MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tescil

Servet Toprak ile Hazine ve Büyükbey Köyü Tüzel Kişiliği aralarındaki tescil davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair Kahta Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 10.09.2008 gün ve 170/304 sayılı hükmün Yargıtay’ca incelenmesi davalı Hazine vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:

KARAR

Davacı Servet Toprak vekili, imar-ihya ve kazanmayı sağlayan zilyetliğe dayanarak kadastro çalışmalarında tesbit dışı bırakılan ve dava dilekçesinde mevkii ve sınırları yazılı bulunan taşınmazın vekil edeni adına tapuya tesciline karar verilmesini istemiştir.
Davalı Hazine vekili, dava konusu taşınmazın Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan taşlık, kumluk ve kayalık olması nedeniyle tesbit dışı bırakıldığını, imar-ihya ve zilyetlik yoluyla kazanılamayacağını belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuş ve dava konusu taşınmazın TMK.nun 713/6 maddesi uyarınca Hazine adına tescilini istemiştir.
Davalı ... tüzel kişiliği, yargılama oturumlarına katılmadığı gibi davaya karşı bir cevap da vermemiştir.
Mahkemece; davanın kısmen kabulüyle teknik bilirkişi krokisinde A harfiyle gösterilen 34.200,32 m2 ve B harfiyle gösterilen 18.242,03 m2 yüzölçümündeki kısımların davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, aynı krokide D harfiyle gösterilen 18.137 m2 kısmın 65 parsel sayılı taşınmaz içinde kaldığından reddine ve C harfiyle gösterilen 4058,50 m2 yüzölçümündeki kısmın ise TMK.nun 713/6 maddesi uyarınca ham toprak niteliğiyle Hazine adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesi üzerine; hükmün, kabule ilişkin bölümü davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava; imar-ihya ve kazanmayı sağlayan zilyetlik hukuksal sebeplerine dayalı olarak TMK.nun 713/1 ve 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14. ve 17. maddeleri gereğince açılan tescil davasıdır.
Mahkemece; yazılı gerekçeyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme hüküm vermeye yeterli bulunmamaktadır.
Kadastro Müdürlüğünün mahkemeye hitaben yazdığı karşılık yazıya göre; dava konusu taşınmazın 09.06.1977 tarihinde yapılan tapulama çalışmalarında TKM.nin 641 ve 766 sayılı Kanunun 2. maddesi uyarınca Devletin hüküm ve tasarrufu altında olan taşlık-kumluk olması nedeniyle tapulama harici bırakıldığı anlaşılmaktadır.Böyle bir yerin emek ve masraf sarfı suretiyle imar-ihya işlemlerinin tamamlanarak tarıma elverişli hale getirilmesini müteakip, kazanmayı sağlayacak zilyetlik süresinin geçmesi nedeniyle 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14 ve 17. maddeleri hükümlerine göre kazanılması mümkündür.
Bir arazinin kullanım süresi ve niteliği ile üzerinde imar-ihya işlemlerinin tamamlandığı tarihin en iyi belirleme yöntemi hava fotoğraflarıdır. Bu hava fotoğraflarının tapulamadan sonraki geçmiş yıllara ait en az iki ayrı zamana ilişkin olması gerekir. Bu konuda sağlıklı bir yargıya ulaşmak için tesbit dışı bırakılma tarihi olan 1977 yılından sonra dava tarihine göre en az 20-25 yıl öncesine ait (1982-1987 yılları arası) 1/20.000 veya 1/25.000 ölçekli iki ayrı zamanda çekilmiş stereoskopik hava fotoğraflarının dosyada yer almış olması ve bu fotoğrafların stereoskopla incelenmesi gerekir. Ayrıca, stereoskopik çift hava fotografı, bir stereoskop altında incelenirse arazinin üç boyutlu görüleceği, taşınmazın sınırlarının belirlenebileceği ve bu amaçla ekilemeyen bakir alanların net bir biçimde tesbitinin yapılabileceği bilinmelidir. Mahkemece uyuşmazlığın net bir biçimde çözüme kavuşturulabilmesi için gerekli bulunan hava fotoğraflarından yararlanılmamıştır.
Mahkemece yapılacak iş; ziraat mühendisi, kadastro fen elemanı, jeodezi veya fotogrametri mühendisinden oluşacak üç kişilik uzman bilirkişi kurulu marifetiyle kadastro tesbit tarihine göre 20–25 yıl öncesine ait ve iki ayrı tarihte çekilmiş stereoskopik çift hava fotoğraflarının getirtilip stereoskop aletiyle yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda inceleme yaptırılarak taşınmazın niteliğinin ve kullanım süresinin, kullanıma ne zaman başlandığının belirlenmesine çalışılması gerekir. Şahit ve bilirkişi sözlerinin ilmi esaslara göre hazırlanan bilirkişi raporlarıyla denetlenmesi, taşınmaz üzerinde imar-ihya işlemlerine başlandığı ve tamamlandığı tarih ile tarımsal amaçlı zilyetlik başlangıç tarihi ayrı ayrı belirlendikten sonra iddia ve savunma çerçevesinde değerlendirme yapılarak karar verilmelidir. Eksik incelemeyle karar verilemez.
Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı Hazine vekilinin temyiz itirazları yerinde bulunduğundan kabulüyle eksik incelemeye dayalı, usul ve yasaya aykırı olan hükmün kabule ilişkin bölümünün HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, 08.11.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.