17. Hukuk Dairesi 2016/10190 E. , 2017/4246 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabul kısmen reddine dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, davacıya ait ... plaka sayılı aracın 17.08.2014 tarihinde seyir halinde iken üzerinde telefon ibaresi bulunan 70cm çapındaki yerinden çıkmış olan rögar kapağına çarptığını ve daha sonra devrilerek durduğunu, davalılar kusurlu olup davacının herhangi bir kusurunun bulunmadığını, rögar kapağının davalı ... şirketine ait olup özensiz olarak monte edildiğinden dolayı yerinden çıktığını, o sırada ... Belediyesinin çevre düzenlemesi yaptığını ve gerekli dikkat ve özenin gösterilmediğini davacıya ait aracın serbest piyasada kazadan önce 25.800,00-26.000,00 TL değerinde iken 20.500,00 TL değer kaybettiğini ve hurdaya döndüğünü, ayrıca davacının market işletmekte olup nakliye işi için günlüğü 80.00 TL"den başka bir araç kiraladığı için de zarara uğradığını belirterek, araçta meydana gelen değer kaybından dolayı 20.500,00 TL tazminat ile bir başka aracı kiralamasından dolayı şimdilik 3.000,00 TL tazminatın davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili, belediyenin kusurunun bulunmadığını, kazaya sebep olduğu iddia edilen rögar kapağının da Türk Telekom Şirketine ait olup bu şirketin teknik elemanlarınca ayar yapılarak takıldığını, kapakların bakım ve onarım sorumluluğunun ilgili kuruma ait olduğunu, davalı belediyenin çevre düzenlemesi yapıyor olmasının meydana gelen kaza ile ilişkisinin bulunmadığını, araç için bilirkişilerce belirlenen fiyatın piyasa fiyatlarından çok ... olduğunu belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... A.Ş. vekili, davalı belediyenin kaza tarihinden önce kazanın meydana geldiği yerde çevre düzenlemesi çalışması başlattığını, 24.07.2014 tarihinde davalı şirket tarafından rögar kapağı montelenip sabitlenerek bütün çalışmaların tamamlandığını, davalı belediyenin ise bu tarihten itibaren de çalışmalarına devam ettiğini, davalı ... tarafından rögar kapağının yerinden oynatılıp böyle bir hasara sebebiyet verildiğini, davalı şirket tarafından kapakların denetiminin düzenli olarak yapıldığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre;
yoldaki trafik güvenliğini sağlama görevinin ... sorumluluğunda olduğu, bilezikli menhol kapağının daha sağlam bir kapakla değiştirilmesi görevinin ise ... A.Ş sorumluluğunda bulunduğu, davalı ... ve ... A.Ş."nin birlikte ve %100 oranında kusurlu oldukları, davacının aracında meydana gelen hasar miktarının 20.500,00 TL, kazanç kaybının 1.200,00 TL olduğu belirtilerek, davanın kısmen kabulü ile, 20.500,00 TL hasar bedeli ve 1.200,00 TL kazanç kaybı olmak üzere toplam 21.700,00 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 17.08.2014 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya ödenmesine, davacı tarafın fazlaya ilişkin talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili ile davalı ... A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde, özellikle oluşa uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen kusur oranına ilişkin hesaplamanın hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına göre, davalı ... A.Ş. vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile davalı ... A.Ş. yönünden hükmün onanması gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan ve hizmet kusuruna dayanılarak, davalı ... aleyhinde açılan tazminat istemine ilişkindir.
Davaya konu olayda, yerinden çıkmış rögar kapağına çarpılması nedeniyle kazanın meydana geldiği iddiası ile o sırada çevre düzenlemesi yapan belediyenin gerekli dikkat ve özeni göstermediği belirtilerek, davalı ... aleyhine husumet yöneltilmiştir.
Görev konusu, kamu düzenine ilişkin olup yargılamanın her aşamasında mahkemece kendiliğinden (re"sen) dikkate alınması zorunludur.
Belediyelerin de içerisinde bulunduğu kamu tüzel kişileri, kamu hizmeti görmekle yükümlü bulunmaları nedeniyle kamu hizmetleri sırasında verdikleri iddia olunan zararlardan dolayı oluşan sorumlulukları özel hukuk hükümlerine tabi değildir. Kamu tüzel kişilerinin yasalar tarafından kendilerine verilen görev ve yetkileri kullanması sırasında oluşan zararlar niteliği itibariyle hizmet kusurundan kaynaklanan zararlar olup, bu zararların tazmini amacıyla anılan idarelere karşı hizmet kusurlarına dayalı olarak İdari Yargılama Usulü Hakkındaki Kanun’un 2. maddesi hükmü uyarınca idari yargı yerinde tam yargı davası ikame edilmesi gerekmektedir.
Bu durumda mahkemece, dosyanın davalı ... yönünden tefrik edilmek suretiyle davalı ... yönünden davanın HMK 114/1-b maddesi gereğince yargı yolu caiz olmadığından HMK 115/2.maddesi gereğince dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu biçimde karar verilmesi yerinde görülmemiştir.
3-Bozma neden ve şekline göre, davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... A.Ş. vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve yasaya uygun bulunan hükmün davalı ... A.Ş. yönünden ONANMASINA, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, hükmün davalı ... yönünden re"sen BOZULMASINA, 3 numaralı bentte belirtilen nedenle bozma neden ve şekline göre davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, aşağıda dökümü yazılı 1.111,82 TL kalan onama harcının temyiz eden davalı ... A.Ş."den alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ..."na geri verilmesine 19/04/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.