BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/478 Esas 2022/779 Karar Sayılı İlamı

T.C.
İSTANBUL
9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/478 Esas
KARAR NO : 2022/779

DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 30/07/2021
KARAR TARİHİ : 26/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılamasının sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
TALEP : Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; davalının, müvekkili hakkında İstanbul ... İcra Dairesi'nin... Esas sayılı dosyası kapsamında alacak takibi yaptığını, müvekkilinin yapmış olduğu talep ve açmış olduğu İstanbul ...icra Hukuk Mahkemesi'nin ... Esas sayılı dosyası ile icra takibinin durduğunu, yapmış olduğu İstanbul ... İcra Hukuk Mahkemesi ...Esas dosyasının başvurusunun yasal sürede yapılmadığı için mahkeme tarafından reddedildiğini, müvekkili aleyhine verilen bu karara karşı İstinaf başvurusunu yaptıklarını, takibe konu bononun bedelinin ekte sundukları çek teslim tutanağı ve Bakırköy ... Asliye Ticaret Mahkemesi'nin ... Esas ...Kararı ile "Dava konusu çek incelendiğinde, 20/03/2018 keşide tarihli, 25.000,00 TL bedelli olduğu keşidecisinin davacı ... olup hamiline düzenlendiği, cirantaların sırasıyla davalı .., davalı ... ..., dava dışı ..., ... -... olduğu, ...tarafından bankaya ibraz edilerek çek garanti bedelinin tahsil edildiğinin anlaşıldığını, dava konusu...Fındıkzade Şubesi'ne ait, ... seri numaralı, 20/03/2018 ödeme tarihli, keşide yeri İstanbul olan, 25.000,00 TL bedelli çekten dolayı davacının davalılara borçlu olmadığının tespitine" karar verildiğini, müvekkilinin, dava konusu çek ve davalı tarafından belirtilen bir borcunun bulunmamakta olduğunu belirterek, davanun kabulü ile, davalıya borçlarının olmadığının tespitine, icra takibinin durdurularak ihtiyati tedbire karar verilmesini, kötü niyetli davalının %20 tazminata mahkum edilmesini, yargılama giderlerinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP: Davalıya yapılan usulüne uygun tebligata rağmen davalı taraf davaya cevap vermeyerek ve duruşmalara katılmayarak davayı reddetmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:Eldeki dava, menfi tespit davasıdır.
Borçlunun, temel borç ilişkisinden dolayı herhangi bir nedenle sorumlu tutulamayacağını ileri sürerek açtığı menfi tespit davası, öğreti ve uygulamada bedelsizliğe dayalı menfi tespit davası olarak adlandırılmaktadır. Bedelsizlik ise, bir kambiyo senedinin ihdasına neden olan temel alacağın herhangi bir nedenle mevcut olmamasıdır (İnan, Nurkut: Türk Hukukunda Hatır Senetleri ve Özellikle Hatır Bonoları, Ankara, 1969, s.16). Başka bir deyişle bir kambiyo taahhüdünün temel alacağı geçersizse ya da sona ermişse, o kambiyo taahhüdü bedelsiz demektir. Bu anlamda senedin bedelsiz sayılmasında esas alınan husus, temel borç ilişkisinin kendisi değil, bu temel borç ilişkisinden doğan temel alacaktır. Bu itibarla bedelsizliğe dayalı menfi tespit davası ile maddi hukuk bakımından borcun mevcut olup olmadığının tespiti amaçlanmakta; borçlu olmadığını iddia eden borçluya, genel hükümlere göre bu durumu tespit imkânı verilmektedir. Dava neticesinde borçlu olunmadığının tespiti hâlinde ise davacı (borçlu) hakkında bir icra takibi başlatılması engellenmiş olacak veya başlatılan ve devam eden icra takibi iptal edilerek, davacının mevcut olmayan bir borcu ödemesi engellenmiş olacaktır.(Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 2017/40 E., 2021/542 K. Sayılı, 29.04.2021 tarihli ilamı)
Bedelsizlik iddiası, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 687. maddesi anlamında bir kişisel def’idir. Bedelsizlik bir kişisel def’i olduğundan düzenleyen tarafından kural olarak ancak senet lehtarına karşı ileri sürülebilir. Ancak borçlu, hamilin senedi bilerek kendi zararına devraldığını kanıtlamak şartıyla hamile karşı da bedelsizlik def’ini ileri sürebilir.
Bakırköy ...Asliye Ticaret Mahkemesinin ...Esas sayılı dosyası Uyaptan celbedilmiş ve incelenmiştir. İncelenmesinde, ... tarafından ... ve ...'e menfi tespit davası açıldığı, mahkemece kumaş tesliminin ispatlanamaması nedeniyle çekin bedelsiz kaldığı belirtilerek çek nedeniyle davacının davalılara borçlu olmadığının tespitine karar verildiği anlaşılmıştır. Kararın dayanağını oluşturan çek teslim sözleşmesi bu mahkemeden celbedilmiş, sözleşmenin ..., ... ve ...arasında imzalandığı, sözleşmede çekin 2.500 kg kumaş karşılığında ...ve ...'e verildiği belirtilmiştir. Davaya konu çek ...tarafından davalı ...'a ciro edilmiş, hamil ... tarafından davacı hakkında icra takibi yapılmasına müteakip eldeki menfi tespit davası açılmıştır. Davaya konu çek teslim sözleşmesinde davalının taraf olmadığı, bedelsizlik iddiasının TTK'nın 687.maddesi uyarınca kişisel bir defi olduğu, davacının çek teslim sözleşmesine dayalı bedelsizlik defiyi davalı ...'a karşı sadece çeki iktisap ederken davacının zararına hareket ettiğini ispat etmesi halinde ileri sürebileceği ancak dosyada davacının buna ilişkin bir iddiası ve delili olmadığı, bu nedenle bedelsizlik iddiasının davalı hamil ...'a karşı ileri sürülemeyeceği gözetilerek davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

KARAR : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Davanın reddine,
2-Alınması gereken 80,70 TL harcın peşin harç ve tamamlama harcından mahsubu ile artan 350,08 TL harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafça yatırılan gider avansından kullanılmayan kısmının karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,

Davacı vekilinin yüzüne karşı; davalının yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 2 hafta içinde Mahkememize sunulacak veya gönderilecek dilekçe ile istinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
26/10/2022

Katip ...
¸e-imzalıdır


Hakim ...
¸e-imzalıdır


* Bu evrak 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu hükümlerine uygun olarak elektronik imza ile imzalanmıştır.