MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Sınırlandırmanın İptali ve tescil


... ve ... ile Hazine, Oğlakçı Köyü Tüzel Kişiliği, Selim Sever ve müşterekleri aralarındaki sınırlandırmanın iptali ve tescil davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair Varto Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 08.05.1991 gün ve 22/103 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davalı Hazine vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

K A R A R

Davacılar, adlarına tesbit edilen 113 parsel sayılı taşınmazın devamında yer alan ve zilyetliklerinde bulunan taşınmaz bölümünün mera parseli dahilinde sınırlandırıldığını açıklayarak, 230 parsele ilişkin sınırlandırmanın kısmen iptali ile adlarına tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine vekili, davanın reddini savunmuştur.
Davalı Oğlakçı köyü tüzel kişiliği temsilcisi, bir diyeceği bulunmadığını bildirmiştir.
Mahkemece, zilyetlikle kazanma koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulüne, 230 parsele ilişkin sınırlandırmanın iptali ile teknik bilirkişinin 30.4.1991 tarihli rapor ve krokisinde A harfi ile gösterilen 3500 m2 taşınmaz bölümünün davacılar adına tesciline karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava konusu 230 parsel, 58 hektar 3900 m2 yüzölçümüyle senetsizden kadimden beri Oğlakçı köyü hayvanlarının otlakiyesi olduğu belirtilmek suretiyle 11.7.1980 tarihinde mera olarak sınırlandırılmış ve 17.12.1980 tarihinde itirazsız kesinleşmiştir.
Mahallinde yapılan keşifde dinlenen yerel bilirkişi ve tanığın nizalı taşınmazın öncesi itibariyle hayvan otlatılan yerlerden olmadığını bildirmesi üzerine yazılı şekilde karar verilmiştir. Meralar, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 16.maddesine göre kamunun yararlanmasına tahsis edilmiş orta malı niteliğindeki kamu mallarıdır. Bir yerin öncesinin veya halihazır durumunun tahsisli veya kadim mer’alardan olup olmadığı ayrı usul ve şekilde araştırılmaya tabidir. Zira tahsisli ve kadim mer’aların oluşumu itibariyle farklılıkları vardır. Tahsisli mer’alar, yetkili merciler tarafından kamunun yararlanmasına ayrılmak suretiyle ve tahsis yoluyla oluştuğu halde, kadim mer’alar başlangıcı bilinmeyen bir zamandan beri geleneksel olarak o yer halkının yararlanması suretiyle kamu malı niteliğini kazanırlar.
Yargıtay HGK.nun 30.10.1991 tarih 1991/8-427-544 ve 3.5.1995 tarih ve 1995/17-149-502 sayılı kararlarında da belirtildiği gibi bir yerin yetkili bir merci tarafından mer’a olarak tahsis edilmesi, evveliyatı itibariyle o yerin mutlak surette mer’a olarak kabulüne yeterli olmadığı gibi zilyedlikle iktisap iddiasının dinlenmesine de engel değildir. Ne var ki, yetkili merci tarafından bir yerin mer’a olarak tahsisinin yapılmış olması durumunda gerçek kişinin o yerdeki zilyedliği sona ereceğinden mer’a olarak tahsisin yapıldığı tarih itibariyle kazandırıcı zamanaşımı yoluyla mülk edinme koşullarının saptanması gerekir. Taşınmazın tahsis yoluyla değil de kadim mer’a olduğunun anlaşılması halinde ise hiçbir şekilde kazandırıcı zamanaşımı yoluyla iktisabı mümkün değildir. Bu durumda mahkemece yapılacak iş; niza konusu taşınmazın tahsisli veya kadim mer’a olup olmadığının usulüne uygun şekilde araştırılmasıdır.
Taşınmazın tahsisli mer’alardan olup olmadığı hususu araştırılırken, öncelikle bu yerde mer’a tahsisinin bulunup bulunmadığının Tapu Sicil ve İl Özel İdare Müdürlüğünden sorulması, varsa mer’a norm kararı ile tahsis tutanağı ve paftası getirtilerek mahallinde uygulanıp nizalı taşınmazın bu belgeler kapsamında kalıp kalmadığı, mer’a norm kararına göre tahsis edilen mer’anın menşei norm kararından araştırılarak 4342 sayılı Kanunun 5.maddesine göre tahsisin kadim mer’adan mı yoksa Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden mi yapıldığının tahkik ve tesbit edilmesi gerekir. Ayrıca taşınmazın bulunduğu yerde 4342 sayılı Kanun uyarınca kurulan Mer’a Komisyonu tarafından çalışma yapılıp yapılmadığı da sorulup belirlenmelidir. Taşınmaz tahsisli mer’a niteliğinde değilse ; usule uygun şekilde belirlenecek mahalli bilirkişiler ve tanıklarla kadim mer’a araştırması yapılmalıdır. Taşınmazın kadim mer’adan açma olup olmadığı şahit ve mahalli bilirkişilere sorulmalıdır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile usul ve yasaya aykırı bulunan hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA 28.10.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.