17. Hukuk Dairesi 2015/13952 E. , 2018/7203 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki maddi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne ilişkin verilen hüküm davalı vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, 25.02.2013 tarihinde davalıya zorunlu mali sorumluluk sigortalı araç ile tek taraflı trafik kazasında ölen ... "nun eşi ve çocukları davacılar için fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydı ile 6100 sayılı yasanın 107. maddesi uyarınca belirlenecek maddi tazminatın sigorta limitini aşmamak üzere dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, hatır taşımacılığı bulunduğundan bahisle davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davanın kabulü ile; 250.000,00 TL" nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı sigorta şirketinden alınarak davacılara veraset ilamındaki payları oranında verilmesine karar verilmiş; hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına göre, davalı vekilinin aşağıdaki bentler kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan ölüm nedeniyle destekten yoksun kalma tazminatı istemine ilişkindir.
Destekten yoksun kalma tazminatının doğru belirlenebilmesi için, desteğin gelirinin net bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir.
Davacı taraf dava dilekçesinde, davacılar murisinin telefon aksesuarı dükkanı işlettiğini iddia ederek tazminat isteminde bulunmuştur. Hükme esas alınan aktüerya uzmanı raporunda; emsal gelir araştırması kapsamında, ... Esnaf ve Sanatkarlar Odası tarafından bildirilen gelir, 60 yaşa kadar olan aktif devrede bu gelir üzerinden (asgari ücretin 2,74 katı) ve 60 yaştan sonraki pasif devrede ise desteğin asgari ücretin 2,74 katı tutarındaki gelirin % 60"ını elde edeceği kabulü ile hesaplama yapılmıştır.
Desteğin kaza tarihinden önce ... İletişim isimli dükkanı işlettiği davacı tarafından ibraz edilen belgeler ve Esnaf Odası yazı cevabından anlaşılmaktadır. Esnaf odası yazı cevabında; davacının işlettiği ... İletişim iş yerinin Ocak 2013 tarihinden kaza tarihine kadar yaklaşık 2 aylık basit usulde hesap özeti ibraz edildiği bu dönemin gelirinin 4236,00 TL olduğu, davacının ortalama gelirinin 2.118,00 TL olduğunun bildirildiği ve mahkemece hükme esas alınan aktüerya raporunda bu gelirin tazminat hesabına esas alındığı görülmüştür. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz.
Bu durumda mahkemece; kaza tarihinden geriye doğru 8-9 ay öncesinden itibaren işyeri hesap bilançolarının Esnaf Odası"ndan getirtilip incelenerek gelirin tereddüte mahal bırakılmayacak şekilde belirlenmesi, ayrıca, pasif devre zararının hesaplanması sırasında esas alınan ücretin, bir çalışmanın karşılığı değil, ekonomik bir değer taşıyan yaşamsal faaliyetlerin sürdürülmesinin karşılığı olduğu, pasif devre zararının hesaplanmasında asgari geçim indirimsiz asgari ücretin dikkate alınması gerekirken desteğinde aktif dönemdeki gelirinin %60"ının esas alınması doğru görülmemiş bozmayı gerektirmiştir.
3-Davalı tarafça hatır taşıması savunmasında bulunulmuştur.
2918 sayılı KTK"nun 87/1. maddesinde "Yaralanan veya ölen kişi, hatır için karşılıksız taşınmakta ise veya motorlu araç, yaralanan veya ölen kişiye hatır için karşılıksız verilmiş bulunuyorsa, işletenin veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibinin sorumluluğu ve motorlu aracın maliki ile işleteni arasındaki ilişkide araca gelen zararlardan dolayı sorumluluk, genel hükümlere tabidir" düzenlemesine yer verilmiş; aracın hatır için verildiği ya da hatır için taşıma yapılan durumda oluşacak zararlarla ilgili değerlendirmenin genel hükümlere tabi olduğu belirtilmiştir. Anılan kanun hükmünün atıf yaptığı genel hükümler, Türk Borçlar Kanunu"nun sorumluluğa ilişkin hükümleri olup, böylesi durumda 6098 sayılı TBK 51.maddesi (818 sayılı BK md. 43) uygulama alanı bulacaktır.
Davaya konu trafik kazasında, davacıların desteği ..."ün sürücüsü olduğu aracın, ..."e ait olduğu görülmektedir. Destek ile araç maliki olan kişi arasındaki ilişki ve aracın davacıların desteğine hatır için verilip verilmediğinin irdelenmesi, hatır için aracın verilmesi durumu varsa, 818 sayılı BK"nun 43. maddesinin (6098 sayılı TBK md. 51) uygulanıp uygulanmayacağının hükümde tartışılması gerekirken, eksik inceleme ile yazılı biçimde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) ve (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 16.07.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.