
Esas No: 2007/8039
Karar No: 2008/4629
Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2007/8039 Esas 2008/4629 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara 8. İş Mahkemesi
TARİHİ : 08/03/2007
NUMARASI : 2005/1422-2007/89
Davacı, 23.11.1999 tarihi itibariyle emekli aylığından Sosyal Güvenlik Destek Primi kesinti işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Davacı emekli aylıklarından yapılan Sosyal Güvenlik Destek Primi kesintisinin 23.11.1999 tarihinden itibaren iptalini istemiştir.
Mahkemece istemin kabulüne karar verilmiştir.
Davacının canlı hayvan ticareti işi nedeniyle vergi kaydının2.5.1983-23.11.1999 tarihleri arasında olduğu, oda kaydının 27.5.1996-28.4.2000 tarihleri, esnaf sicil kaydının ise 27.5.1996-16.5.2005 tarihleri arasında bulunduğu, 23.7.1996 tarihindeki tahsis talebi üzerine 1.8.1996 tarihinden itibaren emeklilik aylığı bağlandığı, kurumun davacının kayıtlarını dikkate alarak 1479 sayılı Yasa’nın 24/I.maddesine göre kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmasının 16.5.2005 tarihine kadar devam ettiği gerekçesiyle, 1.8.1996 tarihinden itibaren bağlanarak ödenen emekli aylıklarından aynı Yasa’nın Ek 20. maddesinin yürürlüğe girdiği 1.10.1999 tarihinden itibaren Sosyal Güvenlik Destek Prim kesintisi yaptığı anlaşılmaktadır.
1479 sayılı Yasa’nın Ek 20. maddesi uyarınca, bu kanuna göre yaşlılık aylığı bağlananlardan 24. maddenin (I) numaralı bendine belirtilen çalışmalarına devam edenlerin veya daha sonra çalışmaya baylanların aylıklarından Sosyal Güvenlik destek Primi kesileceği belirtilmiştir. Davacının oda kaydının 28.4.2000 tarihine, sicil kaydının ise 16.5.2005 tarihine kadar devam etmesi 1479 sayılı Yasa’nın 24/I maddesi gereğince bu tarihe kadar kendi ad ve hesabına bağımsız faaliyetinin mevcut olduğuna karine teşkil etmektedir. Bu durumun aksinin ispatı davacının gerçekten hangi tarihte bağımsız faaliyetinin sona erdiğinin usulünce yapılacak araştırma sonucunda belirlenmesine bağlıdır. Bunun için işyerinin bulunduğu mahalde emniyet yolu ile (davacı ile bağlantı kurulmaması not düşülerek) araştırma yaptırmalı, ilgili muhtarlık ve belgelerden faaliyetinin ne zamana kadar devam ettiği hakkında bilgi alınmalı, bağlı bulunduğu meslek kuruluşu ile esnaf sicil kuruluşuna yazı yazılarak vergi kaydının 23.11.1999 tarihinde bitmesine karşılık oda kaydının 28.4.2000 tarihinde, sicil kaydının ise 16.5.2005 tarihine kadar neden devam ettiği, toplantılara katılıp katılmadığı ve aidatlarını ödeyip ödemediği sorulmalı, toplanacak delil durumuna göre istem hakkında bir karar verilmelidir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2007/21-122-106 sayılı kararında da Sosyal Güvenlik Destek Priminden muaf olunması için bağımsız çalışma ve kayıtlar yönünden araştırma yapılması gerektiği özellikle belirtilmiştir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular göz ardı edilerek eksik araştırma, inceleme ve yetersiz bilirkişi raporu itibariyle yazılı şekilde kurulan hüküm usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı kurumun vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 24.3.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.