Davacı ... ile davalı ... arasındaki davadan dolayı... 13. Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 29.12.2015 gün ve 2014/349 E.-2015/521 K. sayılı hükmü duruşmalı olarak onayan 23. Hukuk Dairesinin 05.02.2019 gün ve 2016/2839 E.-2019/272 K. sayılı ilamı aleyhinde davalı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin feshi nedeniyle yüklenici tarafından davalıya devredilen tapu payının iptâl ve tescili istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne dair verilen kararın davalı vekilince temyizi üzerine Yargıtay 23. Hukuk Dairesince verilen 05.02.2019 gün 2016/2839 Esas 2019/272 Karar sayılı onama ilamına karşı davalı vekilince yasal süresi içerisinde karar düzeltme talebinde bulunulmuştur.
Karar düzeltme talebinin kural olarak temyiz incelemesini yapan Yargıtay Hukuk Dairesince incelenmesi gerekmekte ise de; Yargıtay Büyük Genel Kurulu’nun, 09.02.2018 gün 2018/1 sayılı iş bölümü kararı ile arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinden kaynaklanan davalar sonucu verilip temyiz veya karar düzeltme talepli olarak 01.07.2016 tarihinden sonra Yargıtay’a gelen dava dosyaları inceleme görevi, Yargıtay 15. Hukuk Dairesi’ne verildiğinden karar düzeltme talebi Dairemizce incelenmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer karar düzeltme talepleri yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2-Davacı ile dava dışı yüklenici ... İnşaat ... Ürünleri Tur. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında ... 40. Noterliği’nde 11.03.2003 ve 8348 yevmiye nolu ve 23.07.2003 tarih 21365 yevmiye numaralı düzenleme şeklinde satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmeleri imzalanmıştır. Söz konusu sözleşmelerin ifası zımnında davacı arsa sahibi tapudaki 16/140 m2 payını yüklenici şirket yetkilisine devretmiş, davalı ...’te 09.04.2004 gün 3750 yevmiye numaralı tapuda yapılan işlem ile 5/140 m2 payı yüklenici temsilcisinden satın almıştır. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmeleri arsa sahipleri ve yüklenici arasında ... 40. Noterliği’nde düzenlenen 05.07.2004 tarih 21547 yevmiye nolu fesihname ile feshedilmiştir. Sözleşme geriye etkili feshedildiğine göre yükleniciye arsa sahibi tarafından yapılan tapu devirleri avans niteliğinde olduğu ve fesih halinde taraflar verdiklerini geri isteyebileceklerinden, davacı arsa sahibi yüklenici ve yükleniciden pay satın alan davalıdan verdiğini geri istemesi ve tapu kaydının iptâli ve tescilini talep etmesi mümkündür. Dairemiz ile Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun içtihat uygulamalarında bu halde yükleniciden bağımsız bölüm ya da tapu payı devralanların iyiniyetli sayılmayacakları ve korunmayacağı kabul edilmektedir.
Eser sözleşmesinden kaynaklanan davalar, sözleşmeler ile arsa sahibi ile yüklenicinin sözleşmeyi feshettikleri tarihte yürürlükte bulunan 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 126/4 ve dava
tarihi itibariyle yürürlüğe girmiş olan 6098 sayılı Borçlar Kanunu 147/6. maddesi hükmü gereğince beş yıllık, satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan davalar BK’nın 125. maddesi ile TBK’nın 146. maddesi hükmünce on yıllık zamanaşımı süresine tabidir. Borçlar Kanunu’nun 128., TBK’nın 149. maddesi uyarınca zamanaşımı süresi alacağın muaccel olması ile işlemeye başlayacaktır. Arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin feshi halinde zamanaşımının başlayacağı tarih, mahkeme kararıyla feshedilmiş ise mahkeme kararının kesinleştiği, tarafların mutabakatı ile feshedilmişse fesih konusunda taraf iradelerinin birleştiği tarih olacaktır.
Zamanaşımı bir itiraz değil def"i olduğundan 6100 sayılı HMK’nın 141. maddesi gereğince cevap veya ikinci cevap dilekçesi ile yapılması zorunludur. Cevap ve ikinci cevap dilekçesinde ileri sürülmemiş ise aynı maddenin 2. bendine göre karşı tarafın açık muvafakati veya ıslah ile ileri sürülmesi de mümkündür. Dairemiz ve Yargıtay uygulamalarında cevap dilekçesinin ıslahı suretiyle zamanaşımı def"inin ileri sürülebileceği kabul edilmektedir.
6100 sayılı HMK’nın 177/1. maddesi gereğince ıslahın tahkikatın sona ermesine kadar yapılması mümkündür. Tarihsiz, davalı vekilinin imzası bulunmayan ve UYAP üzerinden gönderildiğine dair dosyaya sunulup dilekçe suretlerinde bir işaret bulunmayan dilekçesi ile davalı vekili cevap dilekçesini ıslah ederek zamanaşımı def"inde bulunmuştur. 10.12.2015 tarihli duruşma tutanağında davalı vekilinin cevap dilekçesinin ıslahı ile yazılı beyanda bulunduğu ve davacının bu dilekçeye karşı beyanlarının alındığı anlaşılmaktadır. Buna göre dilekçe üzerinde havale ve tarih bulunmamakla birlikte, cevap dilekçesinin ıslahı suretiyle zamanaşımı def"inin yargılamanın devamı sırasında ve tahkikat bitmeden yapıldığı anlaşılmaktadır. Mahkemece zamanaşımı def"iyle ilgili bir ara kararı bulunmadığı gibi nihai karar gerekçesinde de zamanaşımı def"i incelenip tartışılmamıştır.
Bu durumda mahkemece, davalı tarafça tahkikatın sona ermesinden önce ve cevap dilekçesinin ıslahı suretiyle zamanaşımı def"inde bulunulduğu ve cevap dilekçesinin ıslahı suretiyle zamanaşımı def"i ileri sürülmesi mümkün olduğundan ıslahla ilgili HMK 176 ve devamı maddelerinde düzenlenen diğer işlemlerde tamamlandıktan sonra zamanaşımı def"i konusunda olumlu veya olumsuz bir karar verilmesi gerekirken, bununla ilgili herhangi bir değerlendirme yapılmaksızın işin esasının incelenerek davanın sonuçlandırılması doğru olmamıştır.
Yerel mahkeme kararının bu sebeple bozulması gerekirken davalının cevap dilekçesini ıslah ederek zamanaşımı def"inde bulunduğu gözden kaçırılarak onandığı bu kez yapılan incelemede anlaşıldığından karar düzeltme talebinin kabulü uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalının diğer karar düzeltme taleplerinin reddine, 2. bent uyarınca kabulü ile Yargıtay 23. Hukuk Dairesince 05.02.2019 gün 2016/2839 Esas 2019/272 Karar sayılı onama ilamının kaldırılarak hükmün davalı yararına BOZULMASINA, 2.037,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacıdan alınarak Yargıtay"daki duruşmada vekille temsil olunan davalıya verilmesine, ödenenden 5766 sayılı Kanun"un 11. maddesi ile yapılan değişiklik gereğince Harçlar Kanunu 42/2-d maddesi uyarınca alınması gereken 143,50 TL Yargıtay başvurma harcının mahsup edilerek, varsa fazla alınan temyiz harcının temyiz eden davalıya iadesine, ödediği karar düzeltme peşin harcının istek halinde karar düzeltme isteyen davalıya geri verilmesine, 22.01.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.