BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/254 Esas 2022/954 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
1. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/254
KARAR NO : 2022/954

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/06/2020
KARAR TARİHİ : 18/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
(I) TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
(1) Davacı Tarafın İddialarının Özeti:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı ile müvekkili şirket arasında acentelik ilişkisi bulunduğunu, sözleşme ve protokol uyarınca ...'a aracılık ettiği her sözleşme için komisyonu daha ilk seneden 4 senelik peşin olarak ödendiğini, ancak ilgili müşteriler 4 sene dolmadan sistemden ayrılırlarsa 4 seneden geriye kalan süre kadar komisyon, sözleşme ve protokollerdeki hesaplamalar uyarınca iade alındığını, davalı ile müvekkili şirket arasındaki acentelik ilişkisi davalının sözleşmeye aykırı olarak başka bir hayat ve emeklilik şirketinin acenteliğini yapması nedeniyle haklı sebeple feshedilmiş olup bu husus acenteye gönderilen ... 3. Noterliğinin ... tarih ve ... yevmiye ihtarname-azilnamesi ile karşı tarafa bildirildiğini, müvekkili şirket tarafından davalı ...'a komisyonları peşin olarak ödenmiş olmasına rağmen davalı taraf sözleşme ve protokoller uyarınca iade etmesi gereken tutarları ödemekten kaçındığını, davalı acentenin borcuna ilişkin kayıtların ayrıntıları dilekçe ekinde sunulduğunu, müvekkili şirket defter ve kayıtları üzerinde yapılacak incelemelerle de davalı tarafın borcu kesin olarak tespit edileceğini, ...'un müşterilerin bireysel emeklilik sözleşmelerinde ayrılmalarında kaynaklanan borcu bulunduğunu, bu borca ilişkin müşterilerin bireysel emeklilik sözleşmeleri, bu sözleşmelere istinaden ödenen komisyonlar, sözleşmelerin ne zaman sonlandırıldığı ve bu sonlandırılma tarihine göre ...'un müvekkili şirkete ne kadarlık bir komisyon tutarının iade etmesi gerektiğine ilişkin tüm kayıtlar da müvekkili şirket defter kayıtları incelendiğinde görülebileceğini, itirazının iptali ile takibin devamına, davalının %20'den aşağı olmamak üzere icra inkâr tazminatına mahküm edilmesine, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davalı tarafa yüklenmesine karar verilmesinin talep ve dava etmiştir.
(2) Davalı Tarafın Savunmalarının Özeti:Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle, davacının talebi üzerine bu sözleşmenin imzalandığını, sözleşmenin imzalandığı dönemde davacı dışında sigorta ve emeklilik şirketleri ile devam eden acentelik sözleşmesi bulunduğunu, davacı tarafında bu hususu bildiğini, davacı ile sözleşme imzalanırken bu hususun hatırlatıldığını ve hiçbir sorun olmayacağının söylendiğini, bununla birlikte davalı sigorta şirketinin bölge temsilcisi ile telefonda yaşanılan bir tartışma üzerine sözleşmenin feshedildiğinin bildirildiğini, davacı taraf hem akdedilen sözleşmeyi feshettiğini hem de iade edilmesi istenen gereken tutarlar olduğu bahsiyle alacak talep ettiğini, davacı bir taraftan sistemden çıkartmakta ancak davacı şirkete kazandırılan poliçe sahiplerinin dört yıl sistemde kalması ile mükellef tuttuğunu, bu durum artık acentesi olunmadığından dolayı ve kayıtlı olunmayan bir şirkette söz konusu müşterileri kayıtlı tutmanın hayatın doğal akışı çerçevesinde de mümkün olmadığını, davacı taraf acentelik sözleşmesinin feshi sonrası tarafıma e-posta kanalıyla bir kısım belgeler göndermiş olmakla birlikte bu belgelerin tamamı davacı tarafa iade edildiğini, zira belgelerin tek taraflı hazırlandığını ve haksız bir alacağa dayanak olarak düzenlenen gerçeği yansıtmayan belgeler olduğunu, davanın reddine, davacı aleyhine kötü niyet tazminatına, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin davacı karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesi savunmuştur.
(II) ÇEKİŞMELİ VAKIALAR HAKKINDA TOPLANAN DELİLLER:
1-... 1. İcra Dairesinin ... Esas sayılı dosyası aslı,
2-... 5. Asliye Ticaret Mahkemesinin... Esas sayılı dosyası,
3-Bilirkişi raporu,
4-Tüm dosya kapsamı.
(III) DELİLLERİN TARTIŞILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ, SABİT GÖRÜLEN VAKIALAR, ÇIKARILAN SONUÇ VE HUKUKÎ SEBEPLER:
Davacının davası, davacı şirketi ile acentelik sözleşmesi imzalanmış davalı aleyhine başlatılan ilamsız icra takibine vaki itirazın iptali davasıdır.
Davacı şirket vekili, taraflar arasında imzalanan acentelik sözleşmesi uyarınca davalıya peşin ödenen komisyon bedelinin dava dışı müşterilerin poliçeleri 4 yıllık süre dolmadan iptal etmeleri nedeniyle sözleşme gereğince peşin ödenen komisyon bedellerinin davalı tarafından iade edilmesi gerektiğini, iade edilmeyen komisyon bedelinin tahsili için başlatılan icra takibine davalı tarafından haksız olarak itiraz edildiğini ileri sürmüştür.
Davalı ise sözleşmesinin haksız olarak fesh edildiğini ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı tarafından ... 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ... Esas sayılı dosyasında davacı aleyhine itirazın iptali davası açıldığı, anılan Mahkemece, "Taraflar arasındaki uyuşmazlık acentecilik sözleşmesinin feshi sebebiyle komisyon bedellerinin davalıdan talep edilip edilmeyeceği noktasındadır. Davalı taraf ... 3. Noterliğinin ...tarih ve ... yevmiye numaralı ihtarname ile taraflar arasındaki sözleşmenin 10. Maddesi gereğince rekabet yasağına ilişkin düzenleme gereğince sözleşmeyi feshetmiştir. Sözleşmenin 9.4 maddesi ile 2.1.4 maddesi hükümleri çerçevesinde yapılan değerlendirme neticesinde davacının sözleşmeyi 08/12/2016 tarihinde feshetmiş olması nedeniyle sözleşmenin 9.4 maddesi gereğince fesihten itibaren mahsuplaşma tarihinin 08/12/2020 yılı olacağı anlaşılmıştır. Yine ek sözleşmenin 4.2 maddesi gereğince sözleşmelerin mahsuplaşma süresinin 4 yıl olduğu, tanzim tarihinden itibaren ölüm ve maluliyet hali hariç 4 yıl süre ile yürürlükte olmayan sözleşmelerden komisyon iadesinin alınacağı hükme bağlanmış olmakla yapılacak bu işlemlere 4 yıl ile bağlı olduğu anlaşılmakla davacının talep ettiği komisyonların bu hükümlere göre değerlendirileceği anlaşılmıştır. Taraflar arasında düzenlenen acentecilik sözleşmesinin 10. ve 12. Maddelerinde rekabet yasağının düzenlendiği, davacı tarafça davalı şirketin iddia ettiği başka bir hayat sigortasını acenteliğinin yapıldığının kabul edildiği anlaşılmış olmakla birlikte sözleşmenin 9.4 maddesine göre fesihten sonra (fesih haksız olsa dahi) ilave edilen 4 yıl sonra mahsuplaşma işlemi yapılacağından fesih tarihine eklenen 4 yıl neticesinde mahsuplaşma tarihinin 08/12/2020 tarihi olacağı anlaşılmakla koşulları oluşmayan davacının komisyon bedeli talebinin davalıdan tahsiline ilişkin davasının reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur." gerekçesi ile işbu davanın davalısının davasının reddine karar verildiği, verilen kararın İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi’nin 2019/1285 Esas 2021/345 Karar sayılı kararı ile onandığı anlaşılmıştır.
Dosyanın incelenmesinde, davacı sigorta şirketi tarafından icra takibinin başlatıldığı ve işbu davanın açıldığı tarihler itibariyle taraflar arasında tanzim edilen sözleşmede belirlenen mahsuplaşma tarihinin henüz gelmediği, her ne kadar yargılama sırasında mahsuplaşma tarihi geçmiş ise de, dava tarihi itibariyle mahsuplaşma şartlarının bulunup bulunmadığı değerlendirildiğinde davacının komisyon iade talebinin yerinde olmadığı anlaşılmakla, yapılan yargılama, toplanan deliller, ... 5. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin ...Esas ...Karar sayılı ilamı ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi’nin 2019/1285 Esas 2021/345 Karar sayılı kararı bir bütün olarak değerlendirildiğinde davacının davasının reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM/ Gerekçesi yukarıda belirtildiği üzere;
Davacının davasının REDDİNE,
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Tarifesi gereğince alınması gereken 80,70 TL maktu karar harcın, peşin yatırılan 274,99 TL harçtan mahsubu ile bakiye 194,29‬ TL harcın karar kesinleştiğinde talep halinde davacıya iadesine,
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu m.18/A gereğince Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına, tahsilat ve gereği için Mahkeme Yazı İşleri Müdürlüğünce ilgili vergi dairesine müzekkere yazılmasına,
Taraflarca yapılan yargılama giderlerinin taraflar üzerinde bırakılmasına,
Taraflarca yatırılan bakiye gider avansının kararın kesinleşmesi halinde yatırana iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı asilin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi'nde İSTİNAF yasa yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup anlatıldı. 18/11/2022

KATİP ...
¸e-imzalıdır


HAKİM ...
¸e-imzalıdır


Harç/ Masraf Dökümü
Peşin Harç : 274,99 TL
Karar Harcı : 80,70 TL
Bakiye Harç : 194,29 TL

Davacı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 4.290,00 TL

Davalı Gider Avansı
Yatırılan Avans : 00,00 TL

Yargılama Gideri Detayları
Bilirkişi Ücreti : 3.600,00 TL
Posta Giderleri : 291,00 TL