BAM Hukuk Mahkemeleri Antalya 3. Asliye Ticaret Mahkemesi 2022/894 Esas 2023/1 Karar Sayılı İlamı

T.C.
ANTALYA
3. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2022/894
KARAR NO : 2023/1
DAVA : Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ : 30/12/2022
KARAR TARİHİ : 02/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı şirket yetkilisi dava dilekçesinde özetle; şirketine ait ... Ltd. Şti isimli ticari işletmesinin 2010 yılı Karar Defterini kaybettiğini, buna ilişkin yerel gazete ilanı yapıldığını ve bu durumu maliyeye de bildirdiğini, şirketin tasfiye işlemlerine başlaması adına zayi belgesi alması zarureti hasıl olduğunu beyanla, şirket karar defterinin zayi olduğuna ilişkin zayi belgesi verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava, TTK'nın 82/7. Maddesi gereğince açılmış, saklanması zorunlu olan ticari defterlerden sayılan genel kurul toplantı ve müzakere defterleri hakkında açılan zayi belgesi verilmesi istemine ilişkindir.
TTK'nın 82/7. maddesine göre, "Bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde ziyaa uğrarsa, tacir ziyayı öğrendiği tarihten itibaren 15 gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir. Bu dava HASIMSIZ açılır. Mahkeme gerekli gördüğü delillerin toplanmasını da emredebilir."
Tacirin, anılan yasa maddesinden yararlanabilmesi için bir taraftan ticari defterlerin ve belgelerin korunması amacıyla gereken dikkat ve ihtimamı göstermiş bulunması, diğer taraftan da ziyaa uğramanın onun iradesi dışında, elinde olmayan bir nedenle meydana gelmiş olması zorunludur. Mücbir nedenlerin ispatı, bunu iddia eden tacire aittir.
İleri sürülen mücbir nedenin dayandığı olayların defter ve belgelerin yok olması veya elden çıkması sonucunu doğuracak nitelik ve yoğunlukta olup olmadığı araştırılmalı ve irade dışında defter ve vesikaların tamamen veya kısmen kaybı yahut yok olması sonucu oluştuğunda mücbir neden kabul edilmelidir.
Maddî ve hukukî olgular ışığında somut olayda, yukarıda açıklandığı gibi TTK anlamında zayi belgesi verilebilmesi için davacının, defterlerin korunması amacıyla gereken dikkat ve özeni göstermiş olduğunu, ziyaa uğramanın onun iradesi dışında meydana gelmiş olduğunu, yasa gereği tutmak ve saklamak zorunda olduğu işletmeye ait defterini emin koşullarda saklayıp, muhafaza ettiğini gösterecek her hangi bir husus ileri sürmediği görülmüştür. Talep eden yan, tutmak ve saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgeleri özenle korumakla yükümlü olduğu (Yargıtay ... Hukuk Dairesi'nin ... tarih ... esas ... karar, Yargıtay ... Hukuk Dairesi'nin ... tarih ... esas ... karar sayılı emsal içtihatları) gibi talep edenin tacir olması nedeniyle basiretli davranma yükümlülüğü de bulunmaktadır.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, davacı, karar defterini 2010 yılında kaybettiğini beyan ettiği dava dosyasından anlaşılmakla, davasını on beş gün içinde açmaması, davacı şirketin basiretli tacir gibi davranmamış olması , davacı şirkete ait defterlerinin zayii şartlarının oluşmaması nedeniyle davanın reddine karar verilmiş, aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli ....-TL nispi karar ve ilam harcından peşin alınan ....-TL harcın mahsubu ile bakiye ....-TL harcın davacıdan TAHSİLİ ile Hazineye gelir KAYDINA,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin kendisi üzerinde BIRAKILMASINA,
4-Gider avansının kullanılmayan kısmının hükmün kesinleşmesine müteakip davacı tarafa İADESİNE,
Dair, dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, HMK 345. Maddesi uyarınca kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 haftalık süre içinde Antalya Bölge Adliye Mahkemesine istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı.02/01/2023


Katip ...
¸(e-imzalı)


Hakim ...
¸(e-imzalı)