MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasındaki tazminat davasının yargılaması sonunda, kararda yazılı nedenlerle davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R-

Davacılar vekili, 18.02.2012 tarihinde davalıların işleten ve sürücüsü olduğu aracın karıştığı tek taraflı trafik kazasında, araçta yolcu olarak bulunan müvekkillerinin oğlu..."ın vefat ettiğini belirterek, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile HMK 107. maddesi uyarınca belirlenecek maddi ve her bir davacı için 75.000,00"er TL. den toplam 150.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini istemiş, 18.03.2013 tarihli dilekçe ile davacı ... için 5.000,00 TL, Ergül için 6.000,00 TL olarak talebini belirlemiştir.
Davalılar vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile, davacı ... yönünden 301,38 TL destekten yoksun kalma ve 25.000,00 TL manevi tazminatın, olay tarihi 18.02.2012 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken tahsili ile davacı ..."e verilmesine, fazlaya dair talebin reddine, davacı ... yönünden destekten yoksun kalma tazminatının reddine, 25.000,00 TL manevi tazminatın, olay tarihi 18.02.2012 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken tahsili ile davacı ..."e verilmesine, fazlaya dair talebin reddine karar verilmiş; hüküm, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, özellikle manevi tazminatın takdirinde B.K.nun 47.maddesindeki özel haller dikkate alınarak hak ve nesafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasına göre, davalılar vekilinin tüm, davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.
6098 sayılı Borçlar Yasasının, "Tazminatın belirlenmesi" üst başlıklı 51/1 maddesi ile (818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 43.maddesi); Hâkimin, tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak belirleyeceği hükme bağlanmıştır.
Tazminattan indirim sebeplerini düzenleyen, Türk Borçlar Yasasının 52.maddesinde (Borçlar Kanunu 44. Madde) öngörülen sebepler, daha çok zarar görenle ilgilidir. "Hiç kimsenin kendi kusurundan yararlanamayacağı" yönündeki genel hukuk ilkesinin etkisiyle, maddede sayılan belirli hal ve durumlarda tazminattan indirim yapılması mümkün bulunmaktadır.
Anılan madde kapsamında yer alan indirim sebeplerinden bir kısmı; zarar verici fiile rıza, ortak veya kişisel kusurdur. Zarar gören, zararlandırıcı olayın sebep olacağı zarara önceden razı olabilir. Zarar gören, zarara açık veya örtülü bir irade beyanıyla razı olabileceği gibi, rızanın, diğer bir takım olgulardan da çıkarılması mümkündür. Bu duruma yargısal kararlarda en sık rastlanılan örnek; içkili sürücünün arabasına, onun bu durumunu bilerek binen bir kişinin, meydana gelebilecek zarara önceden, kapalı bir şekilde razı olduğunun kabulü yönündedir. Makul bir insanın aynı şartlarda kendi yararı gereğince yapmaması gereken harekette bulunması da, zarar görenin ortak kusurunu ifade etmektedir. Zarar görenin bu kusuru, illiyet bağını kesmeyecek yoğunlukta ise tazminattan bir indirim sebebidir. Burada da hâkim, somut olayın özelliklerini dikkate alarak, hakkaniyet düşüncesiyle indirim yapabilecektir.
Hatır taşıması bir kimseyi ücretsiz olarak ve bir karşılık almadan ve bir yararı bulunmadan taşıma halidir. Yani hatır için taşımada taşımanın karşılıksız olması veya alınan karşılığın önemsiz olması gerekir. Taşıma, işletenin veya sürücünün değil taşınanın yararına olmalıdır.
Müterafik kusur ise; aynı şartlar altındaki makul, dürüst ve ortalama bir kişinin, kendi menfaati icabı, zarara uğramamak için kaçınacağı veya kaçınması gereken bir davranış tarzını ifade etmektedir. (EREN, Fikret. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Y. 2015. S. 582)
Buna göre, hatır taşıması indirimi için kural olarak hatır taşıması şartlarının varlığı yeterli iken, müterafik kusur indirimi için zarar görenin, zararı önleyici ya da azaltıcı tedbirleri almamasında kusurlu olmasını ifade etmektedir.
Açıklamalar ışığında; % 25 oranında hatır taşıması ve % 35 oranında müterafik kusur indirimi yapılarak tazminat miktarının tespit edildiği somut olay değerlendirildiğinde; müteveffa..."ın, kardeşinin eşi (eniştesi) olan davalı ..."un aracında yolcu konumunda bulunduğu, bu halde taşımanın hatır taşıması olarak kabul edilemeyeceği, yine müteveffanın alkollü olduğunu bilerek eniştesinin aracında seyahat ettiği ve bu halde müterafik kusur indirimi yapılması gerektiği anlaşılmaktadır.
Dairemiz uygulamalarına göre; desteğin hatır için taşınması durumunda % 20 oranında, müterafik kusuru olması durumunda da ayrıca % 20 oranında indirim yapılması gerektiği kabul edilmektedir. Buna göre; mahkemece, bilirkişi tarafından belirlenen zarar miktarı üzerinden, yukarıda yapılan açıklamalar gözetilerek hatır taşıması indirimi yapılmaksızın ve % 20 oranında müterafik kusur indirimi yapılarak tazminatın belirlenmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm verilmiş olması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin tüm ve davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine, aşağıda dökümü yazılı 2.577,06 TL kalan onama harcının temyiz eden davalılardan alınmasına 02.07.2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.