BAM Hukuk Mahkemeleri İzmir 6. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/481 Esas 2022/860 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İZMİR
6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/481 Esas
KARAR NO : 2022/860
DAVA : Genel Kurul Kararının İptali
DAVA TARİHİ :18/09/2020

BİRLEŞEN İZMİR 4. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
... ESAS ... KARAR SAYILI DOSYASI
DAVA : Kooperatif Genel Kurul Kararının İptali
DAVA TARİHİ : 10/02/2021
KARAR TARİHİ : 08/12/2022
KARAR YAZIM TARİHİ : 29/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Genel Kurul Kararının İptali (Kooperatif Genel Kurul Kararının İptali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkili firmanın davalı kooperatifin üyesi olduğunu, 29.08.2020 tarihinde yapılan genel kurul toplantısına müvekkili şirketi temsilen müvekkili firma yetkilisi ...'in katıldığını ve üyelere tahsis edilen üyelik tiplerini ve metrekare bilgilerini içeren 06.08.2020 tarih ve 2020/20 Sayılı Yönetim Kurulu kararı ve ekli listesinin ve bu yönde daha önce alınmış olan 30.10.2017 tarihli ve 2017/18 numaralı Yönetim Kurulu Kararının onaylanmasının, üye tiplerine göre üye listesinin hazırlanması ve üye sayısının sınırlandırılmasının görüşülmesine ilişkin karara aykırı kaldığını ve bu konuda muhalefetin de tutanağa geçtiğini, bu nedenle alınan kararların kanuna ve iyi niyet esaslarına aykırı olmakla iptal davası açtıklarını, davalı kooperatifin herhangi bir kura çekilişi yapmadan ve üyelerinin taleplerini değerlendirmeden yer tahsisi yaptığını ve bu yönde belirtilen 06.08.2020 tarih ve 2020/20 Sayılı yönetim kurulu kararı ve daha önce alınan 30.10.2017 tarihli ve 2017/18 numaralı yönetim kurulu kararı ile ve ekli listelerinin onaylanmasının istendiğini, üyelere 2500 m2, 5000 m2, 10.000 m2 ve 20.000 m2 olmak üzere değişik metrekarelerde yer tahsisi yapıldığını, bu tahsisler yapılırken herhangi bir kura çekimi yapılmadığını, neye göre yapıldığının da belli olmadığını, 20.000 m2 büyüklüğündeki yerin 2500 m2 alana göre çok daha avantajlı olduğunun aşikar olduğunu, davalı kooperatifin 20.000 m2 daha avantajlı olan yerlerinin hangi üyelere ve neye göre tahsis edildiğinin belli olmadığını, daha önce bu konuda 30.10.2017 tarihli ve 2017/18 numaralı yönetim kurulu kararının
alındığını ancak bu güne kadar bu kararın genel kurulun onayına sunulmadığını, bu karar üzerine üyelerin bir çoğundan itiraz geldiğini ve noter kura çekimi ile davalı kooperatifin ise üyelerden alınan talepler doğrultusunda bu tahsisleri yaptıklarını beyan ettiklerini ancak kura çekimi yapılmadan yapılan bu tesisin ve bu yönde alınan yönetim kurulu kararının kabulünün mümkün olmadığını, iş bu kararın Kooperatifler Kanununun 23. maddesinde düzenlenen eşitlik ilkesine aykırı olduğunu, her ne kadar davalı kooperatif alınan kararları ve oluşturulan listeleri üyelerden toplanan talepler ve üyelik tarihi dikkate alınarak oluşturulduğunu açıklamış ise de bu durumun kabulünün mümkün olmadığını, üyelerden talepler alınırken o tarihte 20.000 m2 büyüklüğünde yer tahsisinin olmadığını, yani en büyük yerin 10.000 m2 olduğunu, dolayısıyla en büyük m2 talep eden üyelerin 10.000 m2 talep ettiklerini, daha sonra 20.000 m2 yer de yapılmasının kararlaştırıldığını, ancak üyelerden yeniden talep toplanmadığını, hatta üyelerden
...'nin kooperatife ihtarname çekerek o zaman en büyük alan 10.000 m2 olduğu için 10.000 m2 yer talep ettiğini, daha sonra 20.000 m2 yer tahsisi yapıldığını öğrendiğini beyanla 20.000 m2 yer tahsisi yapılması için talepte bulunduğunu, ancak davalı kooperatifin bu üyenin ve diğer üyelerin itirazlarını dikkate almadığını, 2009 yılında topladığı taleplere göre 2017 yılında usulsüz tahsis kararları aldığını ve 2020 yılındaki tahsis kararı ile birlikte genel kurula sunduğunu, diğer yandan 2009 yılında üye olmayıp daha sonra üye olan bir kısım üyelere de 20.000 m2 yer tahsisi yapılmış olduğunu, dolayısıyla 2009 yılında 20.000 m2 yer olmadığı için talepte bulunmayan üyeler ile daha sonra üye olup da 20.000 m2 yer talep edip tahsis edilen bu üyeler arasında eşitlik ilkesinin zedelendiğini bildirerek davalı kooperatif 29.08.2020 tarihli genel kurulun 7. Maddesinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacının müvekkili kooperatife 06/01/2011 tarihine yönetim kurulu kararı ile üye olduğunu, kooperatife üye olan kişilerin kooperatif ana sözleşme hükümlerini ve önceki genel kurullarda alınan kararları kabul etmiş sayıldıklarını, aksi halde her yeni üyenin kendi üye olmasından önce alınmış genel kurul kararlarının kendisini bağlamayacağını iddia edebileceğini, müvekkili kooperatifin ana sözleşmesinin 59. Maddesinde "İş yerleri, arsa durumuna, projeye, ortakların ihtiyaç ve tercihlerine göre değişik tip ve gruplar halinde planlanabilir. Yaptırılacak iş yerleri ile .. Müşterek tesislerin sayı cins ve özellikleri, kooperatifin amacına ve ihtiyaçlarına uygun olarak belirlenir. Bu belirleme sırasında iş yerlerinde gerek tip ve gruplar, gerekse diğer özellikleri itibariyle ortakların isteklerine göre dağıtılması esası da kararlaştırılabilir.." hükmünün yer aldığını, kooperatif hukukun eşitlik kuralına önem verdiğini ne mutlak ne nispi eşitliği benimsememiş olsa da nispi eşitliğe ağırlık verildiğini, örneğin kooperatifte birkaç tipte parsel tahsis edilmesine karar verilmiş ise de nispi eşitliğin bulunduğunun kabul edildiğini, Kooperatifler Kanunu 23. Maddesi uyarınca ortakların hak ve yükümlülüklerinde eşit konumda olduklarını, kooperatifin en yetkili organın genel kurul olduğunu, genel kurulda gerekli kararlar alınabileceği gibi daha önce alınan ve uygulanan kararların değişen koşullar ve nısbi eşitlik ilkesi gerektirdiğinde değişen koşullarda eşitlik sağlanmak üzere değiştirilmesinin mümkün ve geçerli olduğunu, bu durumda kazanılmış hakların ihlalinde söz edilmeyeceğini, parsellerin ana sözleşme veya genel kurul hükümlerine göre ortaklara dağıtılması halinde kuraya başvurulamayacağını, 2004 yılında kurulan müvekkili kooperatifin amacının devletten sahil şeridinde devletin uygun göreceği yat ve tekne imalatı yan sanayisinin üretim yapmasına uygun alanın uzun süreli kiralayarak bu alanı kooperatifin imkanlarıyla dolgu ile ıslah edip düzenlemek ortak alanları hazır hale getirip üyelerin istediği sosyal tesisleri yaptırmak olduğunu, bazı üyeliklerin büyük bazı üyeliklerin küçük alanlarda olacak şekilde proje üretildiğini, bu nedenle her yeni üyeden talep ettikleri alan bilgisinin istendiğini, o sıradaki imkanlar dahilinde tahsis edilebilecek alan bilgisi verildiğini ve bu şekilde üye kabulünün ve alan tahsisi gerçekleştirildiğini, üye olan kişinin de bunu kabul ederek üye olduğunu, bunun genel kurullarla açıklanıp karara bağlanmış konu olduğunu, müvekkili kooperatifin 23.12.2006 tarihinde yapılan genel kurulunun 5. gündem maddesinde şu anda mevcut 48 üyenin 15 gün içinde talep edecekleri tipler ayrımından sonra kalan tipler için şartlı üye kaydına oy birliği ile karar verildiğini, 26.06.2010 tarihinde yapılan genel kurulunun 5. gündem maddesinde ortakların kaydoldukları m2 veya dönüm üzerinden 1,25 dönüm için 3.555,00 TL, 2,5 dönüm için 7.250,00 TL, 5 dönüm için 14.203,00 TL, 10 dönüm için 28.407,00 TL ve 20 dönüm için 56.814,00 TL bedelleri 28.07.2010 tarihine kadar ödenmesine oy birliği ile kararı verildiğini, aynı genel kurulun 6 nolu gündem maddesinde sunumu yapılan A projesinin oy birliği ile kabul edildiğini, aynı genel kurulun 10. gündem maddesinde kullanma izni sözleşmesi imzalandıktan sonra 1,25 dönüm için 100,00 TL, 2,5 dönüm için 125,00 TL, 5 dönüm için 150,00 TL 10 dönüm için 175,00 TL ve 20 dönüm için 200,00 TL aidat toplanmasına oy birliği ile karar verildiğini, kooperatifin 25.06.2011 tarihinde yapılan genel kurulunun 5. gündem maddesinde ön izin ve kullanma izin bedellerinin üyelerin talep ettikleri metraja göre hesaplanarak üyelerden tahsili konusunda yönetim kuruluna oy birliği ile yetki verildiğini, üyelerin talepleri ve mali yükümlülüklerini yerine getirme durumlarına göre 1. ve 2. etap olarak sınıflandırılması konusunda yönetim kuruluna oy birliği ile yetki verildiğini, kooperatifin 29.06.2013 tarihinde yapılan genel kurulunun 5. gündem maddesinde proje alanı için Maliye Bakanlığı tarafından talep edilecek bedelin ödenmesi amacıyla toplam azami 5.000.000 TL'nin hisse oranına göre üyelerden bir kereye mahsus toplanmasının oy birliği ile kabul edildiğini, aynı genel kurulun 6 nolu gündem maddesinde kiralanacak arazinin dolgu işlemleri için her üyeden hisse oranına göre 5.000.000 TL toplanmasının oy birliği ile kabul edildiğini, kooperatifin 25.06.2016 tarihli genel kurulun 8 nolu gündem maddesinde kooperatife borçlarından dolayı ödemede zorluk çeken ortaklara küçük parseller ayrılması yönünde yönetim kuruluna oy birliği ile yetki verildiğini ve devlet tarafından tahsis edilerek kiralanan alanda dolgu çalışmasına geçileceğinden üye listelerinin yine genel kurulda kesinleştirilmesi amacıyla yapılan, davacı tarafından iptali istenen 29.08.2020 tarihinde yapılan genel kurulun 7 nolu gündem maddesinde listelerin oylandığını ve 43 kabul ve 23 Red oyuyla genel kurul toplantısında kabul edildiğini, davacının kura çekilişini yapmadan ve üyelerin taleplerini değerlendirmeden yer tahsisi yaptığı iddiasının yersiz olduğunu, kooperatifin başlangıcından itibaren genel kurula da yansıdığı ve bu yönde karar alındığı gibi üye olurken kişilerden kendilerinden ek olarak talep ettikleri üyelik tipi hakkında ek dilekçe alındığını ve o sırada var ve boş olan tipler ile ilgili üyeliklerin kendilerinin üye olmadan açıklandığını ve üye adayının da o tiplere üyelik kaydının yapıldığını, Yönetim Kurulu'nun 30.10.2017 tarihinde 2017/18 sayılı kararı ile o sıradaki üyeler ve tipleri hakkında listeyi hazırlayıp üyelere tebliğ etme ve onları tekrar aydınlatma kararı aldığını, 06.08.2020 tarihli ve 2020/20 sayılı yönetim kurulu ile de iki liste arasındaki zamanda giren çıkan ve devreden üyelikler nedeniyle listelerin güncellendiğini, 29.08.2020 tarihli genel kurulda da bu son üye listesini genel kurulun onayından geçirerek kesinleştirdiğini, davacının da bu hususları bildiğini, davanın haksız ve kötü niyetli olduğunu, davacının kendisine tahsis edilen üyeliği kabul ederek üye olduğunu, davacının 20 dönümlük üyeliklerin 2.5 dönümlük üyeliklere göre daha avantajlı olduğunu belirtmesinin gerçeklere aykırı olduğunu, her üyenin kendi yapmayı planladığı üretim ve satış işletmesine göre kooperatife üye olurken üyelik tipini seçtiğini, 30.10.2017 tarihli yönetim kurulu üyelerinin o tarihte posta ile tek tek tebliğ edildiğini, ayrılan ve yeni alınan üyelere göre tekrar 06.08.2020 tarihli ve 2020/20 sayılı yönetim kurulu kararı ile güncellendiğini ve 29.08.2020 tarihli genel kurul girişinde toplantıya katılan her üyeye listelerin verildiğini, genel kurul toplantısında gündem maddesi olarak üyelere sunulduğunu, 43 kabul oyuna karşı 16 red oyu ile genel kurul tarafından onaylandığını bildirerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Aşamada İzmir 4. ATM'nin ... Esas sayılı dosyası ... sayılı 07/05/2021 tarihli karar ile Mahkememiz dosyası ile birleştirilerek dosya Mahkememiz dosyası içine gönderilmiştir.
Birleştirilen İzmir 4. ATM'nin ... Esas ... Karar dosyasında davacı vekili dava dilekçesinde özetle: müvekkilinin 05/11/2012 tarihinden itibaren davalı kooperatifin üyesi olduğunu, kooperatif üyeliğinin yönetim kurulunun 141/2 sayılı kararı ve 58 no ile tescil edildiğini, davalı kooperatifin Aliağa/İzmir’de ortaklarının işyeri ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla her bir üye için tahsis alanı oluşturduğunu ve üyeliğin başlangıcında üyelerden aldığı istek ve taahhütname doğrultusunda metrekare bazında üyelere kullanım alanlarının tahsis edilmesinin amaçlandığını, 27/09/2012 tarihli taahhütnamede kooperatifin faaliyetleri doğrultusunda müvekkilinin 10.000 m2 alan tahsis edilmesini istediğini ve kooperatifçe müvekkilinden buna göre taahhütname alınarak kooperatif üyeliği işlemlerinin yapıldığını, yaklaşık 9 yıldır kesintisiz olarak davalı kooperatifin üyesi olduğunu, yine tahsis edilen alan üzerinden hesaplanan üyelik aidatlarını ve üyelere yüklenebilecek her türlü gideri eksiksiz olarak ödediğini ancak davalı kooperatif tarafından keşide edilen ve 19/01/2021 tarihinde tebliğ edilen İzmir 20. Noterliği’nden gönderilen 14/01/2021 tarihli ... yevmiye numaralı ihtarnamesi ile 29/08/2020 tarihinde genel kurul yapıldığı ve bu genel kurulda alınan karar doğrultusunda müvekkiline tahsis edilen 10.000 m2 alanın 2.500 m2’ye düşürüldüğü belirtilerek müvekkilinin ödediği aidatların fazla olduğu ve iade edileceğinin ihtar edildiğini, müvekkiline 19/01/2021 tarihinde tebliğ edildiğini, müvekkilinin Kadıköy 15. Noterliği’nden gönderdiği 22/01/2021 tarihli ... yevmiye numaralı cevabi ihtarname ile yapılan işlemlerin kabul edilmediğini, usulüne uygun toplantı yapılarak karar alınmadığının bildirildiğini, 29/08/2020 tarihinde gerçekleştirilen kooperatif genel kurul toplantı davetinin usulüne uygun olarak yapılmadığını, çağrı usulüne uyulmadan ve emredici hükümlere , ana sözleşmeye ve iyi niyet kurallarına aykırı olarak yapılan tüm genel kurulların ve müvekkili aleyhine alınmış tüm kararların iptalinin gerektiğini, taraflara gönderilen İzmir 20. Noterliğinin ... yevmiye nolu 04/01/2021tarihli ihtarnamesi ile öğrenmiş oldukları 29/08/2020 tarihinde yapılan genel kurul toplantısı çağrı merasimi yapılmış ise daha önce yapılmış tüm genel kurullar gibi usulüne uygun olarak yapılmadığını, ortaklara toplantı gündemini içeren ve taahhütlü olarak gönderilmesi gereken çağrı mektuplarının tebliğ edilmediğini, gerekli gazete ilanlarının yapılmadığını, genel kurullarda iyi niyet kurallarına aykırı kararlar alındığını, müvekkilin kendisine 10.000 m2 tahsis edildiği düşüncesi ile ticari iş ve yatırımlarını yaptığını, müvekkilinden sonra kooperatife üye olan bazı yeni üyelere müvekkilinden fazla hak tahsisi yapıldığının anlaşıldığını, iptali istenilen genel kurul toplantısında ve-veya varsa daha önce yapılmış toplantılarda karar hesapları dikkate alınmadan kararlar alındığını bildirerek 29/08/2020 tarihinde yapılan genel kurul toplantısının ve daha önce yapılmış genel kurul toplantılarının ve bu toplantıda alınan kararların mutlak butlanla batıl ve hukuka aykırı ve geçeriz olduğunun tespitini, bu talepleri kabul edilmez ise müvekkiline tahsis edilen kullanım alanlarının değiştirilmesi yönünde alınan ve hiçbir makul gerekçe içermeyen kooperatif genel kurul kararlarının hukuka, kanuna ve kooperatif ana sözleşmesine ve hakkaniyete aykırı olması sebebiyle kararın iptalini, dava sonuçlanıncaya kadar iptale konu karar öncesinde belirtilen tahsis alanlarının korunması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesine, yargılama giderlerinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen dosyada davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: davacının 29/08/2020 tarihinde yapılan genel kurul toplantısına vekili aracılığı ile katıldığını, iptalini istediği gündem maddesi ile ilgili muhalefet şerhi koymadığını, toplantıda hazır bulunan ortakların alınan kararlara muhalif kalarak keyfiyeti tutanağa geçirdikten sonra kararın iptali için dava açabileceklerini, davacı tarafın daha önceki genel kurul kararlarının da iptalini istediğini, bunun hukuken mümkün olmadığını, davacı vekilinin toplantı sonunda 7.gündem maddesi ile ilgili muhalefet şerhinin bulunmaması karşısında dava şartı yokluğu nedeniyle davanın reddi gerektiğini, davacının 29/08/2020 tarihinde yapılan genel kurul toplantısına vekili aracılığıyla katıldığını, Kooperatifler Kanunu 53. Maddesi gereği bir ay içinde açılması gerektiğini, davanın bu hak düşürücü süre geçtikten sonra açıldığını, davacının müvekkili kooperatife 05/11/2012 de yönetim kurulu kararı ile üye olduğunu, kooperatife üye olan kişilerin kooperatif ana sözleşmesine ve genel kurullarda alınan kararları kabul etmiş sayıldıkları, her genel kuruldan önce üyelere genel kurul davetiye mektuplarının iadeli taahhütlü olarak ana sözleşmeye uygun olarak gönderildiğini, davacının daha önceki genel kurul kararlarının iptalini talep etmesinin hukuken mümkün olmadığını, müvekkili kooperatifin ana sözleşmesinin 59. Maddesinde iş yerlerinin arsa durumuna, projeye, ortakların ihtiyaç ve tercihlerine göre değişik tip ve gruplar halinde planlanabileceği, yaptırılacak iş yerleri ile müşterek tesislerin sayı cins ve özellikleri, kooperatifin amacına ve ihtiyaçlarına uygun olarak genel kurulca belirleneceği, bu belirleme sırasında iş yerlerinde gerek tip ve gruplar, gerekse diğer özellikleri itibariyle ortakların isteklerine göre dağıtılması esasının da kararlaştırılabileceği hükmünün yer aldığını, kooperatif hukukun eşitlik kuralına önem verdiğini, ne mutlak ne nispi eşitliği benimsememiş ise de nispi eşitliğe ağırlık verildiğini, Kooperatifler Kanunu 23. Maddesi uyarınca ortakların hak ve yükümlülüklerinde eşit konumda olduklarını, bu ilkenin dışına çıkılmak istendiği takdirde bu hususun genel kurul gündemine alarak genel kurul tartışmasına sunması veya genel kurulun yapılan uygulamayı açıkça ya da zınnen benimsemesi gerektiğini, genel kurulca açık yetki verildiğinde ya da benimsendiğinde yönetim kurulunun ortaklarının farklı statüde ortaklığa kabul kararı vermesinde geçerli hukuki sonuç bağlanacağını, genel kurulda gerekli kararlar alınabileceği gibi daha önce alınan ve uygulanan kararların değişen koşullar ve nisbi eşitlik ilkesi gerektirdiğinde değişen koşullarda eşitlik sağlanmak üzere değiştirilmesinin mümkün ve geçerli olduğunu, bu durumda kazanılmış hakların ihlalinde söz edilmeyeceğini, 2004 yılında kurulan müvekkili kooperatifin Devletin tahsis ettiği alan ve proje gereği bazı üyelikler büyük bazı üyelikler küçük alanlarda olacak şekilde proje ürettiğini, bu nedenle her üyeden talep ettikleri alan bilgisi istendiğini ve o sıradaki imkanlar dahilinde tahsis edilebilecek alan bilgisi verilerek bu şekilde üye kabulü ve alan tahsisisin gerçekleştirildiğini, üye olan kişinin de bunu kabul ederek üye olduğunu, bunun genel kurullarla açıklanıp karara bağlanmış konu olduğunu, müvekkili kooperatifin 23.12.2006 tarihinde yapılan genel kurulunun 5. gündem maddesinde şu anda mevcut 48 üyenin 15 gün içinde talep edecekleri tipler ayrımından sonra kalan tipler için şartlı üye kaydına oy birliği ile karar verildiğini, 26.06.2010 tarihinde yapılan genel kurulunun 5. gündem maddesinde ortakların kaydoldukları m2 veya dönüm üzerinden 1,25 dönüm için 3.555,00 TL, 2,5 dönüm için 7.250,00 TL, 5 dönüm için 14.203,00 TL, 10 dönüm için 28.407,00 TL ve 20 dönüm için 56.814,00 TL bedelleri 28.07.2010 tarihine kadar ödenmesine oy birliği ile kararı verildiğini, aynı genel kurulun 6 nolu gündem maddesinde sunumu yapılan A projesi oy birliği ile kabul edildiğini, aynı genel kurulun 10. gündem maddesinde kullanma izni sözleşmesi imzalandıktan sonra 1,25 dönüm için 100,00 TL, 2,5 dönüm için 125,00 TL, 5 dönüm için 150,00 TL 10 dönüm için 175,00 TL ve 20 dönüm için 200,00 TL aidat toplanmasına oy birliği ile karar verildiğini, kooperatifin 25.06.2011 tarihinde yapılan genel kurulunun 5. gündem maddesinde ön izin ve kullanma izin bedellerinin üyelerin talep ettikleri metraja göre hesaplanarak üyelerden tahsili konusunda yönetim kuruluna oy birliği ile yetki verildiğini, üyelerin talepleri ve mali yükümlülüklerini yerine getirme durumlarına göre 1. ve 2. etap olarak sınıflandırılması konusunda yönetim kuruluna oy birliği ile yetki verildiğini, kooperatifin 29.06.2013 tarihinde yapılan genel kurulunun 5. gündem maddesinde proje alanı için Maliye Bakanlığı tarafından talep edilecek bedelin ödenmesi amacıyla toplam azami 5.000.000 TL'nin hisse oranına göre üyelerden bir kereye mahsus toplanmasının oy birliği ile kabul edildiğini, aynı genel kurulun 6 nolu gündem maddesinde kiralanacak arazinin dolgu işlemleri için her üyeden hisse oranına göre 5.000.000 TL toplanmasının oy birliği ile kabul edildiğini, kooperatifin 25.06.2016 tarihli genel kurulun 8 nolu gündem maddesinde kooperatife borçlarından dolayı ödemede zorluk çeken ortaklara küçük parseller ayrılması yönünde yönetim kuruluna oy birliği ile yetki verildiğini, davacının üye olduğu 05/11/2012 tarihinden 2020 yılı Ocak ayına kadar aidat ödemediğini, nihayet Devlet tarafından tahsis edilerek kiralanan alanda dolgu çalışmasına geçileceğinden üye listelerinin yine genel kurulda kesinleştirilmesi amacıyla yapılan, davacı tarafından iptali istenen 29.08.2020 tarihinde yapılan genel kurulun 7 nolu gündem maddesinde listelerin oylandığını ve 43 kabul ve 23 Red oyuyla genel kurul toplantısında kabul edildiğini, davacının müvekkili kooperatifin üyelerin taleplerini değerlendirmeden yer tahsisi yaptığı iddiasının yersiz ve mesnetsiz olduğunu, kooperatifin başlangıcından itibaren genel kurullara da yansıdığı ve bu yönde karar alındığı gibi üye olurken kendilerinden ek olarak talep ettikleri üyelik tipi hakkında ek dilekçe alındığını ve o sırada var ve boş olan tipler ile ilgili üyeliklerin kendilerinin üye olmadan açıklandığını ve üye adayının da o tiplere üyelik kaydının yapıldığını, Yönetim Kurulu'nun 30.10.2017 tarihinde 2017/18 sayılı kararı ile o sıradaki üyeler ve tipleri hakkında listeyi hazırlayıp üyelere tebliğ etme ve onları tekrar aydınlatma kararı aldığını, 06.08.2020 tarihli ve 2020/20 sayılı yönetim kurulu ile de iki liste arasındaki zamanda giren çıkan ve devreden üyelikler nedeniyle listelerin güncellendiğini, 29.08.2020 tarihli genel kurulda da son üye listesini genel kurulun onayından geçirerek kesinleştirdiğini, davacının da bu hususları bildiğini, davanın haksız ve kötü niyetli olduğunu, davacının 05/11/2012 tarihinde yönetim kurulu kararı ile kooperatife üye olurken 10.000 m2'lik üyeli istediğini taahhütname başlıklı arz dilekçesi ile belirtmiş ise de bunu tek taraflı talepname olduğunu, bunun kooperatif tarafından onaylanmadığını, kendisine 2.500 m2'lik üyelik tahsis edildiğini, davacının kendisine tahsis edilen üyeliği kabul ederek üye olduğunu, üye olduktan 8 yıl sonra kendisine tahsis edilen tipi kabul etmediğini, 30.10.2017 tarihli yönetim kurulu üyelerinin o tarihte posta ile tek tek tebliğ edildiğini, ayrılan ve yeni alınan üyelere göre tekrar 06.08.2020 tarihli ve 2020/20 sayılı yönetim kurulu kararı ile güncellendiğini ve 29.08.2020 tarihli genel kurul girişinde toplantıya katılan her üyeye listelerin verildiğini, genel kurul toplantısında gündem maddesi olarak üyelere sunulduğunu, 43 kabul oyuna karşı 16 red oyu ile genel kurul tarafından onaylandığını, kura çekimi yapılacağını bildirerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen dosya yönünden davacı tarafın ihtiyati tedbir talebinin HMK 389 vd. Maddeleri gereğince koşulları bulunmadığı sonucuna varılarak 20/05/2021 tarihli ara karar ile reddine karar verilmiştir.
Birleşen dosyada davacı vekiline dava konusu edilen daha önce yapılmış genel kurul toplantılarının tarih ve karar numaraları yönünden talep sonucunu bildirmesi hususunda HMK 119/1-ğ gereğince süre verilmiş, birleşen dosyada davacı vekilinin 03/06/2021 havale tarihli dilekçesi ile; 29/06/2013, 25/06/2016 ve 29/08/2020 tarihli genel kurul kararlarının ve 30/10/2017 tarihli 2017/18 numaralı yönetim kurulu kararının geçersiz olduğunun tespitini, bu talepleri kabul edilmezse kararların iptalini talep ettikleri bildirilmiştir.
Davalı kooperatifin sicil dosyası örneği İzmir Ticaret Sicil Müdürlüğünden , İzmir Valiliği İzmir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünden 29/08/2020 tarihli genel kurul toplantısına çağrıya ilişkin belgeler, toplantı tutanağı ve ana sözleşme örnekleri celp edilmiş incelemede; 29/08/2020 tarihli 2019 yılı olay genel kurul toplantı tutanağının 7. Maddesinin "Arazı durumuna, projeye göre değişiklik halinde hazırlanmış üye listelerinin üye giriş başvurularındaki tercihler dikkate alınarak üye listeleri hazırlanmış olup genel kurul toplantısı girişinde imza karşılığında verilen bilgilendirme dosyasında yer alan güncel mevcut üyeler ve bu üyelere tahsis edilen üyelik tiplerinin ve metrekare bilgilerini içeren 06/08/2020 tarih ve 2020/20 sayılı yönetim kurulu kararı ve ekli listesinin, bu yönde alınmış ve bu üyelere de bildirilmiş olan 30/10/2017 tarihli ve 2017/18 numaralı yönetim kurulu kararının onaylanması, üye tiplerine göre üye listesinin hazırlanması ve üye sayısının sınırlandırılmasının görüşülmesi müzakereye açılarak 2017/18 sayılı yönetim kurulu kararının ve güncel üye isimler,inin içeren 06/08/2020 tarihli ve 2020/20 sayılı yeni şekliyle yenilenmiş olarak onaylanması 43 kabul 16 red oyu verilmesi ile oy çokluğu ile kabul edildi. Kooperatife üye sayısının belirlenmesinde yer tahsisi 86 adedi ile sınırlandırılmasına yönetim kurulunun yetkilendirilmesi genel kurul onayına sunularak yapılan oylama sonucu 43 kabul 16 red oy çokluğuyla kabul edildi. ... (... Tekne Ltd. Şti.), ... (... Kumanya Ltd. Şti.) oylama red oyu kullanıp genel kurulda her ortağın talepleri doğrultusunda listeler oluşturulmalı ve noter huzurunda kura ile tip ve yer tespiti yapılmalı diyerek muhalefet şerhi düştü." şeklinde olduğu belirlenmiştir.
29.06.2013 tarihli genel kurul toplantı tutanağının 7. Maddesinin "Tahmini bütçe okundu. Üye aidatları ayda 200,00 TL ... ve gecikme faizinin %2 olarak alınması oylamaya sunuldu. Bir red oyuna karşılık 16 kabul oyu ile oy çokluğuyla kabul edilmiştir. Aidatların 1 Temmuz 2013 tarihinden itibaren uygulanması kabul edildi." şeklinde olduğu, 25.06.2016 tarihli genel kurul toplantı 8. Maddesinin "Kooperatife borçlarından dolayı ödemede zorluk çeken ortaklara küçük parseller ayrılması yönünde yönetim kuruluna oy birliğiyle yetki verildi." şeklinde olduğu belirlenmiştir.
Davalı kooperatifin 2006 yılı olağan genel kurul toplantı tutanağının 5. Maddesinin "Kooperatife yeni üye kaydı ve bu üye sayısının 118 ile sınırlandırılması, yönetim kuruluna oy birliğiyle yetki verildi. Şu an da mevcut 48 üyenin 15 gün içerisinde talep edebilecekleri tipler ayrımından sonra kalan tipler için şartlı üye kaydına oy birliğiyle karar verildi." şeklinde olduğu belirlenmiştir.
2017/18 Sayılı 30.10.2017 tarihli Ortaklara Tahsis Edilen Alan (M2) Belirlenmesi Hakkındaki yönetim kurulu kararının " Aliağa / Çaltıdere'de Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nden kiralanan Hazine arazisinden yapılacak olan yat ve tekne imalatı için kooperatif ortakların tahsis alanı belirlenmesi için var olan beyanları değerlendirilerek plan ve projeye uygun olarak yeniden belirlenmesine ve ortaklara duyurulmasına oy birliğiyle karar verildi. (Eki liste) " şeklinde olduğu, ekli listede 41. Sırada ... Gemi, ... 2500 m2, 68. Sırada ... ( ...) ' e 5000 m2 olarak belirtildiği belirlenmiştir.
2020/20 Karar nolu 06/08/2020 tarihli yönetim kurulu kararının "İzmir Aliağa / Çaltılıdere'de bulunan ve Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nden 30 yıllığına kooperatifimizce kiralanan hazine arazisinden yapılacak olan yat ve tekne imalatı için kooperatif üyelerine tahsis edilecek yerlerin (alanların) tipleri ve metre kareler üyelerin var olan beyanları ve plan ve projeler kapsamında değerlendirilerek yeniden değerlendirilmiş ve ekli listeye yazılmış olup kararın ve ekli listenin (Ek-a) ortaklara duyurulmasına oy birliği ile karar verildi." şeklinde olduğu, karar defterinin 186. Sayfasına ilişkin listenin 65. Sırasında ... Kumanya Gemi Malzemeleri San ve Tic Ltd Şti 5.000, 187. Sayfasına ilişkin listenin 79. Sırasında ... gemi 5.000 olarak belirtildiği belirlenmiştir.
Davalı kooperatifin Ana Sözleşmesinin Yapılacak İş Yerleri Ve Diğer Tesislerin Belirlenmesi başlıklı 59. Maddesinde "İş yerleri , arsa durumuna, projeye, ortakların ihtiyaç ve tercihlerine göre değişik gruplar halinde planlanabilir. Yaptırılacak iş yerleri ile 61. Maddede belirtilen müşterek tesislerin sayı, cins ve özellikleri, kooperatif amacına ve ortakların ihtiyaçlarına uygun olarak genel kurulca belirlenir. Bu belirleme sırasında iş yerlerinin gerek tip ve gruplar, gerekse diğer özellikleri itibariyle ortakların isteklerine göre dağıtılması esası da kararlaştırılabilir. Kooperatifçe iş yeri, inşaatlarının devamı sırasında ve tamamlanmasından sonra değişik yer ve zamanlarda yeniden arsa alınması ve ortak kaydedilmesi şeklinde faaliyette bulunamaz." düzenlemesinin bulunduğu belirlenmiştir.
Asıl dosya yönünden davalı kooperatif kayıtları da incelenmek suretiyle kooperatif bilirkişisinden alınan 09.03.2021 tarihli bilirkişi raporunda; Yat ve tekne imalatçısı olan kooperatif ortaklarının ihtiyacı olan arsaların alanının inşa edecekleri yat ve teknelerin tipine ve büyüklüğüne göre farklı olacağının açık olduğu, imalatçı firmalar ile tedarikçi firmaların arsa ihtiyaçlarının farklı olacağını, bu nedenle davalı kooperatif tarafından farklı büyüklükte arsalar üretildiği, bu şartlarda kura yerine tahsis yönteminin uygulanmasının Kooperatifler Kanunu'nun 23. Maddesinde yer alan ortakların bu kanunu kabul ettiği esas dahilinde hak ve vecibelerde eşittirler hükmüne aykırı olarak nitelendirilmesinin mümkün olmadığı, kooperatif ortaklarının arsa ihtiyaçlarının farklı olması ve bu nedenle farklı büyüklükte arsaların üretilmesi karşısında tüm ortakları kapsayacak şekilde müşterek tek bir kura çekilmesinin mümkün olmadığı, grupların kendi aralarında kura çekebileceklerini, iptali istenen kararın kooperatif ortaklarına ada ve parsel numaraları belirlenmiş arsaların tahsisini değil tahsis edilecek arsanın büyüklüğünü içerdiği, dolayısıyla aynı gruptaki ortakların kendi aralarında kura çekmelerine engel olmadığı, şu an da tesfiyenin yapıldığı henüz imalathane ve iş yerlerinin inşaatına başlanmadığının anlaşıldığı, davacı firmanın 30.10.2017 tarih 2017/18 Sayılı yönetim kurulu kararından ve 2017 yılında yapılan arsa tahsisinden haberdar olduğunun anlaşıldığını, davacı firmaya tahsis edilen arsanın bu listede 5000 m2 olduğu, bu karara itiraz edildiğinin iddia ve ispat edilmediği, plan ve projeye göre sınırlı sayıda üretildiğinden davalı kooperatifin isteyen her ortağa 20000 m2'lik yer tahsis etme imkanının bulunmadığı, mevcut bulguların dava konusu genel kurul kararının iptali için yeterli olmadığı sonucuna varıldığı, davalı kooperatif tarafından yapılan uygulamanın keyfi olduğu ve ortaklar arasında eşitliği bozduğu sonucuna varıldığı taktirde dava konusu kararın Kooperatifler Kanunu 23. Maddesine dayanılarak iptal edilebileceği bildirilmiş, asıl dosya yönünden alınan 26.07.2021 tarihli ek raporda 09.03.2021 tarihli rapordaki tespit ve değerlendirmelerin geçerliliğini koruduğu bildirilmiştir.
Bilirkişiden birleşen dosya yönünden ve asıl dosya yönünden davacı taraf itirazları yönünden alınan 10.02.2022 tarihli raporda; Birleşen davada davacı tarafın itirazlarının önceki raporda yer alan tespit ve değerlendirme sonuçlarını değiştirecek nitelikte olmadığı, birleşen davada 29.06.2013, 25.06.2016 ve 29.08.2020 tarihlerinde yapılan genel kurul toplantılarının ve sözü edilen genel kurul toplantılarında alınan tüm kararların geçersiz olduğunun tespit edilmesi ve iptalinin talep edildiği, taraflar arasındaki uyuşmazlığın 10000 m2'lik yer tahsis edilmesini talep etmesine rağmen davacı ...'a 2500 m2'lik yer tahsis edilmesinden kaynaklandığı, davalı kooperatifin yer tahsislerinde hangi kriterlerin kullanıldığının net bir şekilde ortaya konulmadığı, tarafından yapılan incelemede de yer tahsislerinde objektif kriterlerin kullanıldığını gösteren bulgulara rastlanmadığı, bu haliyle yönetim kurulunun yer tahsislerinde objektif kriter yerine kişisel taktir hakkını kullanmış olmasının mümkün olduğu, 29.06.2013 tarihinde yapılan genel kurul toplantısında ortaklara yer tahsisi konusunda alınmış bir karar bulunmadığı, alınan kararların yasa ve ana sözleşme yükümleri ile iyi niyet esaslarına aykırı olmadığı, 25.06.2016 tarihinde yapılan genel kurul toplantısında gündemin 8. Maddesinde kooperatife olan borçlarını ödemekte zorlanın ortaklara daha küçük parsellerin ayrılması konusunda yönetim kuruluna oy birliğiyle yetki verildiği, bu haliyle sözü edilen kararın yasa ve ana sözleşmenin emredici yükümlerine aykırı kamu düzeni ve ahlak, adaba aykırı olarak nitelendirmenin mümkün olmadığı, söz konusu kararın oy birliğiyle alındığını, 29.08.2020 tarihli genel kurul toplantısında ...'ın vekaleten temsil edildiği, yer tahsisleriyle ilgili genel kurul kararının geçersiz olduğuna karar verilebilmesi için kararın yasa ve ana sözleşmenin emredici hükümleri ile kamu düzenine genel ahlak ve adaba aykırı olması yerine getirilmesinin imkansız olmaması gerektiği, niteliği itibariyle 29.08.2020 tarihinde yapılan genel kurulda gündemin 7. Maddesinde alınan kararın batıl ve geçersiz kararlardan değil iptal edilebilir kararlardan olduğuna karar verilecek olursa ortaklar arasında ayrımcılık yapıldığının ve eşitlik ilkesinin ihlal edildiğinin kanıtlanması kaydıyla sözü edilen kararın iptal edilmesinin mümkün olduğu, davacının toplantı tutanağına yazdırılmış muhalefet şerhine rastlanmadığı, genel kurul kararlarının iptaline yönelik davaların toplantıyı takip eden günden başlayarak 1 ay içerisinde açılması gerektiği, davanın yasal süresi içerisinde açılmamış olacağı bildirilmiş; Bilirkişinin 28.06.2022 tarihli ek raporunda ise; arsa tahsis kararının 29.08.2020 tarihinde yapılan genel kurul toplantısında alındığı, 2020 Eylül ayına kadar tüm ortakların eşit ödeme yaptığı, arsa tipine göre farklı ödeme yapılmasına 2020 Eylül ayında başlandığı, 2020 yılı Ağustos ayı itibariyle ödenmesi gereken aidat miktarlarının tüm ortaklar için 41.980,00 TL civarında olduğunu, 2020 yılı Mart ayı itibariyle C tipi 5000 m2 arsa tahsis edilen ... Kumanya ve Deri Malzemeleri San ve Tic Ltd Şti'nin 427.600,00 TL ödeme yapması gerekirken 425.774,27 TL, B tipi 2500 m2 arsa tahsis edilen ...'ın 233.020,00 TL ödeme yapması gerekirken 525.034,00 TL ödeme yaptığı, yapılan ödeme miktarının C tipi arsa için fazla, D tipi arsa için eksik olduğu, fazla ödenen miktarın iade edileceğine dair cari hesap ekstresinde not bulunduğu bildirilmiştir.
Alınan bilirkişi rapor ve ek raporları ile tüm dosya kapsamından; Asıl dosyada davacı tarafça davalı kooperatifin 29.08.2020 tarihli genel kurulunun 7. Maddesi ile üyelere tahsis edilen üyelik tiplerini ve metrekare bilgilerini içeren 06.08.2020 tarih ve 2020/20 Sayılı yönetim kurulu kararıyla ekli listesinin ve bu yönde daha önce alınmış olan 30.07.2017 tarihli 2017/18 Numaralı yönetim kurulu kararının onaylanması ve üye tiplerine göre üye listesinin hazırlanması ve üye sayısının sınırlandırılmasının görüşülmesine ilişkin karar alındığı, bu konuda muhalefetini tutanağa bildirildiğini belirterek davalı kooperatifin 29.08.2020 tarihli genel kurulda kurulun 7. Maddesinin iptali talebiyle iş bu davanın açıldığı; Birleşen dosyada davacı tarafça açılan dava ile davalı kooperatifin 29.08.2020 tarihinde yapılan genel kurul toplantısının ve daha önce yapılmış genel kurul toplantılarının ve bu toplantıda alınan kararların mutlak butlanla batıl ve hukuka aykırı, geçersiz olduğunun tespiti, aksi halde iptalinin, aşamada birleşen dosyada davacı vekilinin 03/06/2021 tarihli açıklama dilekçesi ile müvekkilinin üyelik tarihinden sonra gerçekleştirilen 29.06.2013, 25.06.2016 ve 29.08.2020 tarihli genel kurul kararlarının ve 30.10.2017 tarihli 2017/18 numaralı yönetim kurulu kararının geçersiz olduğunun tespiti, aksi halde kararların iptalinin talep edildiği; Davalı kooperatifin 2006 yılına ait olağanüstü genel kurul toplantısında gündemin 5. Maddesiyle kooperatife yeni üye kaydının ve üye sayısının 118 ile sınırlandırılması hususunda yönetim kuruluna yetki verildiği ve mevcut 48 üyenin 15 gün içerisinde talep edecekleri tipler ayrımından sonra kalan tipler için şartlı üye kaydına oy birliğiyle karar verildiği, davacının davalı kooperatife 2017 yılında ortak olduğu ve 2017/01 Sayılı yönetim kurulu kararıyla ortaklığının kabul edildiği, birleşen dosyada davacının 05.11.2012 tarih 141/2 Sayılı karar ile üyeliğe kabul edildiği, davalı kooperatifin 2017/18 Sayılı yönetim kurulu kararıyla davalı kooperatif yönetim kurulunun 2017/18 Sayılı 30.10.2017 tarihli kararıyla kooperatif ortaklarının tahsis alanlarını belirlediği ve söz konusu karar ekindeki listede davacının 5000 m2, birleşen dosyada davacının 2500 m2 olarak belirtildiği, söz konusu yönetim kurulu kararının taraflara bildirilerek 06.08.2020 tarih 2020/20 Sayılı Kooperatif Üyelerine Tahsis Edilen Alanların Belirlenmesine Yönelik Yönetim Kurulu Kararı alındığı ve tahsis edilecek yerlerin tip ve metrekarelerinin A tipi olarak 1250 m2, B tipi 2500 m2, C tipi 5000 m2, D tipi 10000m2, E tipi 20000m2 olarak belirlendiği, davaya konu 29.08.2020 tarihli genel kurulun 7. Maddesinde 06.08.2020 tarih 2020/20 Sayılı yönetim kurulu kararı ve ekli listesiyle daha önce alınan 30.10.2017 tarihli 2017/18 Nolu yönetim kurulu kararlarının onaylanarak oy çokluğuyla kabul edildiği, kooperatif ortaklarının yat ve tekne imalatçısı olduğu ve arsa alanlarının kooperatif tarafından farklı büyüklükte üretildiği, bu durumda tahsis yönteminin uygulanmasının nispi eşitlik ilkesi ve kooperatif Ana Sözleşmesinin 59.maddesi kapsamında Kooperatifler Kanunu 23. Maddesine aykırı olmadığı, bu nedenle dava konusu genel kurul kararının iptali koşullarının mevcut olmadığı; Birleşen dosyada 29.08.2020 tarihli genel kurulda davacının vekili vasıtasıyla temsil edildiği ancak muhalefet şerhinin bildirilmediği, davanın 10.02.2021 tarihinde açıldığı nazara alındığında birleşen dosyada genel kurul kararının iptali talebi yönünden dava şartının mevcut olmadığı, davaya konu edilen 29.06.2013 ve 25.06.2016 tarihli Kooperatif Genel Kurulu'nda arsa tahsisine yönelik bir karar alınmadığı, Kooperatifler Kanununda yönetim kurulu kararlarının iptali konusunun düzenlenmediği, davaya konu 29.08.2020 tarihli genel kurul toplantısında 2017 / 18 ve 2020/20 Sayılı yönetim kurulu kararlarının onaylanmasına ilişkin 43 kabul 16 red oyu ile oy çokluğuyla karar verildiği, davalı kooperatifin ana sözleşmesinin 59. maddesi ve Kooperatifler Kanunu kapsamında davaya konu genel kurul kararlarının geçersiz sayılması koşullarının bulunmadığı sonucuna ulaşılarak asıl ve birleşen dosya yönünden davanın reddine dair aşağıdaki karar verilmiştir.
KARAR:Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1-Davanın reddine,
2-Birleşen davanın reddine,
Asıl dosya yönünden
Alınması gerekli 80,70 TL harçtan peşin alınan 54,40 TL harcın mahsubu ile bakiye 26,30 TL'nin davacı taraftan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
Davalı taraf lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin asıl dosyada davacı taraftan tahsili ile asıl dosyada davalı tarafa verilmesine,
Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
Birleşen dosya yönünden
Alınması gerekli 80,70 TL harçtan peşin alınan 59,30 TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40 TL'nin birleşen dosyada davacı taraftan tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
Davalı taraf lehine Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre belirlenen 9.200,00 TL vekalet ücretinin birleşen dosyada davacı taraftan tahsili ile birleşen dosyada davalı tarafa verilmesine,
Davacı tarafça yapılan yargılama giderlerinin davacı taraf üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan gider avansının bakiyesinin karar kesinleştiğinde ilgili taraflara iadesine,
Dair davacı ve birleşen dosyada davacı vekilinin e- duruşma sistemi üzerinden yüzüne karşı, asıl ve birleşen dosyada davalı vekilinin yüzüne karşı verilen karar tebliğden itibaren iki haftalık süre içinde İzmir Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf yolu açık olmak üzere oy birliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/12/2022

Başkan
e-imzalıdır
Üye
e-imzalıdır
Üye
e-imzalıdır
Katip
e-imzalıdır