MAHKEMESİ : İzmir 5. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 16/05/2013
NUMARASI : 2011/380-2013/279

N.. B.. ve R.. B.. ile T.. B.. ve müşterekleri aralarındaki mülkiyet (tespit istemli) davasının kabulüne dair İzmir 5. Asliye Hukuk Mahkemesi"nden verilen 16.05.2013 gün ve 380/279 sayılı hükmün duruşma yapılması suretiyle Yargıtay"ca incelenmesi bir kısım davalılar T.. B.. ve müşterekleri vekili tarafından istenilmiştir. Dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 01.04.2014 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü temyiz eden davalılar T.. B.. ve müşterekleri vekili Av. D.. Y.. geldi. Başka kimse gelmedi.Duruşmaya başlanarak temyiz isteğinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan ve hazır bulunanların sözlü açıklaması dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek dosya incelendi gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacılar N.. ve R.. vekili, tarafların muris A.. B.. mirasçıları olup murise ait parsel üzerinde zemin kat dükkan ve 1. katta mevcut iki dairelik mesken olduğunu, bir kısım davalıların ortaklığın giderilmesi için dava açtıklarını, d.k. taşınmazın davacıların birikim, çalışma ve çabaları neticesi bugünkü halini aldığını, zemin kat dükkanın etrafının çevrilmesi ve tadilatları gibi işlemlerinin davacı R.. tarafından yapıldığını, murisin Ağrı’da yaşarken bu taşınmazı satın aldığını, arsa üzerine sadece beton kolonlar dikilmek suretiyle etrafı açık şekilde dükkan yapıldığını, 1992-1993 yıllarına kadar diğer mirasçılar veya miras bırakan tarafından bir tadilat düzenleme yapılmadığını, davacı R..’in askerlik öncesi ve sonrası inşaat işlerinde çalışıp para biriktirip babasına gönderdiğini, bu paralarla tadilatların 1992-1993 yıllarında yapıldığını, murisin davacılar için dükkan üzerine birer daire yapılması isteğine davalıların yanaşmaması, katkıda bulunmak istememeleri üzerine R..’in biriktirdiği paraları verip sağladığı katkı ile 1.katın kaba inşaatının başladığını, R..’in yapımda bizzat çalıştığını, SSK primini de kendisinin ödediğini, N..’in ise Halk Eğitim Merkezleri"nde biçki dikiş öğretmenliği yaparak para kazandığını, 1.kat meskene ait evin tuğlalarını aldığını, yapı ruhsat izinleri, numarataj işlemlerinin parasını karşıladığını, murisin ölümü sonrası kredi çekerek tüm emlak vergisi borçlarını ödediğini açıklayarak İzmir 14. Sulh Hukuk Mahkemesi"nin 2011/819 Esas sayılı dosyasına ve bir kısım davalılar tarafından açılan ecrimisil talepli dava dosyalarına sunulmak ve fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan zemin kat dükkan ile ilgili olarak davacı R.. B.."ın yapmış olduğu tadilat ve iyileştirmelerin değerinin tespitine, R.. B.. tarafından ve şu an ikamet etmekte olduğu 1. katnolu meskenin mülkiyetinin, davacı R.. B.. lehine, N.. B.. tarafından yaptırılan ve şu an ikamet etmekte olduğu 1. kat 2 nolu meskenin mülkiyetinin ise, davacı N.. B.. lehine tespitine ve değerinin belirlenmesine karar verilmesini istemiştir.
Bir kısım davalılar İ.. F.. ve müşterekleri vekili, dava konusu taşınmazın bulunduğu arsanın Ağrı Ticaret lisesi yapımında istimlak bedeli olarak murise verilen para ile satın alınıp artan para ile taşınmazın yapımına başlandığını, o sıralar davacıların küçük çocuk olduklarını, maddi yardımda bulunamayacaklarını, müvekkillerin babası İskender ile diğer davalı M.. N..’nin Ağrı’da çalışarak babalarına gönderdikleri ve murisin de kazandığı paralarla taşınmazın yapımının tamamlandığını, müvekkili S.. vasıtası ile davacılar ile davalıların anlaşmaya çalıştıklarını, taşınmazın tüm mirasçılara ait olduğu ve satılması hususunda anlaştıklarını, anlaşma neticesi 2009 yılında tanık olarak gösterdikleri emlakçı Metin Beceren ile evin satımı konusunda anlaşılmışsa da davacıların mülkiyet iddiası ile bu davayı açtıklarını, davanın yersiz olduğunu açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Bir kısım davalılar T.. ve müşterekleri vekili, taşınmaz üzerinde davalıların miras hakkı olup taşınmazın muris tarafından yapılmış olmakla inşaatın da murisin sahibi olduğu taşınmazların satışı ve işlettiği mobilya dükkanlarının gelirleri ile tamamlandığını, o tarihlerde davacıların küçük çocuk olduklarını, bu inşaat tamamlanana kadar murise ait Ağrı’daki iki dükkanın İskender ve Nuri tarafından işletilerek elde edilen kazancın murise gönderildiğini, murisin geçimi ve inşaat harcamalarını buradan karşıladığını, murisin inşaatı tamamlamak için 1996 yılında dükkanları sattığını, R.. ve N..’in inşaat yapacak gelirleri ve çalışmaları olmadığını, muris ve eşinin ekonomik durumlarının iyi olmasına rağmen murisin çok yaşlı ve hasta olduğu için dairelerdeki işlerle evde yanında kalan R.. ve bekar kızı N..’in ilgilendiğini açıklayarak davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kabulü ile davaya konu İzmir İli Bornova İlçesi Altındağ Köyü Köyaltı mevkiindeki nolu parselde kayıtlı taşınmazın zemin üstü 1. katında bulunan dairelerin mülkiyetinin davacılara ait olduğunun tespitine ve yine dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan zemin kattaki dükkanda davacı R.. B.."ın demir doğramadan mamül camlı vitrinleri yaptırmış olduğunun, söz konusu imalatın dava tarihi itibari ile değerinin 5.782,00 TL olduğunun tespitine karar verilmesi üzerine; hüküm, bir kısım davalılar Türkan ve müşterekleri vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Altındağ köyü parsel tapuda 195,50 m2 arsa vasfı ile 03.11.1977 tarihinde satın alma nedeni ile tarafların miras bırakanı A.. oğlu A.. B.. adına kayıtlı bulunmaktadır. Davacıların dava konusu yaptıkları muhdesat niteliğindeki bina tapu kaydında görünmemektedir. Dosya arasına getirtilen belgelerde 3885 parsel üzerindeki zemin katta bir dükkan için 18.02.1991 tarihli yapı kullanma izni verilmiş olup, bu belgede yapının inşasına 16.10.1978 yılında başlandığı, 20.12.1982 yılında bitirildiği yazılıdır. Yine aynı taşınmaz üzerinde özel inşaata ilişkin mevcut zemin kata ilave birinci kat çift dairelik mesken için verilen 31.10.1994 tarihli yapı ruhsatında da yapı sahibi muris A.. B..’dır.
Taşınmaz üzerinde daha önce mevcut bir muhdesata yeni bölümler ilave edilmesi, muhdesatın tamamlanması veya mevcut muhdesatın bakım ve onarımının yaptırılması bağımsız bir muhdesat meydana getirme niteliğinde olmayıp mevcut muhdesatın daha kullanılır hale gelmesini, bir başka deyişle muhdesattan sağlanacak faydanın artmasını sağlayan işlerdir. Bu işler için harcanan giderler de muhdesatın değerini arttıran faydalı ve zorunlu giderlerdendir. İyileştirici nitelikteki bu giderleri tek başına karşılayan taşınmaz malik ya da maliklerinin koşullarının varlığı halinde bu giderlerden paylarına düşen kısmını 818 sayılı B.K."nun 61 ve onu izleyen maddeleri (TBK’nun 77 ve devamı maddeleri) hükmüne ve sebepsiz zenginleşme kurallarına göre açacağı eda nitelikli bir alacak davası ile taşınmazın diğer maliklerinden isteyebileceği kuşkusuzdur. İyileştirme giderlerini yapan malik ya da maliklerin yaptıkları giderler taşınmazın ortaklığının satılarak giderilmesi ve muhdesattan yararlanmalarının son bulması ile istenebilir hale gelecektir. Bu giderler için eda nitelikli alacak davası açma hakkı mevcut iken önceden bu iyileştirme giderlerinin tespitini dava etmekte hukuki yararı bulunduğundan söz edilemez.
Öte yandan; HUMK’nun 74. (6100 sayılı yeni HMK 26) maddesi hükmüne göre mahkeme tarafların iddia ve savunmaları ve talepleri ile bağlıdır. Kural olarak mahkemenin talepten fazlasına veya başka bir şeye hükmetmesi olanak dışıdır. Taşınmaz üzerindeki muhdesatın kim tarafından meydana getirildiğinin tespitine ilişkin davalarda mahkemece araştırılması gereken husus muhdesatın kim tarafından, hangi gelirlerle, kimin adına ve hesabına yaptırıldığıdır.
Somut olaya gelince, iddia ve savunmaya, duruşma tutanaklarına yansıyan bilgi ve belgelere, toplanıp değerlendirilen delillere göre, tarafların miras bırakanı A.. B.. adına tapuda “arsa” olarak kayıtlı ortaklığın giderilmesi davasına konu olan parsel sayılı taşınmaz üzerinde bulunan bağımsız muhdesat niteliğindeki evin zemin katında bulunan dükkanın demir doğramadan mamul camlı vitrinlerinin davacılardan R.. B.. tarafından yaptırıldığı, yine miras bırakanın sağlığında kendi nam ve hesabına yaparak kaba inşaatını tamamladığı anlaşılan zemin üstündeki 1.katta bulunan 1 ve 2 numaralı iki dairenin ince inşaat işlerinin davacılar tarafından kendi gelirleri ile yaptırılarak teknik bilirkişi raporunda belirlenen % 70 tamamlanmış mevcut haline getirildiği anlaşılmaktadır. Bu nedenle miras bırakanın sağlığında yapılan ve zaman içerisinde eskiyen gerek zemin katın gerekse zemin üstü birinci katın o aşamada iken muhdesat niteliğini kazandığı, miras bırakanın nam ve hesabına muhdesat haline geldiği, davacı tarafın bu aşamadan sonra yaptığı tüm işlerin ve davacılardan R..’in bizzat çalışmasının ise zemin kat dükkanın kullanıma, zemin üstü birinci kattaki dairelerin ise oturulabilir hale getirilmesine yönelik iyileştirme giderleri olduğu kuşkusuzdur.
Bu belirlemeler karşısında muhdesatın tarafların miras bırakanı A.. B.. tarafından meydana getirildiği, davacıların ise gerek zemin kattaki dükkan gerekse zemin üstü birinci kattaki muhdesat niteliğindeki dairelere faydalı ve zorunlu işler yaparak iyileştirmede bulundukları gözetilerek bu iyileştirme sebebiyle sebepsiz zenginleşen davalılar aleyhine koşullarının varlığı halinde TBK’nun 77 ve devamı maddeleri hükümlerine göre alacak davası açma imkanları olduğu dikkate alınarak muhdesatın aidiyetinin ve iyileştirmeye konu alacak miktarının tesbitine yönelik açılan davanın tümüyle reddine karar verilmesi gerekirken toplanan delillerin hatalı şekilde değerlendirilmesi neticesi yazılı şekilde hüküm kurulması doğru olmamıştır.
Kabule göre de, muhdesatın aidiyetinin tesbitine yönelik davalarda, muhdesatın kim tarafından meydana getirildiğinin tesbiti ile yetinilmesi gerekirken mülkiyet hakkı doğuracak şekilde mülkiyetin tesbitine karar verilmesi de doğru değildir.

Bir kısım davalar T.. ve müşterekleri vekilinin temyiz itirazları bu bakımdan yerinde olduğundan kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK"nun Geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK"nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, Yargıtay duruşmasının yapıldığı tarihte yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi hükümleri uyarınca 1.100,00 TL Avukatlık Ücreti"nin davacılardan alınarak Yargıtay duruşmasında avukat marifetiyle temsil olunan davalılar T.. B.. ve müştereklerine verilmesine, taraflarca HUMK"nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK"nun 440/I maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve 1.308,.00 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden bir kısım davalılar T.. B.. ve müştereklerine iadesine, 01.04.2014 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.


KARŞI OY

Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile Usul ve Kanuna uygun olan hükmün onanmasına karar verilmesi gerektiğini düşünüyor, değerli çoğunluğun bozma görüşüne katılmıyorum.