8. Hukuk Dairesi 2014/11943 E. , 2015/23157 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Ecrimisil
... ile ... ve müşterekleri aralarındaki ecrimisil davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair ... 5. Asliye Hukuk Mahkemesi"nden verilen 13.01.2014 gün ve 397/15 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı ... vekili ve davalılar Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı vekili ile ... Büyükşehir Belediyesi ... Plaza Otelcilik ve Turizm İşletmeleri A.Ş. vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
K A R A R
Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile Usul ve Kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, taraflarca HUMK"nun 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve 3402 sayılı Kanunun 36/A maddesi gereğince harç alınmasına mahal olmadığına, 24.12.2015 tarihinde oyçokluğuyla karar verildi.
(Muhalif)
KARŞI OY
Dava ... tarafından Belediye aleyhine açılmış, 3621 sayılı Kıyı Kanunu uyarınca kıyı kapsamında kalması nedeniyle tapudan terkin edilmiş, devletin hüküm ve tasarrufu altında sayılan eski deniz dolgu alanının kullanımından doğan “ecrimisil alacağı” davası niteliğindedir.
Mahkemece yapılan tahkikat sonucu, davalı belediyenin alanının bir bölümüne günlük kullanıma açık “kafeterya" inşa edip bu şekilde kiraya verdiğini kabul ederek, .//.
kafeterya tarzında bir işletmenin kira gelirini esas alarak “emsal kira yöntemiyle belirlenen toplam kira alacağını ecri misil olarak hükmetmiş; davacı öncelikle talebin tümden reddi gerektiği en azından kafeterya kiralanması üzerinden ecrimisil hesaplanamayacağı, miktarın fazla olduğu; davacı ise miktarın düşük olduğu gerekçesiyle hükmü temyiz etmişlerdir.
Ecrimisil konusunda açık bir yasal düzenleme olmayıp, bu hukuki kurum Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararları (09.121931 t. 23/44;25.05.1938 t. 29/10; 10.07.1940 t. 2/77; 08.03.1950 t. 22/4; 04.06.1958 t. 15/6; 08.05.1969 t. 3/11 sayıl Y.İBK.kararları) ve Yargıtay HGK. ve Daire içtihatlarıyla şekillenmiştir. Bu kararlarda ecrimisil tazminatının bir haksız işgal tazminatı niteliğiyle kira hükümleri örneksenerek belirleneceği, tazminatın en az kira bedeli kadar olacağı benimsenmiştir.
Ecrimisil talep edilen taşınmazın, Belediyenin yaptığı deniz dolgusuyla elde edilmiş,... İlçesi"nin merkezinde gelişkin kıyı alanında bulunduğu ve sicilden terkin nedeniyle tapuya kayıtlı olmadığı dosyadaki kayıt ve belgelerden anlaşılmaktadır. Yine ... BŞB.nin 5393 S. Kanun"un 79. maddesi uyarınca bu alanı kıyı düzenlemesi yapılmak üzere kendisine tahsisi için Maliye ...sine başvurmuş; ...nin ... t. ... sayıl olur yazısıyla alanın kullanımı belirli yasal şartlarla kısıtlı olarak davalı Belediyeye bırakılmış olduğu da görülmektedir.
Davacı ..., davalı belediyenin kullanım kısıtlamasına aykırı bir tasarruf ve düzenlemede bulunduğuna ilişkin bir iddia ileri sürmemiştir. Davacı 01.01.2007- 18.02.2009 tarihleri arası dönem için ecrimisil talebinde bulunmuştur. Şartlı kullanıma terk olgusuna aykırı bir kullanım iddiası bulanmadığına göre; Davacı Maliye hâzinesinin olur tarihi olan 23.05.2008 tarihinden sonraki dönem için ecri misil talebinde bulunması, haklı görülemez. Diğer yandan, söz konusu alan davalı tarafından kendisine devirden önce “boş ve düzenlenmemiş bir halde” kullanılmaya başlanmış; daha sonra kıyı düzenlemesi gerçekleştirilmiş ve kıyının bir bölümüne 3621 sayılı Kıyı Kanun"un 8. maddesinin izin verdiği şekilde olduğunu iddia edilen bir kafeterya inşa edilmiştir. Davalı belediye bu kafeteryayı bir süre kendi iktisadi kuruluşu eliyle işlettikten sonra üçüncü bir kişiye kiraya vermiştir. Bu gibi durumlarda ecrimisil bedeli nasıl hesaplanacaktır? Bu konudaki yerleşik Yargıtay İçtihatlarında uygulama; “ taşınmazın olduğu gibi (mevcut haliyle) kiraya verilmesi halinde elde edilebilecek en az kira bedelinin ecrimisil miktarı olacağı şeklindedir. O halde, davalı Belediye, taşınmazı boş ve düzenlenmemiş bir şekilde kullanmaya başladığına göre; ecrimisil miktarının bu niteliğiyle kiraya verilmesi halinde getirebileceği en az kira bedeli olması gerekir. Kendisi kıyı düzenlemesini yapmadığı ve taşınmazın üzerine bir tesis inşa etmediği halde; yaratılan bu ek değerden de ayrıca Maliye ...sinin yaralandırılması TMK.m. 4 ve TBK. m.50 (eBK.m.42) anlamında hakkaniyete aykırı sonuçlar doğurur.
Açıklanan nedenlerle; ecrimisil miktarının sadece 23.05.2008 tarihine kadar gerçekleşmiş dönem için ve taşınmaz boş ve alan düzenlenmemiş olarak kiraya verilseydi getirebileceği en az kira bedelinin hesaplanması için gerekirse yeniden keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmak ve gerçekleşecek sonucuna göre karar verilmek üzere, yetersiz tahkikat sebebiyle bozulması gerektiğini düşünüyor; değerli çoğunluğun onama kararına katılmıyorum. 24.12.2015