21. Hukuk Dairesi 2014/13367 E. , 2015/12222 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
Dava, davacının davalı işyerinde 25.04.1997-25.02.2004 tarihleri arasında çalıştığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece istemin kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiştir.
Uyuşmazlık nitelikçe 506 sayılı Yasanın 79. maddesinden kaynaklanan davalı işyerinde geçen ve kuruma bildirilmeyen hizmet süresinin tespitine ilişkindir. Bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir. Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı, işin niteliği, sürekli veya sezonluk nitelikte olup olmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilir ise de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların, davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve uyuşmazlık konusu dönemi kapsar biçimde çalışmaları işverenin resmi kayıtlarına geçmiş bordro tanıkları ya da komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davalı işyerinde inşaat işçisi ve hamal olarak çalıştığının iddia edildiği, davacı adına davalı şirket tarafından işe giriş bildirgesi verilmesiği gibi hizmet bildiriminde de bulunulmadığı, nizalı döneme bordroların dosyaya getirtildiği,
davalı işyerinde inşaat işçiliği ve yükleme, taşıma işlerini yaptığını iddia eden davacı adına davalı işyerlerine ait dönem bordrolarında ismine rastlanmadığı, ancak dinlenen tanıkların bir kısmının davacının inşaat işçisi olarak çalışmasını doğrularken, bir kısmının davacının piyasa hamalı olarak çalıştığını beyan ettikleri anlaşılmaktadır.
Somut olayda; re"sen tespit edilen ve dosyadaki evraklardan bordro tanığı olduğu anlaşımayan tanıklara ait hizmet cetvelleri getirtilmeden, ayrıca tanık beyanları arasındaki çelişki giderilmeden, davacının davalı işyerinde inşaat işçisi mi, sürekli hamal mı yoksa serbest piyasa hamalı mı olduğu hiçbir tereddüte mahal bırakmayacak şekilde ortaya konulmadan eksik inceleme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur.
Mahkemece yapılacak iş; öncelikle bordro tanığı olarak dinlenen tanıklara ait hizmet cetvellerini getirtmek, böylece nizalı dönemde davalı işyerinde çalışmaları olup olmadığını denetlemek, ayrıca re"sen tespit edilecek başka bordro tanıklarını dinlemek, gerektiğinde davalı işyeri ile benzer işleri yapan komşu işyeri sahipleri ile bu işyerlerindeki çalışmaları kayıtlara geçmiş kişileri de dinlemek, davacının davalı işyerinden başka işyerinde de inşaat işçiliği veye hamallık yapıp yapmadığını tespit etmek ve gerekiyorsa bu hususta zabıta araştırması yaptırmak, böylece toplanan deliller ışığında, davacının davalı işyerinde inşaat işçisi mi, sürekli hamal mı yoksa serbest piyasa hamalı mı olduğunu tespit ederek varılacak sonuca göre hüküm kurmaktan ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözönünde bulundurulmadan, eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan ....."ne iadesine, 28/05/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.