BAM Hukuk Mahkemeleri İstanbul Anadolu 11. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/318 Esas 2022/546 Karar Sayılı İlamı

T.C. İstanbul Anadolu 11. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/318
KARAR NO : 2022/546

DAVA: İTİRAZIN İPTALİ (HİZMET SÖZLEŞMESİNDEN KAYNAKLANAN)
DAVA TARİHİ : 24/05/2021
KARAR TARİHİ : 23/09/2022
Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı şirket tarafından işletilen köprü ve otoyoldan davalıya ait dava dilekçesi ekinde sunulan listede belirtilen ----- plakalı araç ile gerçekleştirilen ihlalli geçişler nedeniyle doğan ve yasal süresi içerisinde ödenmeyen geçiş tutarı ile yasadan kaynaklı para cezasının tahsili amacıyla ----- Esas sayılı dosyası ile takip başlatılmış olup, ödeme emri davalıya tebliğ edildiğini, borçlu borçlu olmadığı iddiasıyla borcun tamamına itiraz ettiğini, yapılan haksız ve hukuka aykırı itirazın iptali amacıyla işbu davanın açılması zaruri hale geldiğini, davalı takipte davacı şirkete herhangi bir borcu olmadığı iddiası ile asıl alacağa, ferileri, faiz ve faiz oranı bakımından takibe itiraz ettiğini beyan etmiş ve takibi durdurduğunu, davalı davacı şirkete hiçbir şekilde borcu olmadığını ileri sürerek davacı şirket tarafından işletilen otoyolda gerçekleştirilen ihlalli geçişleri inkar ettiğini, ne var ki dava dosyasına sunduğumuz ihlalli geçişe dair delil ve fotoğraflar yapılan ihlalli geçişlerin davalı tarafa ait araçlar tarafından yapıldığını ortaya koyduğunu, davalı tarafından icra takibine yapılan itirazın haksız ve yersiz olduğunu, öncelikle şikayete konu borcun sebebini teşkil eden ihlalli geçiş ftilinin tanımlanması gerekmekte olduğunu, davacı şirket tarafından işletilen otoyolda yer alan tüm gişelerden nakit, kredi kartı banka kartı tahsilatı yapılabilmesi mümkün olup ücret toplama sisteminin süresi içerisinde----- provizyon alamaması ve bu nedenle ------- geçiş ücreti tahsilatı yapılamaması halinde geçiş esnasında gişede yer alan bariyerler açılmamakta ve gişe memuru tarafından geçiş ücretinin gişede nakit, kredi kartı/banka kartı ile ödenmesi talep edildiğini, nakit, kredi kartı banka kartı ile de ödeme gerçekleşmez ise oluşan ihlalli geçiş kaydına ilişkin, geçiş ücretinin hangi surette nereye ödeneceğini, yasal ödeme süresinin ne kadar olduğunu, yasal sürenin bitiminde geçiş ücreti ile birlikte 4 (dört) katı cezanın ödenmek zorunda kalınacağını, ödemenin geciktirilmesi halinde tutara eklenecek diğer masrafların neler olduğunu belirtir ihlalli geçiş bildirimi------her ne kadar davacı şirket için yasal bir yükümlülük olmasa da sadece bilgilendirme amaçlı olarak düzenlenerek ihlalli geçiş anında, araç sürücüsüne teslim edilmekte olduğunu, ihlalli geçiş davacı şirket tarafından yapımı ve işletmesi üstlenilen otoyolun geçiş ücreti ödenmeksizin kullanılması anlamına geldiğini, yasa gereği ihlalli geçiş vakıası ödemesiz geçiş anında tamamlanır ve ihlalli geçiş cezası ödemesiz geçiş anında kesinleştiğini, yasada öngörülen 15 günlük yasal süresi içinde geçiş ücretinin ödenmesi halinde ihlalli geçiş cezası yine yasa hükmü gereği kendiliğinden terkin olduğunu, davacı şirket zorunlu olmamasına rağmen, 15 (on beş) günlük cezasız sürenin dolmasını müteakip, icra takibi başlatılmadan önce, ihlalli geçiş yapan araçların maliklerinin adreslerine “İhlalli Geçiş İhtarnamesi” göndererek geçiş ücreti ve ceza tutarının ödenmesini talep ettiğini, davacı şirket Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulmuş, ortakları yine özel hukuk hükümlerine tabi ticaret şirketleri olan bir özel hukuk tüzel kişisidir. Müvekkil Şirket'in özel hukuk hükümlerine göre kurulmuş bir anonim şirket olması ve ayrıca ilgili mevzuatta böyle bir şartın aranmaması nedeniyle resmi tebligat yapma ve bu tebligat ile karşı tarafı temerrüde düşürme yetkisini haiz olmadığı açık olduğu, davacı şirket bir kamu kurumu olmadığı için 6001 sayılı Kanun uyarınca tahakkuk ettirilen geçiş ücretinin 4 (dört) katı tutarındaki ceza da idari para cezası olmayıp Borçlar Kanunu tahtında özel alacak statüsündedir ve genel hükümlere göre araç sahibinden tahsil edileceği açıkça 6001 sayılı Kanunda düzenlenmiştir.” ------ Esas sayılı dosyası kapsamında yapılan kötü niyetli itirazın iptaline, takibin 1.132,00 TL asıl alacak üzerinden devamına, davalı borçlunun %20' den az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı taraf üzerine bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı cevap dilekçesi sunmamış ve kendisini vekil ile temsil ettirmemiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; davacının işlettiği otoyol ve bağlantı yollarından ihlâlli geçişler sebebiyle işleten şirket tarafından geçiş ücretinin tahsili amacıyla başlatılan icra takibine yapılan itirazın iptaline ilişkindir.------Esas sayılı dosyası dosyamız arasına alınmıştır.
-----tarafından sunulan bilirkişi raporunda özetle; Davacı taraf, davalıya ait ----- plakalı aracın kendileri tarafından işletilen otoyoldan 17.07.2020 VE 01.10.2020 tarihlerinde ücretini ödemeksizin ihlalli olarak geçiş yaptığı iddiasını öne sürdüğünü, davalı taraf ise davacı tarafa borçları olmadığını, ayrıca yetkili ----- Müdürlüklerinin sorumlu olduğunu, davacı tarafından sunulan fotoğraflı belgelere göre, ------ plakalı araca ait ihlalli olduğu belirtilen 17.07.2020 tarihli geçişin,----- otoyolunda ------giriş-çıkışı olduğu, 01.10.2020 tarihli geçişin ise -----yapılan bir geçiş olduğu,-----tarafından paylaşılan belgeye göre dava konusu ihlalli geçişler yaptığı iddia edilen ------ plakalı aracın 18.04.2018 tarihinden itibaren davalı adına tescilli olduğu görüldüğü, dolayısıyla davacı tarafından ispat amaçlı paylaşılan ve geçiş anını gösteren fotoğraflara göre,-------plakalı aracın davacı idaresindeki otoyolu kullandığı ve davalının aracın geçişlerinden sorumlu ve tahakkuk edilen ücretleri ödemekle yükümlü olduğu yönünde görüş ve kanaate varıldığını, “Güncel halde------ geçiş ücretinin 169,50 TL olduğu anlaşılmakla, 17.07.2020 tarihli aynı güzergahtaki geçiş ücreti olarak verilen 108,50 TL'nin doğru olduğu anlaşılmakta olduğu, 2020 yılı ------- geçiş ücretinin 01.01.2020 tarihi itibariyle otomobiller için 117,90 TL olarak belirlendiği, 01.10.2020 tarihli köprü geçiş ücretinin doğru olduğu anlaşıldığı, -----tarafından paylaşılan belgelerde ----- plakalı aracın ihlalli olduğu belirtilen tarihlerdeki ------- hesap bilgileri ve geçişleri paylaşıldığı, çizelge incelendiğinde; 17.07.2020 tarihli geçiş sırasında plakaya tanımı------hesabında herhangi bir kayıt olmadığı, 25.07.2020 tarihinde bakiye yüklemesi yapıldığının anlaşıldığı, ancak bu yüklemenin kendisinden önceki tarihlere ait ------- tarafından işletilen karayollarına ait yine geçmiş dönem ödemelerinin tahsil edildiği, sonrasında 26.07.2020 tarihi itibariyle hesapta 45,71 TL kaldığı ve 108,50 TL tutarındaki 17.07.20220 tarihli geçiş ücretinin tahsil edilemediği, 01.10.2020 tarihli geçiş sırasında plakaya tanımlı ----- hesabında yeterli bakiye bulunmadığı, aynı tarihte yükleme yapılarak bakiyenin 46,71 TL'ye yükseltildiği, 14.10.2020 tarihine kadar ------ tarafından işletilen karayollarına ait geçiş ücretlerinin tahsil edildiği, 14.10.2020 tarihi itibariyle hesapta 1,21 TL bakiye kaldığı ve 117,90 TL tutarındaki 01.10.2020 tarihli geçiş ücretinin tahsil edilemediği, ilgili kurumlar tarafından paylaşılan belgelere göre, davacı iddialarına konu olan ----- plakalı aracın ------ giriş çıkışlarından yapıldığı anlaşılan geçişlere ait kullanım ücretlerinin, söz konusu araca tanımlı olan -----hesabında geçiş anlarında yeterli bakiye bulunmadığı için tahsil edilemediği, hesapta yükleme yapılmasına rağmen yine yeterli bakiye bulunmadığı için her iki geçiş ücretinin de yasal süre olarak tanımlanan 15 gün içerisinde tahsil edilemediği kesin olarak anlaşıldığı, 6001 Sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü'nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun'un 30/5 maddesinde; “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir.” Hükmü ile 30/7 maddesinde; “Geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapanlardan, ödemesiz geçiş tarihini izleyen on beş gün içinde yükümlü olduğu geçiş ücretini usulüne uygun olarak ödeyenlere, bu maddenin birinci fikrası ile beşinci fıkrasında belirtilen cezalar uygulanmaz.” kurallarına yer verildiği, buna göre, geçiş ücretlerinin 15 günlük yasal süre içerisinde ödenmemesi halinde 4 katı oranında ceza bedelinin de ana geçiş ücretine eklenmesinin Kanunla hüküm altına alındığı anlaşıldığı, Buna göre ihlalli geçiş yapıldığına dair kanıt niteliğinde belge ve fotoğraf sunulan------plakalı araca ait; 17.07.2020 tarihli geçişe ait, toplam geçiş ücretinin cezalı olarak toplam tutarının 108,504 108,50x 4- 542,50 TL olduğu, 01.10.2020 tarihli geçişe ait, toplam geçiş ücretinin cezalı olarak toplam tutarının 117,904 117,90x 4- 589,50 TL olduğu, davacı tarafından ispat amaçlı paylaşılan ve geçiş anını gösteren fotoğraflara göre ------ plakalı aracın davacı idaresindeki otoyolu kullandığı, 17.07.2020 tarihli geçişin-----giriş-çıkışı olduğu, 01.10.2020 tarihli geçişin ise -----yapılan bir geçiş olduğu ve ------plakalı aracın 18.04.2018 tarihinden itibaren davalı adına tescilli olduğu anlaşıldığı için davalının söz konusu ihlalli olduğu geçişlerden sorumlu ve tahakkuk edilen ücretleri ödemekle yükümlü olduğu yönünde görüşe varıldığı, ilgili kurumlar tarafından paylaşılan belgelere göre, davacı iddialarına konu olan------ ile -------giriş çıkışlarından yapıldığı anlaşılan geçişlere ait kullanım ücretlerinin, söz konusu araca tanımlı olan------ hesabında geçiş anlarında yeterli bakiye bulunmadığı için tahsil edilemediği, hesapta yükleme yapılmasına rağmen geçiş ücretlerinin tahsil edilebilmesi için yeterli bakiye yasal süre olarak tanımlanan 15 gün içerisinde sağlanamadığı için her iki geçiş ücretinin de tahsil edilemediği kesin olarak anlaşıldığı, dava konusu ------ plakalı araca ait 17.07.2020 ve 01.10.2020 tarihli geçişlere ait verilen güzergahlardaki geçiş ücretlerinin doğru ve geçerli geçiş ücretleri olduğu, 17.07.2020 tarihli geçişe ait toplam geçiş ücretinin cezalı olarak toplam tutarının 542,50 TL, 01.10.2020 tarihli geçişe ait toplam geçiş ücretinin cezalı olarak toplam tutarının 589,50 TL olmak üzere icra takibine esas alacak tutarı 1.132,00 TL olarak hesaplandığının bildirildiği görülmüştür.
6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun madde 30/5 : “4046, 3465 ve 3996 sayılı kanunlar çerçevesinde işletme hakkı verilen veya devredilen otoyollar veya erişme kontrolünün uygulandığı karayollarından geçiş ücretlerini ödemeden geçiş yapan araç sahiplerinden, işletici şirket tarafından geçiş ücreti ödemeden giriş çıkış yaptığı mesafeye ait geçiş ücreti ile birlikte, bu ücretin dört katı tutarında ceza, genel hükümlere göre tahsil edilir. (Mülga ikinci ve üçüncü cümle: 16/5/2018-7144/18 md.)”
Davacı şirketin, 3996 sayılı “Bazı Yatırım ve Hizmetlerin ------ Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun” ve işbu Kanuna istinaden verilen Bakanlar Kurulu kararı kapsamında ------- ile işletmesini üstlendiği anlaşılmaktadır.
6001 sayılı Kanun’un 30/5 maddesi kapsamında, davacı şirketin işletmesini üstlendiği köprü, bağlantı yolu ve otoyollardan geçiş sebebiyle tahakkuk eden geçiş ücretini tahsil yetkisi olduğu görülmektedir. Ayrıca davacı işletmeci şirketin; geçiş ücretini ödemeden geçen araç sahiplerinden geçiş ücreti ile birlikte geçiş ücretinin dört (4) katı kadar ceza bedelini tahsil edeceği, 27/3/2015 tarihli 6639 sayılı Kanunun 33 üncü maddesi ile 16/5/2018 tarihli 7144 sayılı Kanunun 18 inci maddesiyle yapılan değişiklikler sonucunda hüküm altına alınmıştır.
Hâlböyleyken, köprü, otoyol ve bağlantı yollarının işletmesini üstlenen şirketin geçiş ücretini tahsil etme yetkisi olduğu, geçiş ücretini ödemeden geçen araç sahiplerinden ise geçiş bedeli ile birlikte geçiş ücretinin dört (4) katı tutarında ceza bedelini de tahsil edebileceği 6001 sayılı Kanun’un 30/5 maddesi uyarınca açıktır.------uygulamasında, araç sahiplerinin plaka numaralarıyla birlikte------ aboneliği aldıkları (her araç plakasına ait ayrı bir abonelik), köprü, otoyol ve bağlantı yollarından geçiş sırasında araç sahibinin ------ hesabında yeteri kadar bakiye bulundurması gerektiği, yeterli bakiye bulundurmayan aracın plakasının geçişten sonra her gün belli aralıklarla sistem tarafından kontrol edildiği (bakiye sorgulamasının belirli saat aralıklarıyla otomatik olarak yapıldığı), yeterli bakiye olduğunda geçiş bedelinin tahsil edildiği, bu sorgulamanın geçişten sonraki on beş (15) gün boyunca devam ettiği, on beş günün sonunda hâlen hesabında -yeteri kadar- geçiş ücretini karşılar bakiye bulundurmayan aracın geçişinin ‘cezalı geçiş’ statüsüne dönüştüğü bilinmektedir.
Davacı, otoyol, köprü ve bağlantı yollarını özel hukuk hükümlerine göre işlettiğine, davacı ile davalı birer tacir olduğuna ve uyuşmazlık tarafların ticari işletmesinden kaynaklandığına göre; huzurdaki davanın Asliye Ticaret Mahkemesinde görülmesi gerekir.
Davalı şirketin aracının davacının işlettiği otoyoldan geçiş yaptığı, ihlali geçiş anında ve takip eden 15 gün yeter bakiyenin bulunmadığı anlaşılmıştır. Açıklanan gerekçelerle davanın kabulüne ilişkin aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
Dava itirazın iptaline ilişkin olup davacı icra inkar tazminatı da talep etmektedir. Davacı şirketin talep ettiği alacak muayyen (likid) kabul edilmiş, %20 icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, İcra İflas Kanunu madde 67/2 uyarınca davanın kabulüne dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
1-Davanın KABULÜNE,
2------ Esas sayılı icra dosyasına yapılan İTİRAZIN İPTALİNE, duran takibin 1.132,00 TL üzerinden reeskont avans faizi ile birlikte DEVAMINA,
3-Asıl alacak olan 1.132,00 TL üzerinden hesaplanacak %20 icra inkar tazminatının davalı şirketten tahsili ile davacıya ödenmesine,
4-Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu'nun 18/A-(13) maddesi ve Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Yönetmeliğinin 26/2 maddeleri ile Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi uyarınca ------ bütçesinden ödenen 1.320,00 TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile Hazineye Gelir Kaydına,
5-Davacı vekille temsil olunmakla karar tarihinde yürürlükte olan ---- Uyarınca -------vekâlet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
6-Karar ve ilâm harcı olan 80,70-TL harçtan peşin alınan 59,30-TL harcın mahsubu ile bakiye 21,40-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye Gelir Kaydına,
7-Davacı tarafından yatırılan 59,30 TL peşin harç ile 998,90 TL bilirkişi, posta, tebligat gideri olmak üzere toplam 1.058,20 TL'nin davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
8-Kullanılmayan gider avansının HMK madde 333/1 uyarınca yatıran tarafa iadesine,
Dair,davacı vekilinin yüzüne karşı, miktar itibari ile kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup, usûlen anlatıldı.