BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/502 Esas 2019/961 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2014/502
KARAR NO : 2019/961

BİRLEŞEN DOSYADA
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ: 18/11/2013
KARAR TARİHİ: 26/06/2019

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP: Davacı vekilinin mahkememize verdiği 18/11/2013 havale tarihli dilekçesinde özetle; Davacı şirket davalı ... A.Ş. ile uzun yıllardır ticari alışveriş içerisinde olduğunu, ilgili şirket ile 16.08.2013 tarihli sipariş sözleşmesi imzalandığını, sözleşme geregi 5 adet listesi sunulan çeklekin keşide edip ...Pet'e teslim ettiğini, sözleşme geregi ...'in 742.122 TL bedelli mal teslim etmesi gerektiği halde sadece 292.122 TL bedelli mal teslim ettiğini,, teslim edilmeyen mallar nedeniyle ilgili şirkete ihtarname çekildiğini ancak cevap dahi verilmediğini, çeklerin avans çeki olduğu, davalı ... A.Ş.’ nin mali sıkıntı nedeniyle malları teslim etmediğini ve çekleri finans şirketi ... A.Ş'ye temlik ettiğini, dava dilekçelerinde çekler üzerine ihtayit tedbir konularak davalı faktöring firmalarına ödeme yasağı konulması taleplerinin reddedilmekle birlikte davacı şirketin çek bedellerinin tamamını ödemek zorunda kaldığını ve bu bağlamda davalı ... Faktöring A Ş. yede kendisine dava dışı ... tarafından temlik edilen çek bedeli olan 292.122 TL davacı şirket tarafından ödenmiş olduğunu, davacı şirket kendisine teslim edilen mallara ait ödemeye ilişkin çeklerinde dava dışı ... A.Ş. olduğunu öğrenmiş, bu şirketin isteği üzerine de mallan teslim aldığını ve ödemeyi herhangi bir itiraz ve def'i öne sürmeksizin yapacağını belirten belgeyi taahhütname şeklinde vermiş olduğunu, sipariş sözleşmesinin konusunu oluşturan malların teslim edilmemesi nedeniyle çeklerin bedelsiz kaldığını, davacı şirketin vermiş olduğu çeklerin ve mal teslimine ilişkin faturaların ... tarafından birden çok faktöring firmasına temlik edildiğini, faktöring firmalarının çekleri BDDK genelgelerine ve yasaya aykırı şekilde temlik aldığını, aynı faturalarla birden fazla faktöring sözleşmesi yapıldığını ya da sahte fatura kullanıldığını, anlatılan nedenlerle faktöring firmalarının tahsil ve takip yetkisi olmadığını, davacı taraf yargılama aşamasında, dava konusu çek bedellerinin ödenmesi nedeniyle, davanın istirdat davası olarak görülmesini talep etmekle birlikte, ...Bankası/... Şubesi 20.02.2014 keşide tarihli ... çek numaralı 150.000 TL bedelli çekten ... A.Ş. ile birlikte temlik alan İş Faktöring’ in müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmasını,...Bankası/... Şubesi 26.01.2014 keşide tarihli ...çek numaralı 150.000 TL bedelli çekten ... A.Ş. ile birlikte temlik alan ...Faktöring ve Ulusal Faktöring' in müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmasını, ...Bankası/... Şubesi 28.02.2014 keşide tarihli ... çek numaralı 112.122 TL bedelli çek ile ...Bankası/... Şubesi 31.12.2014 keşide tarihli ... çek numaralı 180.000 TL bedelli çekten ... A.Ş. ile birlikte temlik alan ... in müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmasını, davacı şirket tarafından keşide edilen çekler karşısında kendisine mal teslim edilmediği ve bu nedenle bedelsiz kaldığı yönündeki iddia ve derilerini davalılardan ... A.Ş. dışındaki tüm faktöring firmalarına karşı da ileri sürerek birleşen davayı ıslah etmiş olduğunu, her üç davalı açısından ayrı ayrı davacı şirketin davalılara borçlu olmadığının tespitine, davalıların ellerinde bulundurdukları çeklerle sınırlı olmak üzere ihtiyati tedbir kararı verilmesine, davacı şirket tarafından ödenen 292.122 TL'nin ödeme tarihinden itibaren işlemiş reeskont faizi ile birlikte ödenmesine, davalılar aleyhine ÎİK 75.maddesine istinaden % 20 den az olmamak üzere tazminata hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı taraflara yükletilmesi talebi ile dava ettikleri anlaşıldı.
Davacı tarafça sunulan 23/03/2016 tarihli ıslah dilekçesi ile; ...Bankası/... Şubesi 20.02.2014 keşide tarihli ... çek numaralı 150.000,00 TL bedelli çekten ...PET A.Ş. ile birlikte temlik alan İş Faktoring’in müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmasına, ödeme tarihinden itibaren işlemiş reeskont faizi ile birlikte müvekkile ödenmesine, ...Bankası/... Şubesi 26.01.2014 keşide tarihli ...çek numaralı 150.000,00 TL bedelli çekten ... A.Ş. ile birlikte temlik alan ... müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmasına, ödeme tarihinden itibaren işlemiş reeskont faizi ile birlikte müvekkile ödenmesine, Davalılar aleyhine % 20'den az olmamak üzere tazminata hükmedilmesine yönelik dava ıslah edilmiştir.
Davacı tarafça sunulan 21/01/2019 tarihli beyan dilekçesi ile; Davalı ... A.Ş. İle müvekkil şirket arasında 16/06/2015 tarihinde Borç Tasfiye ve Çerçeve Alım Sözleşmesi imzalandığı, sözleşme gereğince ... A.Ş.'nin müvekkil şirkete borcu olan 459.220,68-TL tamamen ödendiği, yine birleşen davadaki 292.122,00-TL'lik malı ...A.Ş. müvekkil şirkete teslim edildiği, bu yönüyle tarafımızca Sayın Mahkemeniz nezdinde açmış olduğumuz dava sadece ...A.Ş. bakımından konusuz kaldığı, bilirkişi raporlarında da yer aldığı üzere dava konusu çekleri hukuka aykırı olarak temlik alan davalı ... şirketlerinin bu çekleri takip ve tahsil yetkisi olmadığından faktoring şirketleri bakımından davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği, davanın kabulü halinde faktoring şirketlerinin diğer davalı ...A.Ş.'ye ve nihayette de ... A.Ş.'nin de müvekkil şirkete rücu hakkı bulunduğunu, ancak faktoring şirketleri dava konusu çekleri temlik ve tahsil etmekte haksız olduğndan davalı ... şirketleri açısında her iki davanın kabulüne ve ayrı ayrı yargılama giderleri ve vekalet ücretine hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP: Davalı ...A.Ş. vekilinin mahkememize verdiği dilekçesinde özetle; Davalı şirket ile davacı taraf arasında uzun zamandan bu yana alım satım ilişkisi söz konusu olduğunu, son olarak davacı firma ile sipariş sözleşmesi olduğunu, davacının belirttiği çeklerin avans çeki olarak alındığını, ancak davalı şirketin içinde bulunduğu mal sıkıntısı nedeniyle davacının sipariş ettiği mallardan bir kısmının kendilerine teslim edilmediği gibi avans çeklerinin de davalı şirketçe faktöring firmalarına verilmek suretiyle kullanıldığını, davacı şirkete sipariş sözleşmesi kapsamında 282.327,03 TL tutarında mal teslim edildiğini, sahte fatura düzenlendiği konusundaki beyanları kabul etmediklerini, davalı firma hakkında Sinanpaşa Asliye Hukuk Mahkemesi’nde iflasın ertelenmesi talebinde bulunduklarını, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla davalı şirketin sözleşmeden doğan borcunun alacaklılar listesinde belirtilen tutar olan 459.794,97 TL olduğunu, bunun dışında davacı firmaya başkaca borcu olmadığını belirterek davayı kabul ettiklerini belirtmiştir.
Davalı ...Ş. vekilinin ... Asliye Ticaret Mahkemesine verdiği dilekçesinde özetle; Davalı ... Faktöring şirketi ile ...arasında faktöring sözleşmesi imzalandığını, bu kapsamda muhtelif tarih ve adetlerde yapmış olduğu mal/hizmet satışından kaynaklanan doğmuş doğacak alacakları karşılığında finansman hizmeti verildiğini, bu hizmet karşılığında faktöring ücreti, komisyon, masraf, faiz ve bilcümle ferileri tutarında kesintiler yapıldığını, davalı şirkete sunulan çeklerin 6361 sayılı Kanun kapsamında gerçek bir ticari alış verişten doğup doğmadığının araştırıldığını, çekleri tevsik eden fatura örneklerinin de temlik kaşesiyle ve ... tasdikiyle alındığını, çek keşidecisi davacı taraf ile görüşülerek, çeklerin bir mal ve hizmetin karşılığı alınıp alınmadığının sorulduğunu, davacı tarafın çeklerin hizmet karşılığı verildiğini teyit ettiğini, davalı şirketin basiretli bir tacir ve fınans kuruluşu olarak dava konusu faktöring işlemine ilişkin hukuken üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirdiğini, 6361 sayılı Kanun’nun 9/3 maddesi gereği davacı tarafın davalı ... ile aralarındaki iç ilişkinin davalı faktöring şirketini ilgilendirmediğini, kabul anlamına gelmemek kaydıyla, davalı şirketin sebepsiz zenginleştiği varsayılsa dahi sebepsiz zenginleşme tutarının çek bedelleri ile değil, çeklerden ekli peşin ıskonto raporundan görüleceği üzere kesintli yapılan tutar olacağını, davalı şirketin meşru hamil olduğunu, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesi, davanın reddine karar verilmesine talep etmiştir.
Davalı ...Ş. vekilinin mahkememize verdiği dilekçesinde özetle; 6361 sayılı Kanun’ nun 9/3 maddesi gereği davacının davalı faktöring firmasına diğer davalı ... ile arasındaki ticari münasebete ilişkin defileri yöneltmesinin mümkün olmadığını, davalı faktöring şirketin yasal mevzuata uygun şekilde ... firması ile faktöring sözleşmesi imzaladığını, dava konusu çeklerin faktöring sözleşmesi gereği devralmadığını, söz konusu çekin 6361 sayılı Kanuna uygun şekilde, çeke ilişkin fatura, fatura teslim belgesine göre müşteri firmadan çek teslim belgesi ile teslim alınmış olduğunu, davalı faktöring şirketinin gerekli işlemleri yaparak işlemlerini sürdürdüğünü, davalı şirketin basiretli şekilde davrandığını, gerekli tüm inceleme ve araştırmayı yaptıktan sonra faktöring sözleşmelerine imza atılmış olduğunu, davanın reddine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesi talep edilmiştir.
Davalı ... A.Ş. vekilinin mahkememize verdiği dilekçesinde Dava konusu çeklerin teslim ve tedavül şeklinin aynı olmasına rağmen, farklı olması, çeklerin farklı faktöring şirketlerinde bulunması, yapılacak inceleme ve araştırmaların farklı olması, davalıların aynı ve birbirine benzer sebeplerden doğmasına rağmen biri hakkında verilecek hükmün diğerini etkileyecek nitelikte olmaması nedeniyle davanın çekler ve faktöring şirketleri yönünden tefrikine karar verilmesini, davalı faktöring şirketine genel faktöring sözleşmesine istinaden ...Pet şirketi tarafından faktöring borcuna mahsup edilmek ve faktöring sözleşmesinin teminatı olarak kayıtsız şartsız ciro ile 18.09.2013 tarihinde 30187-01 sayılı fatura giriş bordrosu, çek giriş bordrosu, alacak bildirimi ve temlik sözleşmesi ile davacı adına tanzim edilen iki adet 52.223,40 TL ve 116.036,73 TL bedelli faturalara istinaden davacı 26/01/2014 keşide tarihli 150.000 TL bedelli 1 adet çekin teslim edilip müşterinin banka hesabına ödeme yapıldığını, davalı faktöring firmasının iyiniyetli meşru hamil olduğunu, kıymetli evrakın mücerretliği ilkesi gereği davalı faktöring şirketinin kcşideci ile cirantalar arasında borcun doğuş sebebini araştırmak ve kanıtlamak yükümlü olmadığını, çekleri araştırma yükümlülüğü bulunmasa da iktisapta kötü niyeti ve ağır kusuru bulunmadığını, davalı faktöring şirketinin çeki yasal prosedüre uygun şekilde teslim almış olduğunu belirterek davanın reddine, davacı aleyhine % 20 den az olmamak üzere tazminata, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesi talep edilmiştir.

DELİLLER: Faktoring sözleşmesi, dava konusu çekler, taraflara ait ticari defter ve kayıtlar, bilirkişi raporları, davacı tarafın 21/01/2019 tarihli beyan dilekçesi, İstanbul Anadolu ... Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... Esas sayılı dosyası, Sinanpaşa Asliye Hukuk Mahkemesi'nin ... Esas, ... Karar sayılı ilamı ve tüm dosya kapsamı.
30/06/2016 tarihinde bilirkişiler ... ve ... tarafından düzenlenen bilirkişi raporuna göre; ...Bankası/... Şubesi 20.02.2014 keşide tarihli ...çek numaralı 150.000 TL bedelli çek bakımından; ödeme tarihinden iş bu raporun düzenleme tarihi olan 10.06.2016 tarihine kadar işlemiş reeskont faiz toplamı ile birlikte 187.815.41 TL olduğu, bu bedelden davalılardan ... ile birlikte ... A.Ş.'nin müştereken ve müteselsilen sorumlu olması gerektiği, ...Bankası/... Şubesi 26 01.2014 keşide tarihli ... çek numaralı 150.000,00 TL bedelli çek bakımından ödeme tarihinden iş bu raporun düzenleme tarihi olan 10.06.2016 tarihine kadar işlemiş reeskont faiz toplamı ile birlikte 189.022,60 TL olduğu,, bu bedelden davalardan ... ile birlikte ...A.Ş.'nin müştereken ve müteselsilen sorumlu olması gerektiği, ...Bankası ... Şubesine ait 31 12.2013 keşide tarihli ... numaralı ve 180.000 TL bedeHi çek ile ...Bankası ... Şubesine ait 28.02.2014 keşide tarihli 0007995 numaralı ve 112.122 TL bedelli çekler bakımından ise, ödeme tarihinden iş bu raporun düzenleme tarihi olan 10.06.2016 tarihine kadar işlemiş reeskont faiz toplamı ile birlikte 368.433,22 TL olduğu, davalı ... A.Ş.’nin kanun, yönetmelik ve BDDK genelgeleri ile mükerrer fatura kullanılması göz önüne alındığında söz konusu çekleri takip ve tahsil yetkisinin olmadığı ve istirdat'ının gerektiği mütalaa edildiği anlaşıldı.
07/05/2019 tarihinde bilirkişiler ..., ... ve ... arafından düzenlenen bilirkişi raporuna göre; Davacı ...Şti'nin mal siparişi nedeniyle davalı ...A.Ş'ne avans olarak vermiş olduğu 5 adette toplam 742.122 TL çeklerle ilgili olmak üzere toplam 282.327,03 TL'lik mal teslimi aldığı, davalı ...A.Ş'nin zora girmesi nedeniyle edimlerini yerine getiremediği, dolayısıyla davacı ...'un davalıya vermiş olduğu çeklerin 450.000 TL'lik kısmının konusuz kaldığı, davacının davalı ... A.Ş'den 459.794,97 TL alacaklı olduğunun tespit edildiği ve davalı Berat'ın bu borcunu taraflar arasında akdedilen borç için uzlaşma ve tasfiye sözleşmesi kapsamında 15/09/2015 tarihi itibariyle davacı ...'a tamamen ödeyerek kapattığı, davalı ...tarafından Faktoring işlemlerinin yapılması aşamasında 6361 sayılı Yasa ile BDDK tarafından çıkarılan genel tebliğ şartlarına tamamen uyulduğu ancak temlik alınan faturaların gerçekliğinin araştırılması üzerinde gereğince durulmadığı, bu kusurun 6361 sayılı yasanın 9/3 maddesi hükmü kapsamında tutulamaycağı düşünüldüğünden faktoringe konu ettiği 150.000 TL lik çek bedelinin istidadından da sorumlu tutulamayacağı, davalı ... Faktoring tarafından Faktoring işlemlerinin yapılması aşamasında 6361 sayılı Yasa ile BDDK tarafından çıkarılan genel tebliğ şartlarına tamamen uyulduğu, ancak temlik alınan faturaların gerçekliğinin araştırılması üzerinde gereğince durulmadığı, bu kusurunun 6361 sayılı yasanın 9/3 maddesi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun hükmü kapsamında tutulamayacağı düşünüldüğünden Faktoringe konu ettiği 150.000 TL lik çek bedelinin istirdadından da sorumlu tutulamayacağı, davalı ... tarafından faktoring işlemlerinin yapılması aşamasında 6361 sayılı yasa ile BDDK tarafından çıkarılan genel tebliğ şartlarına tamamen uyulduğu, talimat ve gereklerin eksiksiz olarak yerine getirmiş olduğu görülmekle ve çeklerin iktisabında davacının zararına bile bile hareket etmediği sabit olmakla Faktoring'e konu 180.000 TL'lik ve 112.122 TL'lik çek bedellerinin istirdadı konularından sorumlu tutulamayacağı mütalaa edildiği anlaşılmıştır.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Mahkememizce yapılan yargılama, taraf beyanları, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; dava davacı tarafça asıl ve birleşen dosyadaki davalılar aleyhine açılan dava konusu çeklerden dolayı menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir.
Davacı taraf davalı ... ile aralarındaki sözleşme gereği kendisine teslim edilmesi gereken mallar karşılığı çek verilmesine rağmen davalı ...'in malların tamamını teslim etmediğini, davacı şirketin vermiş olduğu çeklerin ve mal teslimine ilişkin faturaların ... tarafından birden çok faktoring firmasına temlik edildiğini, faktoring firmalarının çekleri BDDK genelgelerine ve yasaya aykırı şekilde temlik aldığını, aynı faturalarla birden fazla faktoring sözleşmesi yapıldığını ya da sahte fatura kullanıldığını, anlatılan nedenlerle faktoring firmalarının tahsil ve takip yetkisi olmadığını, yargılama aşamasında, dava konusu çek bedellerinin ödenmesi nedeniyle, davanın istirdat davası olarak görülmesini talep ederek asıl ve birleşen davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... A.Ş. vekilinin mahkememize verdiği dilekçesinde özetle; Davalı şirket ile davacı taraf arasında uzun zamandan bu yana alım satım ilişkisi söz konusu olduğunu, son olarak davacı firma ile sipariş sözleşmesi olduğunu, davacının belirttiği çeklerin avans çeki olarak alındığını, ancak davalı şirketin içinde bulunduğu mal sıkıntısı nedeniyle davacının sipariş ettiği mallardan bir kısmının kendilerine teslim edilmediği gibi avans çeklerinin de davalı şirketçe faktoring firmalarına verilmek suretiyle kullanıldığını, davacı şirkete sipariş sözleşmesi kapsamında 282.327,03 TL tutarında mal teslim edildiğini, sahte fatura düzenlendiği konusundaki beyanları kabul etmediklerini, davalı firma hakkında Sinanpaşa Asliye Hukuk Mahkemesi’nde iflasın ertelenmesi talebinde bulunduklarını, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla davalı şirketin sözleşmeden doğan borcunun alacaklılar listesinde belirtilen tutar olan 459.794,97 TL olduğunu, bunun dışında davacı firmaya başkaca borcu olmadığını belirterek davayı kabul ettiklerini belirtmiştir.
Diğer davalılar olan faktoring şirketleri ise; faktoring firmasının iyiniyetli meşru hamil olduğunu, kıymetli evrakın mücerretliği ilkesi gereği davalı faktöring şirketinin kcşideci ile cirantalar arasında borcun doğuş sebebini araştırmak ve kanıtlamak yükümlü olmadığını, çekleri araştırma yükümlülüğü bulunmasa da iktisapta kötü niyeti ve ağır kusuru bulunmadığını, davalı faktöring şirketinin çeki yasal prosedüre uygun şekilde teslim almış olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizce yapılan yargılama sırasında alınan 07/05/2019 tarihli bilirkişi heyet raporuna göre; Davacı ... Şti'nin mal siparişi nedeniyle davalı ...A.Ş'ne avans olarak vermiş olduğu 5 adette toplam 742.122 TL çeklerle ilgili olmak üzere toplam 282.327,03 TL'lik mal teslimi aldığı, davalı ...A.Ş'nin zora girmesi nedeniyle edimlerini yerine getiremediği, dolayısıyla davacı ...'un davalıya vermiş olduğu çeklerin 450.000 TL'lik kısmının konusuz kaldığı, davacının davalı ...A.Ş'den 459.794,97 TL alacaklı olduğunun tespit edildiği ve davalı ...'ın bu borcunu taraflar arasında akdedilen borç için uzlaşma ve tasfiye sözleşmesi kapsamında 15/09/2015 tarihi itibariyle davacı ...'a tamamen ödeyerek kapattığı, davalı ...tarafından Faktoring işlemlerinin yapılması aşamasında 6361 sayılı Yasa ile BDDK tarafından çıkarılan genel tebliğ şartlarına tamamen uyulduğu ancak temlik alınan faturaların gerçekliğinin araştırılması üzerinde gereğince durulmadığı, bu kusurun 6361 sayılı yasanın 9/3 maddesi hükmü kapsamında tutulamaycağı düşünüldüğünden faktoringe konu ettiği 150.000 TL lik çek bedelinin istidadından da sorumlu tutulamayacağı, davalı ... Faktoring tarafından Faktoring işlemlerinin yapılması aşamasında 6361 sayılı Yasa ile BDDK tarafından çıkarılan genel tebliğ şartlarına tamamen uyulduğu, ancak temlik alınan faturaların gerçekliğinin araştırılması üzerinde gereğince durulmadığı, bu kusurunun 6361 sayılı yasanın 9/3 maddesi kambiyo senedini iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun hükmü kapsamında tutulamayacağı düşünüldüğünden Faktoringe konu ettiği 150.000 TL lik çek bedelinin istirdadından da sorumlu tutulamayacağı, davalı ... tarafından faktoring işlemlerinin yapılması aşamasında 6361 sayılı yasa ile BDDK tarafından çıkarılan genel tebliğ şartlarına tamamen uyulduğu, talimat ve gereklerin eksiksiz olarak yerine getirmiş olduğu görülmekle ve çeklerin iktisabında davacının zararına bile bile hareket etmediği sabit olmakla Faktoring'e konu 180.000 TL'lik ve 112.122 TL'lik çek bedellerinin istirdadı konularından sorumlu tutulamayacağı mütalaa edildiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama neticesinde davacı tarafça davalı ...pet şirketine verilen çekler karşılığı malların teslim edilmemesi nedeniyle davalı ...Pet ve çeklerin temlik edildiği diğer davalı ... şirketlerine yönelik menfi tespit ve istirdat istemine yönelik dava açılmış ise de yargılama sırasında davacı vekilinin sunduğu 21/01/2019 tarihli beyan dilekçesi ile Davalı ... A.Ş. ile müvekkil şirket arasında 16/06/2015 tarihinde Borç Tasfiye ve Çerçeve Alım Sözleşmesi imzalandığı, sözleşme gereğince ... A.Ş.'nin müvekkil şirkete borcu olan 459.220,68-TL tamamen ödendiği, yine birleşen davadaki 292.122,00-TL'lik malı ... A.Ş.'nin müvekkil şirkete teslim edildiği, bu yönüyle tarafımızca Sayın Mahkemeniz nezdinde açmış olduğumuz dava sadece ... A.Ş. bakımından konusuz kaldığı beyan edilmiş olmakla, davacı vekilince çek karşılığı malların teslim edildiği beyan edildiğinden ve düzenlenen bilirkişi heyet raporunda da davalı Berat'ın bu borcunu taraflar arasında akdedilen borç için uzlaşma ve tasfiye sözleşmesi kapsamında 15/09/2015 tarihi itibariyle davacı ...'a tamamen ödeyerek kapattığının tespit edildiği anlaşılmakla davacı tarafça davalı ... A.Ş. aleyhine açılan asıl davanın konusuz kalması nedeniyle karar verilmesine yer olmadığına ve esas hakkında karar verilmediğinden davacının kötü niyet tazminatı talebi hakkında da karar verilmesine yer olmadığına dair karar verilmiştir.
Davacı ve davalı ...Pet arasındaki dava konusuz kalmış ise de davacı vekilinin 21/01/2019 tarihli dilekçesinde bilirkişi raporlarında da yer aldığı üzere dava konusu çekleri hukuka aykırı olarak temlik alan davalı ... şirketlerinin bu çekleri takip ve tahsil yetkisi olmadığından faktoring şirketleri bakımından davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği, davanın kabulü halinde faktoring şirketlerinin diğer davalı ... A.Ş.'ye ve nihayette de ... A.Ş.'nin de müvekkil şirkete rücu hakkı bulunduğunu, ancak faktoring şirketleri dava konusu çekleri temlik ve tahsil etmekte haksız olduğundan davalı ... şirketleri açısından her iki davanın kabulüne karar verilmesi talep edilmiş olmakla diğer davalılar olan dava konusu çeklerin davalı ... tarafından temlik edildiği asıl ve birleşen davada davalı ... şirketleri yönünden ise düzenlenen dosya kapsamına uygun ve denetime elverişli bulunan 07/05/2019 tarihli bilirkişi heyet raporundaki tespitler doğrultusunda dava konusu davacı şirket tarafından davalı ...Pet' e teslim edilecek mal karşılığı verilen çeklerin davalı ... şirketleri tarafından haksız ve kötü niyetli olarak iktisap edildiğine yönelik bir iddia ve ispat olmayıp, davalı ... şirketleri iyi niyetli üçüncü kişi konumundadır.
6102 sayılı TTK.'nın 687. maddesine göre keşideci, hamilin senedi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olduğunu kanıtlamadıkça lehtar ile arasındaki hukuki ilişkiden doğan kişisel defileri iyiniyetli hamile karşı ileri süremez.
TTK 689. maddesinde ise ciro, "bedeli teminattır", "bedeli rehindir" ibaresini veya rehnetmeyi belirten diğer herhangi bir kaydı içerirse, hamil, poliçeden doğan bütün hakları kullanabilir; fakat kendisi tarafından yapılan bir ciro ancak tahsil cirosu hükmündedir. Poliçeden sorumlu olanlar, kendileriyle ciranta arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def'ileri hamile karşı ileri süremezler; meğerki, hamil poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun." hükmü düzenlenmiştir.Kanun addesi ve Yargıtay 19.Hukuk Dairesinin yerleşik içtihatlarıylada sabit olduğu üzere, dava konusu çeklerdeki cirolarda “Tahsil içindir” “Bedeli Tahsildedir” gibi ifadeler yer almadığından, ciroların temlik cirosu olduğunun kabulü yasa hükmü gereğidir.
Yukarıda açıklandığı üzere somut olayda çeklerin tahsil cirosu ile verildiğine ilişkin bir kayıt bulunmadığına göre çekin temlik cirosu ile verildiğinin kabulü gerekir. Bu karinenin aksini davacı tarafın yazılı delil ile ispatlaması gerekmektedir. Davacı tarafça iddianın ispatı için delil sunulamadığından ve ayrıca davalının kambiyo senedini iktisapta bilerek davacının zararına hareket ettiği, ağır kusur ya da kötüniyetli olduğu kanıtlanamadığından ve davalı ...Pet tarafından diğer faktoring şirketlerine temliki ve faktoring işlemlerinin yapılması aşamasında 6361 sayılı Yasa ile BDDK tarafından çıkarılan genel tebliğ şartlarına tamamen uyulduğu ancak temlik alınan faturaların gerçekliğinin araştırılması üzerinde gereğince durulmadığı, bu kusurun 6361 sayılı yasanın 9/3 maddesi hükmü kapsamında tutulamaycağı düşünüldüğünden faktoringe konu edilen çek bedelinin istirdadından davalı ... şirketlerinin sorumlu tutulamayacağı açık olduğundan davacı tarafça davalılar ... A.Ş. ve ... aleyhine açılan asıl davanın ayrı ayrı reddine, davacı tarafça davalı ...Ş. aleyhine açılan birleşen davanın reddine dair oluşan vicdani kanıya göre aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.

KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1- Davacı tarafça davalı ...A.ş. Aleyhine açılan asıl davanın konusuz kalması nedeniyle KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, ve esas hakkında karar verilmediğinden davacının kötü niyet tazminatı talebi hakkında da karar verilmesine yer olmadığına,
2- Davacı tarafça davalılar ... A.Ş. Ve ... Aleyhine açılan ASIL DAVANIN AYRI AYRI REDDİNE,
3- Davacı tarafça davalı ...Ş. Aleyhine açılan BİRLEŞEN DAVANIN REDDİNE,
4- Davacı tarafça asıl davanın yargılaması nedeniyle yatırılan peşin harçtan maktu 44.40 TL. Harcın mahsubu ile fazla yatırılan 5.078,85 TL. Peşin harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacı tarafa iadesine,
5- Davacı tarafça birleşen davanın yargılaması nedeniyle yatırılan peşin harçtan maktu 44.40 TL. Harcın mahsubu ile fazla yatırılan 4.444,35 TL. Peşin harcın karar kesinleştiğinde ve istek halinde davacı tarafa iadesine,
6- Davacı tarafça asıl davanın yargılaması sırasında davalı ... A.Ş. Yönünden yargılama gideri ve vekalet ücreti talep edilmediğinden bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
7- Davacı tarafça asıl ve birleşen davanın yargılaması sırasında diğer davalılar yönünden yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
8- Davalılar ... A.Ş. Ve ... Asıl davanın yargılaması sırasında kendilerini birer vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'ye göre belirlenen nisbi 23.950,00TL. vekalet ücretinin davacıdan alınarak Davalılar ... A.Ş. Ve ...'ye eşit şekilde verilmesine,
9- Davalı ...Ş. Birleşen davanın yargılaması sırasında kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'ye göre belirlenen nisbi 23.477,32-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak Davalı ...Ş.'ye verilmesine,
10- Taraflarca yatırılan gider avansının karar tebliğ işlemleri tamamlandıktan ve karar kesinleştikten sonra kullanılmayan kısmının yatıran ilgili tarafa resen iadesine,
Dair; davacı vekilinin ve davalılar ..., ...vekillerinin yüzüne karşı, Davalı ... yokluğunda gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içerisinde mahkememize verilecek bir dilekçe ile İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip
e-imza*

Hakim ...
e-imza*

* Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.