Danıştay 4. Daire 1993/1110 Esas 1994/4701 Karar Sayılı İlamı

Daire : DÖRDÜNCÜ DAİRE
Karar Yılı : 1994
Karar No : 4701
Esas Yılı : 1993
Esas No : 1110
Karar Tarihi : 11/10/994

KAMU ALACAĞININ ŞİRKETTEN TAHSİL OLANAĞI BULUNMADIĞININ TESBİT EDİLDİĞİ TARİHTE ORTAK SIFATI BULUNMAYAN DAVACININ ORTAKLIKTAN AYRILDIĞI TARİNTEN ÖNCEKİ DÖNEMLERE DE AİT OLSA ŞİRKET BORCU NEDENİYLE TAKİBİ MÜMKÜN OLMADIĞI HK.
Davacı … Eğitim Hizmetleri ve Ticaret Limited Şirketinin kurucu ortağıdır ve 18.1.1990 tarihinden 30.1.1990 tarihine kadar şirketin müdürlüğünü yapmıştır. Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinin 31.5.1991 günlü nüshasındaki ilandan, davacının 20.5.1991 gününde payını devretmek suretiyle ortaklıktan ayrıldığı ve bu hususun 28.5.1991 tarihinde Ticaret Siciline tescil edildiği anlaşılmaktadır. 6183 sayılı Amme Alacaklarının tahsil Usulü Hakkında Kanunun 35.maddesi uyarınca, şirketin tahsil imkanı kalmayan vergi borçlarından dolayı, şirkete vazettiği sermaye miktarınca sorumlu tutularak davacı adına 12.8.1992 gününde ödeme emri tebliğ edilmiştir. Davacı, ortaklık sıfatı sona erdikten sonra faaliyetine devam etmekte olan limited şirketin borcundan sorumlu tutulamayacağını iddia ederek, ödeme emrinin iptalini istemiştir.
… Vergi Mahkemesi … günlü ve … sayılı kararıyla; davacıdan istenen vergi borçlarının ortaklıktan ayrıldığı tarihten önceki dönemlere ait olduğu gerekçesiyle davayı reddetmiştir.Davacı, devirden önceki dönemlere de ait olsa, ortalıktan ayrılmış ortağın limited şirketin vergi borcundan sorumlu tutulamayacağını, esasen İdarenin, 6183 sayılı Kanunun 75.maddesinde öngörüldüğü gibi, borçlu şirketin haczi caiz mallarını tesbit edip bunların satışından sonrada tahsil edilmemiş borcu kalmadığını gösteren "bir aciz fişi"ni usulüne göre düzenlemediğini iddia ederek mahkeme kararının bozulmasını istemektedir.
Dava konusu edilen ödeme emrinin, 6183 sayılı Kanunun 35.maddesi uyarınca limited şirketin ödenmeyen vergi borcundan dolayı ortak sıfatı dolayısıyla davacı adına düzenlendiği, söz konusu belgede açıklanmıştır. Bu nedenle işlemin sözü edilen hükme uygun olup olmadığının araştırılması gerekmektedir.
6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 35.maddesinde, "Limited ortaklıkların ödenmiyen ve tahsil imkanı bulunmayan amme borçlarından dolayı ortalra vazettikleri veya vaz'ını taahhüt eyledikleri sermaye miktarında doğrudan doğruya mesul ve bu kanun hükümleri gereğince takibata tabi tutulurlar" denilmektedir. Bu hükümle, amme alacaklısı idareler, limited ortaklığın adi alacaklarından imtiyazlı bir duruma getirilmekte, bunların gerektiğinde limited ortakları, maddede öngörülen kayıt ve şartlarla, takip edilmesine olanak sağlanmaktadır. Sözü edilen maddeye göre, bir limited şirket ortağının takip edilebilmesi, şirketin amme borcunun tahsil imkansızlığının sabit olmasına bağlıdır. Tahsil imkansızlığının tesbitinin kesin hukuki esaslara dayanması gerekir. Bu husus, takdir hataları sebebiyle uygulama birliğinin bozulmasını önleme ve vergi borcu nedeniyle kendilerine başvurulabilecek ortakların saptanabilmesi için önemlidir. Limited Ortaklar yönünden öngörülen sorumluluğun niteliği, bir ortağın 35.maddeye göre takibi için, şirketin vergi borcunun doğumu anında değil, vergi borcunun "şirketten tahsil imkanı bulunmadığının" tesbiti anında ortak sıfatını taşımasını gerektirmektedir. 6183 sayılı Kanunun 75.maddesinde, "Yapılan takip sonunda, borçlunun haczi caiz malı olmadığı veya bulunan malların satış bedeli borcunu karşılamadığı takdirde borçlu aciz halinde sayılır. Yapılan takip safhalarıyla bakiye borç miktarı bir aciz fişinde gösterilerek aciz hali tespit olunur." denildiğine göre, bu imkansızlık, söz konusu hüküm uyarınca borçlu şirketi hakkında düzenlenecek bir "aciz fişi" ile saptanabilir.
Dosya münderecatından borçlu Limited Şirket hakkında 75.madde uyarınca bir "aciz fişi" düzenlenip düzenlenmediği, düzenlenmişse bunun tarihinin ne olduğu anlaşılmaktadır. Ancak yine dosyadaki belgelerden limited şirketin mal varlığının, Tapu Müdürlüğüne, Belediye Emlak Vergi Dairesi Müdürlüğüne ve Polatlıda şubesi bulunan bankalara gönderilen 13.7.1992 tarihli yazılarla araştırıldığı ve alınan cevaplara göre, limited ortaklar adına takibe geçilmesi için gerekli işlemlerin yapılmasına Vergi Dairesi Müdürünün 29.7.1992 günlü "olur"u ile başlanabildiği anlaşılmaktadır. Eğer düzenlenmişse, "aciz fişi" ancak bu tarihi taşıyabileceğinden, şirket borcu nedeniyle bu tarih itibariyle limited
şirket ortağı sıfatı taşıyanlar takip edebilir.
Davacının, 20.5.1991 tarihli noter senediyle şirketteki payını devrettiği ve bu hususun 28.5.1991 de Ticaret Siciline tescil edildiği, dosyada bir örneği bulunan 31.5.1991 günlü Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayınlanan ilandan anlaşılmaktadır. Kamu alacağının şirketten tahsil olanağı bulunmadığının tesbit edildiği tarihte ortak sıfatı bulunmayan davacının, ortaklıktan ayrıldığı tarihten önceki dönemlere de ait olsa, şirket borcu nedeniyle takibi mümkün olamayacağından, davanın reddine karar verilmesinde isabet yoktur.
Bu nedenle, …Vergi Mahkemesinin … gün ve … sayılı kararın bozulmasına karar verildi.