MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacılar vekili, davalı ... vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, davalıların sorumlu oldukları araçların kazasında desteğin öldüğünü açıklayıp 116.900,00 TL maddi tazminat ile desteğin anne – babası için 100.000,00"er TL, desteğin kardeşleri için 30.000,00"er TL manevi tazminatın tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulü ile, desteğin babası için 56.330,29 TL, annesi için 60.350,83 TL maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, ... şirketlerinin maddi tazminat yönünden sorumluluğun, poliçe limiti ile sınırlı tutulmasına poliçe limiti kadar maddi tazminattan ... şirketlerinin de diğer davalılar ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğuna, ölenin babası için 25.000,00 TL manevi, ölenin annesi için 25.000,00 TL manevi, ölenin kardeşleri ..., ... ve ... için 10.000,0 "er manevi tazminatın davalılar ..., ... Şehirlerarası Otobüs İşi Seyahat Acenteliği Turizm Sanayi ve Tic. A.Ş. ve poliçedeki kloz sebebiyle poliçe limiti ile sınırlı olmak üzere ..."den müştekeren ve müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili, davalı .... vekili ve davalı .... vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı .... vekilinin, davalı .... vekilinin ve davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Dosya kapsamına göre davalı ...., kazaya neden olan otobüsün zorunlu karayolu taşımacılık sigortacısı ve aynı zamanda zorunlu mali sorumluluk sigortacısıdır. Diğer davalı .... ise aracın ihtiyari mali sorumluluk sigortacısıdır.
Motorlu Kara Taşıt Araçları İhtiyari Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın, ... teminatının kapsamını belirleyen 1. maddesine göre, bu tür sorumluluk sigortasını yapan sigortacı, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası hadlerinin üzerinde kalan kısmını poliçede yazılı hadlere kadar temin etmekle yükümlüdür.
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın A.1. maddesine göre, “Bu ... ile sigortacı, poliçede belirtilen motorlu taşıtta seyahat eden yolcuların, duraklamalar da dahil olmak üzere, kalkış noktasından varış noktasına kadar geçecek süre içinde meydana gelebilecek bir kaza sonucu bedeni zarara uğraması halinde, sigortalının 10.07.2003 tarih ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunundan doğan sorumluluğunu, poliçede yazılı ... tutarlarına karar temin eder.“
4925 Sayılı Karayolu Taşıma Kanununun 18. maddesi uyarınca taşımacılar, yolcuya gelebilecek bedeni zararlar için bu Kanunun 17. maddesinde düzenlenen sorumluluklarını ... ettirmek zorundadırlar.
Anılan Kanunun 19/son ve Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları"nın B.8. maddeleri hükümlerine göre, meydana gelen zarar öncelikle taşımacının sorumluluk sigortasından karşılanır. Ancak bu sigortanın hiç yapılmamış olması, yapılmış fakat geçersiz hale gelmiş olması, süresinin bitmiş olması veya meydana gelen zararın bu ... teminatlarının üzerinde bulunması halinde teminatların üzerinde kalan kısım için, sırasıyla zorunlu mali sorumluluk sigortasına ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortasına başvurulur.
Bahse konu düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere, yasa koyucu, yolcuların uğradığı bedeni zararlar bakımından taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortacısı, trafik sigortacısı ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı bakımından müştereken ve müteselsilen bir sorumluluk öngörmemiş, sıralı bir sorumluluk düzenlemiştir.
Başka bir anlatımla, yolcunun uğradığı bedeni zararlar, taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortası kapsamında ise bu aracın trafik veya ihtiyari mali mesuliyet sigortacısının sorumluluğu doğmayacaktır. Ancak limit aşımında sırasıyla zorunlu ve ihtiyari mali mesuliyet sigortacılarının sorumluluğu söz konusu olacaktır.
Somut olayda, davacıların desteğinin, yolcu olarak bulunduğu otobüsün, zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortacısının davalı .... olduğu, dosya kapsamındaki poliçeden ve ...."nin 31.05.2012 tarihli cevabi yazısından anlaşılmaktadır.
Mahkemece davanın kısmen kabulü ile toplam 116.681,12 TL maddi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
Davalı ...."nin zorunlu karayolu taşımacılık sigortası poliçe limitinin kişi başı 175.000,00 TL olduğu anlaşılmıştır.
Bu durumda, hükmedilen tazminat zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortası poliçesinde belirtilen kişi başı teminat limiti dahilinde kaldığından, zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortası poliçe limiti aşılmadığından otobüsün zorunlu trafik sigortacısı olan davalı ...."nin zorunlu mali sorumluluk ... poliçesi sebebi ile sorumluluğunun bulunmadığı gibi aracın ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı olan ...."nin maddi tazminat yönünden sorumluluğu bulunmamaktadır.
Bu nedenle davalı ...."nin maddi tazminat yönünden sorumluluğunun bulunmadığı gözetilmeden yazılı şekilde diğer davalılarla müştereken ve müteselsilen sorumluluğuna karar verilmesi doğru görülmemiştir.
Davacılar vekilinin manevi tazminata yönelik temyiz itirazlarının incelenmesinde;
3-Manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli de gözönünde tutularak, B.K.’nun 47. maddesindeki özel haller dikkate alınarak, hak ve nesafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. Zira, M.K"nun 4.maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hak ve nesafete göre hükmedeceği öngörülmüştür.
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında, takdir olunan manevi tazminatların az olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı .... vekilinin, davalı .... vekilinin ve davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi ile 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı .... vekili ve davalı .... vekilinin, 3 nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar, davalı .... ve davalı ...."ne geri verilmesine 27/04/2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.