BAM Hukuk Mahkemeleri İzmir 7. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/250 Esas 2022/906 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İZMİR
7. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/250 Esas
KARAR NO : 2022/906

DAVA : Alacak (Taşıma Sözleşmesi Kaynaklı)
DAVA TARİHİ : 17/06/2020
KARAR TARİHİ : 10/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirketten satın alınan 1 adet COLDBLUE CBNE 40245 EVAPORATOR cinsi değeri 3.030 TL olan ürünün müşteriye teslim edilmek üzere 31.07.2019 tarihinde davalı kargo şirketine verildiğini, dava konusu malın davalı tarafından taşındığı sırada Zzarar gördüğünü, “içeriğinden çıkartılan kırıktır.” “Ambalaj içerisindeki ürün evet hasarlı” açıklamaları ile 01.08.2019 tarihli tutanağın düzenlendiğini, bu tutanağın müvekkili şirketin müşterisi ve davalı ... Kargo Selçuk Şube Müdürlüğü tarafından imzalandığını, davalı kargo şirketi ile yapılan görüşmelerin tamamının semeresiz kaldığını, davalı tarafından olumlu veya olumsuz bir dönüş yapılmadığını, gönderim konusu ürünün kolay kırılabilecek bir eşya olmadığı gibi ürün soğutma cihazının iç ünitesi olduğunu, davalı firmanın taşıma sırasında gerekli özen ve dikkati göstermeyerek müvekkili şirketin zarara uğramasına sebep olduğunu, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinin 12.Hukuk Dairesinin 2018/918 E. 2019/566 Karar sayılı 18.04.2019 tarihli ilamında;”davalı kaşe ve imzasını içeren hasar tespit tutanağının bulunması nedeniyle ayrıca hasar bildirimine gerek olmadığı, SDR kuru üzerinden yapılan hesaplama sonucu bulunan tutar dikkate alınarak ilk derece mahkemesince talep gibi davanın kabulüne karar verilmesinde isabetsizlik olmadığı” yönünde karar verildiğini belirterek fazlaya ilişkin talep ve dava açma hakları saklı kalmak kaydı ile davalı tarafından taşınması sırasında hasara uğraması nedeniyle müvekkili şirketin müşterisi tarafından teslim alınmayan 3.030 TL bedelindeki malın banka tarafından geri alınma tarihi olan 08.10.2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde, usüle ilişkin itirazları olduğunu, davacı tarafın taleplerini kabul anlamına gelmemek kaydıyla müvekkili şirkete mezkur taşımada izafe edilecek hiçbir kusur bulunmadığını, dava dilekçesinde ifade edilen kargoya ait hasar kaydı ve hasar tespiti olmayıp dava konusu kargonun teslim alındığını, davacının bu kargo içeriğine ilişkin talebinin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, kabul anlamına gelmemek kaydıyla bir an için taşıma sebebiyle davacının mevcudiyetini iddia ettiği gibi bir zararın oluştuğunun kabulü halinde dahi müvekkili şirkete sorumluluk yüklenmesinin mümkün olmadığını, mevzuat gereğince kargo içeriğini koruyacak niteliktte ve taşımaya uygun yapılmamış ambalaj sebebi ile meydana gelecek hasardan gönderenin sorumlu olacağının şüphesiz olduğunu, TTK nunda öngörülen sorumluluk sistemine göre gönderici tarafından uygun ambalajlama yapıldığının ispatının gerektiğini, TTK madde 878 in beyanlarını destekler nitelikte olduğunu, bu hüküm gereğince gönderen tarafından yapılan yetersiz ambalajlamanın taşıyanın sorumluluktan kurtaracağını, davacını istediği tazminatın fahiş olduğunu, kabul anlamına gelmemek üzere sorumluluk sınırlarının TTK madde 882 ile sınırlı olduğunu, ancak bu sorumluluk sınırını aşmadığı takdirde tazminat hesabında esas alınacak tutarın TTK madde 880 uyarınca eşyanın taşınmak üzere teslim alındığı yer ve zamandaki değerine göre hesaplanacağını, kısaca müvekkilinin olayda sorumlu olduğu kabul edilecek dahi olsa TTK m.882 hükmüne uygun gönderinin net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8,33 özel çekme hakkı istenebileceğinin ortada olduğunu ancak bunun sınırının da TTK m.880 olacağının aşikar olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLER VE GEREKÇE :
Uyuşmazlığın, taraflar arasında taşımacılık ilişkisi kapsamında 31/07/2019 tarihinde kargoya verilen soğutma cihazı iç ünitesinin teslimi sırasında zarar gördüğü, teslim edilecek 3.şirkete tam teslim edilemediği iddiasıyla tazmin koşullarının oluşup oluşmadığı hususlarında toplandığı görüldü.
Dava tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 863. madde hükmüne göre, sözleşmeden, durumun gereğinden veya ticari teamülden aksi anlaşılmadıkça; gönderen, eşyayı, taşıma güvenliğine uygun biçimde araca koyarak, istifleyerek, bağlayarak, sabitleyerek yüklemek ve aynı şekilde boşaltmak zorundadır. Taşıyıcı, ayrıca yüklemenin işletme güvenliğine uygun olmasını sağlamakla yükümlüdür.
Aynı Kanun'un 864. madde hükmünde de, gönderenin kusursuz sorumluluk halleri düzenlenmiş olup, buna göre, gönderen kusuru olmasa da yetersiz ambalajlamadan ve işaretlemeden kaynaklanan, taşıyıcının zararları ile giderlerini tazminle yükümlüdür.
Ambalaj ve işaretlemenin nasıl yapılması gerektiğine ilişkin 862. madde hükmüne göre, eşyanın niteliği, kararlaştırılan taşıma dikkate alındığında, ambalaj yapılmasını gerektiriyorsa, gönderen, eşyayı zıya ve hasardan koruyacak ve taşıyıcıya zarar vermeyecek şekilde ambalajlamak zorundadır. Ayrıca gönderen, eşyanın sözleşme hükümlerine uygun şekilde işleme tabi tutulabilmesi için işaretlenmesi gerekiyorsa, bu işaretleri de koymakla yükümlüdür.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'na tabi taşımalarda eşyanın ambalajlanması kural olarak gönderene aittir. Taraflar arasındaki taşımanın niteliği ve sözleşme ise ambalajlama ve işaretlemenin niteliğine ilişkin olarak belirgin bir rol oynar. Yetersiz ambalajlama ya da işaretlemenin hem gönderenin hem de taşıyıcının sorumluluk alanında gerçekleşen iş ve işlemlerden kaynaklanması halinde zarar, sebep olma oranına göre paylaşılacaktır. Bu yaklaşım 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 864/3. hükmüne de uygun olacaktır. Buna göre, zararın veya giderlerin doğmasında taşıyıcının davranışlarının da etkisi olmuşsa, tazmin yükümlülüğü ile ödenecek tazminatın kapsamının belirlenmesinde, bu davranışların ne ölçüde etkili oldukları da dikkate alınır.
Taşıma nedeni ile meydana gelen zıya, hasar ve gecikme sonucu oluşan zararın tazmininden sözedilebilmesi için öncelikle taşıyıcının sorumluluğunun belirlenmesi, sorumluluğun doğması halinde ise tazmin edilecek zararın kapsamı ve sınırlarının belirlenmesi gerekmektedir.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 875. maddesi gereğince taşıyıcı, eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından teslim edilmesine kadar geçecek süre içinde, eşyanın zıyaından, hasarından veya teslimindeki gecikmeden doğan zararlardan sorumludur. Taşıyıcının sorumluluktan kurtulmasında genel sebepler ve özel sebepler ayrımı yapılmış olup taşıyıcı ancak 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 875/3, 876 ve 878. maddesinde gösterilen hallerin mevcudiyetini ispat etmek suretiyle mesuliyetten kurtulabilir.
Eşyanın taşıma süresini taraflar aralarında kararlaştırabilirler. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 873. maddesi uyarınca taraflar arasında taşıma süresinin kararlaştırılmış olması halinde taşıyıcı bu süre içerisinde, her hangi bir sürenin belirlenmemiş olması durumunda ise şartlar dikkate alındığında özenli bir taşıyıcıya tanınabilecek makul süre içerisinde teslim etmekle yükümlüdür.
Taşıyıcının eşyanın geç tesliminden sorumlu tutulması halinde tazmin edilecek zararın kapsamı ve sınırları belirlenmelidir. Taşıyıcının sorumluluğu 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 882. maddesinin 3. fıkrası uyarınca taşıma ücretinin üç katı tutar ile sınırlıdır.
6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 882.maddesine göre, 880. ve 881. maddeleri uyarınca ödenecek tazminat, gönderinin net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8,33 Özel Çekme Hakkını karşılayan tutar ile sınırlıdır. Gönderinin münferit parçalarının zıyaı veya hasarı hâlinde taşıyıcının sorumluluğu; gönderinin tamamı değerini kaybetmişse tamamının, gönderinin bir kısmı değerini kaybetmişse, değerini kaybeden kısmının, net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8,33 Özel Çekme Hakkını karşılayan tutar ile sınırlıdır.
Ancak 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 886. maddesi uyarınca taşıyıcı veya 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 879. maddede belirtilen kişiler zarara, kasten veya pervasızca bir davranışla ve böyle bir zararın meydana gelmesi ihtimalinin bilinciyle işlenmiş bir fiil veya ihmalle sebebiyet verdiklerinin ispat edilmesi halinde sorumluluktan kurtulma hâllerinden ve sorumluluk sınırlamalarından yararlanamayacaklardır.
Yapılan açıklamalar kapsamında, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 875. maddesi gereğince taşıyıcı eşyanın kararlaştırılan sürede, böyle bir sürenin kararlaştırılmamış olması halinde makul süre içerisinde teslimi ile sorumludur.
4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu'nun Tanımlar başlıklı 3. maddesinde kargo, tek parçada en fazla yüz kilogramı geçmeyen genellikle ambalaj ve kap içerisinde olan küçük boyutlu koli, sandık, paket gibi parça eşya olarak tanımlanmıştır. Kural olarak, eşyanın ambalajlanması gönderene ait olsa da, kargo taşımasının niteliği gereği, davalının da eşyanın ambalajı hususunda nezaret yükümlülüğü olduğunun kabulü gerekir. Taşıyıcı, eşyanın taşınmak üzere teslim alınmasından alıcıya teslim edilmesine kadar geçecek süre içinde, eşyanın zıyaından, hasarından veya teslimindeki gecikmeden doğan zararlardan sorumludur.
Davalı şirketten ilgili tüm taşıma belgeleri ile durum tespit tutanağı aslı ve belgelerin mahkememize gönderilmesi istenilmiş, davalı vekilince kargo teslim tutanağı, durum tespit tutanağı asılları, kargo bilgisi ekran görüntüsünün sunulduğu görülmüştür.
Taraflar arasındaki taşımaya konu sevk irsaliyesindeki ismiyle Evaporator davalı şirket tarafından mahkememize sunulduktan sonra, davacıya teslim sırasında zarar gören ve gönderilen 3.kişiye teslim edilemediği iddia olunan soğutma cihazı iç ünitesi, fatura, sevk irsaliyesi, tahsilat makbuzu, kargo teslim tutanağı, durum tespit tutanağı, ticari defter ve kayıtlar, davalı tarafın savunmaları, tüm belgeler incelenmek suretiyle ayrıntılı ve denetime elverişli rapor alınması için soğutma cihazları konusunda ihtisaslaşmış bir makine mühendisi bilirkişi ile taşımacılık uzmanı bilirkişiye tevdi edilerek rapor aldırıldığı, bilirkişi heyetinin mahkememize verdiği 10/01/2022 havale tarihli ön raporunda, Evaparotora ilişkin ek bilgilerin istendiği, davacı vekilince bu hususta beyanda bulunulduğu, bilirkişi heyetinin mahkememize verdiği 14/03/2022 havale tarihli raporunda, davacıya firma tarafından satılan ... Kargo ile alıcısı ... Restaurant Tur. San.Tic. ve İnş.A.Ş.' nin ... mevkii ... .../İzmir adresine gönderilen gönderinin hasarlandığı iddiası ile meydana gelen gerçek zararın ... Kargo Yurtiçi ve Yurtdışı Taşımacılık A.Ş 'den tahsili amacıyla dava açıldığı ancak gönderinin kaybolduğu, tamir olacak şekilde hasarlandığı veya tamir edilemez durumda olduğu hakkında herhangi bir tutanağa rastlanmadığı, somut olaya uygulanması gereken 6102 sayılı TTK' nun 882.maddesi uyarınca taşıyıcının taşıma sözleşmesinden kaynaklanan sorumluluğu, kaybolan gönderinin net olmayan ağırlığını her bir kilogram için 8.33 özel çekme hakkını karşılayan tutar ile sınırlı olduğu, davacı zararı davalının kasten veya pervasızca bir davranışıyla veya böyle bir zararın meydana gelmesi ihtimalinin bilinciyle işlenmiş bir fiilin veya ihtimalinin sebebiyet verdiği de iddia ve ispat etmediği, gerçekte isabetli olarak davalının davacının gerçek zararından sorumlu olduğu belirtilmekte ise de gerçek zarar miktarı yukarıda açıklandığı gibi kaybolan gönderinin net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8.33 özel çekme hakkını karşılayan tutar ile sınırlı olduğu, istenebilecek davacı zararı: nakli sırasında hasarlanan gönderinin soğuk oda evaporatörü iç ünitesi olduğu anlaşıldığı, Evaporatör iç ünitesi 43 kilogram ağırlığında olduğunun anlaşıldığı, davacı alacağı; taşıyıcının taşıma sözleşmesinden kaynaklanan sorumluluğunun, kaybolan gönderinin net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8.33 özel çekme hakkını karşılayan tutar ile sınırlı olduğu, buna göre ; 43 kg x 8.33 x 7.6535 =2.741,407 TL hesaplandığı, davacı firmaya ait gönderinin davalı firma tarafından nakledilirken hasarlandığını bildirmişlerdir.
Taraf vekillerinin kök rapora karşı beyan ve itirazları doğrultusunda mevcut dosya kapsamına göre bilirkişi heyetinden ek rapor aldırıldığı, bilirkişi heyetinin mahkememize verdiği 15/08/2022 havale tarihli ek raporunda, davalı ... Kargo Yurtiçi ve Yurtdışı Taşımacılık A.Ş tarafından kendisine teslim edilen gönderinin gideceği merkeze ulaştığında “içeriden çıkan fan kırıktır.” tutanağı tutulduğu, düzenlenen 31.07.2019 tarihli “Durum Tespit Tutanağında “durumun tespit edildiği ve tutanak altına alındığının görüldüğü, değerlendirme yapılırken 43 kg. lık gönderinin ağırlığı esas alınıp hasarların kısmın ağırlığına göre işlem yapıldığı, hasarlanan kısmın ağırlığının esas olduğu, bu nedenle yapılan hesaplamada herhangi bir yanlışlık bulunmadığının düşünüldüğünü bildirmişlerdir.
Tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde; hüküm kurmaya elverişli bilirkişi raporu esas alınarak; 6102 sayılı TTK' nun 882.maddesi uyarınca taşıyıcının taşıma sözleşmesinden kaynaklanan sorumluluğu, kaybolan gönderinin net olmayan ağırlığını her bir kilogram için 8.33 özel çekme hakkını karşılayan tutar ile sınırlı olduğu, gerçek zarar miktarının kaybolan gönderinin net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8.33 özel çekme hakkını karşılayan tutar ile sınırlı olduğu, istenebilecek davacı zararının, nakli sırasında hasarlanan gönderinin soğuk oda evaporatörü iç ünitesi olduğu, evaporatör iç ünitesi 43 kilogram ağırlığında olduğu, taşıyıcının taşıma sözleşmesinden kaynaklanan sorumluluğunun, kaybolan gönderinin net olmayan ağırlığının her bir kilogramı için 8.33 özel çekme hakkını karşılayan tutar ile sınırlı olduğu, davacı firmaya ait gönderinin davalı firma tarafından nakledilirken hasarlandığı, davanın kısmen kabulü ile; 2.741,407-TL tazminatın 08/10/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine;
Dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile;
2.741,407-TL tazminatın 08/10/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE;
3-Harçlar Yasası gereğince hesaplanan alınması gerekli 187,26-TL harçtan mahkememiz dosyasında peşin olarak alınan 54,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 132,86-TL harcın davalıdan alınarak Hazine'ye irat kaydına,
4-Davacı taraf kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan A.A.Ü.T uyarınca hesaplanan 2.741,40-TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte olan A.A.Ü.T uyarınca hesaplanan 288,60-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Davacı tarafından sarf olunan 108,80-TL peşin ve başvurma harcı, 8 adet tebligat gideri 66,50-TL, 2 müzekkere/posta gideri 54,00-TL, 1.000,00-TL bilirkişi ücreti üzere toplam 1.229,30-TL'nin davanın kısmen kabulü nazara alınarak 1.112,21-TL'lik kısmının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
7-HMK.nun 333.maddesi uyarınca taraflarca yatırılan gider avansının sarf edilmeyen kısmının karar kesinleştiğinde talep halinde ilgili taraflara iadesine,
8-7155 sayılı yasanın 19/12/2018 tarihinde yürürlüğe giren 23.maddesiyle eklenen 6325 sayılı yasanın 18/A maddesi gereğince taraflar arasında yapılan arabuluculuk faaliyeti sonunda, ileride haksız çıkacak taraftan alınmak üzere Hazine tarafından karşılanan 1.320,00-TL arabulucu ücretinden 1.194,27-TL'sinden davalının, 125,73-TL'sinden davacının sorumlu tutulmak kaydı ile davacı ve davalıdan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazineye gelir kaydına,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 341/2. maddesi gereğince kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usulen anlatıldı. 10/11/2022

Katip ...
(e-imzalıdır)


Hakim ...
(e-imzalıdır)