8. Hukuk Dairesi 2010/3422 E. , 2010/5631 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Katkı payı alacağı ve eşya alacağı
... ile ... (...) aralarındaki katkı payı alacağı ve eşya alacağı davasının reddine dair Şişli 3. Aile Mahkemesinden verilen 14.11.2008 gün ve 290/1062 sayılı hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü:
K A R A R
Davacı ... vekili, tarafların 1977 yılında evlendiklerini, evlilik birliği içerisinde edinilen davalı adına kayıtlı kooperatif üyeliğinin bilahare başkasına devredildiğini, müvekkilinin çeşitli yerlerde çalışarak elde ettiği gelir, kıdem tazminatı ve kendisine ait kişisel mal niteliğindeki arsayı satmak suretiyle üyelik aidatlarının ödenmesine katkıda bulunduğunu, davalının müşterek evde bulunan eşyalarını götürdüğünü, taşınmaz ve eşyalar üzerinde 1/2 payı bulunduğunu açıklayarak, kooperatif üyeliğinden dolayı 6000 YTL ev eşyalarından dolayı 2000 YTL olmak üzere toplam 8000 YTL"nin yasal faiziyle birlikte davalıdan alınmasına karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, davacının kendisine yüklediği yükümlülükleri yerine getirmediğini, kumar oynadığını, çocukların eğitim ve ihtiyaçlarının davalı tarafından karşılandığını, dava konusu kooperatif dairesi ve eşyaların alınmasına hiçbir katkısı bulunmadığını, tarafların yaklaşık 10 yıldır ayrı yaşadıklarını, davacının eşyalarını alarak evi terk ettiğini evde eşya bırakmadığını açıklayarak davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, kanıtlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar, 22.05.1977 tarihinde evlenmiş, 31.12.2002 tarihinde açılan boşanma davasının sonuçlanması üzerine 31.05.2005 tarihinde kesinleşen hükümle boşanmışlardır (TMK.mad.225) .
Dosya kapsamına, dava evrakı ile yargılama tutanakları içeriğine, tarafların ayrı yaşamaya başladığı 1996 yılından sonra davalının taşınması sırasında eşyaların eski evde kaldığı, kırık dökük olması nedeniyle ekonomik değerinin bulunmadığı bildirildiğine göre, mahkemece eşyalar yönünden davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığından davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddiyle hükmün bu bölümünün açıklanan nedenlerle ONANMASINA,Davacı vekilinin kooperatif üyeliğine yaptığı katkıya yönelik temyiz itirazlarına gelince; dava konusu kooperatif üyeliği 03.09.1990 tarihinde davalı ... adına tescil edilmiş 11.03.2003 tarihinde Bilal Güney’e devredilmiştir. Tarafların evlendikleri tarihten 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun yürürlüğe girdiği 01.01.2002 tarihine kadar mal ayrılığı rejiminin (743 sayılı TKM.mad. 170) bu tarihten sonra ise eşler başka bir mal rejimini seçmediklerinden boşanma davasının açıldığı 31.12.2002 tarihine kadar edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu (4722 sayılı Kanunun 10.md. TMK.202, 225 md.) anlaşılmaktadır.
Mahkemece kooperatif üyeliğine yapılan katkının kanıtlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve inceleme karar vermeye yeterli bulunmamaktadır. Taraflar, 1977 yılında evlenmiş, 1990 yılında davalı adına kooperatif üyeliği oluşmuş ve 2003 yılında devredilmiştir. Yargılama sırasında dinlenen tanıklar, tarafların 1996 yılından itibaren ayrı yaşamaya başladıklarını, davacının 1984 yılından 1996 yılına kadar apartmanda kapıcılık yapmak suretiyle çalıştığını, davalının ise hasta bakıcılık yaptığını bildirmişlerdir. Yerleşmiş Yargıtay uygulamalarına göre eşlerin ayrı yaşadıkları dönemde katkıda bulunmadıklarının kabulü gerekmektedir. Mahkemece tarafların çalışmalarına ait belge ve bilgiler getirtilmemiş, tarafların ayrı yaşamaya başladıkları 1996 yılına kadar kooperatif üyeliğine ilişkin ödemelerin kim tarafından yapıldığı araştırılmamıştır.
Kooperatif üyeliğinin yapıldığı tarih 743 sayılı TKM"nin 170. maddesi uyarınca eşler arasında mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu döneme ilişkin bulunduğuna göre, uyuşmazlığın Borçlar Kanununun genel hükümlerine göre çözüme kavuşturulması gerekmektedir. Mahkemece yapılacak iş; öncelikle tarafların evlenme tarihinden ayrı yaşamaya başladıkları 1996 yılına kadar olan çalışmalarına ilişkin kayıt ve belgeler ile 1990 yılından 1996 yılına kadar yapılan kooperatif ödemelerine ilişkin belgelerin bulunduğu yerlerden istenilerek dosya arasına konulması 1996 yılına kadar ki toplam gelirinden tarafların sosyal statüleri ile konumlarına göre yapabilecekleri kişisel harcamaları ile kocanın 743 sayılı TKM’nin 152. maddesi uyarınca evi geçindirme yükümlülüğü uyarınca yapması gereken harcamalar çıktıktan sonra yapabilecekleri tasarruf miktarının ne olacağının ayrı ayrı belirlenmesi, bu dönemde davacının yapabileceği tasarrufunun toplam tasarrufundaki katkı oranının saptanması, daha sonra bu oran kooperatifin dava tarihindeki 12.04.2007 değeri ile çarpılarak davacının katkı payı alacağının belirlenmesidir. Bu belirlemenin yapılması için konunun uzmanı maliye ve muhasebe işlerinden anlayan bilirkişiden rapor alınmalıdır.
Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün kooperatif üyeliğine ilişkin bölümünün HUMK.nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA ve 15,60 TL peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine 25.11.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.