MAHKEMESİ : Malatya 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 26/04/2012
NUMARASI : 2010/598-2012/228

A.. S.. ile Hazine ve Ş.. B.. aralarındaki tescil davasının kabulüne dair Malatya 2. Asliye Hukuk Mahkemesi"nden verilen 26.04.2012 gün ve 598/228 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı Hazine vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacı vekili; mevkii ve sınırlarını açıkladığı taşınmazın kadastro çalışmaları sırasında tapulama harici taşlık olarak tespit dışı bırakıldığını, 40 yılı aşkın bir süredir vekil edeninin zilyet ve tasarrufunda bulunduğunu, aralıksız çekişmesiz malik sıfatı ile zilyet olup taşınmazı imar ve ihya ettiğini açıklayarak yaklaşık 15 dönümlük yerin vekil edeni adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine vekili, dava konusu yerin imar planı içerisinde kalması nedeniyle imar ihyadan söz edilemeyeceğini açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Davalı Ş.. B.. vekili davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; kazanmayı sağlayan zilyetlik yoluyla iktisap koşullarının gerçekleştiği gerekçesi ile davanın kabulüne, teknik bilirkişinin 23.12.2011 tarihli raporunda A harfiyle gösterilen toplam 11,032,10 m2"lik bölümünün ev ve bahçe vasfıyla davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir. Hüküm, davalı Hazine vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir.
Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamından; mahkemece yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmiş ise de; yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye elverişli bulunmamaktadır. Öncelikle dava; TMK"nun 713/1. maddesi uyarınca tescil isteğine ilişkin olup aynı maddenin 3. fıkrası hükmüne göre; tescil davası, Hazine"ye ve ilgili kamu tüzel kişilerine karşı açılır. Tescil konusu yer Malatya İli, merkeze bağlı Şahnahan Belediyesi sınırları içerisinde bulunmaktadır. 5216, 5747 ve 6360 sayılı Kanun"un 1. maddesinin 2 ve 3. bentleri uyarınca Malatya İli’nin mülki sınırları Büyükşehir Belediye sınırı olarak belirlenmiştir. TMK"nun 713/3. maddesi uyarınca; tescil davasının, Hazine"ye ve ilgili kamu tüzel kişilerine karşı açılması gerekmektedir. Bu durumda, Malatya Büyükşehir Belediye Başkanlığı"da Hazine"nin yanında yasal hasımdır. Taraf teşkili, dava koşulu olup yargılamanın her aşamasında kendiliğinden dikkate alınması gereken, kamu düzenine ilişkin hususlardandır (HMK. 114, 115 m.). Hal böyle olunca, Malatya Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı"na husumet yöneltilmesi için davacı tarafa önel verilmesi, TMK"nun 713/3. maddesi uyarınca husumet yöneltilince, usulüne uygun olarak Belediye Başkanlığına delillerini bildirmeleri için süre ve imkan tanınması, delillerin tespiti ondan sonra uyuşmazlık hakkında hüküm kurulması gerekmektedir.
Öte yandan; uyuşmazlık konusu taşınmazın Malatya Kadastro Müdürlüğü"nün 12.11.2010 tarihli karşılık yazısında 1965 yılında yapılan tapulama çalışmaları sırasında "hiç kimsenin hüküm ve tasarrufunda bulunmayıp Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olduğu" gerekçesiyle tespit dışı bırakıldığı bildirilmiştir. Mahkemece 09.12.2011 tarihinde yapılan keşfe katılan uzman ziraatçi bilirkişi raporunda, dava konusu taşınmazda; dava tarihi itibari ile zilyetlik şartlarının en az 10 yıl önce oluştuğu kanaatinde olduğunu bildirmekle birlikte, taşınmaz üzerinde en az 35 yıldan beri tarımsal faaliyette bulunulduğu açıklanmıştır. Bu kapsamda, dava konusu taşınmazın niteliği ve kullanım süresi bakımından tereddüt oluşmuştur.
Mahkemece uyuşmazlığın çözüme kavuşturulabilmesi için uygun hava fotoğraflarından yararlanılmamış, tescil konusu taşınmazın çevresinde bulunan parsellere ait tapu kayıtları, tapulama tutanakları ile varsa dayanak tapu kayıtları getirtilerek uyuşmazlığın çözümünde gözönünde tutulmamıştır.
Bilindiği üzere ve kural olarak, bir taşınmazın imar-ihya işlemlerinin tamamlanıp tamamlanmadığının en iyi belirlenme yöntemi hava fotoğraflarıdır. Hava fotoğraflarının en az iki ayrı zamana ilişkin olması gerekir. Bu konuda sağlıklı bir yargıya ulaşmak için dava tarihi olan 04.10.2010 tarihinden geriye doğru 20-30 yıl öncesine ait (1990-1980 yılları) iki ayrı zamanda çekilmiş yüksek çözünürlüklü hava fotoğraflarının Harita Genel Komutanlığı"ndan, aynı tarihler arasında düzenlenmiş fotoplan, fotometrik ve fotogrametrik paftaların ise Kadastro İl Müdürlüğü"nden getirtilerek dosya arasına konulması, yeniden yapılacak keşifte ziraat mühendisi, kadastro fen elemanı, jeodezi veya fotogrametri mühendisinden oluşacak üç kişilik uzman bilirkişi kurulu marifetiyle açıklanan hava fotoğrafları ve paftalar uygulanarak taşınmazın niteliğinin ve kullanım süresinin ne zaman başladığının belirlenmesine çalışılması, yerel bilirkişi ve tanıkların HMK"nun 243, 244, 259 ve 290/2. maddeleri gereğince keşif yerine davetiyeyle çağırılmaları, uyuşmazlığın taşınmaza ilişkin bulunması nedeniyle keşif yerinde dinlenilmeleri, beyanları arasında çelişki bulunduğu taktirde HMK"nun 261. maddesi uyarınca yüzleştirilmek suretiyle aykırılığın giderilmesi, beyanlarının ilmi esaslara göre hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmesi, taşınmaz üzerinde imar - ihya işlemlerinin başladığı ve tamamlandığı tarih ile tarımsal amaçlı zilyetlik başlangıç tarihinin ayrı ayrı belirlenmesi, bundan ayrı tapulama sırasında komşu parsellere uygulanan tapu ve vergi kayıtlarının bulundukları yerlerden getirtilerek dosya arasına konulması, yukarıda açıklandığı biçimde teknik yerel bilirkişi ve taraflar aracılığıyla zemine uygulanması, komşu kayıt ve belgelerin dava konusu tescili istenen yerin yönünü ne gösterdikleri üzerinde durulması, teknik bilirkişiye krokinin üzerinde işaretlenmesinin sağlanması, HMK"nun 290/2. maddesi uyarınca birlikte keşfe götürülecek bir fotoğrafçı aracılığıyla taşınmaz ve çevresinin yakın plan ve panoramik fotoğrafları çektirilip Mahkeme Hakimi tarafından onaylanıp dosya arasına konulmasından sonra iddia ve savunma çerçevesinde değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerekmektedir. Mahkemece, bu eksiklikler yerine getirilmeksizin yazılı gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olmuştur.
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulüyle usul ve kanuna aykırı görülen hükmün 6100 sayılı HMK"nun Geçici 3.maddesi uyarınca uygulanacak olan 1086 sayılı HUMK"nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, taraflarca HUMK"nun 388/4. (HMK m.297/ç) ve HUMK"nun 440/I maddeleri gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine, 27.01.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.