılan menfi tespit davasıdır.
Davalının cevap dilekçesinde yapmış olduğu yetki itirazı mahkememizin 08/04/2019 tarihli ön inceleme tutanağında değerlendirilmiş olup, "davacının davalı ile görüşmelerin yapılıp, siparişlerin verildiği adres ile şube adresinin aynı olduğu yönündeki iddiasının aksini gösterir bir delil dosyada bulunmadığından davalı şubesinin de --------- olması nedeniyle yetki itirazının reddine" karar verilerek ön inceleme duruşma günü belirlenmiştir.
Dava, 3 adet çekten kaynaklanan menfi tespit davası olup, çekler icra takibine konu edilmemiştir. İİK 72.maddesine göre menfi tespit davaları takibi yapan icra dairesinin bulunduğu yer mahkemesinde açılabileceği gibi davalının yerleşme yeri mahkemesinde de açılabilmektedir.
Davalı vekili dosyaya bir kısım fatura ve gümrük çıkış belgeleri sunmuş olup faturaların tümünde davalı şirket merkezi --------- olarak gösterilmiş, mal tesliminin -------- yapılacağı belirtilmiş, gümrük belgelerinde de ------- yazılı olduğu görülmüştür. Davacı vekili bu fatura, irsaliye ve sipariş formlarının aynı ticari ilişkide davalının gönderdiği mallara ilişkin olup bedellerinin ödendiğini, malların -------- ihraç edildiğini beyan etmiştir. Bu durumda davalı şirketin İstanbul Şubesi ile yapılmış bir işlemden söz edilemeyeceğinden HMK 14/1 maddesinin uygulama yeri de yoktur. Açıklanan nedenle, davalının yetki itirazının kabulüne, mahkememizin yetkisizliği nedeniyle davanın reddine, dosyanın karar kesinleştiğinde süresinde talep halinde yetkili İnegöl Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesi'ne gönderilmesine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
HÜKÜM: yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davalının yetki itirazını kabulüne, Mahkememizin yetkisizliği nedeniyle davanın reddine,
2-Karar kesinleştiğinde ve süresinde talep halinde dosyanın yetkili İnegöl Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesine gönderilmesine,
3- Yargılama harçlarının ve yargılama giderlerinin yetkili mahkemede nazara alınmasına,
4- Süresinde başvurulmaması halinde dosyanın ele alınarak açılmamış sayılmasına,
5- Bakiye gider avansının karar kesinleştiğinde yatıran tarafa iadesine,
Dair,davacı vekili ile davalı vekilinin yüzlerine karşı, kararın tebliğinden itibaren 2 hafta içerisinde İstinaf yolu açık olmak üzere oybirliği ile verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı.