MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde son maaş 700 TL olmak üzere eksik gösterilen sürelerden çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davacı ile davalılardan Kurum vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

KARAR

1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici nedenlere göre davalı Kurum"un tüm, davacı vekilinin ise aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine;
2- Dava, davacının davalı işyerleri nezdinde 11/09/1999 - 02/02/2006 tarihleri arasındaki çalışmanın son maaş 700 TL olmak üzere eksik gösterilen sürelerde de çalıştığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının davalı 71077832 sicil no lu işyeri nezdinde geçen ve Kurum"a eksik olarak bildirilen 01/08/2000- 09/03/2003 tarihleri arası hizmetlerinin tespiti ile fazlaya ilişkin isteminin hak düşürücü süre nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Uyuşmazlık, somut olayda Mahkemece reddolunan ve Kurum"a hiç bildirimi yapılmayan 11/09/1999-16/07/2000 tarihleri arası hizmet sürelerinin tespiti istemi yönünden gerçekten hak düşürücü süreye uğrayıp uğramadığı, uğramadığı takdirde davacının çalışmalarının yöntemince kanıtlanıp kanıtlanmadığı noktasında toplanmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/8. maddelerine göre Yönetmelikle tespit edilen belgeleri işveren tarafından verilmeyen veya çalıştıkları Kurumca tespit edilemeyen sigortalılar, çalıştıklarını hizmetlerinin geçtiği yılın sonundan başlayarak 5 yıl içerisinde mahkemeye başvurarak alacakları ilam ile ispatlayabilirlerse, bunların mahkeme kararında belirtilen aylık kazanç toplamları ile prim ödeme gün sayıları nazara alınır. Yasa"da yer alan 5 yıllık süre hak düşürücü olup mahkeme tarafından kendiliğinden nazara alınması gerektiği gibi davacının aynı işyerinde çalışmasını sürdürmesinin veya 5 yıllık hak düşürücü süre içerisinde tekrar aynı işyerine girerek çalışmasının, hak düşürücü sürenin işlemesine engel olmayacağı ve hak düşürücü sürenin, kesilmesi ve durmasının mümkün bulunmadığı hukuksal gerçeği de ortadadır.
İşverenin, çalıştırmış olduğu sigortalılara ait hangi belgeleri Kuruma vermesi gerektiği Kanun"un 79/1.maddesinde açıkça ifade edildiği üzere yönetmeliğe bırakılmıştır. Atıf yapılan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği"nin dördüncü kısmında işverence verilecek belgeler düzenlenmiştir. Bunlar, aylık sigorta primleri bildirgesi (SSİYön.Madde16) , dört aylık sigorta primleri bordrosu (SSİYön. Madde 17), sigortalı hesap fişi (SSİY. Yön. Madde 18) vs.dir. Yönetmelikte sayılan bu belgelerden birisinin dahi verilmiş olması halinde artık Kanun"un 79/10 (eski 8) maddesinde yer alan hak düşürücü süreden söz edilemez. Yargıtay uygulamasında anılan maddenin yorumu geniş tutulmakta; eğer sayılan belgelerden birisi işveren tarafından verilmişse burada Kurumun işçinin çalışmasından haberdar olduğu ve artık hizmet tespiti davası için hak düşürücü sürenin varlığından söz edilemeyeceği kabul edilmektedir.
Maddede belirtildiği üzere yönetmelikle tespit edilen belgelerin (işe giriş bildirgesi) verilmesi durumunda hak düşürücü süreden bahsedilemeyeceği gibi çalışmaların sigorta müfettiş raporu ile saptanması durumunda da hak düşürücü sürenin geçtiğinden sözedilemeyeceği açıktır. Bir sigortalının askere gitmeden önce çalıştığı işyerini askerliğe müteakip girmesi durumunda hizmet akdi mecburi hizmet nedeniyle kesilmiş olduğundan artık hak düşürücü sürenin oluştuğundan bahsedilemez. Davacıya ödenen ücretten sigorta primi kesilen hallerde, davacının iş ve sosyal sigorta mevzuatının öngördüğü sigorta hak ve yükümlülüklerini yerine getirmesi nedeniyle Kurumun Yasa"dan kaynaklanan denetim ve inceleme görevini yapmaması karşısında hak düşürücü sürenin işlemeyeceği kabul edilmelidir.
Davacının sigortalı çalışmalarının Kurum"a kısmen bildirildiği hallerde, eksik bildirimlere yönelik olarak açılan davada hak düşürücü süre işlemeyecektir. (Hukuk Genel Kurulunun 23.06.2004 gün ve 2004/21-369 E, 2004/371 K. sayılı kararı )
.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacıya ait hizmet cetvelinden davalı 71077832 sicil no lu işyeri tarafından davacı adına 17/07/2000 - 31/01/2006 tarihleri arasında 30 günden az ve kesintili olarak geçen SSK lı hizmetin Kurum"a bildirildiği, davalı ... Hizm. Tic. Ltd. Şti. nin 28/02/1996 tarihinden itibaren vergi kaydının bulunduğu, 01/09/1993 tarihinden itibaren davalı işyerinin Yasa kapsamına alınmış olduğu, 01/02/1996 tarihinden itibaren büro tarzı işyerinin kiralandığına ilişkin kira akdinin ibraz olunduğu, 2002-2006 yılları arasına ait dönem bordrolarının getirtilmiş olduğu, Mahkemece emsal ücret araştırmalarının yapılmış olduğu, ... Sağlık Hizmetleri ve Ticaret Limited Şirketi"nin ünvanının ... Mağazaları Gıda İnş. San.Tic.Lim.Şti. olarak değiştiği ve şirketin 25/11/1996 tarihinden itibaren ticeret sicilinde tescilli olduğu hususlarının Ticaret Sicil Müdürlüğü"ne ait yazı cevabı ile Mahkemeye bildirilmiş olduğu, yapılan zabıta araştırması neticesi davalı işyeri ile ilgili olarak düzenlenen tutanağın ve alınan bilirkişi raporunun dosyaya sunulduğu, yargılama esnasında bordrolu tanığın dinlendiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda; davalı işyerince davacı adına 17/07/2000 – 31/01/2006 tarihleri arasında Kurum"a yapılmış kısmî hizmet bildirimleri var iken, reddolunan hizmet sürelerinin ispatlanması halinde bildirimi yapılan hizmet süreleri ile birlikte tespit olunan bu hizmet süreleri arasında blok çalışmanın varlığının kabulünün gerekeceği hususunun göz ardı edilerek bu hizmet sürelerinin Mahkemece hak düşürücü süre nedeniyle reddi doğru olmamıştır.
Yapılacak iş; hak düşürücü süre nedeniyle reddolunan davalı işyeri nezdinde geçtiği iddia olunan 11/09/1999-16/07/2000 tarihleri arası hizmet tespiti istemi yönünden işin esasına girmek ve gerektiğinde ..., zabıta, maliye, meslek odası aracılığıyla davalı işyerine komşu işyerlerini tespit edip bu işyerlerinin uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı çalışanları, yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde kanıtladıktan sonra davacının davalı işyeri nezdinde geçen çalışmasının sürekli ve kesintisiz çalışma olduğunın anlaşılması halinde bu hizmet süreleri yönünden hak düşürücü sürenin söz konusu olamayacağını göz önünde bulundurarak sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın hatalı değerlendirme neticesi yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 13/04/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.