MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki, trafik kazası sonucu oluşan cismani zarar nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, asıl davanın kısmen kabulüne ve birleşen davanın kabulüne ilişkin verilen hüküm, davacı vekili, davalı ... Gıda Mad. San. Tic. Ltd. Şti. vekili, davalı ...Ş. vekili, davalı ... vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Asıl davada, davacı vekili; davalıların işleteni, sürücüsü ve trafik sigortacısı olduğu araçların karıştığı kazada, davalı ..."in idaresindeki motorsiklette yolcu olarak bulunan davacının ağır biçimde yaralandığını, sağ bacağının diz üstünden kesildiğini ve sol bacağındaki çoklu kırık nedeniyle davacının o bacağını da kullanamadığını, kaza nedeniyle malul kalan davacının tedavisinin hala devam ettiğini, dava dışı ... Sigorta ve davalı ... tarafında kısmi ödeme yapıldığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak ve davalı ... şirketi sadece maddi tazminattan sorumlu olmak kaydıyla 30.000,00 TL. maddi ve 70.000,00 TL. manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek en
... mevduat faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiş; 01.11.2010 tarihli ıslah dilekçesiyle, maddi tazminat taleplerini 116.645,26 TL"ye yükseltmiştir.
Birleşen davada, davacı vekili; asıl davaya konu kaza nedeniyle davacıda oluşan maluliyet oranının kesin biçimde saptanmadığını ve yeniden maluliyet raporu alınmasına karar verildiğini, asıl davada alınan hesap bilirkişi raporuyla saptanan tazminat miktarı için ıslah yaptıklarını, maluliyet oranının değişmesi halinde tazminat miktarının değişme durumu olacağını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 TL. maddi tazminatın kaza tarihinden işleyecek en ... mevduat faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalı ...Ş. vekili, sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında zarardan sorumlu olduklarını, maluliyet ile zararın da davacı tarafça ispat edilmesi gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... Gıda Ltd. Şti. vekili, kazada araç sürücülerinin kusuru bulunmadığını, davacının kusur ile zararı ispat etmesi gerektiğini, sigorta şirketleri tarafından ödenen tazminatların da hesaplanacak tazminattan düşülmesi gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili, sadece araç maliki olan davalının olayda kusuru bulunmadığını, hatır taşıması olduğundan tazminattan indirim yapılması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili, davacı ile davalının arkadaş olduklarını ve hatır taşıması nedeniyle tazminattan indirim yapılması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ... vekili, sigortalı araç sürücüsünün kusuru oranında ve poliçe limitiyle sınırlı biçimde zarardan sorumlu olduklarını, daha önce yaptıkları ödemenin tazminat hesabında dikkate alınması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; asıl ve birleşen davadaki maddi tazminat isteminin kabulü ile 31.557,43 TL"nin, davalı ...Ş. yönünden temerrüt tarihi olan 16.04.2009"dan, davalı ... yönünden birleşen dava tarihi olan 08.10.2012"den işleyecek ticari faiziyle birlikte, diğer davalılar yönünden ise olay tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte olmak üzere müteselsilen tahsiline; davalı ... için hatır taşıması indirimi yapılarak bu davalının kusuruna tekabül eden 14.222,96 TL maddi tazminattan
takdiren 4.000,00 TL. indirim yapılıp maddi tazminattan sorumlu olduğu miktarın 10.222,96 TL. olarak belirlenmesine, söz konusu hususun müteselsil sorumlular arasındaki iç ilişkide dikkate alınmasına; davacının manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 9.000,00 TL"nin olay tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte sigorta şirketleri dışındaki davalılardan müteselsilen tahsiline; davalı ... yönünden hatır taşıması nedeniyle indirim yapılarak bu davalının kusuruna göre belirlenen 4.000,00 TL. manevi tazminattan takdiren 1.000,00 TL. indirim yapılıp davalı ..."ın sorumlu olacağı manevi tazminat miktarının 3.000,00 TL. olarak belirlenmesine, söz konusu hususun müteselsil sorumlular arasındaki iç ilişkide dikkate alınmasına karar verilmiş; hüküm, davacı vekili, davalı ... Gıda Mad. San. Tic. Ltd. Şti. vekili, davalı ...Ş. vekili, davalı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; oluşa ve dosya kapsamına uygun olarak keşif sonucu düzenlenen uzman bilirkişi raporundaki kusur tespitinin benimsenmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına; konusunda uzman bilirkişi tarafından düzenlenen raporla, davacının hak kazanacağı işgöremezlik tazminatı miktarının, Dairemizin yerleşik uygulamalarına uygun biçimde saptanmış olmasına göre; davalı ... vekilinin aşağıdaki (5 nolu) bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Asıl dava, trafik kazası sonucu oluşan cismani zarar nedeniyle işgöremezlik tazminatı ve manevi tazminat; birleşen dava ise, ilave işgöremezlik tazminatı talebine ilişkindir.
..."nın 141. maddesinde, mahkeme kararlarının gerekçeli olarak yazılması öngörülmüş bulunduğu gibi, HUMK"nun 388/3. (HMK"nun 294 vd.) maddesinde de verilen hükümde, iddia ve savunma yönünden toplanan deliller, delillerin tartışması, varılan sonuçla ilgili hukuki nedenler, taraflara yüklenen borç ve sağlanan hakların kuşkuya yer vermeyecek şekilde açıkça yazılması gerektiği belirtilmiştir.
Mahkemece, davacı tarafından açılan davalar arasında hukuki ve fiili irtibat bulunması nedeniyle birleştirilmelerine karar verilmiş ve buna göre yargılamaya devam edilip hüküm kurulmuştur. 1086 sayılı HUMK"nun
45.maddesi ile 6100 sayılı HMK"nun karşılık 166. maddesi uyarınca, birleştirilen dava dosyaları bağımsızlıklarını koruyacağından her davada talepler ayrı ayrı değerlendirilerek hüküm kurulması, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin her dava için ayrı ayrı belirlenmesi gerekir.
Davacı taraf asıl davada, işgöremezlik tazminatı ve manevi tazminat isteminde bulunup bu dava yönünden talebini 01.11.2010 tarihli ıslah dilekçesiyle artırdıktan sonra açtığı birleşen davada, davacının maluliyet oranının kesinleşmesiyle işgöremezlik tazminatı miktarının artabileceği gerekçesiyle, ilave işgöremezlik tazminatı talebinde bulunmuştur. Bu nedenle, her iki davadaki talebin farklı olduğu ve davaların birlikte görülseler de bağımsızlıklarını koruduğu dikkate alınarak, asıl ve birleştirilen davalar hakkında ayrı ayrı hüküm kurulması yerine, tek hüküm kurulmuş olması bozmayı gerektirmiştir.
3-Davacı taraf, asıl davadaki işgöremezlik tazminatı talebini 01.11.2010 tarihli ıslah dilekçesiyle 116.645,26 TL"ye yükselterek bu bedelin davalılardan tahsilini istemiş; dava devam ederken davacı ile davalı ...Ş. sulh olmuş; 04.10.2013 tarihli hesap bilirkişi raporunda davalı ..."nın sigortalısının kusuruna göre hesaplanan 39.355,19 TL. işgöremezlik tazminatı ve fer"ilerinden oluşan toplam 69.432,42 TL"nin ödenmesi konusunda taraflar anlaşmaya varmış, davacı tarafça verilen ibranameyle de davacının davalı ...Ş"yi tam ibra ettiği, bu davalıdan başka hak ve alacağının kalmadığı kabul edilmiş; 07.05.2014 tarihinde davalı ...Ş. tarafından bu kapsamda gerekli ödeme yapılmıştır. Mahkeme ise, davanın devamı sırasında varılan sulh ve ibra gereği davalı ... tarafından yapılan ödeme (fer"ileriyle birlikte), bilirkişinin hesapladığı tazminattan düşülerek kalan miktar üzerinden tüm davalılar hakkında tazminata karar verilmiştir. Mahkemenin bu uygulaması yerinde değildir.
Yargılamanın devamı sırasında bilirkişi raporunda davalı yönünden saptanan miktar üzerinden ... Sigorta A.Ş. ile sulh olunup tam ibra verildiği dikkate alınarak, taraflar arasındaki sulh protokolü ve davacı yanca verilen ibranamenin kapsamına göre, davalı ...Ş"nin hukuki durumunun takdiri gerekirken, eksik değerlendirmeyle, davalının zarardan sorumluluğuna karar verilmesi doğru görülmemiştir.
4-Davacı vekili, dava konusu kaza sonucu davacının yaralanmasından duyulan üzüntü nedeniyle, 70.000,00 TL. manevi tazminat isteminde bulunmuş; mahkemece, talebin kısmen kabulüne karar verilerek hükümde belirtilen miktarda manevi tazminata karar verilmiştir.
6098 sayılı TBK"nun 56. (BK"nun 47.) maddesi hükmüne göre, hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.6.1976 günlü ve 7/7 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı’nın gerekçesinde takdir edilecek manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden, hakim bu konuda takdir hakkını kullanır iken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
O halde mahkemece; meydana gelen trafik kazası sonucu, davacının cismani zarara uğraması nedeniyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amacıyla; tarafların sosyal ve ekonomik durumları, davacının kazaya karışan araçlardan birinde yolcu olması itibariyle kazada hiçbir kusurunun bulunmaması, davacının kazadaki yaralanmasına ilişkin tedavisinin uzun sürmesi ve tedaviye rağmen % 53 oranında sürekli işgöremez hale gelmesi nedeniyle oluşan zararın ağırlığı hususları gözönünde tutularak, olay tarihindeki paranın alım gücüne uygun düşen, davacı için hak ve nasafet kuralları çerçevesinde daha ... manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken, somut olay ile bağdaşmayan, düşük miktarda manevi tazminata hükmedilmesi uygun görülmemiştir.
5-Asıl davaya konu maddi tazminat ıslahla birlikte 116.945,26 TL. olup yargılama sırasında alınan ve mahkemenin benimsediği hesap bilirkişi raporuna göre davacının hak kazanacağı tazminat miktarı 94.783,33 TL"dir. Dava sırasında, davalı ... tarafında ödenen bedelin düşülmesi ile hükümdeki maddi tazminat miktarı saptanmıştır. Dava değerine
göre davacının istediği maddi tazminat kısmen kabul edildiği halde, davanın kabul ve red oranlarına göre yargılama giderlerinin belirlenmeyişi de hatalı olmuştur.
Kabule göre de; 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu"nun 88/1. maddesi gereği, birlikte zarara neden olan davalılar, davacının zararından kusur oranlarına göre değil müteselsilen sorumludurlar. Mahkeme de, hükmedilen miktardan davalıları müteselsilen sorumlu tuttuktan sonra; davalı taraflara ait araç sürücülerinin kazadaki kusur oranına göre sorumlu olduğu miktarları ayrıca belirlemiş ve davalılar arasındaki iç ilişkide geçerli olacak biçimde davalıların sorumlu olduğu miktarları saptamıştır. Ancak, bu belirleme sırasında; davacının maluliyetten doğan zararının belirlenmesi kapsamında, kazaya karışan davalıların kusur oranlarına göre sorumlu olacakları miktarları belirledikten sonra, her davalı yönünden kusur oranına göre belirlenen miktar üzerinden tazminatı belirlemeye ilişkin indirimlerin yapılması, bu suretle davalı ... Gıda Ltd. Şti"nin trafik sigortacının davadan önce yaptığı 78.966,00 TL"lik ödemenin güncellenmiş bedelinin düşülmesi ile sonuç tazminatın belirlenmesi gerekirken, hatalı biçimde önceki ödemenin kusur indiriminden sonra yapılması da hatalı olmuştur.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2), (3) (4) ve (5) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle, davacı vekili, davalı ... Gıda Mad. San. Tic. Ltd. Şti. vekili, davalı ...Ş. vekili ve davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı, davalılar ..., ... Gıda Mad. San. Tic. Ltd. Şti. ve ... Sigorta A.Ş"ye geri verilmesine 4.6.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.