Abaküs Yazılım
Hukuk Genel Kurulu
Esas No: 2009/13-370
Karar No: 2009/480

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2009/13-370 Esas 2009/480 Karar Sayılı İlamı

Hukuk Genel Kurulu 2009/13-370 E., 2009/480 K.

Hukuk Genel Kurulu 2009/13-370 E., 2009/480 K.

  • MADDİ HATA
  • USULİ KAZANILMIŞ HAK
  • 1086 S. HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU(MÜLGA) [ Madde 455 ]
  • 2918 S. KARAYOLLARI TRAFİK KANUNU [ Madde 20 ]
  • "İçtihat Metni"

    Taraflar arasındaki ""menfi tespit ve istirdat" davasından dolayı yapılan [yargılama sonunda; (Antalya Birinci Asliye Ticaret Mahkemesi)"nce (davanın kabulüne dair verilen 07.03.2008 gün ve 2007/22 E.-2008/109 K. sayılı kararın incelenmesi davalı vekilince istenilmesi üzerine, Yargıtay On-üçüncü Hukuk Dairesi"nin 17.11.2008 gün ve 2008/7109 E.-13564 K. sayılı ilamı ile; (...Davacı, davalıdan Passat marka araç aldığını, karşılığında Şahin marka araç ile nakit ve senetler verdiğini, aracın trafik kaydının devredilmediğini öne sürerek, senetler nedeniyle borçlu olmadığının tespitine, Şahin marka aracın teslimine peşin olarak verilen 4.500 YTL"nin tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

    Davalı, davanın reddini savunmuştur.

    Mahkemece, senetler nedeniyle davacının borçlu olmadığının tespitine, 4.500 YTL"nin tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir.

    1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun ge-rektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.

    2-Taraflar arasında yapılan 06.02.2006 tarihli sözleşme, trafikte kayıtlı araçların mülkiyetinin devrini içerdiğinden ve resmi şekilde yapılmadığından, 2918 sayılı Yasa"nın 20/d maddesi gereğince geçersizdir. Herkes aldığını iade ile yükümlüdür. Davacının satın aldığı Passat marka aracın davalı tarafından geri alındığı, davacının davalıya verdiği Şahin marka aracın ise davalı tarafından iade edilmediği hususu tartışmasızdır. Mahkemece, Şahin marka aracın davalı tarafından davacıya aynen iadesine, olmadığı takdirde taraflar arasında kararlaştırılmış bedelin iadesine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırıdır...) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

    Temyiz Eden: Davalı vekili

    Hukuk Genel Kurulu"nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

    Dava, araç satış sözleşmesine dayalı menfi tespit ve istirdat istemine ilişkindir.

    Davacı, oto satış sözleşmesi ile davalıdan Passat marka aracı 18.250,00 YTL"ye satın aldığını, karşılığında Şahin marka araç ile nakit para ve senetler verdiğini, ancak aracın trafik kaydının devredilmediğini belirterek, toplam 13.750 YTL tutarındaki senetler nedeniyle borçlu olmadığının tespitine ve senetlerin iptaline, Şahin marka aracın teslimine, bu olmadığı takdirde Şahin marka araç bedeli olan 4.000,00 YTL/nin ve ayrıca peşin ödenen bir adet senet bedeli 4.000,00 YTL ile 500,00 YTL/nin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

    Davalı, oto satış sözleşmesinin doğru olduğunu, sözleşmede belirtilen bonoların ve ayrıca 500,00 YTL nakit paranın alındığını, davacıya ait Şahin marka aracın değerinin 4.000,00 YTL olarak kabul edildiğini, ancak davacının borcunu ödemediğini belirterek, davanın reddine karar verilmesini cevaben bildirmiştir.

    Yanlar arasında imzalanan 06.02.2006 tarihli adi yazılı oto satış sözleşmesinde; Passat marka aracın, 18.250,00 YTL bedelle davacı Ömer"e satıldığı, Ömer tarafından bedel olarak, Şahin marka aracın takas amaçlı davalı satıcıya verildiği, ayrıca 500 YTL nakit ve 03.03.2006 tarihli bir adet 4.000,00 YTL bedelli, 9 adet her biri 1.000 YTL bedelli, bir adet 750 YTL bedelli bonolar verildiği hususları taraflara kararlaştırılmıştır.

    Yargılama aşamasında davacı, peşin ödeme ile ilgili 4.500 YTL"lik iddiasının 4.000,00 YTL"lik kısmını ispat edemediği için, davalı tarafa yemin teklif etmiş, davalı ise 4.000,00 YTL peşin ödeme yapılmadığına dair yemini eda etmiştir.

    Mahkemece, davanın kabulü ile, senetler nedeniyle davacının borçlu olmadığının tespitine ve senetlerin iptaline, Şahin marka araç davalı tarafından {

    {üçüncü kişiye satıldığından, bedeli olan 4.000,00 YTL"nin ve peşin ödenen 500,00 YTL"nin tahsiline karar verilmiş, kararın gerekçesinde, davalı tarafından ida edilen yemin nedeniyle 4.000,00 YTL peşin ödemenin ispatlanamadığı belirtilmekle yetinilmiş, gerekçeli ve kısa kararın hüküm fıkrasında ise bu hususta hüküm kurulmamıştır.

    Davalı vekili, davanın ispat edilemeyen bu tutar yönünden reddi gerektiği, dolayısıyla yargılama giderleri ve vekalet ücretinin kabul-red oranına göre hüküm altına alınması gerektiği ve bonoların iptalinde hukuki yarar bulunmadığı gerekçeleriyle ilk kararı temyiz etmiştir.

    Özel Daire"ce, yukarıda belirtilen gerekçe ile karar bozulmuştur.

    Yerel mahkemece, önceki gerekçelerle ve ayrıca bozma ilamında belirtilen Şahin marka aracın bedelinin davalıdan tahsiline ilk kararda zaten karar verilmiş olduğu gerekçesi ile direnme kararı verilmiştir.

    Davalı vekili, davanın eda edilen yemin nedeniyle ispat edilemeyen k.000,00 YTL yönünden reddi gerektiği, dolayısıyla yargılama giderleri ve N/ekalet ücretinin kabul-red oranına göre hüküm altına alınması gerektiği gerekçeleriyle direnme kararını temyiz etmiştir.

    Somut olayda davacı, 4.500 YTL"lik peşin ödeme ile ilgili iddiasının 4.000,00 YTL"lik kısmını ispat edememesi nedeniyle, davalı tarafa yemin teklif etmiş, davalı ise 4.000,00 YTL peşin ödeme yapılmadığına dair yemini eda etmiştir. Bu husus temyize konu edildiği halde Yüksek Özel Daire"ce, maddi hata sonucu 4.000,00 YTL yönünden bir inceleme yapılmamıştır. Diğer yandan

    yerel mahkemece, Şahin marka aracın davalı tarafından üçüncü kişiye satıldığı gerekçesiyle, bedeli olan 4.000,00 YTL/nin tahsiline karar verildiği halde, maddi hata sonucu bu hususta bozma kararı vermiştir. Bozma gerekçesinin dosyadaki delillerle örtüşmediği, temyiz itirazlarını karşılamadığı ve açıkça maddi hataya dayalı olduğu görülmüştür.

    Bilindiği üzere usul kuralları (görev konusu, hak düşürücü süre, kesin hüküm itirazı, harç ve maddi hata) kamu düzeni ile doğrudan bağlantılı olup, taraflar yararına usuli kazanılmış hak oluşturmamaktadır. (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu"nun 15.03.1972 gün ve 1968/1-277-176, 01.03.1995 gün ve 1995/7-641-117, 23.01.2002 gün ve 2001/1-1010-2002/1, 12.07.2006 gün ve 2006/4-519-527 sayılı kararları; Baki Kuru, Hukuk Muhakemeleri Usulü, 2001 Baskı, Cilt 5, sayfa 4771 vd.)

    O halde, maddi hata nedeniyle işin esasının incelenmesi görevi Hukuk Genel Kurulu"na değil, Özel Daire"ye ait olup, temyiz incelemesi yapılmak üzere dosya Özel Daire"ye gönderilmelidir.

    Sonu ç: Açıklanan gerekçeyle, maddi hata nedeniyle temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın ONÜÇÜNCÜ HUKUK DAİRESİNE gönderilmesine, 04.11.2009 gününde yapılan ikinci görüşmede oyçokluğu ile karar verildi.



    Sayın kullanıcılarımız, siteden kaldırılmasını istediğiniz karar için veya isim düzeltmeleri için bilgi@abakusyazilim.com.tr adresine mail göndererek bildirimde bulunabilirsiniz.

    Son Eklenen İçtihatlar   AYM Kararları   Danıştay Kararları   Uyuşmazlık M. Kararları   Ceza Genel Kurulu Kararları   1. Ceza Dairesi Kararları   2. Ceza Dairesi Kararları   3. Ceza Dairesi Kararları   4. Ceza Dairesi Kararları   5. Ceza Dairesi Kararları   6. Ceza Dairesi Kararları   7. Ceza Dairesi Kararları   8. Ceza Dairesi Kararları   9. Ceza Dairesi Kararları   10. Ceza Dairesi Kararları   11. Ceza Dairesi Kararları   12. Ceza Dairesi Kararları   13. Ceza Dairesi Kararları   14. Ceza Dairesi Kararları   15. Ceza Dairesi Kararları   16. Ceza Dairesi Kararları   17. Ceza Dairesi Kararları   18. Ceza Dairesi Kararları   19. Ceza Dairesi Kararları   20. Ceza Dairesi Kararları   21. Ceza Dairesi Kararları   22. Ceza Dairesi Kararları   23. Ceza Dairesi Kararları   Hukuk Genel Kurulu Kararları   1. Hukuk Dairesi Kararları   2. Hukuk Dairesi Kararları   3. Hukuk Dairesi Kararları   4. Hukuk Dairesi Kararları   5. Hukuk Dairesi Kararları   6. Hukuk Dairesi Kararları   7. Hukuk Dairesi Kararları   8. Hukuk Dairesi Kararları   9. Hukuk Dairesi Kararları   10. Hukuk Dairesi Kararları   11. Hukuk Dairesi Kararları   12. Hukuk Dairesi Kararları   13. Hukuk Dairesi Kararları   14. Hukuk Dairesi Kararları   15. Hukuk Dairesi Kararları   16. Hukuk Dairesi Kararları   17. Hukuk Dairesi Kararları   18. Hukuk Dairesi Kararları   19. Hukuk Dairesi Kararları   20. Hukuk Dairesi Kararları   21. Hukuk Dairesi Kararları   22. Hukuk Dairesi Kararları   23. Hukuk Dairesi Kararları   BAM Hukuk M. Kararları   Yerel Mah. Kararları  


    Avukat Web Sitesi