17. Hukuk Dairesi 2015/4896 E. , 2017/4235 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün duruşmalı olarak temyizen tetkiki davalı vekilince istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 18.04.2017 Salı günü davacı ve davalı tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği düşünüldü.
-K A R A R-
Davacılar vekili, davalıya zorunlu trafik sigortalı araçta yolcu olarak bulunan murisin iki taraflı trafik kazası sonucu vefat ettiğini, murisin %100 malul ve bakıma muhtaç olan müvekkillerinin annesi olduğunu, müvekkillerinin destekten yoksun kaldığını, davalının davacı İbrahim"e 30/01/2013 tarihinde 2.203,00-TL, ..."e 17.713,00-TL olmak üzere toplam 19.916,00-TL ödeme yaptığını ancak ödemenin yetersiz olduğunu beyanla, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000 TL maddi tazminatın dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle davalıdan tahsilini istedi, bedel artırım dilekçesiyle taleplerini toplam 52.416 TL’ye yükseltmiştir.
Davalı vekili, müvekkilinin davacılara 30/01/2013 tarihinde toplam 19.916 TL ödeme yaptığını, kusur raporu alınması ve hatır taşımasının tartışılması gerektiğini beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacının davasının kabulü ile; davacı İbrahim için 1.166,18-TL, ... için 50.848,56-TL olmak üzere toplam 52.014,74-TL destek tazminatının 30/01/2013 tarihinden itibaren işleyecek talep gibi yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak, davacıya verilmesine, davacılar 3. kişi konumunda olduklarından ölenin olası kusuru nedeniyle destek tazminatından indirilmesine yer olmadığına karar verilmiş; hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Davacı ... için 1.166,18 TL maddi tazminata hükmedilmiştir.
6100 Sayılı HMK."nun geçici 3/2 maddesi delaletiyle mülga 1086 Sayılı HUMK"nun 427. maddesinde öngörülen temyiz kesinlik sınırı 1.1.2014 tarihinden itibaren 1.890 TL"ye çıkarılmıştır.
Temyize konu davacı... hakkındaki karar anılan yasanın yürürlüğünden sonra verildiğinden davalı bakımından kesin niteliktedir. Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 1.6.1990 gün 3/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca ...’ca da temyiz isteminin reddine karar verilebilir.
2-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı vekilinin davacı Şahin Sarı hakkındaki hükümle ilgili yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
3-Dava trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 91/1. maddesinde, “İşletenlerin, bu kanunun 85/1. maddesine göre olan sorumluluklarının karşılanmasını sağlamak üzere mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunludur.”; 85/1 maddesinde, “Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün ünvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.”; 85/son maddesinde ise, “İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur.” hükümlerine yer verilmiş, Karayolları Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarının A-1. maddesinde de, “Sigortacı bu poliçede tanımlanan motorlu aracın işletilmesi sırasında bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebebiyet vermesinden dolayı 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre işletene düşen hukuki sorumluluğu, zorunlu ... limitlerine kadar temin eder.” şeklinde ifade edilmiştir.
Somut olayda davaya konu iki taraflı trafik kazası ile ilgili olarak ceza dosyasında aldırılan kusur bilirkişi raporuna göre davalıya zorunlu trafik sigortalı aracın müteveffa sürücüsü ve sigortalısı ...asli kusurlu, dava dışı karşı araç sürücüsü ... davalıya zorunlu trafik sigortalı araçta yolcu olarak bulunan davacıların murisi ...yasal sınırın üzerinde alkollü olan sürücünün aracında yolculuk yapmaktan alt düzeyde tali kusurlu bulunmuş, dava dışı karşı araç sürücüsü sanık Levent hakkında verilen hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş, hüküm itiraz edilmeden 10.09.2013 tarihinde kesinleşmiştir. Mahkemece kusur konusunda bilirkişi incelemesi yaptırılmamış, hükme esas alınan ve kusur alanında uzman olduğu bilinmeyen avukat bilirkişiden aldırılan raporda dava dışı karşı araç sürücüsü ... ceza dosyasına göre tali kusurlu olduğundan ve hasar dosyasına göre kusur oranı %25 kabul edilmek suretiyle, davalı ... şirketi %25 kusur oranı tenzil edilerek belirlenen tazminattan sorumlu tutulmuştur. 6100 Sayılı HMK 266. ve devamı maddeleri gereğince çözümü özel veya teknik bilgiyi gerektiren hallerde bilirkişinin oy ve görüşünün alınmasına karar verilir, hükmüne yer verilmiştir. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz. Ayrıca mahkemece davacılar 3. kişi konumunda olduğundan, murisin kusuru indirim nedeni olamayacağından bahisle yolcu murisin kusuru tenzil edilmeden hüküm kurulmuştur. ... ki yukarıdaki açıklamalar ışığında zorunlu trafik ... şirketi işletene düşen hukuki sorumluluğu üstlenmekte olup, işleten de sürücünün kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur. Somut olayda ise muris işleten ya da sürücü olmayıp, yolcu konumundadır. Nasıl ki bir aracın zorunlu trafik ... şirketi yaya murisin kusurundan değil, sadece işletenin kusurundan sorumlu olup yaya murisin kusuru tazminattan tenzil ediliyorsa, somut olayda da sürücü ya da işleten konumunda olmayan yolcu murisin kusurundan zorunlu trafik ... şirketi sorumlu olmayıp, yolcu murisin kusurunun tazminattan tenzil edilmesi gerekmektedir. O halde mahkemece kusur konusunda alanında uzman bir bilirkişiden ayrıntılı, gerekçeli ve denetime açık rapor aldırılarak kazaya karışan sürücülerin ve davacıların yolcu murisinin oransal kusurları tespit edilmek suretiyle, dava dışı karşı araç sürücüsü ile davalıya zorunlu trafik sigortalı araçta yolcu olarak bulunan murisin kusurunun tazminattan tenzil edilmesi gerektiği gözetilmeden, yerinde olmayan gerekçeyle davalı ... şirketi aleyhine davacı ... bakımından fazla tazminata hükmedilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz dilekçesinin davacı İbrahim Sarı hakkındaki mahkeme hükmünün kesin olması nedeniyle REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin davacı ...hakkındaki hükümle ilgili sair temyiz itirazlarının reddine, (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile davacı ... hakkındaki hükmün BOZULMASINA, duruşmada vekille temsil olunmayan davalı yararına vekalet ücreti takdirine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 18/04/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.