8. Hukuk Dairesi 2014/1972 E. , 2014/4289 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil, tazminat
... ile ... ve müşterekleri aralarındaki tapu iptali ve tescil, tazminat davasının reddine dair ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nden verilen ....09.2011 gün ve 92/272 sayılı hükmün ..."ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
KARAR
Davacı vekili, dava dilekçesinde; 2838 sayılı parselin üzerindeki ev ve avlusu ile birlikte ... .... Noterliği"nin ... Nisan 1997 tarih ve 14871 nolu vekaletnamesi ile davalıların ...’a vekaletname verdiklerini, dava konusu taşınmazın satış işlemlerinin tapuda yapıldığını ancak harçların ödenmemesi nedeniyle tapuda usulüne uygun satış işleminin gerçekleşmediğini, ancak taşınmazın vekil edenine teslim edildiğini, satış bedeli olarak Üçyüzmilyon lirasının ...’a ve Yüzmilyon lirasının ise Hüsamettin ...’a elden tevdii edildiğini, 1997"den beri dava konusu taşınmazın malik sıfatıyla vekil edeni tarafından tasarruf edildiğini, vekil edeninin oğlunun evde oturduğunu açıklayarak taşınmazın tapu kaydının iptali ile vekil edeni adına tapuya kayıt ve tesciline olmadığı takdirde davalılara ödenen toplam Dörtyüzmilyon liranın Nisan 1997"den itibaren faiziyle birlikte davalılardan tahsiline, fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına, faydalı masraflar için İkiyüzmilyon liranın yine faiziyle birlikte davalılardan alınmasına karar verilmesini istemiştir.
Davalılardan ... ve Sebahattin Erdoğan vekili ....09.2004 tarihli cevap dilekçesiyle; TMK.nun 705. maddesi gereğince taşınmaz mülkiyetinin kazanılmasının tescille olduğunu, aynı Yasa"nın 1021/....maddesi gereğince aynı hakların kütüğe tescille doğduklarını, anılan maddeler gereğince tescile tabi aynı haklar tapu kütüğüne tescil edilmedikçe varlık kazanamayacaklarını mülkiyetin davacı tarafa geçmediğini, vekil edenlerinin satıştan haberi olmadıklarını, herhangi bir bedelinde kendilerine ödenmediğini açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, tapu iptali ve tescil davasının TMK.nun 706, BK. 213 ve Tapu Kanunun .... maddesi gereğince taşınmazın satışının resmi şekilde yapılmadığı gerekçesiyle, Dörtyüzmilyon liranın ödendiğinin ise kanıtlanamadığı görüşüyle bu her iki istek yönünden davanın reddine karar verilmesi üzerine, hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, geçersiz sözleşmeye dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde bedelin ve faydalı masrafların tahsili isteğine ilişkindir.
Mahkemece, tapu iptali ve tescil ile bedel konusunda yazılı gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi doğrudur. Çünkü tapulu taşınmazların TMK.nun 705., 6098 sayılı TBK.nun 237., 2644 sayılı Tapu Kanunu"nun ....Noterlik Kanunu"nun 60. ve 89. maddeleri gereğince satışları resmi şekilde tapu memuru önünde yapılmadıkça hukuken geçerli bir sonuç doğurmaz ve alıcısına herhangi bir hak bahşetmez. Davacı ile davalılar arasında yapılan herhangi bir sözleşmede bulunmamaktadır. Dava dilekçesinde açıklandığı biçimde toplan Dörtyüzmilyon liranın elden verildiği anlaşılmaktadır. Dosya kapsamındaki bilgi ve belgeler ile beyanlar birlikte değerlendirildiğinde gerçekten Dörtyüzmilyon liranın elden verildiği konusu davacı tarafça kanıtlanamamıştır. Yapılan bu saptama karşısında yerel mahkemece tapu iptali ve tescil ile bedele yönelik davanın reddine karar verilmesinde usul ve kanuna aykırı bir yön bulunmadığından bunlara ilişkin hüküm fıkralarının ONANMASINA,
Davacı vekilinin faydalı masraflara yönelik temyiz itirazlarına gelince; davacı vekili dava dilekçesinde dava konusu parselin üzerindeki ev ve avlusu ile birlikte ... Nisan 1997 tarihinde satın alındığını, tapuda resmi işlemlerin yapılmasına başlandığını, ancak tapu harcının yatırılmaması nedeniyle resmi işlemlerin yapılmadığını, Dörtyüzmilyon liranın elden verildiğini, o tarihten beri içinde oturduklarını, İkiyüzmilyon lira faydalı masraf yaptıklarını açıklayarak yapılan faydalı masrafların yasal faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini istemiştir.
....07.1940 tarih ve 1939/... Esas, 1940/77 sayılı ... İçtihadı Birleştirme Kararı"na göre, “…haricen yapılan taşınmaz mal satışında dönüldüğünde satış bedelini geri vermeyen taraf taşınmaz malın kendisine verilmesi için karşı tarafı zorlayamaz. Verdiği bedel kendisine geri verilmeyen taraf, parası geri verilinceye kadar yararlandığı ürünleri ödemek ve ecrimisil vermekle yükümlü değildir….” , 07.06.1939 tarih ve 1936/31 Esas, 1939/47 sayılı ... İçtihadı Birleştirme Kararı"nda ise “… taşınmazın haricen satışına ve satışının vaadine ilişkin muameleler Kanunun muteber bulunmamış ise de, satıcının bu işle görevli memur önünde ferağın icrasını ve aksi takdirde almış olduğu bedelin geri verileceğini taahhüt etmiş ve alıcı ile aralarında kararlaştırılmış bulunan bedeli bu şartta satıcıya vereceğini taahhüt etmiş ise, bu gibi uyuşmazlıklar BK.nun 125. maddesine göre on yıllık zamanaşımına bağlıdır. Zamanaşımının süresinin başlangıcı ferağdan cayma ve imtina tarihidir…. “
İkinci İçtihadı Birleştirme Kararı"nda da açıkça vurgulandığı üzere 6098 sayılı TBK.nun. 146. maddesindeki (eBK.m.125) on yıllık zamanaşımının başlangıcı eldeki davanın açılma tarihidir. Davacı bu davayı açtığı sırada satın aldığı taşınmazın tapu kaydının alınamayacağını ve buna bağlı olarak ümidinin kesildiği an (zaman) olduğunun kabulü gerekir. YİBK"daki ferağdan cayma ve imtina tarihi az önce belirtildiği üzere davanın açıldığı tarihtir. Bu tarihten itibaren henüz on yıllık zamanaşımı süresinin dolmadığı açıktır.
Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelere göre davacı Nisan 1997 tarihinden beri taşınmazda oturduklarını ve davalılar tarafından herhangi bir dava açmak suretiyle karşı koydukları dosya kapsamı ile belirlenmediğine göre, davacının taşınmaz üzerindeki zilyetliğinin iyi niyetli zilyetlik olarak kabulü gerekmektedir. Yani davacı haksız işgalci durumunda kabul edilemez. TMK.nun 994/.... madde ve fıkrasına göre; “ İyi niyetli zilyet, geri vermeyi isteyen kimseden şey için yapmış olduğu zorunlu ve yararlı giderleri tazmin etmesini isteyebilir ve bu tazminat ödeninceye kadar şeyi geri vermekten kaçınabilir. Anılan madde gereğince davacının yaptığı zorunlu ve faydalı masrafları istemesi mümkün olduğuna göre, mahkemece bu konuda olumlu veya olumsuz bir karar verilmemiş olması usul ve kanuna aykırıdır.
Davacı vekilinin temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulüyle hükmün 6100 sayılı HMK. nun geçici .... maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı HUMK. nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, taraflarca HUMK"nun 388/.... (HMK m.297/ç) ve HUMK"nun 440/I maddeleri gereğince ... Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı ... gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve aşağıda dökümü yazılı ...,... TL peşin harcın onama harcına mahsubu ile kalan ...,05 TL"nin temyiz eden davacıdan alınmasına, ....03.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.