MAHKEMESİ : Asliye Hukuk Mahkemesi


Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün, süresi içinde davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine, dosya incelendi, gereği düşünüldü:

-K A R A R -

Davacılar vekili; 26.08.2009 tarihinde ... plakalı aracın müvekkillerinin murisinin içinde bulunduğu ... plakalı araçla çarpışması sonucu maddi hasarlı, yaralamalı ve ölümlü trafik kazası meydana geldiğini, olayda müvekkili ..."ın murisi ..."ın ve davacı ..."ın murisi ..."ın hayatını kaybettiğini, aynı kazada müvekkilleri ... ve ..."ın kalıcı sakat olacak şekilde yaralandığını, Derya ve ... "ın... plakalı araçta yolcu olarak bulunduklarını, ölüme sebebiyet veren ... plakalı aracın olay anında Ergo Sigorta A.Ş."den zorunlu mali mesuliyet sigortası bulunduğunu, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere Müslüm için 5.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı, Anzeliha için 1.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı, ... için 1.000,00 TL sakatlık tazminatı, Anzeliha için 1.000,00 TL sakatlık tazminatı ve müteveffaların cenaze gideri olarak 100,00 TL tabut, 100,00 TL mezarlık, 50,00 TL kefenleme olmak üzere 250"şer TL cenaze gideri, toplam 8.500,00 TL tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı sigortadan alınarak taraflarına verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili; davaya cevap vermemiştir.
Mahkemece iddia, savunma, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacı ..."ün ölen
kızı Derya ve davacı ..."nın ölen oğlu Mehmet Ali için açmış olduğu destekten yoksun kalma tazminat istemine ve cenaze giderlerine yönelik davanın feragat nedeniyle reddine, davacı ... ve Serkan için iş ve güçten kalma ile güç kaybı nedeniyle açılan davanın davacıların hatır için taşındığı kanaatine varıldığından takdirden %10 oranında indirim yapılarak davacı Serkan için 135.000,00 TL, davacı ... için 42.553,70 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ve sigorta poliçe limiti ile sınırlı olmak üzere(ıslah edilen kısım için ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte) davalıdan alınarak davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş, hüküm, davacılar vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dava Borçlar Kanunu"nun 46. maddesi (6098 sayılı BK m. 54) gereğince cismani zararın tazmini istemine ilişkindir.
Davalı vekili, desteğin hatır için taşındığını savunmuştur. Mahkemece davacıların hatır için taşındığı kanaatine varıldığından takdirden %10 oranında indirim yapılarak yazılı olduğu şekilde karar verilmiştir.
Öğretide hatır taşıması konusunda bir kavram birliği olmadığı gözlemlenmekte, ancak "hatır için ücretsiz taşıma" ve "aracı hatır için ücretsiz kullandırma" tamlamalarının benimsendiği görülmektedir. Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 818 sayılı BK"nın 43. maddesi (6098 sayılı TBK md. 51) uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay içtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hatır taşımasından ya da kullanmadan sözedebilmek için yaralanan ya da ölen karşılıksız taşınmış olmalıdır. Taşınan veya kullananın yararının sözkonusu olduğu durumda hatır taşıması ilişkisi gündeme geleceğinden işletenin sorumluluğu genel hükümlere göre değerlendirilecek ve ödenceden indirim yapılacaktır. Bu bakımdan hatır taşıması ilişkisinin değerlendirilmesinde taşıma ya da kullanmanın kimin çıkar ve yararına olduğunun saptanması önemlidir. Yarar ekonomik olabileceği gibi, ortak toplumsal değerleri de ilgilendirebilir. Ancak taşıma ve kullanmada işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin bir çıkarı veya yararının bulunması halinde hatır taşımasından sözedilemeyecektir. Hakim, tazminattan mutlaka belli bir oranda indirim yapmak zorunda değilse de bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir. Mahkemece, taşımanın hatır için olup olmadığı,
tarafların yakınlığı, varsa hatır için taşımanın kimin arzusu ve ne amaçla yapıldığı gibi olayın özel şartları gözönüne alınarak araştırma ve inceleme yapılması, BK"nın 43. madde hükmüne göre tazminattan indirim yapılıp yapılmayacağı karar yerinde tartışılması, sonucuna göre hüküm tesisi gerekmektedir.
Somut olayda, davalıya trafik sigortalı araçta bulunan davacılar Anzeliha ve Serkan’ın, dava konusu kazada hayatını kaybeden sigortalı araç sürücüsü ... ile akraba oldukları, Anzeliha’nın Akil’in eşi, Serkan’ın amcası olduğu, her yıl Urfa’dan Ordu’ya çalışmaya gittikleri ve tarım işçisi oldukları ve kazanın da bu yolculuk sırasında meydana geldiği anlaşılmaktadır. Yukarıda açıklanan bu nedenlerle, mahkemece olayda hatır taşıması olmadığı gözetilmeden, hatır taşımasının bulunduğunun kabulü ile hatır taşıması indirimi yapılarak, yazılı olduğu şekilde karar verilmiş olması doğru görülmemiştir.
2-Davalı ... şirketi kazaya neden olan aracın trafik sigortacısıdır. 2918 sayılı KTK.nun 98/1, 99/1 maddeleri ile ZMSS poliçesi Genel Şartlarının B.2 maddesi uyarınca rizikonun belge ve bilgileri ile birlikte sigortacıya ihbar edildiği tarihten itibaren 8 işgünü içinde sigortanın tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmakta bu sürenin sonunda ödememe halinde temerrüt gerçekleşmektedir. Bu sebeple usulüne uygun bir başvuru yapılıp yasada belirlenen süre dolmadan trafik sigortacısı bakımından alacağın muacceliyetinden ve dolayısıyla temerrüdünden söz edilemez. Bu durumda mahkemece davacı tarafın davalı ... şirketine davadan önce ihbarda bulunup bulunmadığının tespiti ile davadan önce ihbar var ise anılan maddeye göre davalı ... şirketinin temerrüt tarihinin belirlenmesi, ihbar bulunmadığı takdirde davalı ... şirketinin bu dava ile temerrüde düştüğünün kabulü ile alacağın tamamı için dava tarihinden itibaren temerrüt faizine karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu biçimde ıslah edilen miktara ıslah tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (l) ve (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine 25/10/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.