17. Hukuk Dairesi 2015/17371 E. , 2018/10879 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkilinin eşi ..."ın davalı ... şirketi ile ... sigortası poliçesi akdettiğini, ..."ın 21.08.2009 tarihinde vefat ettiğini, davalının poliçe bedelini ödemediğini ileri sürerek kredi ... ... bedeli olan 8.000,00 TL"nin yasal faizleri ile birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Müdahiller vekili, müvekkillerinin ... varisi olduğunu belirterek davacı yanında müdahale talebinde bulunmuştur.
Davalı vekili, davacının murisi ile müvekkili arasında menfaattarı ...Şubesi olan uzun süreli kredi ... sigortası poliçesi akdedildiğini, kredi ... sigortası başvuru formunda ... ettirenin hastalıklarını beyan etmemesi nedeniyle müvekkilinin cayma hakkını kullandığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, bozma ilamına uyarak yapılan yargılama sonucunda, davacının davasının kabulü ile; 8.000,00 TL’ nin dava tarihinden itibaren hesaplanacak yasal faizi ile birlikte davalı şirketten alınarak davacılara verilmesine
karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kredili ... sigortası sözleşmesine dayalı alacağın tahsili istemine ilişkindir.
... sözleşmeleri iyi niyet sözleşmeleri olup, taraflar sözleşme kurulması aşamasında birbirlerini aydınlatma yükümlülüğü altındadır.
... ve dava tarihinde yürürlükte bulunan 6102 Sayılı TTK’nın 1439. maddesinde "(1)Sigortacı için önemli olan bir husus bildirilmemiş veya yanlış bildirilmiş olduğu takdirde, sigortacı 1440. maddede belirtilen süre içinde sözleşmeden cayabilir veya prim farkı isteyebilir. İstenilen prim farkının on gün içinde kabul edilmemesi hâlinde, sözleşmeden cayılmış kabul olunur. Önemli olan bir hususun ... ettirenin kusuru sonucu öğrenilememiş olması veya ... ettiren tarafından önemli sayılmaması durumu değiştirmez.
(2) ...nun gerçekleşmesinden sonra, ... ettirenin ihmali ile beyan yükümlülüğü ihlal edildiği takdirde, bu ihlal tazminatın veya bedelin miktarına yahut ...nun gerçekleşmesine etki edebilecek nitelikte ise, ihmalin derecesine göre tazminattan indirim yapılır. ... ettirenin kusuru kast derecesinde ise beyan yükümlülüğünün ihlali ile gerçekleşen ... arasında bağlantı varsa, sigortacının tazminat veya bedel ödeme borcu ortadan kalkar; bağlantı yoksa, sigortacı ödenen primle ödenmesi gereken prim arasındaki oranı dikkate alarak ... tazminatını veya bedelini öder." düzenlemesi yer almaktadır.
Yine poliçe ve ... tarihinde yürürlükte bulunan ... Sigortaları Genel Şartları’nın C.2 maddesinde "Sözleşmenin Yapılması Sırasındaki Beyan Yükümlülüğü:
2.1-Sigortacı, bu sözleşmeyi, gerek ... ettiren gerekse bilgisinin olduğu hallerde ...ı ... edilenlerin ve temsilci aracılığıyla ... yapılıyorsa temsilcinin de beyanını esas tutarak yapmıştır.
2.2-Gerek ... ettiren gerekse sigortalı ve temsilci,... sözleşmesinin yapılması sırasında kendisince bilinen ve sigortacının sözleşmeyi yapmamasını veya daha ağır şartlarla yapmasını gerektirecek bütün halleri bildirmekle yükümlüdür. Bu yükümlülüğün ihlali halinde, sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren bir
ay içinde sözleşmeden cayabilir veya sözleşmeyi yürürlükte
tutarak sekiz gün içinde prim farkını talep edebilir. Ancak, sigortacının bildirilmemiş, eksik veya yanlış bildirilmiş olan hususları bilmesi veya ihbar etmemenin ya da yanlış ihbar etmenin kusura dayanmaması halinde cayma caiz değildir. Bu durumda ...nun kabul edildiğinden daha ... olması nedeniyle daha fazla bir prim alınması gerekiyorsa sigortacı durumu öğrendiği tarihten itibaren sekiz gün içinde prim farkını talep edebilir.
... ettiren, talep edilen prim farkını kabul ettiğini sekiz gün içinde bildirmediği takdirde sözleşmeden cayılmış olur. Ancak, prim farkının kabul edilmemesi nedeniyle sözleşmeden cayılması sigortacının gerçeğe aykırı veya eksik beyanı öğrendiği tarihten itibaren bir aylık süre içinde söz konusudur.
Beyan yükümlülüğünün kasıtlı ihlalinde sigortacı ... gerçekleşmiş olsa bile sözleşmeden cayabilir ve prime hak kazanır.
Kastın söz konusu olmadığı durumlarda ...; sigortacı durumu öğrenmeden önce veya sigortacının cayabileceği veya caymanın hüküm ifade etmesi için geçecek süre içinde gerçekleşirse, sigortacı tazminatı o tazminata ilişkin olarak tahakkuk ettirilen prim ile tahakkuk ettirilmesi gereken prim arasındaki orana göre öder.
2.3-Cayma veya prim farkını talep etme hakkı süresinde kullanılmadığı takdirde düşer.
2.4-Sözleşme akdedilmesinden itibaren aralıksız veya itirazsız olarak iki yıl süreyle yürürlükte kalmışsa artık sigortacı sözleşmeden cayamaz ancak durumu öğrendiği tarihten itibaren sekiz gün içinde prim farkını talep edebilir. Ancak, sigortalı talep edilen prim farkını kabul etmezse ...ya ilişkin olarak alınan prim ile alınması gereken prim arasındaki oran çarpılır çıkan miktar tazminat olarak ödenir.
2.5- Eksik ve yanlış beyan fazla prim alınmasına neden olmuşsa, fazla alınan miktar ... ettirene gün esası üzerinden iade olunur." hükmü düzenlenmiştir.
Somut olayda, muris ile davalı ... şirketi arasında 23.09.2008-23.09.2012 tarihlerini kapsayan ... ... sözleşmesi düzenlenmiş, muris 21.08.2009 tarihinde vefat etmiştir. Davalı ... şirketi cevap dilekçesinde murisin kredi ... sigortası başvuru formunda ... ettirenin hastalıklarını beyan etmemesi nedeniyle sözleşmeden cayma hakkını kullandığını savunmuştur.
Dosya içerisinde bulunan kredi ... sigortaları başvuru formunda sadece murisin imzasının bulunduğu görülmüştür. Ölüm belgesinde murisin ölüm nedeninin ilk sırada karaciğer yetmezliği hastalığın başlangıcından ölüme kadar geçen sürenin 1 yıl olduğu, ikinci sırada ise renal yetmezlik (kronik böbrek yetmezliği) hastalığın başlangıcından ölüme kadar geçen sürenin 2 yıl olduğu anlaşılmaktadır. Mahkemece, murisin hastalıkları ile ölümü arasında illiyet bağı olup olmadığı konusunda rapor almaksızın yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması eksik incelemedir.
O halde, mahkemece ...’dan tedavi gördüğü ve iddia edilen hastalıkla ölüm ...su arasında doğrudan illiyet bağının olup olmadığı, başka bir anlatımla ölümün beyan edilmeyen hastalıktan meydana gelip gelmediği hususunda rapor alarak yukarıdaki açıklamalar ışığında sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 19/11/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.