16. Ceza Dairesi 2018/2696 E. , 2018/4047 K.
"İçtihat Metni"Mahkemesi :Asliye Ceza Mahkemesi
Esas ve Karar No : 2011/37 Esas 2013/686 Karar
TALEP:
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 21.05.2013 tarih, 2018/42295 Kanun Yararına Bozma nolu yazısıyla özetle suça sürüklenen çocuk ...’ın Iğdır 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 2011/37 Esas 2013/686 karar sayılı dosyasında 2911 sayılı Kanuna muhalefet suçundan yargılandığını 21.05.2013 tarihli kararla 2911 sayılı Kanunun 32/1, TCK 31/3 ve 62. maddeleri uyarınca 3 ay 10 gün hapis cezasıyla cezalandırılmasına karar verildiğini ve hakkındaki hükmün açıklanmasının geri bırakıldığını bu karara yapılan itirazın mercii tarafından 24.12.2013 tarihinde reddedildiğini ve kesinleştiğini, suça sürüklenen çocuğun deneme süresi içinde kasıtlı bir suç işlemesi nedeniyle Iğdır 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 03.11.2015 tarih ve 2015/567 Esas 510 karar sayılı kararıyla hükmü açıklayarak suça sürüklenen çocuğun 3 ay 10 gün hapis cezasıyla cezalandırdığını belirterek suça sürüklenen çocuğun eyleminin suç tarihi ve türü itibarıyla 6352 sayılı Kanunun geçici 1. maddesi kapsamında kaldığı için bu maddenin “b” bendi uyarınca kovuşturmanın ertelenmesine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verildiği ayrıca adli sicil kaydına göre sabıkasız olan suça sürüklenen çocuğun mahkum olduğu 3 ay 10 gün hapis cezasının TCK 50/3 maddesine göre 50/1. maddesindeki seçenek yaptırımlardan birine çevrilmesi zorunlu olduğu halde buna uyulmadığını bu durumda yasal isabet görülmediğini belirterek anılan kararın CMK 309. maddesi uyarınca kanun yararına bozulmasını talep etmiştir.
I- OLAY:
Suç tarihi olan 24.01.2010 tarihi ve öncesinde...Belediye Başkanı ve BDP... il yöneticilerinin gözaltına alınmasını protesto amacıyla il merkezinde yasa dışı izinsiz gösteriler düzenlendiği ve bölücü terör örgütü lehine sloganlar atılıp vatandaşlara ve kamuya ait mallara zarar verildiği, bu kapsamda suça sürüklenen çocuk ...’ın diğer suça sürüklenen çocuklar ... ve ...’la birlikte 24.01.2010 tarihinde... il merkezinde izinsiz gösteriye katıldıkları güvenlik güçlerinin ihtarına rağmen dağılmadıkları ve ellerinde bulunan taş ve molotof kokteyllerini emniyet müdürlüğüne ait araçlara ve civar işyerlerine atmaları sonucu ...’a ait otelin camlarının kırıldığı, emniyet müdürlüğüne ait ekip otosunun zarar gördüğü suça sürüklenen çocuk ...’ın kesintisiz takip sonucu civar binalardan birinin bahçesinde elinde yüzünü gizlemede kullandığı kar maskesi ile yakalandığı anlaşılmıştır.
Iğdır Cumhuriyet Başsavcılığı suça sürüklenen çocuklar hakkında mala zarar verme, kamu malına zarar verme ve kanuna aykırı toplantı ve yürüyüşlere silahsız olarak katıldığı ihtar ve zor kullanmaya rağmen dağılmadığı iddiasıyla 2911 sayılı Kanunun 32/1 maddesi uyarınca cezalandırılması için kamu davası açmış yapılan yargılama sonunda üzerlerine atılı tüm suçlar sabit görülerek mala zarar verme suçundan neticeten 1.320 TL Adli para cezasına, kamu malına zarar verme suçundan 6 ay 20 gün hapis cezasıyla cezalandırılmalarına hapis cezasının ertelenmesine, 2911 sayılı Kanuna muhalefet suçundan ise 3 ay 10 gün hapis cezasıyla cezalandırılmasına ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiştir.
Suça sürüklenen çocuk ... HAGB kararının 24.12.2013 tarihinde kesinleşmesinden sonra 3 yıllık deneme süresi içinde 10.12.2014 tarihinde... ilçesinde hırsızlık suçu işlemiş ve Doğubayazıt 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 2015/5 Esas 150 karar sayılı ilamıyla neticeten 8 yıl 9 ay hapis cezasıyla cezalandırılmasına ve HAGB’nin açıklanması için Iğdır 2. Asliye Ceza mahkemesine ihbarda bulunulmasına karar verilmiştir. İhbar üzerine Iğdır 2. Asliye Ceza Mahkemesi dosyayı 2015/567 esasa kaydetmiş ve 03.11.2015 tarihinde 3 ay 10 gün hapis cezasına ilişkin hükmün açıklanmasına karar vermiş karar temyiz edilmeden 04.01.2016 tarihinde kesinleşmiştir. İnfaz aşamasında Iğdır Cumhuriyet Başsavcılığı sabıkasız olan suça sürüklenen çocuğa verilen 3 ay 10 günlük hapis cezasının TCK 50/3 maddesi uyarınca TCK 50/1 maddesindeki tedbirlerden birine çevrilmesinin zorunlu olduğu gerekçesiyle yapmış olduğu başvuru üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı 19.06.2017 tarih ve 2017/38075 kanun yararına bozma numarasıyla önce bu nedenle Dairemize başvurmuş, Dairemiz 13.12.2017 tarih 2017/1808-5853 E/K sayılı ilamıyla suça sürüklenen çocuğa atılı suçun tarih ve tür itibarıyla 6352 sayılı Kanunun geçici 1. maddesi kapsamında kaldığı belirlenerek bu kanunun öncelikle uygulanacağı ancak bu yönden bir bozma talebi olmadığından Kanun yararına bozma yoluna gidilip gidelemeyeceğinin belirlenmesi için Adalet bakanlığına ihbarda bulunulmasına ve dosyanın Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına tevdiine karar verilmiş ve söz konusu 21.05.2018 tarihli başvuru yapılmıştır.
II-KANUN YARARINA BOZMA İSTEMİNE İLİŞKİN UYUŞMAZLIĞIN KAPSAMI:
Suça sürüklenen çocuk ...’ın işlemiş olduğu 2911 sayılı Kanuna muhalefet suçunun 6352 sayılı Kanunun geçici 1. maddesi kapsamına girip girmediği ve daha önceden hapis cezasına mahkum olmamış suça sürüklenen çocuğa verilen 3 ay 10 gün hapis cezasının TCK 50/1 maddesindeki seçenek yaptırımlardan birine çevrilmesinin zorunlu olup olmadığıdır.
III- HUKUKSAL DEĞERLENDİRME:
TCK 50/3 madde ve fıkrasına göre daha önceden hapis cezasına mahkum edilmemiş olmak koşuluyla 30 gün ve daha az (18 yaşından küçük ve 65 yaşından büyükler için bir yıl ve daha az) süreli hapis cezasına mahkum olanların cezaları TCK 50/1 fıkrasındaki seçenek yaptırımlardan birine çevrilmesi zorunludur. Bunun gereğini yerine getirmeyen ve sabıkasız olan suça sürüklenen çocuk ...’a verdiği 3 ay 10 gün hapis cezasını seçenek yaptırımlara çevirmeyen Iğdır 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 2015/567 Esas 2015/510 karar sayılı ilamı kanuna aykırıdır ve bozulması gerekir.
Somut olayda tartışılması gereken bir diğer husus suça sürüklenen çocuğun eyleminin 6352 sayılı Kanunun geçici 1. maddesi kapsamına girip girmediği hususudur. 6352 sayılı Kanunun geçici 1. maddesine göre 31.12.2011 tarihine kadar basın yayın ya da sair düşünce ve kanaat açıklaması yoluyla işlenen ve temel şekli itibarıyla adli para cezasını veya üst sınırı 5 yılı geçemeyen hapis cezasını gerektiren suçtan dolayı kamu davası açılmışsa kovuşturmanın ertelenmesine karar verilecek ve 3 yıl içinde birinci fıkra kapsamına giren yeni bir suç işlenmemesi halinde düşme kararı verilecektir.
Suça sürüklenen çocuk ...’ın eylemi iddianamede anlatılış biçimiyle terör örgütünün propagandasına dönüşen izinsiz gösteriye yüzünü kapatmak suretiyle katılmaktır. Ancak Iğdır 2. Asliye Ceza Mahkemesi suça sürüklenen çocuğun mahkumiyete esas aldığı eylemini “kanuna aykırı toplantı ve yürüyüşlere silahsız olarak katılma ve ihtar ve zor kullanmaya rağmen dağılmama” olarak kabul ederek suça sürüklenen çocuğu 2911 sayılı Kanunun 32/1, TCK 31/3 ve 62. maddeleri uyarınca cezalandırmıştır.
Dairemiz ve daha önceden bu suçlara bakan Yargıtay 9. Ceza Dairesi yüz kapamayı düşünce ve kanaat açıklama yöntemi olarak kabul etmeyerek yüzünü kapatarak toplantı ve gösteri yürüyüşüne katılanların eylemini 6352 sayılı Kanunun geçici 1. maddesi kapsamında kabul etmemiştir. Ancak somut olayda yerel mahkeme kabulünde suça sürüklenen çocuğun yüzünü kapattığını kabul etmemiş eylemi Kanuna aykırı toplantı ve yürüyüşlere silahsız olarak katılma, ihtar ve zor kullanmaya rağmen dağılmama olarak kabul etmiştir. Eylem bu haliyle 6352 sayılı Kanunun geçici 1. maddesi kapsamına girmektedir. Yerel mahkemenin kabulüne göre suça sürüklenen çocuğun eylemi 6352 sayılı Kanunun geçici 1. maddesinin 2. fıkrasına göre 3 yıllık deneme süresi içinde 1. fıkra kapsamına giren yeni bir suç işlememesi halinde düşme kararı verileceğinden suça sürüklenen çocuğun daha lehinedir ve öncelikle uygulanmalıdır. TCK 50/3 maddesi eylemin 6352 sayılı Kanunun geçici 1. maddesi kapsamında kabul edilmemesi halinde ya da deneme süresi içinde yeni bir suç işlenmesi halinde uygulanmalıdır. Bu nedenlerle Iğdır 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 03.11.2015 tarih ve 2015/567 karar sayılı kararının CMK 309/3 maddesi uyarınca bozulmasına karar verilmiştir.
KARAR:
1-Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 21.05.2018 tarih ve 2018/42295 kanun yararına bozma sayılı talebinin KABULÜNE,
2-Suça sürüklenen çocuk ...’ın eyleminin 6352 sayılı Kanunun geçici 1. maddesi kapsamında kaldığı anlaşıldığından Iğdır 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 03.11.2015 tarih ve 2015/567-510 E/K sayılı ilamının CMK 309/3 maddesi uyarınca KANUN YARARINA BOZULMASINA,
3-Müteakip işlemlerin mahallinde tamamlanmasına, dosyanın mahalli mahkemesine gönderilmesi için Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE 05.11.2018 tarihinde oybirliği ile karar verildi.