MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 7. İcra Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 15/04/2013
NUMARASI : 2013/346-2013/330

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki temyiz eden tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden Daire"ye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR

Dava, üçüncü kişinin İİK’nun 96. vd. maddeleri uyarınca açtığı “istihkak” davası niteliğindedir.
Mahkemece, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu, istihkak davalarında yetkili İcra Mahkemeleri"nin 1086 sayılı HUMK"nun yürürlükte olduğu dönemde takibin yapıldığı veya eşyanın bulunduğu yada davalının ikametgahının bulunduğu yer mahkemesi olduğu, somut olayda takibin Adana 8. İcra Müdürlüğü"nde yapıldığı ve davalı alacaklının ikametgahının da Adana"da olduğu, eldeki davanın davalının ikametgahı veya takibin yapıldığı yer mahkemesinde açılmadığı, malın bulunduğu yer mahkemesinin yetkili olup olmadığının incelenmesinde ise, 1086 sayılı, HUMK"nun 01.10.2011 tarihinde yürürlükten kalktığı ve istihkak davalarında talimat İcra Müdürlüğü"nün bağlı bulunduğu İcra Mahkemesi"nin yetkili olması kuralı 1086 sayılı Kanun"un 512. maddesinde düzenlenmekte iken, 6100 sayılı HMK"nun da bu konuda bir hüküm mevcut olmadığı ve İİK"nun 96, 97 ve 99. maddeleri birlikte değerlendiriliğinde yetkili mahkemenin asıl takibin yapıldığı İcra Mahkemesi olduğu, istihkak davasının İİK"nun 360 maddesinde yazılan artırma ve eksiltmeye ilişkin işlemlerden de olmayıp tüm bu nedenlerle istihkak davasında asıl takibin yapıldığı İcra Müdürlüğü"nün bağlı olduğu İcra Mahkemesi"nin yetkisinin kesin yetki mahiyetinde olduğu gerekçesiyle; Mahkemenin yetkisizliğine dosyanın talep halinde yetkili Adana İcra Hukuk Mahkemesi"ne gönderilmesine karar verilmiştir. Hüküm, davacı 3. kişi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Öncelikle; istihkak davaları İİK’nun 97/11. maddesi gereğince genel hükümler dâhilinde basit yargılama usulüne tabidir. Buna göre dava değeri (alacak miktarı ile hacizli malın değerinden hangisi az ise onun) üzerinden hesaplanacak nispi karar ve ilam harcının ¼’ünün başlangıçta peşin olarak alınması gerekir. HMK’nun 320/1. maddesi ile basit yargılama usulüne tabi davalarda, mümkün olan hallerde taraflar duruşmaya davet edilmeden dosya üzerinden karar verilmesi olanağı getirilmiştir.
Ne var ki, anılan hükmün uygulanabilmesi için tarafların dilekçeleri ile ekinde sundukları delillerin karar verilmesi için yeterli olması, böylece iddia ve savunma haklarının kısıtlanmaması gerekir. Böyle bir uygulama, Anayasa’nın 36. maddesi ile teminat altına alınan ve 18.05.1954 tarihinde ana metnini imzalayıp, 25.09.1989 tarih, 89/14563 sayılı kararnameyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin bağlayıcı yetkisini tanıyan Ülkemizde de geçerlilik kazanmış bulunan AİHS’nin 6. maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının da bir gereğidir. Öte yandan; basit yargılama usulüne uygun yürütülen taşınır mala ilişkin istihkak davalarında Yasaca kesin yetki kuralı öngörülmediğinden yetki itirazının HMK"nun 19/2 maddesi geregince cevap dilekçesiyle ileri sürülmesi gerekir. HMK"nun 19/4. madde hükmüne göre de yetkinin kesin olmadığı davalarda, davalı süresi içinde ve usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunmazsa, davanın açıldığı mahkeme yetkili hale gelir. Hakim doğrudan (re"sen) yetkisizlik kararı veremez. (HMK"nun 316 ila 322. ve 19.md )
Hal böyle olunca; Mahkemece, eldeki davada; duruşma açmaksızın dosya üzerinden yapılan inceleme ile uyuşmazlık bakımından öngörülen kesin yetki kuralı bulunmadığı halde, re"sen yetkisizlik kararı verilmek suretiyle sonuca gidilmesi doğru değildir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı 3.kişi vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, taraflarca HUMK"nun 388/4. (HMK 297/ç) ve İİK"nun 366/3. maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 10 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 21.02.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.